Oddział 2 - Rozprowadzanie powietrza i kontrola przewietrzania. - Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz bezpieczeństwo pożarowe w podziemnych zakładach górniczych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1969.24.176

Akt utracił moc

Wersja od: 27 listopada 1992 r.

2. 

Rozprowadzanie powietrza i kontrola przewietrzania.

§ 78.

1. Podziemne wyrobiska zakładu górniczego należy przewietrzać przepływającymi przez nie prądami powietrza.

2. Przepływ powietrza w wyrobiskach podziemnych należy zapewnić przez zastosowanie głównych wentylatorów zainstalowanych na powierzchni.

3. W zakładzie górniczym eksploatującym kopaliny palne należy stosować przewietrzanie ssące.

§  79.

1. Przy każdym szybie wentylacyjnym oprócz czynnego wentylatora lub zespołu wentylatorów należy zainstalować wentylator rezerwowy o tych samych parametrach co wentylator czynny lub największy wentylator zespołu. Wentylator rezerwowy powinien być zdatny do uruchomienia najpóźniej w ciągu 10 minut.

2. Zamiast wentylatora rezerwowego można za zgodą okręgowego urzędu górniczego stosować silnik zapasowy do wentylatora wraz z częściami zapasowymi przekładni, jeżeli zakład górniczy jest niemetanowy, nie posiada pokładów skłonnych do samozapalenia lub jest wprawdzie metanowy, ale eksploatuje pokłady, w których ilość wydzielającego się metanu nie przekracza 5 m³/t dobowego wydobycia.

3. W metanowym zakładzie górniczym lub eksploatującym pokłady skłonne do samozapalenia główne wentylatory powinny mieć zapewnioną dostawę energii z dwóch niezależnych źródeł zasilających zakład górniczy.

§  80.

1. Wentylatory główne powinny być zaopatrzone w urządzenia do regulacji wydajności i depresji oraz właściwe przyrządy kontrolne.

2. 2 (skreślony).

§ 81. Zmiana warunków pracy wentylatora głównego lub jego unieruchomienie może nastąpić jedynie na zarządzenie kierownika ruchu zakładu górniczego lub kierownika akcji ratowniczej.

§ 82. W razie awaryjnego zatrzymania ruchu wentylatora głównego:

1) w zakładach górniczych niemetanowych oraz metanowych z podkładami lub polami zaliczonymi do najniższej kategorii zagrożenia metanowego zabrania się wykonywania robót strzałowych materiałami wybuchowymi, a inne roboty mogą być prowadzone nadal pod warunkiem, że wentylacja naturalna zapewnia utrzymanie składu powietrza wymaganego w § 72, a zatrzymanie ruchu wentylatora głównego nie trwa dłużej niż 2 godziny,

2) w zakładach górniczych metanowych, z wyjątkiem określonych w pkt 1, zabrania się wykonywania robót strzałowych, a jeżeli przerwa w pracy głównego wentylatora trwa dłużej niż 15 minut, należy niezwłocznie wyprowadzić załogę do prądu świeżego powietrza, a kierownik ruchu zakładu górniczego powinien podjąć decyzję co do wyłączenia energii elektrycznej oraz wyjazdu załogi na powierzchnię.

§  83.

1. Doprowadzanie pod ziemię powietrza świeżego i odprowadzanie powietrza zużytego tym samym wyrobiskiem dozwolone jest tylko w okresie prowadzenia robót mających na celu uzyskanie połączenia między dwoma wyjściami na powierzchnię.

2. Prowadzenie powietrza przez stare nieczynne wyrobiska jest zabronione, z wyjątkiem likwidacji wyrobisk.

3. Połączenie wentylacyjne sąsiednich zakładów górniczych może nastąpić tylko za zgodą okręgowego urzędu górniczego.

§ 84. Wyrobiska, którymi doprowadza się lub odprowadza powietrze, powinny mieć taki przekrój w świetle obudowy, aby przy nieprzekraczaniu dopuszczalnej prędkości mogły doprowadzać lub odprowadzać potrzebną ilość powietrza oraz aby zapewniały możliwość przejścia załogi.

§  85.

1. Wyrobiska podziemne zakładu górniczego należy przewietrzać jak największą ilością niezależnych prądów powietrza.

2. Jednym prądem wolno przewietrzać grupę przodków pod warunkiem, że zawartość metanu w powietrzu doprowadzanym do każdego przodka nie przekracza 0,5%, a w razie stosowania zabezpieczeń metanometrycznych - 1%.

