Dział 9 - Przepisy epizodyczne, przejściowe, dostosowujące i końcowe - Bankowy Fundusz Gwarancyjny, system gwarantowania depozytów oraz przymusowa restrukturyzacja.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.487 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 2 kwietnia 2024 r.

DZIAŁ  IX

Przepisy epizodyczne, przejściowe, dostosowujące i końcowe

Przepisy epizodyczne

Fundusz ochrony środków gwarantowanych

1. 
Podmioty objęte systemem gwarantowania, o których mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, są obowiązane tworzyć i utrzymywać fundusze ochrony środków gwarantowanych na zaspokojenie roszczeń deponentów w przypadku spełnienia warunku gwarancji wobec któregokolwiek z nich, do dnia 31 grudnia 2024 r.
2. 
Wysokość funduszu ochrony środków gwarantowanych w kolejnym roku jest ustalana nie później niż do końca poprzedniego roku kalendarzowego, jako iloczyn sumy środków pieniężnych zgromadzonych w banku na wszystkich rachunkach, stanowiącej podstawę obliczania kwoty rezerwy obowiązkowej zgodnie z art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, za październik oraz stawki ustalonej przez Radę Funduszu, na wniosek Zarządu Funduszu, w wysokości do:
1)
0,55% - dla funduszu ochrony środków gwarantowanych tworzonego na rok 2017;
2)
0,5% - dla funduszu ochrony środków gwarantowanych tworzonego na rok 2018;
3)
0,45% - dla funduszu ochrony środków gwarantowanych tworzonego na rok 2019;
4)
0,4% - dla funduszu ochrony środków gwarantowanych tworzonego na rok 2020;
5)
0,35% - dla funduszu ochrony środków gwarantowanych tworzonego na rok 2021;
6)
0,3% - dla funduszu ochrony środków gwarantowanych tworzonego na rok 2022;
7)
0,25% - dla funduszu ochrony środków gwarantowanych tworzonego na rok 2023;
8)
0,2% - dla funduszu ochrony środków gwarantowanych tworzonego na rok 2024.
3. 
Przy ustalaniu wysokości stawki określającej wysokość funduszy ochrony środków gwarantowanych, o której mowa w ust. 2, Rada Funduszu uwzględnia w szczególności wysokość środków systemu gwarantowania depozytów w bankach, zgromadzonych w formie zobowiązań do zapłaty, o których mowa w art. 303 ust. 1, banków lub oddziałów banków zagranicznych objętych obowiązkowym systemem gwarantowania.
4. 
Fundusz ochrony środków gwarantowanych jest tworzony w ostatnim sprawozdawczym dniu miesiąca, w którym podmiot objęty systemem gwarantowania, o którym mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, uzyskał zezwolenie na rozpoczęcie działalności, a w przypadku banku krajowego utworzonego na podstawie art. 42a ust. 1 ustawy - Prawo bankowe - w ostatnim sprawozdawczym dniu miesiąca, w którym bank został wpisany do rejestru przedsiębiorców. W powyższych przypadkach podstawą utworzenia funduszu ochrony środków gwarantowanych jest suma środków pieniężnych, o której mowa w ust. 2, za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio uzyskanie zezwolenia na rozpoczęcie działalności lub wpisanie banku do rejestru przedsiębiorców.
5. 
Od aktywów pochodzących z emisji hipotecznych listów zastawnych i publicznych listów zastawnych nie tworzy się funduszu ochrony środków gwarantowanych.
6. 
Fundusz ochrony środków gwarantowanych jest zwiększany lub zmniejszany w dniu 1 lipca każdego roku, odpowiednio do wysokości sumy, o której mowa w ust. 2, stanowiącej podstawę obliczania kwoty rezerwy obowiązkowej za kwiecień każdego roku. Z dniem spełnienia warunków gwarancji podmiot objęty systemem gwarantowania jest zwolniony z obowiązku tworzenia funduszu ochrony środków gwarantowanych i zmiany jego wysokości.
7. 
Podmioty objęte systemem gwarantowania, o których mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, są obowiązane:
1)
lokować aktywa stanowiące pokrycie funduszu ochrony środków gwarantowanych w:
a)
skarbowych papierach wartościowych,
b)
bonach pieniężnych Narodowego Banku Polskiego i obligacjach emitowanych przez Narodowy Bank Polski - o ile mogą być one przedmiotem obrotu,
c)
jednostkach uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego;
2)
deponować określone w pkt 1 lit. a i b aktywa na wyodrębnionym dla każdego podmiotu rachunku w:
a)
Narodowym Banku Polskim,
b)
Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych Spółce Akcyjnej,
c)
podmiocie prowadzącym rachunki papierów wartościowych i rachunki pieniężne służące do ich obsługi

- a w przypadku braku takiej możliwości - lokować te aktywa na oprocentowanym rachunku bieżącym w Narodowym Banku Polskim.

