Rozdział 4 - Zwolnienia od pracy dla załatwienia spraw osobistych i innych. - Zwolnienia od pracy w uspołecznionych zakładach pracy.

Monitor Polski

M.P.1973.17.103

Akt utracił moc

Wersja od: 12 kwietnia 1973 r.

Rozdział  4

Zwolnienia od pracy dla załatwienia spraw osobistych i innych.

§  15.

1. Pracownik może być zwolniony od pracy na czas niezbędny dla załatwienia ważnych spraw osobistych lub rodzinnych, które wymagają załatwienia w godzinach pracy. Za czas tych zwolnień pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wypadkach przewidzianych odrębnymi przepisami oraz w układach zbiorowych pracy.

2. Zwolnienia od pracy, o którym mowa w ust. 1, udziela w niezbędnych granicach kierownik zakładu pracy, gdy zachodzi nieunikniona i należycie uzasadniona potrzeba takiego zwolnienia.

3. Pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, w następujących wypadkach:

1) ślubu pracownika - przez 2 dni,

2) urodzenia się dziecka pracownika - przez 2 dni,

3) ślubu dziecka - przez 1 dzień,

4) zgonu i pogrzebu małżonka, dziecka, ojca lub matki - przez 2 dni,

5) zgonu i pogrzebu siostry lub brata albo innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką - przez 1 dzień.

§ 16. Pracownikom pełniącym funkcję wykładowców przysługuje zwolnienie od pracy na czas niezbędny do prowadzenia zajęć, w wymiarze nie przekraczającym 6 godzin tygodniowo lub 24 godzin w miesiącu, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Dotyczy to wykładowców w szkołach zawodowych, w szkołach wyższych, w samodzielnych placówkach naukowo-dydaktycznych oraz na kursach zawodowych organizowanych przez właściwy organ resortu oświaty i wychowania lub nauki, szkolnictwa wyższego i techniki albo przez inny resort lub przez jednostkę organizacyjną, której podlega zakład pracy zatrudniający pracownika pełniącego funkcję wykładowcy.

§ 17. Pracownicom wychowującym dzieci w wieku do lat 14 oraz pracownikom będącym jedynymi opiekunami dzieci w wieku do lat 14 przysługuje dwukrotnie w ciągu roku zwolnienie od pracy na jeden dzień, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

§ 18. Zakład pracy może udzielić pracownikowi odbywającemu szkolenie w związku z pełnieniem funkcji członka rady zakładowej lub robotniczej, społecznego inspektora pracy albo członka komisji rozjemczej zwolnienia od pracy w celu wzięcia udziału w konsultacjach i egzaminach, w wymiarze nie przekraczającym 10 dni w czasie trwania kadencji, a w stosunku do członka zakładowej komisji rozjemczej - w okresie 3 lat - z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Wymiar ten nie może być przekroczony także w wypadku, gdy pracownik odbywa szkolenie w związku z pełnieniem różnych funkcji społecznych.

§ 19. Zakład pracy jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika, który jest krwiodawcą, w trybie określonym przepisami szczególnymi, w celu oddania krwi i na okresowe badania lekarskie na czas oznaczony we wniosku lub w zaświadczeniu stacji krwiodawstwa, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

§  20.

1. Zwolnienia od pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia przysługują:

1) pracownikom zatrudnionym w miejscowości położonej w takiej odległości od miejsca stałego ich zamieszkania, że niemożliwy jest codzienny powrót z miejsca pracy do miejsca stałego zamieszkania, jak również pracownikom zatrudnionym w budownictwie, czasowo przeniesionym do takiej miejscowości - na jeden dzień w miesiącu, poprzedzający dzień wolny od pracy lub następujący po takim dniu,

2) zwerbowanym do pracy robotnikom - w celu odwiedzenia rodzin - w wymiarze i na zasadach określonych przepisami o werbunku robotników.

2. Pracownikom zatrudnionym w danym zakładzie co najmniej 3 miesiące, użytkującym gospodarstwa rolne o powierzchni przekraczającej 2 hektary, przysługują zwolnienia od pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia - w celu wykonania prac rolnych - w wymiarze do 20 dni roboczych w roku kalendarzowym. Zwolnienie może być udzielone w wymiarze:

- do 7 dni w okresie prac wiosennych,

- do 14 dni w okresie żniw,

- do 7 dni w okresie prac jesiennych.

3. Przepisy ust. 2 stosuje się również do:

1) pracowników, którzy mieszkają wspólnie z rodzicami nie będącymi pracownikami i pomagają im w prowadzeniu gospodarstwa rolnego,

2) pracowników mężczyzn, którzy mieszkają wspólnie z innymi członkami rodziny nie będącymi pracownikami i pomagają im w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, jeżeli gospodarstwo to nie dysponuje inną męską siłą roboczą.

4. Zwolnień od pracy zawodowej, o których mowa w ust. 1-3, udziela zakład pracy na pisemny wniosek pracownika. Okoliczności uzasadniające zwolnienie do prac rolnych wymagają poświadczenia raz w roku przez urząd gminy.

5. Przepisów ust. 2 nie stosuje się do pracowników zatrudnionych w zakładach pracy związanych bezpośrednio z rolnictwem lub pracujących na rzecz rolnictwa, w których niezbędne jest zachowanie pełnej obsady osobowej w okresach największej intensywności prac rolnych. Dotyczy to także nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych szkół, jak również pracowników zatrudnionych w wiejskich placówkach handlowych i usługowych.