Część 4 - Funkcje konsula - Jugosławia-Polska. Konwencja Konsularna. Belgrad.1958.11.17.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1959.51.311

Akt utracił moc
Wersja od: 12 czerwca 1959 r.

CZĘŚĆ  IV

Funkcje konsula

1.
Konsul wykonuje - zgodnie z prawem i zwyczajami międzynarodowymi - opiekę nad obywatelami państwa wysyłającego oraz ochronę ich praw i interesów. W tym celu może on zwracać się bezpośrednio do sądów i innych organów państwowych w swym okręgu.
2.
Konsul dąży do rozwijania stosunków gospodarczych i przyczynia się do zacieśniania więzów przyjaźni między Umawiającymi się Stronami.

Konsul może bez szczególnego pełnomocnictwa zastępować przed sądami i innymi organami państwowymi w swym okręgu obywateli państwa wysyłającego, jeżeli z powodu nieobecności lub wskutek innych ważnych przyczyn nie mogą oni w odpowiednim czasie bronić osobiście swych praw i interesów ani nie ustanowili pełnomocników. Nie narusza to przepisów państwa przyjmującego, które prawo takiego zastępowania zastrzegają dla określonych osób.

W przypadku zatrzymania lub aresztowania obywatela państwa wysyłającego - organa państwa przyjmującego zawiadomią o tym niezwłocznie właściwego konsula.

Konsul może:

a)
rejestrować obywateli państwa wysyłającego,
b)
wystawiać paszporty obywatelom państwa wysyłającego,
c)
wystawiać inne dokumenty podróży,
d)
udzielać wiz.
1.
Konsul może na wezwanie organów państwa wysyłającego przesłuchiwać obywateli tego państwa w charakterze stron, świadków lub biegłych pod warunkiem, że poddadzą się oni dobrowolnie przesłuchaniu.
2.
Konsul może doręczać obywatelom państwa wysyłającego pisma urzędowe organów swego państwa w sposób i w trybie przewidzianym przez przepisy tego państwa.

Konsul może, jeżeli obie strony posiadają obywatelstwo państwa wysyłającego, przyjmować oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński i sporządzać akty małżeństwa. Konsul zawiadomi właściwy organ państwa przyjmującego o każdym zawartym przed nim związku małżeńskim.

1.
Konsul może prowadzić księgi stanu cywilnego urodzeń, małżeństw i zgonów obywateli państwa wysyłającego oraz wydawać wypisy z tych ksiąg.
2.
Postanowienia ust. 1 nie naruszają przepisów państwa przyjmującego o rejestracji urodzeń, małżeństw i zgonów.
1.
Konsul, jeżeli upoważniają go do tego przepisy państwa wysyłającego, może:
a)
przyjmować na życzenie obywateli państwa wysyłającego ich oświadczenia i sporządzać na tej podstawie odpowiednie dokumenty;
b)
przyjmować od obywateli państwa wysyłającego oświadczenia ostatniej woli, uwierzytelniać i przyjmować na przechowanie takie oświadczenia;
c)
sporządzać, legalizować i uwierzytelniać dokumenty oraz przyjmować oświadczenia od osób bez względu na ich obywatelstwo, jeżeli te dokumenty i oświadczenia mają wywrzeć skutki prawne w państwie wysyłającym. Jeżeli chodzi o dokumenty i oświadczenia, dotyczące dóbr, praw i interesów w państwie trzecim, uprawnienia te przysługują konsulowi tylko wtedy, gdy zainteresowany jest w tym obywatel państwa wysyłającego. Konsul będzie dokonywał powyższych czynności z zachowaniem przepisów dewizowych państwa przyjmującego;
d)
sporządzać i uwierzytelniać tłumaczenia wszelkiego rodzaju dokumentów.
2.
Dokumenty, wypisy i tłumaczenia sporządzone, zalegalizowane lub uwierzytelnione w myśl ust. 1 będą uznawane w państwie przyjmującym tak, jak gdyby były one sporządzone, zalegalizowane lub uwierzytelnione przez właściwy organ państwa wysyłającego, jeżeli odpowiadają co do formy i treści przepisom tego państwa.
1.
Konsul może przyjmować do depozytu od obywateli państwa wysyłającego dokumenty, pieniądze i inne przedmioty.
2.
Pieniądze i inne przedmioty przyjęte do depozytu przez konsula mogą być wywiezione z państwa przyjmującego jedynie z zachowaniem przepisów tego państwa.
3.
Do przedmiotów przyjętych do depozytu nie stosują się postanowienia art. 9.
1.
Konsul może zwrócić się do organów państwa przyjmującego z wnioskiem o ustanowienie w razie potrzeby opieki lub kurateli dla obywatela państwa wysyłającego do czasu ustanowienia takiej opieki lub kurateli przez właściwy organ tego państwa.
2.
Konsul może zwrócić się do organów państwa przyjmującego z wnioskiem o ustanowienie kuratora dla mienia należącego do obywatela państwa wysyłającego, jeżeli mienie to pozostaje bez opieki.

