Art. 27. - Przetwarzanie, przesył i rozdział energii - Dyrektywa 2023/1791 w sprawie efektywności energetycznej oraz zmieniająca rozporządzenie (UE) 2023/955 (wersja przekształcona)

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2023.231.1

Akt obowiązujący

Wersja od: 20 września 2023 r. do: 4 sierpnia 2026 r.

Artykuł  27

Przetwarzanie, przesył i rozdział energii

1. Wykonując zadania regulacyjne przewidziane w dyrektywach 2009/73/WE i (UE) 2019/944 w odniesieniu do swoich decyzji dotyczących eksploatacji infrastruktury gazowej i elektroenergetycznej, w tym decyzji dotyczących taryf sieciowych, krajowe organy regulacyjne sektora energetycznego stosują zasadę " efektywność energetyczna przede wszystkim" zgodnie z art. 3 niniejszej dyrektywy. Obok zasady "efektywność energetyczna przed wszystkim" krajowe organy regulacyjne sektora energetycznego mogą uwzględniać opłacalność, efektywność systemu oraz bezpieczeństwo dostaw i integrację rynkową, przy zachowaniu celów Unii w zakresie klimatu i zrównoważonego rozwoju, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) 2019/943 i w art. 13 rozporządzenia (WE) nr 715/2009.

2. Państwa członkowskie zapewniają, aby przy planowaniu sieci, rozwoju sieci i decyzjach o inwestycjach operatorzy systemów przesyłowych i dystrybucyjnych gazu i energii elektrycznej stosowali zasadę "efektywność energetyczna przede wszystkim" zgodnie z art. 3 niniejszej dyrektywy. Krajowe organy regulacyjne lub inne wyznaczone organy krajowe weryfikują, czy metody stosowane przez operatorów systemów przesyłowych i systemów dystrybucyjnych oceniają rozwiązania alternatywne w analizie kosztów i korzyści i uwzględniają szersze korzyści rozwiązań w zakresie efektywności energetycznej, elastyczności po stronie popytu i inwestycji w aktywa, które przyczyniają się do łagodzenia zmiany klimatu. Krajowe organy regulacyjne i inne wyznaczone organy krajowe weryfikują także wdrażanie zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" przez operatorów systemów przesyłowych lub operatorów systemów dystrybucyjnych przy zatwierdzaniu, weryfikacji lub monitorowaniu ich projektów i planów rozwoju sieci na podstawie art. 22 dyrektywy 2009/73/WE i art. 32 ust. 3 i art. 51 dyrektywy (UE) 2019/944. Krajowe organy regulacyjne mogą - w ścisłej współpracy z operatorami systemów przesyłowych i operatorami systemów dystrybucyjnych, którzy mogą się dzielić kluczową techniczną wiedzą fachową - przedstawić metody i wskazówki dotyczące sposobu oceny alternatywnych rozwiązań w analizie kosztów i korzyści.

3. Państwa członkowskie zapewniają, aby operatorzy systemów przesyłowych i dystrybucyjnych monitorowali i określali ilościowo całkowitą wielkość strat sieciowych i tam gdzie jest to wykonalne pod kątem technicznym i finansowym, optymalizowali sieci i poprawiali ich efektywność. Operatorzy systemów przesyłowych i dystrybucyjnych zgłaszają te środki oraz oczekiwane oszczędności energii uzyskane poprzez ograniczenie strat sieciowych krajowemu organowi regulacyjnemu sektora energetycznego. Państwa członkowskie zapewniają, aby operatorzy systemów przesyłowych i dystrybucyjnych oceniali środki poprawy efektywności energetycznej w odniesieniu do ich istniejących systemów przesyłowych lub dystrybucyjnych gazu lub energii elektrycznej oraz poprawiali efektywność energetyczną w projekcie i eksploatacji infrastruktury, zwłaszcza w kontekście wdrażania inteligentnej sieci. Państwa członkowskie zachęcają operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych do opracowywania innowacyjnych rozwiązań w celu poprawy efektywności energetycznej istniejących i przyszłych systemów za pomocą uregulowań opartych na zachętach zgodnie z zasadami taryfowymi, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) 2019/943 i w art. 13 rozporządzenia (WE) nr 715/2009.