8. 
Banki spółdzielcze zrzeszone z bankami zrzeszającymi są obowiązane deponować aktywa stanowiące pokrycie funduszy ochrony środków gwarantowanych zrzeszenia na wyodrębnionym rachunku w banku zrzeszającym.
9. 
Podmioty objęte systemem gwarantowania, o których mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, przekazują Zarządowi Funduszu informacje o sumie wkładów na rachunkach objętych obowiązkowym systemem gwarantowania środków pieniężnych i wysokości funduszu ochrony środków gwarantowanych w terminach:
1)
do dnia 15 grudnia każdego roku, według stanu określanego zgodnie z ust. 2,
2)
do dnia 15 czerwca każdego roku, według stanu stanowiącego podstawę obliczenia kwoty rezerwy obowiązkowej za kwiecień

- według wzoru określonego przez Zarząd Funduszu.

10. 
W przypadku banków spółdzielczych zrzeszonych z bankami zrzeszającymi obowiązki określone w ust. 9 wykonują banki zrzeszające.
11. 
W przypadku spełnienia warunku gwarancji wobec podmiotu objętego systemem gwarantowania, o którym mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, w okresie od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. wypłaty środków gwarantowanych dokonywane są przez Fundusz ze środków funduszy ochrony środków gwarantowanych, po wyczerpaniu środków, o których mowa w art. 56.
12. 
W przypadku, o którym mowa w ust. 11, Fundusz wzywa podmiot objęty systemem gwarantowania, o którym mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, wobec którego nastąpiło spełnienie warunku gwarancji, do przekazania środków funduszu ochrony środków gwarantowanych, w kwocie stanowiącej różnicę między kwotą zobowiązania Funduszu z tytułu wypłaty środków gwarantowanych a kwotą środków, o których mowa w art. 56.
13. 
W przypadku gdy kwota przekazana zgodnie z ust. 12 jest niewystarczająca do pokrycia zobowiązania Funduszu z tytułu wypłaty środków gwarantowanych, Fundusz zawiadamia podmioty objęte systemem gwarantowania, o których mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, w drodze ogłoszenia w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim, o obowiązku wniesienia na rzecz Funduszu kwot przeznaczonych na wypłatę środków gwarantowanych (łączna kwota obowiązkowej wpłaty podmiotów objętych systemem gwarantowania), w wysokości stanowiącej różnicę między kwotą zobowiązania Funduszu z tytułu wypłaty środków gwarantowanych a kwotą środków, o których mowa w art. 56, oraz środków przekazanych zgodnie z ust. 12. W zawiadomieniu Fundusz wskazuje rachunek bankowy, na który mają zostać dokonane wpłaty, oraz tytuł płatności. Wpłaty, do których są zobowiązane banki spółdzielcze zrzeszone z bankami zrzeszającymi, wnoszą, w imieniu tych banków, banki zrzeszające.
14. 
Kwota, którą obowiązany jest wnieść podmiot objęty systemem gwarantowania, o którym mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b (obowiązkowa wpłata podmiotu objętego systemem gwarantowania), zostaje ustalona jako kwota pozostająca w takiej proporcji do łącznej kwoty obowiązkowej wpłaty podmiotów objętych systemem gwarantowania, w jakiej pozostawała wysokość funduszu ochrony środków gwarantowanych podmiotu objętego systemem gwarantowania do sumy funduszy ochrony środków gwarantowanych wszystkich podmiotów objętych systemem gwarantowania, z wyłączeniem podmiotu, wobec którego nastąpiło spełnienie warunku gwarancji.
15. 
Środki pochodzące z obowiązkowych wpłat podmiotów objętych systemem gwarantowania przechodzą na własność Funduszu.
16. 
W dniu następującym po dniu dokonania obowiązkowej wpłaty podmiotu objętego systemem gwarantowania podmiot objęty systemem gwarantowania, o którym mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, pomniejsza fundusz ochrony środków gwarantowanych o wartość odpowiadającą wpłacie.
17. 
Obowiązkowa wpłata podmiotu objętego systemem gwarantowania stanowi dla niego koszt uzyskania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2805).
18. 
Aktywa stanowiące pokrycie funduszu ochrony środków gwarantowanych nie mogą być przedmiotem zastawu ani być obciążane w jakikolwiek sposób oraz nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej.
19. 
Aktywa, które stanowiły fundusz ochrony środków gwarantowanych podmiotu objętego systemem gwarantowania, o którym mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, wobec którego nastąpiło spełnienie warunku gwarancji, nie wchodzą do masy upadłości ani masy układowej podmiotu objętego systemem gwarantowania.
20. 
W przypadku przeniesienia stanowiących podstawę obliczania kwoty rezerwy obowiązkowej środków pieniężnych, o których mowa w ust. 2, do innego podmiotu albo do instytucji pomostowej, w wyniku zastosowania instrumentu przymusowej restrukturyzacji, z dniem określonym w decyzji, na podstawie której następuje to przeniesienie, podmiot w restrukturyzacji tworzy, zmienia i utrzymuje fundusz ochrony środków gwarantowanych w części proporcjonalnej do pozostałej w tym podmiocie sumy środków stanowiących podstawę tworzenia albo zmiany tego funduszu.