3. Komory materiałów wybuchowych, pomp, akumulatorów oraz składy smarów, olejów i innych materiałów łatwo zapalnych należy przewietrzać niezależnymi prądami powietrza.

4. Przepis ust. 3 nie dotyczy składów oddziałowych.

§  86.

1. Świeże powietrze należy doprowadzać możliwie najkrótszą drogą do każdego poziomu wydobywczego, skąd prądami wznoszącymi się powinno płynąć w kierunku szybu wydechowego.

2. Powietrza świeżego ani zużytego nie wolno prowadzić na upad, z wyjątkiem przypadków, w których:

1) upad nie przekracza 5°,

2) upad wynosi od 5° do 10°, a prędkość przepływu powietrza jest większa niż 0,5 m/sek,

3) odprowadza się powietrze w polach zagrożonych wyrzutami dwutlenku węgla lub przy drążeniu nadsięwłomów i dowierzchni.

3. 3 Na odstępstwa od postanowień ust. 1 i 2 udziela zezwoleń okręgowy urząd górniczy.

§  87.

1. Regulację przewietrzania należy przeprowadzać przy pomocy tam regulacyjnych umieszczanych na początku prądów rejonowych.

2. Stosowanie do regulacji przewietrzania wentylatorów pomocniczych albo tam regulacyjnych umieszczonych na końcu prądów rejonowych lub w prądach grupowych wymaga zezwolenia okręgowego urzędu górniczego.

§ 88. Zmiany w rozprowadzaniu powietrza i regulacji przewietrzania można wprowadzać tylko za zgodą kierownika ruchu zakładu górniczego lub upoważnionej przez niego osoby.

§ 89. Wyrobiska i miejsca pracy, dla których nie można zapewnić przewietrzania przepływającym prądem powietrza lub przez dyfuzję, należy przewietrzać przy pomocy lutniociągów.

§  90.

1. Wentylatory lutniowe w polach metanowych powinny pracować bez przerwy (całą dobę); w razie przerwy awaryjnej w pracy wentylatora należy roboty wstrzymać, załogę wycofać, a przodek zagrodzić.

2. Obłożenie przodka po uruchomieniu wentylatorów może nastąpić po przeprowadzeniu przez osobę dozoru ruchu badania powietrza na zawartość metanu.

§ 91. Właściwi ministrowie określą:

1) w jakich przypadkach i pod jakimi warunkami wolno stosować przewietrzanie naturalne oraz przewietrzanie przez dyfuzję.

2) zasady i warunki stosowania przewietrzania przy pomocy lutniociągów, ze szczególnym uwzględnieniem warunków przewietrzania w polach metanowych.

§  92.

1. Zakład górniczy powinien posiadać zorganizowaną służbę wentylacyjną, wyposażoną w przyrządy kontrolno-pomiarowe.

2. Stan urządzeń wentylacyjnych oraz skuteczność przewietrzania należy systematycznie kontrolować, a wyniki kontroli wpisywać do odpowiednich książek i tablic kontrolnych.

§  93.

1. Zakład górniczy powinien posiadać mapy wentylacyjne i schematy sieci wentylacyjnej przedstawiające aktualny stan przewietrzania oraz prowadzić odpowiednie książki przewietrzania.

2. Sztygar oddziałowy obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić kierownika wentylacji o wszelkich zmianach w rozmieszczeniu i stanie urządzeń wentylacyjnych oraz o zmianach w kierunkach prądów powietrza. Zmiany te kierownik wentylacji powinien nanieść na mapy i schematy wentylacyjne w ciągu jednej doby.

§ 94. 4 (skreślony).

² § 80 ust. 2 skreślony przez § 3 pkt 1 rozporządzenia z dnia 12 stycznia 1989 r. zmieniającego niektóre rozporządzenia wykonawcze do dekretu - Prawo górnicze (Dz.U.89.2.7) z dniem 30 stycznia 1989 r.

³ § 86 ust. 3 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 4 lipca 1973 r. (Dz.U.73.29.165) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 lipca 1973 r.

⁴ § 94 skreślony przez § 3 pkt 1 rozporządzenia z dnia 12 stycznia 1989 r. zmieniającego niektóre rozporządzenia wykonawcze do dekretu - Prawo górnicze (Dz.U.89.2.7) z dniem 30 stycznia 1989 r.