Właściwy organ państwa przyjmującego zawiadomi niezwłocznie konsula o każdym przypadku śmierci obywatela państwa wysyłającego, przesyłając konsulowi odpis skrócony aktu zgonu, który wydaje się bez opłat i zwrotu kosztów rzeczywistych. Jeżeli odpis taki nie może być sporządzony bez zwłoki, właściwy organ dostarczy go w terminie późniejszym.

1.
W przypadku otwarcia spadku po obywatelu państwa wysyłającego organa państwa przyjmującego przekażą konsulowi odpis testamentu oraz posiadane informacje o spadkobiercach, ich miejscu zamieszkania lub pobytu, o składzie i wartości spadku, a także informacje o tym, czy wszczęte zostało postępowanie spadkowe i w jakim stadium się ono znajduje.
2.
W związku ze spadkiem po obywatelu państwa wysyłającego konsul może:
a)
współpracować przy sporządzaniu inwentarza spadku i podpisywać odpowiednie protokoły;
b)
współpracować z właściwymi organami państwa przyjmującego we wszystkich czynnościach podejmowanych w celu zapobieżenia szkodom lub stratom w masie spadkowej, a w szczególności proponować sprzedaż ruchomości spadkowych, jeżeli sprzedaż ta leży w interesie spadkobiercy konsul może brać udział w takiej sprzedaży;
c)
współpracować w ustanawianiu kuratora spadku i w załatwianiu innych spraw dotyczących zarządzania spadkiem.
1.
Jeżeli ruchome mienie spadkowe albo suma pieniężna uzyskana ze sprzedaży ruchomego lub nieruchomego mienia spadkowego podlega, na podstawie postępowania przeprowadzonego przed organami państwa przyjmującego, wydaniu spadkobiercom, będącym obywatelami państwa wysyłającego, a spadkobiercy ci nie biorą udziału w postępowaniu i nie ustanowili pełnomocników, wówczas mienie to lub sumę pieniężną przekazuje się konsulowi.
2.
Jeżeli wartość mienia spadkowego pozostałego po obywatelu państwa wysyłającego, który zmarł na terytorium państwa przyjmującego, nie przekracza według oceny organów państwa przyjmującego:

w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 10.000 złotych

w Federacyjnej Ludowej Republice Jugosławii 130.000 dinarów,

a żadna z osób uprawnionych do spadku nie zamieszkuje na terytorium państwa przyjmującego ani nie jest reprezentowana, wówczas spadek ten, jeżeli spadkobiercy inaczej nie postanowią, przekazuje się konsulowi na jego żądanie bez uprzedniego postępowania spadkowego. Wysokość kwot określonych w niniejszym ustępie może być zmieniona przez Umawiające się Strony w drodze wymiany not.

3.
Jeżeli obywatel państwa wysyłającego zmarł w czasie podróży na terytorium państwa przyjmującego, nie posiadając na tym obszarze w chwili śmierci miejsca zamieszkania ani pobytu, wówczas jego rzeczy i wartości, które miał ze sobą, przekazuje się konsulowi bez przeprowadzenia postępowania spadkowego.
4.
Wydanie konsulowi mienia spadkowego określonego w ust. 1, 2 i 3 może nastąpić, jeżeli:
a)
zostały zaspokojone lub zabezpieczone wszystkie roszczenia wierzycieli spadkodawcy zgłoszone w terminie ustanowionym przez prawo Umawiającej się Strony, na której terytorium położone jest mienie spadkowe, z tym że obowiązki te ustają, jeżeli w ciągu sześciu miesięcy od dnia śmierci spadkodawcy nie zostanie udowodnione, że powyższe roszczenia są prawnie uzasadnione lub że są rozpatrywane przez właściwe organa państwowe;
b)
zostały zapłacone lub zabezpieczone wszystkie związane z dziedziczeniem podatki i inne daniny publiczne.
5.
Przekazanie spadkobiercom lub wysłanie za granicę mienia spadkowego określonego w ust. 1, 2 i 3 przez konsula może nastąpić jedynie z zachowaniem przepisów państwa przyjmującego.

