Rozdział 2 - Ceny. - Zasady działalności przedsiębiorstw państwowych w 1982 r.

Monitor Polski

M.P.1981.32.287

Akt utracił moc

Wersja od: 5 października 1982 r.

Rozdział  2

Ceny.

§  5.

1. Przedsiębiorstwa stosują w obrocie ceny urzędowe, ceny regulowane, ceny umowne oraz ceny wolne.

2. Ceny wymienione w ust. 1 nie dotyczą cen stosowanych w obrotach handlu zagranicznego.

§  6.

1. Ceny urzędowe ustala Rada Ministrów lub według jej wytycznych - właściwy organ administracji państwowej.

2. Ceny urzędowe ustala się na:

1) środki spożycia i usługi mające podstawowe znaczenie dla kosztów utrzymania lub ochrony zdrowia ludności, wymienione w załączniku nr 2 do uchwały,

2) środki produkcji i usługi mające podstawowe znaczenie dla kosztów wytwarzania, wymienione w załączniku nr 3 do uchwały,

3) podstawowe produkty rolne skupowane przez jednostki gospodarki uspołecznionej:

a) zboża,

b) 1 żywiec wołowy, cielęcy i wieprzowy oraz kurczęta,

c) 2 mleko i wełna,

d) buraki cukrowe,

e) rzepak,

f) tytoń.

3. Ceny urzędowe ustala się również na napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, sól, etyliny i olej napędowy, złoto i metale szlachetne oraz usługi pocztowo-telekomunikacyjne.

4. Ceny urzędowe są cenami maksymalnymi, chyba że z przepisu lub decyzji ustalającej cenę wynika inaczej.

§  7.

1. Ceny środków spożycia i usług, mających podstawowe znaczenie dla kosztów utrzymania lub ochrony zdrowia ludności (§ 6 ust. 2 pkt 1), wytwarzanych w kraju ustala się na podstawie przeciętnych kosztów ponoszonych przy produkcji i sprzedaży tych towarów, oraz świadczeniu usług, z uwzględnieniem:

1) zysku niezbędnego do zapewnienia samofinansowania przedsiębiorstw produkujących i sprzedających te towary lub świadczących usługi,

2) podatku obrotowego według obowiązującej stawki,

3) sytuacji rynkowej w zakresie popytu i podaży.

2. Ceny importowanych środków spożycia, mających podstawowe znaczenie dla kosztów utrzymania lub ochrony zdrowia ludności, ustala się w odpowiedniej relacji do cen obowiązujących na zbliżone towary produkcji krajowej.

3. Ceny środków produkcji i usług mających podstawowe znaczenie dla kosztów wytwarzania (§ 6 ust. 2 pkt 2), w tym szczególnie ceny surowców i materiałów, ustala się na podstawie cen kształtujących się w obrotach wolnodewizowych w handlu zagranicznym. W razie gdy odchylenie pomiędzy ceną urzędową a przeciętną ceną kształtującą się w obrotach wolnodewizowych w handlu zagranicznym przekroczy 10%, cena urzędowa powinna ulec odpowiedniej zmianie.

4. W razie braku warunków do ustalenia cen na wytwarzane w kraju środki produkcji lub usługi, o których mowa w ust. 3, na podstawie cen kształtujących się w handlu zagranicznym, ustala się je na podstawie przeciętnych kosztów produkcji ponoszonych przy wytwarzaniu tych towarów lub świadczeniu usług, z uwzględnieniem zysku niezbędnego do zapewnienia samofinansowania przedsiębiorstw wytwarzających te towary lub świadczących usługi.

5. Jeżeli ceny towarów i usług wymienionych w ust. 1 i 4 ustalone zostaną na poziomie niższym od wynikającego z kosztów produkcji, z budżetu Państwa przyznawane będą dotacje na zasadach określonych w § 52 ust. 2.

6. Ceny towarów są różnicowane w zależności od poziomu ich jakości, w tym także od klas i gatunków.

§  8.

1. Ceny regulowane ustalają przedsiębiorstwa-producenci (sprzedawcy) na podstawie kosztów ponoszonych przy produkcji i sprzedaży towarów oraz świadczeniu usług, powiększonych o narzut zysku, według zasad określonych przez Państwową Komisję Cen.

2. Narzut zysku ustala się jako stosunek procentowy kwoty wynikającej z zastosowania 8% wartości funduszu własnego finansującego środki trwałe, wartości niematerialne i prawne oraz środki obrotowe według stanu na dzień 1 stycznia 1982 r. do łącznej sumy kosztów przerobu w roku poprzednim. Minimalny narzut zysku do kosztów przerobu wynosi 10%.

3. Koszt przerobu stanowi całkowity koszt własny pomniejszony o koszty materiałów bezpośrednich wraz z przypadającymi na nie kosztami zakupu (obliczonymi zgodnie z zasadami kalkulacji), koszty obróbki obcej oraz o koszty gwarancji i straty na brakach.

4. Ceny regulowane są ustalane na:

1) towary i usługi, których produkcja lub świadczenie jest dotowane przez Państwo,

2) materiały, jeśli ich dostawa następuje na podstawie rozdzielników lub objęte są obowiązkowym pośrednictwem, a nie są na te materiały ustalane ceny urzędowe,

3) importowane środki produkcji, jeżeli ich import następuje w ramach przyznanych na ten cel środków dewizowych i nie są objęte wykazem cen urzędowych,

4) inne niż wymienione w § 6 ust. 2 pkt 1 środki spożycia o charakterze standardowym, określone w załączniku nr 4 do uchwały,

5) podstawowe środki produkcji dla rolnictwa, tj. maszyny i urządzenia rolnicze, ciągniki rolnicze oraz środki ochrony roślin.

