Część 1 - POSTANOWIENIA DOTYCZĄCE WSZYSTKICH STRON - Konwencja o ochronie i użytkowaniu cieków transgranicznych i jezior międzynarodowych. Helsinki.1992.03.17.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2003.78.702

Akt obowiązujący
Wersja od: 6 lutego 2013 r.

CZĘŚĆ  I

POSTANOWIENIA DOTYCZĄCE WSZYSTKICH STRON

Postanowienia ogólne

1.
Strony podejmą wszelkie odpowiednie przedsięwzięcia w celu zapobiegania, kontrolowania i zmniejszania jakiegokolwiek oddziaływania transgranicznego.
2.
Strony podejmą wszelkie odpowiednie przedsięwzięcia mające w szczególności na celu:

(a) zapobieganie, kontrolowanie i zmniejszanie zanieczyszczenia wód, które powoduje lub może spowodować oddziaływanie transgraniczne;

(b) zapewnienie użytkowania wód transgranicznych zgodnego z ekologicznie uzasadnionym i racjonalnym gospodarowaniem zasobami wodnymi, ich zachowaniem i ochroną środowiska;

(c) zapewnienie użytkowania wód transgranicznych w rozsądny i sprawiedliwy sposób, ze szczególnym uwzględnieniem ich charakteru transgranicznego w czasie prowadzenia działalności, która powoduje lub może spowodować oddziaływanie transgraniczne;

(d) zapewnienie zachowania ekosystemów i, jeśli jest to niezbędne, ich restytuowanie.

3.
Przedsięwzięcia mające na celu zapobieganie, kontrolę i zmniejszanie zanieczyszczeń wód będą podejmowane, w miarę możliwości, u źródła zanieczyszczenia.
4.
Przedsięwzięcia te nie mogą prowadzić bezpośrednio lub pośrednio do przenoszenia zanieczyszczeń na inne komponenty środowiska.
5.
Realizując przedsięwzięcia, o których mowa w ustępie 1 i 2 niniejszego artykułu, Strony będą kierować się następującymi zasadami:

(a) zasadą przezorności, zgodnie z którą działania mającego na celu uniknięcie potencjalnego transgranicznego zanieczyszczenia spowodowanego zrzutem substancji niebezpiecznych nie można odkładać na tej podstawie, że badania naukowe nie ustaliły definitywnie związku przyczynowo-skutkowego między tymi substancjami z jednej strony i potencjalnym oddziaływaniem transgranicznym - z drugiej;

(b) zasadą zanieczyszczający płaci, zgodnie z którą wydatki związane z zapobieganiem zanieczyszczeniu i jego zmniejszeniem ponoszone są przez zanieczyszczającego;

(c) gospodarowania zasobami wodnymi w taki sposób, aby zaspokajanie potrzeb obecnego pokolenia nie zmniejszało możliwości zaspokajania potrzeb przyszłym pokoleniom.

6.
Strony Nadbrzeżne współpracują na zasadzie równości i wzajemności, w szczególności przez zawieranie dwustronnych i wielostronnych umów, w celu rozwoju zharmonizowanej polityki, programów i strategii obejmujących odpowiednie zlewnie lub ich części i mających na celu zapobieganie i zmniejszanie oddziaływań transgranicznych oraz ochronę środowiska wód transgranicznych lub środowiska, na które te wody mają wpływ, włączając w to środowisko morskie.
7.
Stosowanie niniejszej konwencji nie powinno prowadzić ani do pogorszenia warunków środowiska, ani do zwiększonego oddziaływania transgranicznego.
8.
Postanowienia niniejszej konwencji nie naruszają prawa Stron do przyjęcia i stosowania odrębnie lub wspólnie surowszych środków niż przewidziane w niniejszej konwencji.

Zapobieganie, kontrolowanie i zmniejszanie

1.
W celu zapobiegania, kontrolowania i zmniejszania oddziaływania transgranicznego Strony opracują, przyjmą, wprowadzą i, na ile to będzie możliwe, podejmą uzgodnione odpowiednie środki prawne, administracyjne, ekonomiczne, finansowe i techniczne, mające zapewnić między innymi:

(a) zapobieganie zrzutom zanieczyszczeń u źródła i ich zmniejszenie przez zastosowanie, między innymi, mało- i bezodpadowej technologii;

(b) ochronę wód transgranicznych przed zanieczyszczeniami ze źródeł punktowych przez wcześniejsze wydawanie pozwoleń na zrzuty ścieków przez kompetentne organy krajowe oraz monitorowanie i kontrolowanie tych zrzutów;

(c) określanie granicznych norm zrzutu ścieków opartych na najlepszej dostępnej technologii dla zrzutu niebezpiecznych substancji;

(d) wprowadzenie ostrzejszych wymagań, prowadzących nawet do zakazu zrzutu ścieków w pojedynczych przypadkach, jeśli wynikać to będzie z konieczności utrzymania odpowiedniej jakości odbiorników lub ekosystemu;

