Rozdział 1 - Postanowienia ogólne - Bezpieczeństwo i higiena pracy, prowadzenie ruchu oraz specjalistyczne zabezpieczenie przeciwpożarowe w podziemnych zakładach górniczych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1995.67.342

Akt utracił moc

Wersja od: 15 marca 2001 r.

Rozdział  I

Postanowienia ogólne

§  484. ⁴⁷

1.  Maszyny i inne urządzenia powinny być utrzymywane w stanie zgodnym z dokumentacją techniczną producenta, a ich ruch prowadzony zgodnie z warunkami ustalonymi w zezwoleniu na oddanie do ruchu.

2. Czynności konserwacyjne oraz naprawy bieżące maszyn i innych urządzeń powinny być wykonywane zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową ich producenta z zastosowaniem dostarczonych przez niego części, będących w powszechnym obrocie.

3. Remonty maszyn i innych urządzeń powinny być wykonywane zgodnie z dokumentacją remontową ich producenta i zapewniać przywrócenie ich do stanu zgodnego z dokumentacją, która stanowiła podstawę wprowadzenia do eksploatacji.

§  485.

1. Kierownik ruchu zakładu górniczego zobowiązany jest do spowodowania opracowania i doręczenia pracownikom obsługi maszyn i innych urządzeń szczegółowych instrukcji uwzględniających występujące zagrożenia.

2. Pracownicy obsługujący maszyny i inne urządzenia powinni posiadać odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia do obsługi danej maszyny lub urządzenia. Dokument (identyfikator) stwierdzający uprawnienie pracownicy powinni posiadać przy sobie.

§ 486. Maszyny i inne urządzenia podlegają odbiorowi technicznemu po ich zainstalowaniu, w sposób ustalony w rozporządzeniu albo gdy brak przepisów w tym zakresie w rozporządzeniu - w sposób ustalony przez kierownika działu energomechanicznego.

§ 487. Za prawidłowe użytkowanie i obsługę maszyn i innych urządzeń odpowiedzialne jest kierownictwo tego oddziału ruchu zakładu górniczego, który bezpośrednio je użytkuje.

§  488.

1. Osobom nie uprawnionym nie wolno wykonywać samodzielnie żadnych czynności przy maszynach i innych urządzeniach.

2. Zabrania się naprawy maszyn i innych urządzeń w czasie ich ruchu, a także bezpośredniego smarowania i czyszczenia części ruchomych. Prace takie można wykonywać tylko po zatrzymaniu maszyny lub urządzenia, zabezpieczeniu przed samoczynnym przemieszczeniem oraz zabezpieczeniu stanu wyłączenia dopływu energii.

§  489.

1. Pomieszczenia ruchu zakładu górniczego, w których zainstalowane są maszyny i inne urządzenia, ze względu na możliwość dostępu do nich osób postronnych powinny być zakwalifikowane do następujących rodzajów:

1) pomieszczenia zamknięte,

2) pomieszczenia otwarte,

3) pomieszczenia ogólnie dostępne.

2. Kierownik działu energomechanicznego zobowiązany jest do dokonania klasyfikacji pomieszczeń, o których mowa w ust. 1, i ustalenia sposobów zabezpieczenia wejść oraz sporządzenia wykazu osób upoważnionych do przebywania w nich.

§  490.

1. Dla maszyn wyciągowych, turbozespołów, głównych sprężarek, kotłów, głównych wentylatorów, pomp głównego odwadniania, głównych rozdzielni wysokiego i średniego napięcia oraz stacji odmetanowania należy prowadzić ewidencję uszkodzeń, dokonywanych przeglądów, napraw, czasu pracy, wymiany części oraz wyników odczytów przyrządów pomiarowych.

2. Obowiązek ewidencji wyników odczytów przyrządów pomiarowych nie dotyczy maszyn wyciągowych.

§  491.

1. Maszyny i inne urządzenia wyszczególnione w § 490, pracujące w ruchu ciągłym, powinny być pisemnie przekazywane i przejmowane przez pracowników obsługi w miejscu ich pracy.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy maszyn i innych urządzeń zautomatyzowanych, pracujących bez obsługi.

§  492.

1. Pracownicy obsługujący maszyny i inne urządzenia zobowiązani są do:

1) zapoznania się ze stanem technicznym maszyny lub urządzenia przed przejęciem obsługi,

2) zawiadomienia osób dozoru ruchu o wszystkich brakach i usterkach,

3) zabezpieczenia maszyny i urządzenia przed przypadkowym przemieszczeniem lub samoczynnym uruchomieniem,

4) ostrzeżenia bezpośrednio przed uruchomieniem osób znajdujących się w zasięgu pracy tych maszyn i urządzeń,

5) zabezpieczenia stanu wyłączenia maszyn i urządzeń po skończonej pracy i wyłączenia spod napięcia urządzeń elektroenergetycznych.

2. Przy centralnym lub zdalnym sterowaniu urządzeń i maszyn należy ostrzec obsługę o zamiarze uruchomienia ich wyraźnym sygnałem akustycznym lub świetlnym albo obydwoma jednocześnie.

§  493.

1. Urządzenia dźwignicowe i zbiorniki ciśnieniowe w wyrobiskach powinny być poddawane badaniom technicznym przez rzeczoznawców.

2. Wykaz, zakres i częstotliwość badań technicznych, o których mowa w ust. 1, określa załącznik nr 16 do rozporządzenia.

§  494.

1. W zakładach górniczych powinna być prowadzona ewidencja aparatury i urządzeń pomiarowych, wraz z udokumentowaniem ich legalizacji, uwierzytelnienia lub okresowego sprawdzania, zgodnie z ogólnie obowiązującymi przepisami.

2. Kierownik działu energomechanicznego obowiązany jest ustalić okresy sprawdzania urządzeń pomiarowych nie podlegających legalizacji lub uwierzytelnienia przy uwzględnieniu warunków ich użytkowania.

§  495.

1. W obiektach zakładu górniczego na powierzchni przejścia obok maszyn i innych urządzeń powinny być oznakowane, zabezpieczone i prawidłowo utrzymane, ich szerokość powinna wynosić co najmniej 0,7 m, a wysokość co najmniej 1,8 m.

2. Krawędzie otworów w pomostach i w zbiornikach otwartych na powierzchni oraz w wyrobiskach powinny być zabezpieczone krawężnikami o wysokości minimalnej 0,15 m oraz dodatkowo poręczami na wysokość co najmniej 1,1 m.

3. Otwory wsypowe do zbiorników oraz zbiorniki wgłębne na powierzchni i w wyrobiskach powinny być otoczone poręczami na wysokość co najmniej 1,1 m i dodatkowo mogą być nakryte kratą metalową o otworach nie większych niż 0,25 x 0,25 m.

§ 496. Zbiorniki w obiektach zakładu górniczego na powierzchni i w wyrobiskach powinny być zaopatrzone w klamry, drabiny lub urządzenia umożliwiające wejście obsługi do zbiornika.

§ 497. Używane w przepisach działu VI rozporządzenia określenie "inspektor do spraw urządzeń budowy przeciwwybuchowej" oznacza osobę fizyczną posiadającą wiadomości specjalistyczne w oznaczonej dziedzinie, wskazaną przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego.

⁴⁷ § 484 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 6 lutego 2001 r. (Dz.U.01.14.130) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 marca 2001 r.