Przepis karny

1. 
Kto będąc członkiem zarządu lub rady nadzorczej podmiotu objętego systemem gwarantowania, o którym mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, doprowadza do powstania straty po stronie Funduszu w wyniku tego, że podmiot ten nie utworzył funduszu ochrony środków gwarantowanych albo nie utworzył go w odpowiedniej wysokości lub aktywa przeznaczone na fundusz ochrony środków gwarantowanych nie były lokowane w skarbowych papierach wartościowych lub bonach pieniężnych Narodowego Banku Polskiego lub deponowane w sposób, o którym mowa w art. 369 ust. 7 i 8,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

2. 
Tej samej karze podlega członek zarządu lub rady nadzorczej podmiotu objętego systemem gwarantowania, o którym mowa w art. 2 pkt 41 lit. a i b, który doprowadza do powstania straty po stronie Funduszu, obciążając aktywa stanowiące pokrycie funduszu ochrony środków gwarantowanych prawami osób trzecich.

Przepisy przejściowe i dostosowujące

1. 
Z dniem wejścia w życie ustawy Bankowy Fundusz Gwarancyjny działający na podstawie ustawy uchylanej w art. 388 staje się Funduszem.
2. 
Z dniem wejścia w życie ustawy:
1)
plan finansowy i plan działalności Bankowego Funduszu Gwarancyjnego działającego na podstawie ustawy uchylanej w art. 388 stają się planem finansowym i planem działalności Funduszu;
2)
należności i zobowiązania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego działającego na podstawie ustawy uchylanej w art. 388 stają się należnościami i zobowiązaniami Funduszu;
3)
pracownicy Bankowego Funduszu Gwarancyjnego działającego na podstawie ustawy uchylanej w art. 388 stają się pracownikami Funduszu; przepis art. 231 Kodeksu pracy stosuje się odpowiednio;
4)
w Radzie Funduszu wygasa członkostwo osób, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 4 ustawy uchylanej w art. 388.

Z dniem wejścia w życie ustawy w Funduszu:

1)
likwiduje się fundusz pomocowy, stabilizacyjny, zapasowy oraz fundusz środków odzyskanych z mas upadłości;
2)
zwiększa się fundusz gwarancyjny banków o wartość funduszu pomocowego i funduszu środków odzyskanych z mas upadłości;
3)
zwiększa się fundusz przymusowej restrukturyzacji banków o wartość funduszu stabilizacyjnego i funduszu zapasowego;
4)
środki funduszu gwarancyjnego kas utworzonego na podstawie ustawy uchylanej w art. 388 zalicza się na poczet funduszu gwarancyjnego kas.
1. 
Do pomocy finansowej udzielonej bankom objętym systemem gwarantowania na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 351 oraz ustawy uchylanej w art. 388 stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. 
Z dniem rozwiązania umowy o udzielenie pomocy finansowej bankom albo zwrotu pomocy finansowej udzielonej bankom na podstawie przepisów ustawy uchylanej w art. 388 środki uzyskane z tego tytułu zwiększają fundusz przymusowej restrukturyzacji banków.
3. 
Do środków uzyskanych z tytułu pomocy finansowej udzielonej ze środków funduszu restrukturyzacji banków spółdzielczych przepisu ust. 2 nie stosuje się.

