Rozdział 2 - Organizacja i zakres działania służby bezpieczeństwa i higieny pracy. - Zapewnienie postępu w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Monitor Polski

M.P.1953.A-83.979

Akt utracił moc

Wersja od: 19 września 1953 r.

Rozdział  II.

Organizacja i zakres działania służby bezpieczeństwa i higieny pracy.

§ 2. Sprawy bezpieczeństwa i higieny pracy powierza się szczególnej pieczy właściwych ministrów i kierowników centralnych urzędów.

§  3.

1. Zobowiązuje się Ministrów:

Budownictwa Miast i Osiedli,

Budownictwa Przemysłowego,

Energetyki,

Gospodarki Komunalnej,

Górnictwa,

Handlu Wewnętrznego,

Hutnictwa,

Kolei,

Leśnictwa,

Państwowych Gospodarstw Rolnych,

Poczt i Telegrafów,

Przemysłu Chemicznego,

Przemysłu Drobnego i Rzemiosła,

Przemysłu Drzewnego i Papierniczego,

Przemysłu Lekkiego,

Przemysłu Maszynowego,

Przemysłu Materiałów Budowlanych,

Przemysłu Mięsnego i Mleczarskiego,

Przemysłu Rolnego i Spożywczego,

Rolnictwa,

Skupu,

Transportu Drogowego i Lotniczego,

Żeglugi i

Prezesa Centralnego Urzędu Wydawnictw, Przemysłu Graficznego i Księgarstwa

do utworzenia w ministerstwach (centralnym urzędzie) samodzielnego stanowiska głównego inspektora bezpieczeństwa i higieny pracy i do zapewnienia potrzebnej obsady osobowej tego stanowiska z tym, że dla spraw technicznych bezpieczeństwa i higieny pracy należy przewidzieć osoby posiadające wyższe techniczne wykształcenie. Główny inspektor podlega bezpośrednio ministrowi (kierownikowi centralnego urzędu) lub podsekretarzowi stanu wyznaczonemu przez ministra.

2. Ministrowie (kierownicy centralnych urzędów) nie wymienieni w ust. 1 ustanowią w ministerstwach (centralnych urzędach) odpowiedzialnych pracowników do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy.

§  4.

1. Do zakresu działania głównego inspektora bezpieczeństwa i higieny pracy należą sprawy postępu w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, a w szczególności:

1) opracowywanie projektów przepisów w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy;

2) opracowywanie programów i planów systematycznego szkolenia personelu inżynieryjno-technicznego oraz załóg pracowniczych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zapewnienie potrzebnych materiałów i pomocy szkoleniowych, kadr wykładowców oraz nadzór nad szkoleniem;

3) inicjowanie stałych lub ruchomych gabinetów ochrony pracy;

4) analizowanie przyczyn wypadkowości przy pracy i chorób zawodowych oraz prowadzenie resortowej statystyki wypadkowej i chorób zawodowych;

5) ustalanie wytycznych w zakresie zapobiegania wypadkom i chorobom zawodowym;

6) ustalanie wytycznych i opiniowanie planów nakładów na bezpieczeństwo i higienę pracy, sporządzanie zestawień zbiorczych tych nakładów oraz kontrola właściwego i planowego ich wykorzystania;

7) inicjowanie oraz pomoc przy opracowywaniu i wprowadzaniu nowych wzorów ochron osobistych (odzież specjalna, obuwie specjalne, sprzęt ochrony osobistej) oraz urządzeń zabezpieczających i sprzętu zapewniającego higienę pracy z zastrzeżeniem uprawnień Centralnego Instytutu Ochrony Pracy;

8) opiniowanie projektów norm stosowania i zużycia odzieży specjalnej i obuwia specjalnego oraz sprzętu ochrony osobistej opracowywanych przez centralne zarządy (jednostki równorzędne);

9) czuwanie nad terminowym opracowywaniem planów zaopatrzenia w sprzęt ochronny (sprzęt ochrony osobistej, odzież specjalna, obuwie specjalne, urządzenia i osłony zabezpieczające, urządzenia dla klimatyzacji pomieszczeń pracy, sprzęt zapewniający higienę pracy itp.), opiniowanie planów i rozdzielników sprzętu ochronnego w porozumieniu z zarządami głównymi związków zawodowych;

10) opiniowanie dla komisji oceny projektów inwestycyjnych ministerstwa (centralnego urzędu) projektów planów budowy lub przebudowy obiektów i urządzeń z punktu widzenia wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy;

11) inicjowanie i współpraca przy wprowadzaniu w zakładach pracy nowych konstrukcji, maszyn i urządzeń, odpowiadających wymaganiom bezpieczeństwa i higieny pracy;

12) organizowanie okresowych odpraw i konferencji resortowych celem wytyczania kierunków działania oraz wymiany doświadczeń i osiągnięć w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w poszczególnych gałęziach gospodarki;

13) inicjowanie, popieranie i popularyzowanie ruchu racjonalizatorskiego i współzawodnictwa w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

14) współpraca z placówkami naukowymi w zakresie wykrywania i usuwania przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych;

15) współpraca z właściwymi zarządami głównymi związków zawodowych w zakresie zagadnień ochrony pracy;

16) współpraca z państwowymi organami inspekcji pracy i inspekcji sanitarnej.

