Księga 4 - ŚRODKI ZAPOBIEGAWCZE. - Kodeks wojskowego postępowania karnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1936.76.537

Akt utracił moc
Wersja od: 31 lipca 1939 r.

KSIĘGA  IV.

ŚRODKI ZAPOBIEGAWCZE.

Zawieszenie w czynnościach służbowych.

§  1.
Zwierzchnik sądowo - karny może z powodu wszczęcia lub prowadzenia dochodzenia albo postępowania sądowego, zawiesić w czynnościach służbowych podejrzanego lub oskarżonego, będącego żołnierzem w czynnej służbie wojskowej.
§  2.
To samo uprawnienie służy zwierzchnikowi sądowo-karnemu w stosunku do osób, które na zasadzie stosunku publicznoprawnego lub umownego pełnią służbę w poszczególnych działach administracji wojskowej.

Zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie.

§  1.
Schwytanego na gorącym uczynku, lub bezpośrednio potem w czasie pościgu, każdy ma prawo zatrzymać, jeżeli zachodzi obawa ucieczki schwytanego lub jeżeli nie można ustalić jego tożsamości.
§  2.
Schwytanego, podlegającego właściwości sądów wojskowych, należy natychmiast oddać w ręce żandarmerii lub innej władzy wojskowej, prokuratora wojskowego lub sądu wojskowego, a gdy ich nie ma na miejscu - w ręce policji państwowej.
§  3.
Inną osobę, niż wymienioną w § 2, należy natychmiast oddać w ręce policji państwowej, prokuratora przy sądzie powszechnym lub sądu grodzkiego.
§  1.
Tymczasowe aresztowanie może nastąpić tylko na mocy postanowienia sądu wojskowego, wydanego na wniosek prokuratora wojskowego.
§  2.
Na postanowienie w tym przedmiocie służy zażalenie.
§  3.
Jeżeli sędzia wojskowy nie zgadza się z wnioskiem prokuratora wojskowego o tymczasowe aresztowanie, przedstawia sprawę wojskowemu sądowi okręgowemu do rozstrzygnięcia.

Tymczasowe aresztowanie może nastąpić wtedy tylko:

