Sekcja 1 - Klasyfikacja systemów AI jako systemów AI wysokiego ryzyka - Rozporządzenie 2024/1689 w sprawie ustanowienia zharmonizowanych przepisów dotyczących sztucznej inteligencji oraz zmiany rozporządzeń (WE) nr 300/2008, (UE) nr 167/2013, (UE) nr 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1139 i (UE) 2019/2144 oraz dyrektyw 2014/90/UE, (UE) 2016/797 i (UE) 2020/1828 (akt w sprawie sztucznej inteligencji)Tekst mający znaczenie dla EOG

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2024.1689

Akt oczekujący

Wersja od: 12 lipca 2024 r.

SEKCJA  1

Klasyfikacja systemów AI jako systemów AI wysokiego ryzyka

Artykuł  6

Zasady klasyfikacji systemów AI wysokiego ryzyka

1. Bez względu na to, czy system AI wprowadza się do obrotu lub oddaje do użytku niezależnie od produktów, o których mowa w lit. a) i b), taki system AI uznaje się za system wysokiego ryzyka, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:

a) system AI jest przeznaczony do wykorzystania jako związany z bezpieczeństwem element produktu objętego unijnym prawodawstwem harmonizacyjnym wymienionym w załączniku I lub sam system AI jest takim produktem;

b) produkt, którego związanym z bezpieczeństwem elementem jest zgodnie z lit. a) system AI, lub sam system AI jako produkt podlegają - na podstawie unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego wymienionego w załączniku I - ocenie zgodności przez stronę trzecią w związku z wprowadzeniem tego produktu do obrotu lub oddaniem go do użytku.

2. Oprócz systemów AI wysokiego ryzyka, o których mowa w ust. 1, za systemy wysokiego ryzyka uznaje się systemy AI, o których mowa w załączniku III.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 systemu AI, o którym mowa w załączniku III, nie uznaje się za system wysokiego ryzyka, w przypadku gdy nie stwarza on znaczącego ryzyka szkody dla zdrowia, bezpieczeństwa lub praw podstawowych osób fizycznych, w tym poprzez brak znaczącego wpływu na wynik procesu decyzyjnego.

Akapit pierwszy stosuje się w przypadku, gdy spełniony jest którykolwiek z następujących warunków:

a) system AI jest przeznaczony do wykonywania wąsko określonego zadania proceduralnego;

b) system AI jest przeznaczony do poprawienia wyniku zakończonej uprzednio czynności wykonywanej przez człowieka;

c) system AI jest przeznaczony do wykrywania wzorców podejmowania decyzji lub odstępstw od wzorców podjętych uprzednio decyzji i nie ma na celu zastąpienia ani wywarcia wpływu na zakończoną uprzednio ocenę dokonaną przez człowieka - bez odpowiedniej weryfikacji przez człowieka; lub

d) system AI jest przeznaczony do wykonywania zadań przygotowawczych w kontekście oceny istotnej z punktu widzenia przypadków wykorzystania wymienionych w załączniku III.

Niezależnie od akapitu pierwszego system AI, o którym mowa w załączniku III, zawsze uznaje się za system wysokiego ryzyka, w przypadku gdy system ten dokonuje profilowania osób fizycznych.

4. Dostawca, który uważa, że system AI, o którym mowa w załączniku III, nie jest system wysokiego ryzyka, przed wprowadzeniem tego systemu do obrotu lub oddaniem go do użytku dokumentuje swoją ocenę. Taki dostawca podlega obowiązkowi rejestracji określonemu w art. 49 ust. 2. Na wniosek właściwych organów krajowych dostawca przedstawia dokumentację tej oceny.

5. Po konsultacji z Europejską Radą ds. Sztucznej Inteligencji (zwaną dalej "Radą ds. AI"), Komisja przedstawi nie później niż w dniu 2 lutego 2026 r. wytyczne określające praktyczne wdrożenie niniejszego artykułu zgodnie z art. 96 wraz z kompleksowym wykazem praktycznych przykładów przypadków wykorzystania systemów AI, które stanowią przypadki wykorzystania wysokiego ryzyka oraz które nie stanowią przypadków takiego wykorzystania.

6. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 97 w celu zmiany akapitu drugiego ust. 3 niniejszego artykułu poprzez dodanie nowych warunków do warunków ustanowionych w tym przepisie lub ich zmianę, w przypadku gdy istnieją konkretne i wiarygodne dowody na istnienie systemów AI, które wchodzą w zakres stosowania załącznika III, ale nie stwarzają znaczącego ryzyka szkody dla zdrowia, bezpieczeństwa lub praw podstawowych osób fizycznych.

7. Komisja przyjmuje zgodnie z art 97 akty delegowane w celu zmiany akapitu drugiego ust. 3 niniejszego artykułu poprzez usunięcie któregokolwiek z warunków ustanowionych w tym przepisie, w przypadku gdy istnieją konkretne i wiarygodne dowody na to, że jest to konieczne w celu utrzymania poziomu ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i praw podstawowych przewidzianego w niniejszym rozporządzeniu.