Fundusz opracuje plany przymusowej restrukturyzacji i grupowe plany przymusowej restrukturyzacji, o których mowa w art. 73 i art. 74, w terminie nie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

Do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy w sprawie:

1)
uchylenia zezwolenia na utworzenie banku na podstawie art. 25n ust. 5, art. 138 ust. 3 pkt 4 i ust. 6 ustawy zmienianej w art. 347,
2)
uchylenia zezwolenia na utworzenie oddziału banku zagranicznego na podstawie art. 138 ust. 6a ustawy zmienianej w art. 347,
3)
postępowań na podstawie art. 147 ust. 1 i art. 158 ust. 1 i 2 ustawy zmienianej w art. 347,
4)
postępowań na podstawie art. 74c ust. 3 i 4 oraz art. 74k ust. 1 i 2 ustawy zmienianej w art. 363,
5)
cofnięcia zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej na podstawie art. 106l ust. 6, art. 108 ust. 7 i art. 167 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 359

- stosuje się przepisy tych ustaw w brzmieniu dotychczasowym.

W sprawach, w których przed dniem wejścia w życie ustawy wpłynął wniosek o ogłoszenie upadłości na podstawie przepisów części trzeciej tytułu II ustawy, o której mowa w art. 354, stosuje się przepisy tej ustawy w brzmieniu dotychczasowym.

W sprawach, w których przed dniem wejścia w życie ustawy wpłynął wniosek o ogłoszenie upadłości na podstawie przepisów części trzeciej tytułu II ustawy, o której mowa w art. 354, na nabywcę przedsiębiorstwa bankowego lub kasy w trybie art. 437 ustawy, o której mowa w art. 354, nie przechodzą zobowiązania wynikające z wierzytelności Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, o których mowa w art. 39 ust. 1.

W sprawach, w których przed dniem wejścia w życie ustawy wpłynął wniosek o otwarcie postępowania układowego na podstawie przepisów tytułu IV działu III ustawy, o której mowa w art. 366, stosuje się przepisy tej ustawy w brzmieniu dotychczasowym.

Jeżeli w postępowaniu upadłościowym prowadzonym na podstawie przepisów części trzeciej tytułu II ustawy, o której mowa w art. 354 lub w postępowaniu układowym prowadzonym na podstawie przepisów tytułu IV działu III ustawy, o której mowa w art. 366, zawarto układ, do wniosków o zmianę lub uchylenie układu stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 366, w brzmieniu dotychczasowym.

Należności Funduszu z tytułu udzielonej pomocy finansowej i wsparcia, o których mowa w art. 19 ust. 1, art. 20c ust. 1 i art. 20g ust. 1 ustawy uchylanej w art. 388, są zaspokajane w postępowaniu upadłościowym i w postępowaniu likwidacyjnym, o którym mowa w art. 125 § 1 pkt 2 ustawy, o której mowa w art. 344, w kategorii drugiej.

1. 
Banki obowiązane do sporządzenia planów naprawy, które otrzymały zezwolenie na prowadzenie działalności przed dniem wejścia w życie ustawy, sporządzają plan naprawy nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
2. 
Domy maklerskie obowiązane do sporządzenia planów naprawy, które otrzymały zezwolenie na prowadzenie działalności przed dniem wejścia w życie ustawy, sporządzają plan naprawy nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
3. 
Podmioty obowiązane do sporządzenia grupowego planu naprawy na podstawie art. 141n ustawy, o której mowa w art. 347, oraz art. 110zj ustawy, o której mowa w art. 359, sporządzają grupowy plan naprawy nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
4. 
W okresie realizacji przez bank postępowania naprawczego, o którym mowa w art. 142 ust. 1 ustawy, o której mowa w art. 347, w brzmieniu dotychczasowym, bank sporządza plan naprawy w terminie 3 miesięcy od dnia zakończenia postępowania naprawczego, a grupowy plan naprawy w terminie 6 miesięcy od dnia zakończenia postępowania naprawczego.