2. Ministrowie (kierownicy centralnych urzędów), nie wymienieni w § 3 ust. 1, określą szczegółowo zakres działania pracowników do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy (§ 3 ust. 2), uwzględniając potrzeby resortu oraz przepisy ust. 1.

§  5.

1. Zobowiązuje się ministrów (kierowników centralnych urzędów), wymienionych w § 3 ust. 1, do utworzenia w centralnych zarządach przemysłu (jednostkach równorzędnych) samodzielnego stanowiska starszego inspektora bezpieczeństwa i higieny pracy i do zapewnienia potrzebnej obsady osobowej tego stanowiska, z tym że dla spraw technicznych bezpieczeństwa i higieny pracy należy przewidzieć osoby posiadające wyższe techniczne wykształcenie. Starszy inspektor bezpieczeństwa i higieny pracy podlega bezpośrednio zastępcy dyrektora do spraw technicznych.

2. Ministrowie i kierownicy centralnych urzędów, nie wymienieni w § 3 ust. 1, ustanowią w miarę potrzeby w centralnych zarządach (jednostkach równorzędnych) odpowiedzialnych pracowników do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy.

§  6.

1. Do zakresu działania starszego inspektora bezpieczeństwa i higieny pracy należy:

1) opracowywanie wniosków do projektów przepisów w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz opracowywanie instrukcji wykonawczych dla danej gałęzi gospodarki;

2) opracowywanie programów i planów systematycznego szkolenia personelu inżynieryjno-technicznego oraz załóg pracowniczych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, zapewnienie potrzebnych materiałów i pomocy szkoleniowych, kadr wykładowców oraz nadzór nad szkoleniem;

3) pomoc dla zakładów pracy przy organizowaniu stałych lub ruchomych gabinetów ochrony pracy;

4) analizowanie przyczyn wypadkowości przy pracy i chorób zawodowych oraz prowadzenie branżowej statystyki wypadkowej i chorób zawodowych oraz udział w dochodzeniach dla ustalenia przyczyn wypadków śmiertelnych i masowych w podległych zakładach pracy;

5) ustalanie wytycznych w zakresie zapobiegania wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym oraz wydawanie zarządzeń powypadkowych;

6) opracowywanie wytycznych i opiniowanie planów nakładów na bezpieczeństwo i higienę pracy, sporządzanie zestawień zbiorczych tych nakładów oraz kontrola ich właściwego i planowego wykonania i wykorzystania;

7) inicjowanie oraz pomoc przy opracowywaniu i wprowadzaniu nowych wzorów ochron osobistych (odzież specjalna, obuwie specjalne, sprzęt ochrony osobistej) oraz urządzeń zabezpieczających i sprzętu zapewniającego higienę pracy z zastrzeżeniem uprawnień Centralnego Instytutu Ochrony Pracy;

8) opracowywanie projektów norm stosowania i zużycia odzieży specjalnej, obuwia specjalnego oraz sprzętu ochrony osobistej na podstawie wniosków zakładów pracy;

9) analizowanie i korygowanie projektów planów zaopatrzenia w sprzęt ochronny (sprzęt ochrony osobistej, odzież specjalną, obuwie specjalne, urządzenia i osłony zabezpieczające, urządzenia dla klimatyzacji pomieszczeń pracy, sprzęt zapewniający higienę pracy itp.), nadzór nad właściwym rozdziałem sprzętu ochronnego w porozumieniu z zarządami głównymi związków zawodowych;

10) opiniowanie projektów planów budowy lub przebudowy obiektów i urządzeń z punktu widzenia wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy dla komisji oceny projektów inwestycyjnych centralnego zarządu przemysłu (równorzędnej jednostki) udział w komisjach odbioru technicznego obiektów i urządzeń zakładów pracy;

11) współpraca przy wprowadzaniu w zakładach pracy nowych konstrukcji, maszyn i urządzeń, odpowiadających wymaganiom bezpieczeństwa i higieny pracy;

12) organizowanie okresowych odpraw i konferencji starszych inżynierów, inżynierów i techników bezpieczeństwa i higieny pracy celem wytyczenia kierunków działania oraz dla wymiany doświadczeń i osiągnięć w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w poszczególnych zakładach pracy;

13) inicjowanie, popieranie i popularyzowanie ruchu racjonalizatorskiego i współzawodnictwa w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

14) współpraca z placówkami naukowymi w zakresie wykrywania i usuwania przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych;

15) współpraca z właściwymi zarządami głównymi związków zawodowych w zakresie zagadnień ochrony pracy;

16) współpraca z państwowymi organami inspekcji pracy i inspekcji sanitarnej.

