Sekcja 2 - OBOWIĄZKI PRACODAWCÓW - Dyrektywa 2003/10/WE w sprawie minimalnych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczących narażenia pracowników na ryzyko spowodowane czynnikami fizycznymi (hałasem)

Dzienniki UE

Dz.U.UE.L.2003.42.38

Akt obowiązujący

Wersja od: 26 lipca 2019 r.

SEKCJA  II

OBOWIĄZKI PRACODAWCÓW

Artykuł  4

Wyznaczenie i ocena ryzyka

1. Wypełniając obowiązki ustanowione w art. 6 ust. 3 i art. 9 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG, pracodawca ocenia i, w razie potrzeby, dokonuje pomiaru poziomu hałasu, na jaki narażeni są pracownicy.

2. Metody i aparatura stosowane do pomiaru powinny być dostosowane do warunków środowiskowych, w szczególności w świetle rodzaju hałasu, jaki ma być mierzony, czasu ekspozycji, czynników otoczenia oraz charakterystyk aparatury pomiarowej.

Powyższe metody i aparatura powinny umożliwiać wyznaczanie wielkości zdefiniowanych w art. 2 oraz podjęcie decyzji, czy w danym przypadku przekroczone zostały wartości ustalone w art. 3.

3. Stosowane metody mogą obejmować próbkowanie, które powinno być reprezentatywne dla indywidualnej ekspozycji pracownika.

4. Ocenę i pomiary, określone w ust. 1, planują i realizują w odpowiednich przedziałach czasowych właściwe służby, uwzględniając w szczególności postanowienia art. 7 dyrektywy 89/391/EWG dotyczące niezbędnych kompetentnych służb lub osób. Dane, uzyskane z oceny i/lub pomiarów poziomu ekspozycji na hałas, przechowuje się w odpowiedniej postaci, umożliwiającej odwołanie się do nich na późniejszym etapie.

5. Stosując niniejszy artykuł, w ocenie wyników pomiarów należy uwzględniać niedokładności pomiaru wyznaczone zgodnie z praktyką metrologiczną.

6. Na mocy art. 6 ust. 3 dyrektywy 89/391/EWG, dokonując oceny ryzyka, pracodawca jest obowiązany zwrócić szczególną uwagę na:

a) poziom, rodzaj i czas ekspozycji, włącznie z ekspozycją na hałas impulsowy;

b) wartości graniczne ekspozycji i wartości działania ustanowione w art. 3 niniejszej dyrektywy;

c) wszelkie skutki dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników należących do grup ryzyka o szczególnej wrażliwości;

d) o ile jest to wykonalne z technicznego punktu widzenia, wszelkie skutki dla zdrowia i bezpieczeństwa pracownika, wynikające z interakcji pomiędzy hałasem i ototoksycznymi substancjami związanymi z wykonywaną pracą oraz pomiędzy hałasem i wibracjami;

e) wszelkie pośrednie skutki dla zdrowia i bezpieczeństwa pracownika, wynikające z interakcji pomiędzy hałasem i sygnałami ostrzegawczymi lub innymi dźwiękami, które powinien on obserwować w celu zmniejszenia ryzyka wypadku;

f) informacje o emisji hałasu dostarczone przez producentów sprzętu roboczego zgodnie z odpowiednimi dyrektywami UE;

g) istnienie sprzętu alternatywnego, zaprojektowanego do ograniczenia emisji hałasu;

h) przedłużenie ekspozycji na hałas poza normalne godziny pracy na odpowiedzialność pracodawcy;

i) odpowiednie informacje uzyskane z badań lekarskich, w tym, w miarę możliwości informacje opublikowane;

j) dostępność indywidualnych ochron słuchu o odpowiedniej charakterystyce tłumienia.