Do banku objętego programem postępowania naprawczego, o którym mowa w art. 142 ust. 1-3 ustawy zmienianej w art. 347, w brzmieniu dotychczasowym, wszczętym i niezakończonym przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się przepis art. 11 ust. 2 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 368, w brzmieniu dotychczasowym.

W stosunku do kas postanowienia działu III stosuje się od dnia 1 stycznia 2017 r.

1. 
Składki, o których mowa w dziale V rozdziale 2, są pobierane na rzecz Funduszu po raz pierwszy za rok 2017.
2. 
Przepisy art. 4 ust. 1d pkt 7 i ust. 2 pkt 3, art. 7 ust. 2 pkt 5 i 5a oraz ust. 3, art. 13 ust. 1-5, art. 13c ust. 1-7, art. 14 ust. 2-4, art. 14a, art. 14b, art. 14c, art. 15 pkt 1-2, art. 16a ust. 7, art. 36, art. 38r ust. 5 i art. 42a ustawy uchylanej w art. 388 stosuje się do dnia 31 grudnia 2016 r.
3. 
Przez środki, o których mowa w art. 38r ust. 5 ustawy uchylanej w art. 388, należy rozumieć środki funduszu gwarancyjnego kas do wykorzystania, o którym mowa w art. 272 ust. 2.
4. 
Obowiązkowe opłaty wnoszone na rok 2016 przez banki i oddziały banków zagranicznych z tytułu uczestnictwa w obowiązkowym systemie gwarantowania zasilają fundusz gwarancyjny banków.
5. 
Obowiązkowe opłaty wnoszone na rok 2016 przez kasy z tytułu uczestnictwa w obowiązkowym systemie gwarantowania zasilają fundusz gwarancyjny kas.
6. 
Opłaty ostrożnościowe wnoszone na rok 2016 przez banki i oddziały banków zagranicznych zasilają fundusz przymusowej restrukturyzacji banków.
1. 
Podmioty objęte systemem gwarantowania, o których mowa w art. 2 pkt 3 ustawy uchylanej w art. 388, do dnia 31 grudnia 2016 r. utrzymują utworzone na rok 2016 fundusze ochrony środków gwarantowanych, o których mowa w art. 25 ust. 1 tej ustawy.
2. 
W przypadku spełnienia do dnia 31 grudnia 2016 r. warunku gwarancji wobec banku lub oddziału banku zagranicznego wypłaty środków gwarantowanych są dokonywane przez Fundusz w pierwszej kolejności ze środków określonych w art. 16a ust. 1 ustawy uchylanej w art. 388.
3. 
Przepisy art. 16a ust. 1, art. 25 ust. 1, 1a, 3a, 5 i 6, art. 26-26c, art. 26d ust. 1, art. 26e oraz art. 42 ustawy uchylanej w art. 388 stosuje się do dnia 31 grudnia 2016 r.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie w art. 1571 § 6 ustawy, o której mowa w art. 350, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 1571 § 6 ustawy, o której mowa w art. 350, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 3 miesiące od dnia wejścia w życie ustawy.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 3 ust. 4, art. 6 ust. 6, art. 8 ust. 2, art. 17 ust. 8, art. 26s ust. 3, art. 38 ust. 7, art. 38j, art. 38zg ust. 3, art. 38zh ust. 9 oraz 38zq ustawy uchylanej w art. 388 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 3 ust. 4, art. 7 ust. 11, art. 9 ust. 2, art. 30, art. 54 ust. 4, art. 312 ust. 2, art. 330 ust. 7, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 12 ustawy zmienianej w art. 364, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 12 ustawy zmienianej w art. 364, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

Przepisy końcowe

Traci moc ustawa z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 2014 r. poz. 1866, z późn. zm.).

Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia 11 , z wyjątkiem:

1)
art. 351 pkt 2, art. 361 pkt 1 i art. 363 pkt 3, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia;
2)
art. 106, który wchodzi w życie z dniem 11 lutego 2017 r.
11 Ustawa została ogłoszona w dniu 8 lipca 2016 r.