a)
gdy zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony będzie się ukrywał, albo
b)
gdy zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony będzie nakłaniał świadków do fałszywych zeznań lub w inny sposób starał się o usunięcie dowodów przestępstwa, albo
c)
gdy wzgląd na dyscyplinę wojskową wymaga tymczasowego aresztowania oskarżonego, będącego żołnierzem w czynnej służbie wojskowej, albo
d)
gdy oskarżony nie ma w kraju ani stałego miejsca pobytu, ani określonego źródła utrzymania lub gdy nie można ustalić jego tożsamości, albo
e)
gdy oskarżony jest przestępcą nałogowym, zawodowym lub recydywistą.
§  1.
Jeżeli zachodzą warunki, niezbędne do wydania postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, a zwłoka mogłaby spowodować ucieczkę podejrzanego lub zatarcie śladów przestępstwa, albo też spowodować uszczerbek dla dyscypliny wojskowej, przysługuje prawo zatrzymania podejrzanego podlegającego właściwości sądów wojskowych:
a)
jego przełożonemu wojskowemu i miejscowej władzy garnizonowej;
b)
żandarmerii,
c)
zwierzchnikowi sądowo-karnemu;
d)
prokuratorowi wojskowemu;
e)
sędziemu wojskowemu.
§  2.
Gdy zwłoka grozi niebezpieczeństwem a nie można uzyskać wkroczenia władz lub organów, wymienionych w § 1, prawo zatrzymania podejrzanego, podlegającego właściwości sądów wojskowych, służy również prokuratorowi przy sądzie powszechnym i organom policji państwowej.
§  3.
Zatrzymanie oficera w przypadku, wymienionym w § 2, ma być zaniechane, jeżeli na wezwanie udaje się on dobrowolnie do władzy wojskowej, wymienionej w § 1, lub - jeżeli nie ma jej w danej miejscowości - do miejscowej komendy policji państwowej.
§  4.
W przypadkach, wymienionych w § 2, 3, jeżeli zatrzymanego natychmiast się nie zwalnia, należy oddać go niezwłocznie władzy wojskowej, wymienionej w § 1.
§  1.
Zatrzymanego, podlegającego właściwości sądów wojskowych, należy niezwłocznie dostawić do prokuratora wojskowego lub oddać go do jego rozporządzenia.
§  2.
Prokurator wojskowy powinien niezwłocznie przesłuchać oskarżonego i po zapoznaniu się z zebranymi poszlakami bądź zarządzić wypuszczenie go na wolność, bądź uzyskać postanowienie sądu o tymczasowym aresztowaniu.
§  3.
Postanowienie o aresztowaniu należy doręczyć podejrzanemu najpóźniej w ciągu 48 godzin od chwili zatrzymania go przez władzę.
§  1.
Aresztowanego tymczasowo należy natychmiast wypuścić na wolność, jeżeli ustaną przyczyny, dla których aresztowanie nastąpiło.
§  2.
W toku dochodzenia i śledztwa wypuszczenie na wolność przez sędziego wojskowego nastąpić może tylko za zgodą prokuratora wojskowego. W razie braku zgody - sędzia wojskowy przedstawia sprawę wojskowemu sądowi okręgowemu do rozstrzygnięcia.
§  3.
W toku dochodzenia zarządzenie wypuszczenia na wolność może wydać także prokurator wojskowy.
§  1.
W czasie mobilizacji uchyla się zarządzone przed mobilizacją tymczasowe aresztowanie oskarżonego, pozostającego w czynnej służbie wojskowej lub powołanego do pełnienia tej służby, jeżeli ze względu na okoliczności czynu nie należy oczekiwać skazania na karę śmierci lub karę więzienia wyżej dwu lat. Uchylenie tymczasowego aresztowania postanawia sąd na wniosek prokuratora wojskowego.
§  2.
Przepisu § 1 nie stosuje się, jeżeli tymczasowe aresztowanie pozostaje w związku ze zbrodnią stanu, przestępstwem przeciw interesom zewnętrznym Państwa i stosunkom międzynarodowym, lub zbrodnią albo występkiem przeciwko bezpieczeństwu Państwa.
§  1.
Tymczasowe aresztowanie podejrzanego w toku dochodzenia może trwać najwyżej dwa miesiące. Należy to uwidocznić w postanowieniu sądu.
§  2.
Na uzasadniony wniosek prokuratora wojskowego sąd może przedłużyć tymczasowe aresztowanie jeszcze najwyżej o miesiąc. Dalszego przedłużenia udzielić nie można.
§  1.
Tymczasowe aresztowanie w toku śledztwa łącznie z dochodzeniem, może trwać najwyżej sześć miesięcy.
§  2.
Dalszego przedłużenia tymczasowego aresztowania sąd może udzielić wtedy tylko:
a)
gdy zachodzi konieczność dokonania czynności śledczych poza granicami Polski, albo
b)
gdy ze względu na szczególne okoliczności sprawy sąd uzna, że śledztwa w terminie wskazanym w § 1 nie można było ukończyć.

Szczególny dozór przełożonej władzy wojskowej, zakaz wydalania się, dozór policji.

§  1.
Uznając potrzebę zastosowania środka zapobiegawczego, sąd wojskowy może na wniosek prokuratora wojskowego oddać oskarżonego, będącego żołnierzem w czynnej służbie wojskowej, pod szczególny dozór przełożonej władzy wojskowej.
§  2.
W postanowieniu sąd określa czas trwania dozoru oraz cel tego środka zapobiegawczego.
§  3
Oddany pod dozór jest obowiązany stosować się do wszelkich ograniczeń jego swobody, ułatwiających wykonywanie dozoru, określonych przez sąd lub przez przełożoną władzę.
§  1.
Oskarżonemu, który nie jest żołnierzem w czynnej służbie wojskowej, sąd może na wniosek prokuratora wojskowego zakazać wydalania się z miejsca zamieszkania albo oddać go pod dozór policji państwowej, wójta lub sołtysa, albo pod dozór innej władzy, która tego się podejmie, jeżeli środki te są w danym przypadku wystarczające.
§  2.
W razie zakazu wydalania się nie wolno oskarżonemu opuszczać miejsca zamieszkania bez zezwolenia sądu a w toku dochodzenia - bez zezwolenia prokuratora wojskowego.
§  3.
Oddany pod dozór ma nadto obowiązek zgłaszania się do władzy dozorującej w odstępach czasu, określonych w postanowieniu sądu, który prócz tego zobowiązać może oskarżonego do innych ograniczeń jego swobody, ułatwiających wykonywanie dozoru.