Jeżeli organ państwa przyjmującego uzyska informacje, że w toczącym się przed nim postępowaniu spadkowym zainteresowany jest obywatel państwa wysyłającego, zawiadomi o tym konsula tego państwa.

Postanowienia art. 30, 31 i 32 stosują się również w przypadku śmierci obywatela państwa wysyłającego, który jako kapitan lub członek załogi statku państwa przyjmującego zmarł na morzu lub na lądzie w jakimkolwiek kraju.

Gdy statek państwa wysyłającego przybędzie do portu w państwie przyjmującym, kapitan i członkowie załogi będą mogli porozumiewać się z właściwym konsulem. Po dokonaniu odprawy konsul będzie mógł udać się na statek.

1.
Konsul może okazywać pomoc statkom państwa wysyłającego, które znajdują się w portach położonych w jego okręgu konsularnym.
2.
Konsul może stosownie do przepisów państwa wysyłającego:
a)
przeglądać księgi i dokumenty statku, przesłuchiwać kapitana i członków załogi w celu uzyskania informacji o statku, ładunku oraz przebiegu i celu podróży, jak również podejmować kroki w celu ułatwienia przybycia i wyjścia statku;
b)
występować wraz z kapitanem i członkami załogi przed sądami i innymi organami państwa przyjmującego stosownie do przepisów tego państwa, udzielać tym osobom wszelkiej pomocy, a także występować w charakterze tłumacza w sprawach tych osób przed wspomnianymi organami;
c)
rozstrzygać spory między kapitanem a członkami załogi włącznie ze sporami z zakresu stosunków pracy, jak również podejmować odpowiednie środki w celu angażowania i zwalniania kapitana i członków załogi oraz stosować środki mające na celu utrzymanie porządku i dyscypliny na statku;
d)
podejmować wszelkie środki wchodzące w zakres jego uprawnień w odniesieniu do statku państwa wysyłającego w celu przestrzegania przepisów administracyjnych oraz postanowień prawa morskiego i rzecznego tego państwa;
e)
podejmować w razie potrzeby środki w celu zapewnienia leczenia szpitalnego lub dobrowolnego wysłania do państwa wysyłającego kapitana i członków załogi statku.

Konsul może odwiedzać w portach położonych w jego okręgu statki jakiejkolwiek bandery udające się do portów państwa wysyłającego.

1.
Sądy i inne organa państwa przyjmującego mogą jedynie za zgodą lub na wniosek konsula bądź kapitana statku interweniować:
a)
w sprawy wewnętrznego zarządzania statkiem, a w szczególności w spory między kapitanem a członkami załogi wynikające ze stosunków pracy lub w sprawy związane z zastosowaniem na statku środków dyscyplinarnych w stosunku do członków załogi winnych naruszania przepisów służbowych;
b)
w wykroczenia popełniane na statku, chyba że powodują one zagrożenie porządku lub spokoju w porcie, zdrowia bądź bezpieczeństwa publicznego, albo że zostały popełnione na statku przez osobę lub na szkodę osoby nie będącej członkiem załogi.
2.
Postanowienia ust. 1 nie naruszają:
a)
uprawnień sądów i innych organów państwa przyjmującego do prowadzenia dochodzenia i śledztwa w sprawach przestępstw oraz wykroczeń z wyjątkiem tych, które określone są w ust. 1 pkt b), jeżeli te przestępstwa lub wykroczenia zostały popełnione na statku państwa wysyłającego w czasie, kiedy znajdował się on na wodach terytorialnych lub wewnętrznych państwa przyjmującego;
b)
przepisów państwa przyjmującego, które dotyczą statków oraz osób i przedmiotów na statkach.
1.
Sądy i inne organa państwa przyjmującego mogą, jedynie po uprzednim zawiadomieniu konsula w terminie umożliwiającym mu przybycie, przystąpić, zgodnie z przepisami tego państwa, do przesłuchania lub aresztowania jakiejś osoby ze statku, zajęcia znajdującej się na nim ruchomości, dokonania czynności procesowych na statku, albo zażądać od kapitana lub członka załogi złożenia zeznań przed sądem bądź innym organem państwa przyjmującego.
2.
Jeżeli zawiadomienie określone w ust. 1 jest niemożliwe z uwagi na szczególną pilność sprawy lub jeżeli sądy bądź inne organa państwowe interweniowały na żądanie kapitana statku, albo też jeżeli konsul nie był obecny przy ich czynnościach urzędowych, wówczas organa te udzielą konsulowi informacji o dokonanych czynnościach w najszerszym zakresie, w jakim będzie to możliwe z uwagi na dobro toczącego się postępowania.