4. Krajowe organy regulacyjne sektora energetycznego umieszczają w sprawozdaniu rocznym sporządzanym na podstawie art. 41 dyrektywy 2009/73/WE i na podstawie art. 59 ust. 1 lit. i) dyrektywy (UE) 2019/944 konkretną sekcję dotyczącą postępów osiągniętych w zakresie poprawy efektywności energetycznej w odniesieniu do eksploatacji infrastruktury gazowej i elektroenergetycznej. W sprawozdaniach tych krajowe organy regulacyjne sektora energetycznego przedstawiają ocenę sprawności ogólnej w eksploatacji infrastruktury gazowej i elektroenergetycznej, środki stosowane przez operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych oraz, w stosownych przypadkach, zalecenia dotyczące poprawy efektywności energetycznej, w tym opłacalne rozwiązania alternatywne służące zmniejszeniu szczytowych obciążeń i ogólnego zużycia energii elektrycznej.

5. W odniesieniu do energii elektrycznej państwa członkowskie zapewniają, aby regulacje dotyczące sieci oraz taryfy sieciowe spełniały kryteria określone w załączniku XIII przy uwzględnieniu kodeksów sieciowych i wytycznych opracowanych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/943 oraz obowiązku określonego w art. 59 ust. 7 lit. a) dyrektywy (UE) 2019/944, który nakazuje realizowanie niezbędnych inwestycji w sieci w sposób umożliwiający zapewnienie rentowności sieci.

6. Państwa członkowskie mogą zezwolić na uwzględnianie w systemach i strukturach taryf aspektu społecznego w odniesieniu do przesyłu i rozdziału energii sieciowej, pod warunkiem że jakikolwiek negatywny wpływ tych elementów na system przesyłowy i system dystrybucyjny będzie ograniczony do niezbędnego minimum i że wpływ ten nie będzie nieproporcjonalny do osiąganego celu społecznego.

7. Krajowe organy regulacyjne zapewniają, by z taryf przesyłu i rozdziału wyeliminowano zachęty, które są szkodliwe dla efektywności energetycznej wytwarzania, przesyłu, rozdziału i dostaw energii elektrycznej i gazu. Państwa członkowskie zapewniają efektywność energetyczną przy projektowaniu infrastruktury i eksploatacji istniejącej infrastruktury, zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/943, a także zapewniają, by taryfy umożliwiały reakcję popytu.

8. Operatorzy systemów przesyłowych i operatorzy systemów dystrybucyjnych muszą być zgodne z załącznikiem XIV.

9. W stosownych przypadkach krajowe organy regulacyjne mogą zobowiązać operatorów systemów przesyłowych i operatorów systemów dystrybucyjnych, aby zachęcali, poprzez obniżanie opłat za przyłączenie i za korzystanie z systemu, do lokalizowania wysokosprawnych jednostek kogeneracyjnych w pobliżu obszarów zapotrzebowania na ciepło.

10. Państwa członkowskie mogą zezwolić producentom energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji, którzy wyrażają chęć przyłączenia do sieci elektroenergetycznej, na ogłoszenie zaproszenia do składania ofert na roboty przyłączeniowe.

11. Składając sprawozdania zgodnie z dyrektywą 2010/75/UE i nie naruszając art. 9 ust. 2 tej dyrektywy, państwa członkowskie rozważają ujęcie w sprawozdaniach informacji dotyczących poziomów efektywności energetycznej instalacji, w których spalane są paliwa, o całkowitej znamionowej mocy cieplnej wynoszącej 50 MW lub więcej, w świetle odpowiednich najlepszych dostępnych technik opracowanych zgodnie z dyrektywą 2010/75/UE.