§  9.

1. Ceny importowanych środków produkcji, o których mowa w § 8 ust. 4 pkt 3, ustala się w wysokości ich cen zakupu przeliczonych na złote według obowiązującego kursu walut obcych (ceny transakcyjne), powiększonych o marże handlowe.

2. W cenach uwzględnia się również cło oraz podatek obrotowy, jeśli na podstawie odrębnych przepisów import tych towarów podlega obciążeniu cłem, a sprzedaż - podatkiem obrotowym.

§  10.

1. Ceny umowne ustala się w obrocie między jednostkami gospodarczymi na towary i usługi nie objęte przepisami o cenach urzędowych i regulowanych.

2. Ceny umowne ustala dostawca z odbiorcą, a uzgodniony poziom cen musi być pisemnie potwierdzony przez strony umowy.

3. Ceny w obrocie detalicznym nie objęte przepisami o cenach urzędowych i regulowanych ustala sprzedawca jako ceny wolne.

§  11.

1. W obrocie towarami, na które ustala się ceny urzędowe i regulowane, są stosowane marże i prowizje handlowe ustalane przez Państwową Komisję Cen.

2. Marże i prowizje ustalane zgodnie z ust. 1 są marżami maksymalnymi.

3. W obrocie towarami pozostałymi są stosowane prowizje i marże umowne lub wolne.

§ 12. W miejscach sprzedaży detalicznej, w zakładach usługowych oraz gastronomicznych powinny być uwidocznione ceny w sposób zapewniający prostą i nie budzącą wątpliwości informację o cenach stosowanych w danym miejscu sprzedaży.

§  13.

1. Wprowadza się obowiązek kontroli cen.

2. Kontrolę cen sprawują organy kontroli państwowej oraz organy kontroli społecznej działające na podstawie odrębnych przepisów.

3. Sprzedawca jest obowiązany udostępnić przedstawicielom organów przeprowadzających kontrolę cen materiały i dokumenty, umożliwić wstęp do pomieszczeń, a także udzielać niezbędnych wyjaśnień i informacji.

4. Zysk osiągnięty w wyniku ujawnionego przez organ kontroli stosowania ceny urzędowej lub regulowanej z naruszeniem przepisów uchwały stanowi zysk nieprawidłowy i podlega odprowadzeniu do budżetu centralnego, z uwzględnieniem przepisów ust. 5-8.

5. Przez zysk nieprawidłowy, o którym mowa w ust. 4, rozumie się różnicę między wartością sprzedaży danego artykułu (usługi) wyrażoną w cenie faktycznie stosowanej a wartością wyrażoną w cenie, jaka powinna być stosowana, przy czym wartość sprzedaży koryguje się o ewentualny podatek obrotowy oraz inne obciążenia lub dopłaty.

6. Odprowadzeniu do budżetu centralnego podlega 150% zysku nieprawidłowego, zrealizowanego przez przedsiębiorstwo w okresie stosowania ceny nieprawidłowej.

7. Decyzję o ustaleniu kwoty zysku podlegającego odprowadzeniu do budżetu centralnego wydaje okręgowy oddział Państwowej Komisji Cen lub okręgowy zarząd dochodów państwa i kontroli finansowej.

8. Minister Finansów określi terminy i tryb przekazywania zysku nieprawidłowego do budżetu Państwa.

9. Państwowa Komisja Cen może wprowadzić obowiązek stosowania cen regulowanych na towary i usługi inne niż wymienione w § 8 ust. 4, jeżeli sprzedawca lub grupa sprzedawców, wykorzystując sytuację monopolistyczną, osiąga w wyniku ustalonej przez siebie ceny poziom zysku rażąco odbiegający od przeciętnego poziomu zysku i narusza tym samym interes społeczny.

§  14.

1. Przy ustalaniu cen na produkty i usługi należy uwzględniać podatek obrotowy według stawek określonych w załączniku nr 9 do uchwały.

2. Utrzymuje się w mocy ceny i marże ustalone na dotychczasowych zasadach do czasu ich ustalenia w trybie określonym w uchwale.

§  15.

1. Jeżeli wzrost cen będzie powodował wzrost kosztów utrzymania, to wzrost tych kosztów będzie rekompensowany ludności, przy czym zakres i sposób tej rekompensaty, jej wysokość i grupy osób nią objętych określi Rada Ministrów w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi.

2. W razie nadmiernego wzrostu cen Rada Ministrów może zamrozić na okres przejściowy wszystkie ceny albo też ceny na określone grupy towarów i usług.

¹ § 6 ust. 2 pkt 3 lit. b) zmieniona przez § 1 pkt 1 lit. a) uchwały nr 39 z dnia 11 lutego 1982 r. (M.P.82.7.40) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 19 lutego 1982 r.

² § 6 ust. 2 pkt 3 lit. c) zmieniona przez § 1 pkt 1 lit. b) uchwały nr 39 z dnia 11 lutego 1982 r. (M.P.82.7.40) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 19 lutego 1982 r.