Rozdział 5 - Sankcje z tytułu przekroczenia funduszu płac i innych nieprawidłowości w gospodarce funduszem płac przedsiębiorstw. - Zasady i tryb bankowej kontroli funduszu płac przedsiębiorstw działających według zasad rozrachunku gospodarczego.

Monitor Polski

M.P.1960.54.257

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1962 r.

Rozdział  V.

Sankcje z tytułu przekroczenia funduszu płac i innych nieprawidłowości w gospodarce funduszem płac przedsiębiorstw.

§  15.

1. Dyrektor przedsiębiorstwa, w którym powstało przekroczenie funduszu płac podlegające obowiązkowi likwidacji, powinien przedłożyć do omówienia organom samorządu robotniczego lub organizacji związkowej sprawozdanie dotyczące gospodarki funduszem płac oraz dyscypliny płac.

2. Przedsiębiorstwo powinno w tym przypadku zawiadomić na piśmie oddział banku i zjednoczenie o środkach przedsięwziętych w celu uporządkowania gospodarki funduszem płac.

§  16.

1. W razie powstania w przedsiębiorstwie przekroczenia funduszu płac (§ 8 ust. 2) stosuje się następujące sankcje:

a) w odniesieniu do przedsiębiorstw handlowych bank zawiesza wypłaty z funduszu premiowego pracowników administracyjno-biurowych do wysokości przekroczenia funduszu płac,

b) w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorstw, w których wyodrębniony został osobowy fundusz płac pracowników umysłowych, bank zawiesza wypłaty z zasadniczego i dodatkowego funduszu premiowego lub funduszu premiowego pracowników umysłowych do wysokości przekroczenia funduszu płac,

c) w odniesieniu do przedsiębiorstw, w których nie obowiązuje premiowanie pracowników umysłowych za wykonanie zadań gospodarczych, bank zawiesza wypłaty z funduszu nagród przedsiębiorstwa,

d) w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorstw, w których nie wyodrębniono osobowego funduszu płac pracowników umysłowych, zjednoczenie obowiązane jest:

1) zawiesić wypłatę najbliższej premii dyrektorowi przedsiębiorstwa,

2) zarządzić zawieszenie najbliższej premii:

- pracownikom umysłowym premiowanym za wyniki działalności produkcyjnej całego przedsiębiorstwa,

- innym pracownikom winnym dopuszczenia do przekroczenia funduszu płac oraz odpowiedzialnym za gospodarkę funduszem płac w przedsiębiorstwie.

2. Gdy kwota przekroczenia osobowego funduszu płac jest niższa od 15% sumy wynagrodzeń podstawowych pracowników umysłowych, o których mowa wyżej, ogólna kwota zawieszonej premii nie może przewyższać kwoty przekroczenia osobowego funduszu płac. Jeżeli kwota przekroczenia osobowego funduszu płac wynosi 15% lub więcej sumy wynagrodzeń podstawowych pracowników umysłowych, o których mowa w ust. 1 lit. d), premię należy zawiesić w wysokości 15% wynagrodzeń podstawowych tych pracowników.

3. Sankcji, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się, jeżeli przedsiębiorstwo zostało zwolnione z obowiązku likwidacji przekroczenia osobowego funduszu płac (§ 18).

§  17.

1. Premie i nagrody zawieszone w trybie § 16 mogą być wypłacone, jeżeli przedsiębiorstwo zlikwiduje przekroczenie osobowego funduszu płac.

2. Jeżeli przekroczenie osobowego funduszu płac nie zostanie zlikwidowane do końca roku obrachunkowego, pracownicy, o których mowa w § 16, tracą prawo do zawieszonej premii (nagród).

§  18.