7. Pracodawca jest zobowiązany być w posiadaniu oceny ryzyka, zgodnie z art. 9 ust. 1 lit. a) dyrektywy 89/391/EWG i określić, które środki należy podjąć zgodnie z art. 5, 6, 7 i 8 niniejszej dyrektywy. Ocena ryzyka jest zapisana na odpowiednim nośniku, zgodnie z prawem krajowym i praktyką. Ocenę ryzyka należy systematycznie aktualizować, w szczególności jeśli nastąpiły istotne zmiany, które mogły spowodować, że ocena stała się nieaktualna, lub jeśli wyniki badań lekarskich wykażą konieczność aktualizacji.

Artykuł  5

Przepisy mające na celu unikanie lub ograniczanie narażenia

1. Uwzględniając postęp techniczny i dostępność środków ograniczenia ryzyka w miejscu jego powstawania, należy eliminować u źródła ryzyko wynikające z narażenia na hałas, lub ograniczać je do minimum.

Ograniczenie ryzyka opiera się na ogólnych zasadach zapobiegania, określonych w art. 6 ust. 2 dyrektywy 89/391/EWG, a w szczególności uwzględnia:

a) inne metody pracy, związane z mniejszym narażeniem na hałas;

b) dobór właściwego sprzętu roboczego, z uwzględnieniem rodzaju wykonywanej pracy, emitującego możliwie najmniejszy hałas, włączając w to możliwość udostępnienia pracownikom sprzętu z zastrzeżeniem przepisów wspólnotowych, w celu ograniczenia ekspozycji na hałas;

c) projektowanie i rozmieszczenie miejsc pracy i stanowisk pracy;

d) odpowiednią informację i szkolenie pracowników w zakresie poprawnego i bezpiecznego używania sprzętu roboczego, w celu ograniczenia do minimum stopnia ich ekspozycji na hałas;

e) redukcję hałasu środkami technicznymi:

i) redukcję hałasu rozchodzącego się w powietrzu, np. poprzez ekrany, obudowy, pokrycia dźwiękochłonne;

ii) redukcję hałasu rozchodzącego się w elementach budynków; np. poprzez tłumienie lub izolację;

f) właściwe programy konserwacji sprzętu roboczego, miejsca pracy i systemów miejsc pracy;

g) organizację pracy w sposób ograniczający hałas:

i) ograniczenie czasu i poziomu ekspozycji;

ii) właściwe harmonogramy pracy z odpowiednimi przerwami na odpoczynek.

2. Na podstawie oceny ryzyka, określonej w art. 4, po przekroczeniu górnych wartości, przy których należy podejmować odpowiednie działania, pracodawca przyjmuje i wprowadza w życie program środków technicznych i/lub organizacyjnych, zmierzających do ograniczenia ekspozycji na hałas, uwzględniając w szczególności środki, o których mowa w ustępie 1.

3. Na podstawie oceny ryzyka, określonej w art. 4, miejsca pracy, na których pracownicy mogą być narażeni na hałas przekraczający górne wartości, przy których należy podejmować odpowiednie działania, zostaną oznakowane odpowiednimi znakami.

Strefy te zostaną także wydzielone, a dostęp do nich ograniczony, gdy jest to technicznie wykonalne, a ryzyko wynikające z narażenia uzasadnia takie wydzielenie.

4. W przypadku gdy, w wyniku charakteru wykonywanej pracy, pracownik korzysta z miejsc wypoczynkowych, pozostając w obszarze odpowiedzialności pracodawcy, hałas w tych miejscach powinien być ograniczony do poziomu zgodnego z ich celem i warunkami użytkowania.

5. Na podstawie art. 15 dyrektywy 89/391/EWG, pracodawca dostosowuje środki, określone w niniejszym artykule, do potrzeb pracowników należących do grup ryzyka szczególnej wrażliwości.