8. Zmiana warunków ustanowionych w ust. 3 akapit drugi, przyjęta zgodnie z ust. 6 i 7 niniejszego artykułu, nie może prowadzić do obniżenia ogólnego poziomu ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i praw podstawowych przewidzianego w niniejszym rozporządzeniu i musi zapewniać spójność z aktami delegowanymi przyjętymi zgodnie z art. 7 ust. 1 oraz uwzględniać rozwój rynku i technologii.

Artykuł  7

Zmiany w załączniku III

1. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 97 w celu zmiany załącznika III poprzez dodanie systemów AI wysokiego ryzyka lub zmianę przypadków ich wykorzystania, w przypadku gdy spełnione są oba poniższe warunki:

a) systemy AI są przeznaczone do wykorzystania w którymkolwiek z obszarów wymienionych w załączniku III;

b) systemy AI stwarzają ryzyko szkody dla zdrowia i bezpieczeństwa lub ryzyko niepożądanego wpływu na prawa podstawowe i ryzyko to jest równoważne ryzyku szkody lub niepożądanego wpływu, jakie stwarzają systemy AI wysokiego ryzyka wymienione już w załączniku III, lub jest od niego większe.

2. Przy ocenie warunku określonego w ust. 1 lit. b) Komisja uwzględnia następujące kryteria:

a) przeznaczenie systemu AI;

b) zakres, w jakim system AI jest wykorzystywany lub prawdopodobnie będzie wykorzystywany;

c) charakter i ilość danych przetwarzanych i wykorzystywanych przez system AI, w szczególności, czy przetwarzane są szczególne kategorie danych osobowych;

d) zakres, w jakim system AI działa autonomicznie oraz możliwość unieważnienia przez człowieka decyzji lub zaleceń, które mogą prowadzić do potencjalnej szkody;

e) zakres, w jakim wykorzystywanie systemu AI już wyrządziło szkodę dla zdrowia i bezpieczeństwa lub miało niepożądany wpływ na prawa podstawowe lub wzbudziło istotne obawy co do prawdopodobieństwa wystąpienia takiej szkody lub niepożądanego wpływu, czego potwierdzeniem są np. zgłoszenia lub poparte dokumentami twierdzenia przedstawione właściwym organom krajowym, lub, w stosownych przypadkach, inne zgłoszenia;

f) potencjalny zakres takiej szkody lub takiego niepożądanego wpływu, w szczególności pod względem ich nasilenia i możliwości oddziaływania na wiele osób lub nieproporcjonalnego oddziaływania na określoną grupę osób;

g) zakres, w jakim osoby potencjalnie poszkodowane lub doświadczające niepożądanego wpływu są zależne od wyniku działania systemu AI, w szczególności ze względu na fakt, że z przyczyn praktycznych lub prawnych nie jest racjonalnie możliwa rezygnacja z objęcia tym wynikiem;

h) zakres, w jakim występuje nierówny układ sił lub osoby potencjalnie poszkodowane lub doświadczające niepożądanego wpływu znajdują się w słabszym położeniu względem podmiotu stosującego system AI, w szczególności z powodu statusu, władzy, wiedzy, sytuacji gospodarczej lub społecznej lub wieku;

i) zakres, w jakim wynik uzyskany przy wykorzystaniu systemu AI jest łatwy do skorygowania lub odwracalny, przy uwzględnieniu dostępnych rozwiązań technicznych umożliwiających jego skorygowanie lub odwrócenie, przy czym za łatwe do skorygowania lub odwracalne nie uznaje się wyników działania systemu mających niepożądany wpływ na zdrowie, bezpieczeństwo lub prawa podstawowe;

j) rozmiary i prawdopodobieństwo korzyści płynących z wdrożenia systemu AI dla osób fizycznych, grup lub ogółu społeczeństwa, w tym możliwość poprawy bezpieczeństwa produktów;

k) zakres, w jakim obowiązujące prawo Unii przewiduje:

(i) skuteczne środki ochrony prawnej w związku z ryzykiem stwarzanym przez system AI, z wyłączeniem roszczeń o odszkodowanie;

(ii) skuteczne środki zapobiegania temu ryzyku lub jego znacznego minimalizowania.

3. Komisja jest uprawniona do przyjmowania zgodnie z art. 97 aktów delegowanych w celu zmiany wykazu zawartego w załączniku III poprzez usunięcie systemów AI wysokiego ryzyka, jeżeli spełnione są oba poniższe warunki:

a) dany system AI wysokiego ryzyka nie stwarza już żadnego znaczącego ryzyka dla praw podstawowych, zdrowia lub bezpieczeństwa, biorąc pod uwagę kryteria wymienione w ust. 2;

b) usunięcie z wykazu nie obniża ogólnego poziomu ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i praw podstawowych przewidzianego w prawie Unii.