1. Upoważnia się bank do zwalniania przedsiębiorstw z obowiązku likwidacji przekroczeń korygowanego osobowego funduszu płac, jeżeli przekroczenie było:

a) ekonomicznie celowe, powodując zmniejszenie kosztów lub zwiększenie zysku z działalności podstawowej przedsiębiorstwa co najmniej w wysokości przekroczenia, a przedsiębiorstwo udowodni to na podstawie bilansów i innych dokumentów wobec oddziału banku,

b) spowodowane wykonywaniem nie planowanej lub ponadplanowej produkcji wyrobów przeznaczonych na eksport, powodującej wyższy od planowanego udział funduszu płac w całkowitej wartości produkcji przedsiębiorstwa, jeżeli produkcja tych wyrobów wynika z umów lub wstępnych uzgodnień z centralami handlu zagranicznego,

c) spowodowane wypadkami losowymi,

d) spowodowane nie przewidzianymi w planie osobowego funduszu płac wypłatami wynagrodzeń z tytułu robót budowlano-montażowych związanych z inwestycjami i kapitalnymi remontami, wykonywanych systemem gospodarczym, których wykonanie tym systemem z uzasadnionych przyczyn nie było założone w planie funduszu płac,

e) spowodowane wykonywaniem szczególnie uzasadnionych, nie przewidzianych w planie prac ładunkowych w niedziele i święta oraz w godzinach nadliczbowych,

f) spowodowane zastosowaniem przy produkcji surowca wtórnego lub odpadowego zamiast surowca pełnowartościowego przewidzianego w rocznym planie zaopatrzenia,

g) spowodowane podejmowaniem w szerszym zakresie poszukiwanej przez odbiorców produkcji rynkowej i zaopatrzeniowej, powodującej wyższy od planowanego udział funduszu płac w całkowitej wartości produkcji przedsiębiorstwa.

2. Jeżeli bank ma wątpliwości co do zwolnienia przedsiębiorstwa z obowiązku likwidacji przekroczenia osobowego funduszu płac powstałego z przyczyn wymienionych w ust. 1, bank może zażądać przedstawienia przez przedsiębiorstwo opinii zjednoczenia.

3. Właściwi ministrowie w porozumieniu z Prezesem Narodowego Banku Polskiego lub dyrektorem banku specjalnego, a w odniesieniu do przedsiębiorstw gospodarki terenowej – przewodniczący prezydiów wojewódzkich rad narodowych w porozumieniu z dyrektorem oddziału wojewódzkiego banku, mogą w gospodarczo uzasadnionych przypadkach zwalniać przedsiębiorstwa z obowiązku likwidacji przekroczeń osobowego funduszu płac powstałych z innych przyczyn niż wymienione w ust. 1, a w szczególności powstałych w związku z:

a) realizacją postępu technicznego nie przewidzianego w planie, pogarszającą przejściowo wskaźniki relacji między wielkością produkcji i funduszu płac, jeśli skutków tego przekroczenia nie można wyrównać do końca roku,

b) podejmowaniem przez przedsiębiorstwa w uzasadnionych przypadkach produkcji elementów i części dotychczas otrzymywanych w ramach kooperacji, jeżeli elementy te i części nie podlegają zaliczeniu do wartości produkcji przedsiębiorstwa.

4. Zwolnienie przedsiębiorstwa z obowiązku likwidacji przekroczenia osobowego funduszu płac w trybie ust. 1 i 3 może nastąpić najdalej do końca drugiego miesiąca po zakończeniu roku obrachunkowego.

§  19.

1. W razie występowania istotnych nieprawidłowości w gospodarce funduszem płac przedsiębiorstw dyrektorzy zjednoczeń obowiązani są z własnej inicjatywy lub na wniosek banku rozpatrzyć przyczyny występujących nieprawidłowości i podjąć środki niezbędne do ich likwidacji, powiadamiając właściwy oddział banku o podjętych środkach.

2. Jeżeli nieprawidłowości dotyczą kształtowania się całości funduszu płac przedsiębiorstw objętych danym zjednoczeniem, właściwi ministrowie bądź – w odniesieniu do zjednoczeń terenowych – przewodniczący prezydiów wojewódzkich rad narodowych obowiązani są z własnej inicjatywy lub na wniosek centrali bądź oddziałów wojewódzkich banku rozpatrzyć przyczyny występujących nieprawidłowości i podjąć środki niezbędne do ich likwidacji, powiadamiając centralę bądź oddział wojewódzki banku o podjętych środkach.

§ 20. W razie prowadzenia niewłaściwej gospodarki funduszem płac przez przedsiębiorstwo bank może zastosować sankcje kredytowe.