Artykuł  6

Środki ochrony indywidualnej

1. Jeżeli ryzyka wynikającego z narażenia na hałas nie można uniknąć za pomocą innych środków, pracodawca powinien udostępnić pracownikom właściwie dobrane indywidualne ochrony słuchu oraz zapewnić ich stosowanie, zgodnie z przepisami dyrektywy Rady 89/656/EWG z dnia 30 listopada 1989 r. w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników korzystających z wyposażenia ochrony osobistej (trzecia dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) ¹⁴  oraz art. 12 ust. 2 dyrektywy 89/391/EWG, a także na warunkach określonych poniżej:

a) w przypadku gdy narażenie na hałas przekracza dolne wartości, przy których należy podejmować odpowiednie działania, pracodawca udostępnia pracownikom indywidualne ochrony słuchu;

b) w przypadku gdy narażenie na hałas osiąga lub przekracza górne wartości, przy których należy podejmować odpowiednie działania, stosuje się indywidualne ochrony słuchu;

c) indywidualne ochrony słuchu należy dobrać tak, by wyeliminować ryzyko uszkodzenia słuchu lub zmniejszyć je do minimum.

2. Pracodawca podejmuje wszelkie wysiłki w celu zapewnienia, by pracownicy nosili indywidualne ochrony słuchu i jest odpowiedzialny za sprawdzanie skuteczności środków podejmowanych na mocy niniejszego artykułu.

Artykuł  7

Ograniczenie ekspozycji

1. W żadnych okolicznościach ekspozycja pracownika na hałas, wyznaczona zgodnie z art. 3 ust. 2 nie przekracza granicznych wartości ekspozycji.

2. Jeżeli pomimo środków podjętych w celu wprowadzenia w życie niniejszej dyrektywy, zostaną wykryte ekspozycje na hałas przekraczające graniczne wartości ekspozycji, pracodawca:

a) podejmuje niezwłoczne działania w celu ograniczenia ekspozycji na hałas do wartości poniżej wartości granicznych;

b) ustala przyczyny wystąpienia nadmiernej ekspozycji; oraz

c) zmienia środki ochrony i środki zapobiegawcze w taki sposób, by uniknąć ponownego przekroczenia wartości granicznych.

Artykuł  8

Informowanie i szkolenie pracowników

Bez uszczerbku dla art. 10 i 12 dyrektywy 89/391/EWG, pracodawca zapewnia pracownikom narażonym w miejscu pracy na hałas o wartościach ekspozycji równych lub wyższych od dolnych wartości, przy których podejmuje się odpowiednie działania, oraz/lub ich przedstawicielom, uzyskanie informacji i szkolenia w zakresie ryzyka wynikającego z narażenia na hałas, w szczególności dotyczące:

a) charakteru tego ryzyka;

b) środków, jakie podjęto w celu wprowadzenia w życie niniejszej dyrektywy w celu wyeliminowania lub ograniczenia do minimum ryzyka związanego z hałasem, włącznie z okolicznościami, w jakich takie środki obowiązują;

c) wartości granicznych ekspozycji i wartości działania, określonych w art. 3 niniejszej dyrektywy;

d) wyników ocen i pomiarów hałasu, przeprowadzonych zgodnie z art. 4 niniejszej dyrektywy, wraz z wyjaśnieniem ich znaczenia oraz potencjalnego ryzyka;

e) prawidłowego stosowania indywidualnych ochron słuchu;

f) przyczyn i sposobów wykrywania i zgłaszania oznak uszkodzenia słuchu,

g) okoliczności, uprawniających pracowników do badań lekarskich oraz celu takich badań, zgodnie z art. 10 niniejszej dyrektywy;

h) bezpiecznych sposobów wykonywania pracy ograniczających do minimum narażenie na hałas.

Artykuł  9

Konsultacje i udział pracowników

Konsultacje i udział pracowników i/lub ich przedstawicieli powinny mieć miejsce zgodnie z art. 11 dyrektywy 89/391/EWG, w sprawach objętych niniejszą dyrektywą, a w szczególności w zakresie:

– oceny ryzyka oraz ustalenia działań, jakie należy podjąć, o których mowa w art. 4,

– działań mających na celu eliminację lub ograniczenie ryzyka wynikającego z narażenia na hałas, o których mowa w art. 5,

– wyboru indywidualnych ochron słuchu, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. c).

¹⁴ Dz.U. L 393, z 30.12.1989, str. 18.