Postanowień art. 37 i 38 nie stosuje się do czynności urzędowych podejmowanych przez sądy lub inne organa państwa przyjmującego, a dotyczących bezpieczeństwa statku, osób i ładunku, względnie nadzoru sanitarnego lub kontroli paszportowej albo też mających na celu zapobieganie lub wykrywanie wykroczeń celnych bądź zajęcie towarów.

1.
Jeżeli statek państwa wysyłającego ulegnie awarii na wodach wewnętrznych lub terytorialnych państwa przyjmującego lub w stanie awarii przybędzie na wody wewnętrzne lub terytorialne tego państwa, organa państwa przyjmującego zawiadomią o tym niezwłocznie właściwego konsula.
2.
Organa państwa przyjmującego podejmą wszelkie niezbędne środki dla ochrony statku, który uległ awarii, życia osób ze statku, ładunku i innych przedmiotów znajdujących się na nim oraz dla zapobieżenia grabieży bądź niepokojom na statku. Środki takie zostaną zastosowane także w odniesieniu do przedmiotów należących do statku lub stanowiących część jego ładunku, które znalazły się poza statkiem.
3.
Jeżeli statek uległ awarii w obrębie portu lub stanowi niebezpieczeństwo dla żeglugi na wodach terytorialnych państwa przyjmującego, organa miejscowe mogą zastosować wszelkie środki, które uznają za niezbędne dla uniknięcia szkód, na jakie statek ten mógłby narazić urządzenia portowe lub inne statki, zawiadamiając o tym konsula, w miarę możliwości przed zastosowaniem powyższych środków.
4.
Jeżeli właściciel statku, który uległ awarii, jego przedstawiciel, zainteresowany ubezpieczający ani kapitan nie są w stanie podjąć niezbędnych środków, konsul będzie uważany za upoważnionego do powzięcia na własną rękę - jako przedstawiciel właściciela - wszelkich decyzji dotyczących statku.
5.
Organa państwa przyjmującego, na którego terytorium znajduje się statek, który uległ awarii, nie będą nakładać na ładunek, zapasy lub wyposażenie statku, ani na przedmioty należące do statku opłat celnych ani innych opłat, chyba że przedmioty te przeznaczone są do swobodnego obrotu na terytorium tego państwa, jednakże organa tego państwa mogą żądać zabezpieczenia ewentualnych opłat w odniesieniu do powyższych przedmiotów.
6.
Organa państwa przyjmującego mogą żądać zwrotu kosztów za swą pomoc i prace ratownicze w takiej wysokości, w jakiej żądają w analogicznych przypadkach od statków swego państwa.

W przypadku gdy na wybrzeżu lub w pobliżu wybrzeża państwa przyjmującego znajdą się przedmioty należące do statku państwa wysyłającego, który uległ awarii, lub do jego ładunku, zapasów bądź wyposażenia, konsul może, jako przedstawiciel właściciela lub innych uprawnionych osób, podjąć wszelkie środki w celu zabezpieczenia tych przedmiotów lub rozporządzania nimi, jeżeli te osoby same lub przez swych pełnomocników nie podjęły odpowiednich kroków.

Postanowienia niniejszej Konwencji odnoszące się do żeglugi morskiej stosują się odpowiednio do żeglugi powietrznej z wyjątkiem przepisów sprzecznych z powszechnie przyjętymi zwyczajami lotniczymi lub z postanowieniami umów międzynarodowych obowiązujących obie Umawiające się Strony.

Konsul może pobierać opłaty z tytułu wykonywania czynności urzędowych, przewidziane przez prawo państwa wysyłającego, lecz bez stosowania środków przymusowych.