Jeżeli oskarżony nie stosuje się do zarządzeń wydanych na zasadzie art. 142 lub 143, sąd władny jest na wniosek prokuratora wojskowego zarządzić tymczasowe aresztowanie oskarżonego.

Listy gończe i żelazne.

§  1.
Jeżeli miejsce pobytu oskarżonego nie jest znane, sąd z własnej inicjatywy lub na wniosek prokuratora wojskowego zarządza poszukiwanie oskarżonego przez władze i organa wojskowe lub policję państwową.
§  2.
W toku dochodzenia zarządzenia takie wydaje prokurator wojskowy.

Jeżeli oskarżony zbiegł lub ukrywa się, sąd, a w toku dochodzenia prokurator wojskowy, może zarządzić rozesłanie listów gończych za oskarżonym, o ile zapadło postanowienie sądu o aresztowaniu.

W listach gończych wymienia się:

a)
władzę, która je rozsyła,
b)
imię i nazwisko a w miarę możności - dokładny rysopis oskarżonego z dołączeniem jego podobizny, oraz szczegóły niezbędne do ustalenia jego tożsamości,
c)
stopień wojskowy i przydział służbowy oskarżonego,
d)
zarzucane mu przestępstwo,
d)
ostatnie znane miejsce zamieszkania (przed wcieleniem do formacji wojskowej) i gminę, do której oskarżony należy,
f)
postanowienie o tymczasowym aresztowaniu,
g)
wezwanie każdego, kto zna miejsce pobytu oskarżonego, do zawiadomienia o nim najbliższej władzy wojskowej, sądu, żandarmerii lub policji państwowej i do zatrzymania oskarżonego w miarę możności.
§  1.
Listy gończe należy rozesłać jak najśpieszniej władzom wojskowym, w szczególności żandarmerii, ponadto zaś policji państwowej i urzędom gmin w okolicy, w której oskarżony przypuszczalnie się ukrywa; w razie potrzeby należy spowodować dalsze rozpowszechnienie listów gończych, a w szczególności także obwieszczenie ich w dziennikach oraz plakatowanie.
§  2.
Sposób rozpowszechniania listów gończych, wybór pism, w których mają być ogłoszone, oraz miejscowości, w których mają być plakatowane, zależy od uznania władzy, która rozsyła listy gończe.

Listy gończe należy niezwłocznie odwołać, gdy ustaną przyczyny, które spowodowały ich rozesłanie.

§  1.
Jeżeli oskarżony przebywający za granicą złoży oświadczenie, że stawi się do sądu wojskowego w oznaczonym terminie pod warunkiem odpowiadania z wolnej stopy, Minister Spraw Wojskowych może mu wydać list żelazny.
§  2.
Wydanie listu żelaznego można uzależnić od złożenia kaucji w gotówce lub papierach wartościowych albo poręczenia.
§  1.
List żelazny zapewnia oskarżonemu pozostawanie na wolności aż do zapadnięcia wyroku w sądzie pierwszej instancji, jeżeli oskarżony:
a)
stawi się w oznaczonym przez sąd terminie;
b)
nie będzie się wydalał bez pozwolenia sądu z obranego lub wyznaczonego mu miejsca pobytu w kraju;
c)
nie będzie nakłaniał świadków do fałszywych zeznań lub starał się w inny sposób usuwać dowodów przestępstwa.
§  2.
Niedotrzymanie warunków, wymienionych w § 1, powoduje aresztowanie oskarżonego oraz przepadek kaucji lub ściągnięcie sumy poręczenia, jeżeli je złożono.