(e) zastosowanie co najmniej biologicznego oczyszczania ścieków miejskich lub równoważnych mu procesów, przy czym, tam gdzie to okaże się niezbędne, kolejnymi etapami;

(f) stosowanie odpowiednich środków, takich jak najlepsza dostępna technologia, w celu zmniejszenia zrzutu substancji pożywkowych ze źródeł przemysłowych i miejskich;

(g) opracowanie i stosowanie odpowiednich środków i najlepszych praktyk ekologicznych, prowadzących do zmniejszenia zawartości substancji pożywkowych i niebezpiecznych ze źródeł rozproszonych, szczególnie tam, gdzie głównym źródłem tych substancji jest gospodarka rolna (wytyczne rozwoju najlepszych praktyk ekologicznych przedstawiono w załączniku II do niniejszej konwencji);

(h) dokonywanie ocen oddziaływania na środowisko i innych rodzajów ocen;

(i) wsparcie dla sprzyjającej środowisku gospodarki wodnej, w tym dla podejścia ekosystemowego;

(j) opracowanie planów przeciwdziałania nadzwyczajnym zagrożeniom;

(k) podjęcie dodatkowych środków zapobiegających zanieczyszczeniu wód podziemnych;

(l) zmniejszenie ryzyka awaryjnego zanieczyszczenia.

2.
W tym celu każda Strona powinna ustanowić normy zrzutu zanieczyszczeń ze źródeł punktowych do wód powierzchniowych oparte na najlepszej dostępnej technologii, odpowiednio stosowanej wobec poszczególnych gałęzi przemysłu lub zakładów przemysłowych, z których pochodzą substancje niebezpieczne. Odpowiednie działania, wspomniane w ustępie 1 niniejszego artykułu, mające na celu zmniejszenie wypływu substancji niebezpiecznych ze źródeł punktowych i rozproszonych do wód oraz zapobieganie temu, mogą, między innymi, wprowadzać całkowity lub częściowy zakaz produkcji lub użytkowania tych substancji. Powinny być wzięte pod uwagę istniejące listy takich gałęzi przemysłu lub zakładów przemysłowych i listy takich substancji niebezpiecznych ujęte w międzynarodowych konwencjach lub regulacjach prawnych, które mają zastosowanie w zakresie objętym niniejszą konwencją.
3.
Ponadto każda Strona określi, tam gdzie to jest uzasadnione, docelowe wymagania wobec jakości wody i ustanowi kryteria jakości wody w celu zmniejszania oddziaływania transgranicznego i jego zapobiegania. Ogólne wytyczne dla opracowania takich docelowych wymagań i kryteriów podano w załączniku III do niniejszej konwencji. Jeśli będzie to konieczne, Strony podejmą starania prowadzące do uaktualnienia tego załącznika.

Monitoring

Strony opracują programy monitoringu stanu wód transgranicznych.

Badania i rozwój

Strony będą współpracować w badaniach naukowych i przy rozwijaniu skutecznych metod zapobiegania oddziaływaniu transgranicznemu i jego zmniejszania. W tym celu Strony, uwzględniając działalność badawczą odpowiednich instytucji międzynarodowych, na zasadach dwu- i/lub wielostronnych, podejmą starania, by zapoczątkować lub zintensyfikować określone programy badawcze, jeśli będzie to niezbędne, mające, między innymi, na celu:

(a) wypracowanie metod oznaczania toksyczności niebezpiecznych substancji oraz szkodliwości zanieczyszczeń;

(b) podniesienie wiedzy o występowaniu, rozprzestrzenianiu się i oddziaływaniu na środowisko zanieczyszczeń oraz procesów z nimi związanych;

(c) rozwój i stosowanie technologii, procesów produkcji i wzorów konsumpcyjnych bezpiecznych dla środowiska;

(d) wyeliminowanie i/lub zastąpienie substancji mogących oddziaływać transgranicznie;

(e) wypracowanie bezpiecznych dla środowiska metod pozbywania się niebezpiecznych substancji;

(f) wypracowanie specjalnych metod polepszenia stanu wód transgranicznych;

(g) wypracowanie metod rozwijania bezpiecznego dla środowiska budownictwa wodnego i robót regulacyjnych;

(h) fizyczną i finansową ocenę szkód powstałych w rezultacie oddziaływania transgranicznego.

Rezultaty takich programów badawczych powinny być wymieniane między Stronami, zgodnie z artykułem 6 niniejszej konwencji.

Wymiana informacji

Strony zapewnią jak najszerszą i szybką wymianę informacji w sprawach, które są przedmiotem niniejszej konwencji.

Odpowiedzialność

Strony będą wspierały odpowiednie wysiłki międzynarodowe, których celem jest wypracowanie zasad, kryteriów i procedur w dziedzinie odpowiedzialności.

Ochrona informacji

Ustalenia niniejszej konwencji nie naruszają praw lub zobowiązań Stron do ochrony informacji związanych z tajemnicą przemysłową i handlową, włączając w to własność intelektualną lub bezpieczeństwo narodowe, zgodnie z krajowym porządkiem prawnym Stron oraz stosowanymi ponadnarodowymi regulacjami.