2. Ministrowie (kierownicy centralnych urzędów), nie wymienieni w § 3 ust. 1, określą szczegółowo zakres działania pracowników do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy (§ 5 ust. 2), uwzględniając potrzeby centralnego zarządu (jednostki równorzędnej) oraz przepisy ust. 1.

§  7.

1. Odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higienę pracy w przedsiębiorstwach (zakładach pracy) oraz za wykonanie zarządzeń zwierzchnich jednostek organizacyjnych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy ponosi dyrektor przedsiębiorstwa (kierownik zakładu pracy).

2. Niezależnie od odpowiedzialności dyrektora przedsiębiorstwa (kierownika zakładu pracy) odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy na poszczególnych odcinkach pracy zakładu ponoszą kierownicy wydziałów (oddziałów) oraz kierownicy odcinków działalności zakładu pracy (majster, brygadzista itp.).

§  8.

1. W większych zakładach pracy oraz w zakładach pracy o znacznym stopniu zagrożenia bezpieczeństwa życia i zdrowia pracowników tworzy się jedno- lub wieloosobowe stanowiska starszych inżynierów, inżynierów lub techników bezpieczeństwa i higieny pracy.

2. Właściwi ministrowie (kierownicy centralnych urzędów) ustalą, w jakich zakładach pracy mają być tworzone samodzielne stanowiska, o których mowa w ust. 1, kierując się stopniem zagrożenia życia i zdrowia pracowników oraz wielkością zakładu pracy. Stanowiska starszych inżynierów bezpieczeństwa i higieny pracy mogą być tworzone w zakładach pracy zatrudniających ponad 1.000 osób lub w mniejszych zakładach pracy, zatrudniających jednak nie mniej niż 500 osób, ale w których z charakteru procesu produkcyjnego i znacznego stopnia zagrożenia życia i zdrowia pracowników wynika konieczność powołania osoby o wysokich kwalifikacjach technicznych.

3. W zakładach pracy, w których nie tworzy się samodzielnych stanowisk do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, za stan bezpieczeństwa i higieny pracy odpowiada kierownik zakładu pracy, który może wyznaczyć pracownika do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy. Wyznaczony pracownik prowadzi zlecone mu prace z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy obok innych stałych prac, które nie powinny jednak utrudniać mu wykonywania czynności z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

§  9.

1. Personel inżynieryjno-techniczny bezpieczeństwa i higieny pracy powinien posiadać gruntowną znajomość technologii procesów produkcyjnych i prac wykonywanych w danym zakładzie pracy oraz znajomość ogólnych i szczegółowych dla danej gałęzi gospodarki przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

2. Pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach pracy pełniący te obowiązki w chwili wejścia w życie niniejszej uchwały i odpowiadający warunkom wymienionym w ust. 1, a nie posiadający wyższego lub średniego wykształcenia technicznego bądź tytułu majstra, mogą być uprawnieni do zajmowania nadal tego stanowiska z tytułem technika bezpieczeństwa i higieny pracy jako p. o. inżyniera bądź starszego inżyniera bezpieczeństwa i higieny pracy na podstawie decyzji kierownika komórki służby bezpieczeństwa i higieny pracy jednostki nadrzędnej, powziętej po zasięgnięciu opinii właściwego ogniwa związku zawodowego i państwowej inspekcji pracy.

§  10.

1. Personel inżynieryjno-techniczny bezpieczeństwa i higieny pracy powinien posiadać następujące kwalifikacje:

starszy inżynier bezpieczeństwa i higieny pracy - ukończone wyższe studia techniczne odpowiednie dla danej gałęzi gospodarki narodowej i 3 lata praktyki zawodowej oraz świadectwo z ukończenia kursu bezpieczeństwa i higieny pracy dla personelu inżynieryjno-technicznego;

inżynier bezpieczeństwa i higieny pracy - ukończone wyższe studia techniczne oraz świadectwo z ukończenia kursu bezpieczeństwa i higieny pracy dla personelu inżynieryjno-technicznego;

technik bezpieczeństwa i higieny pracy: w przemyśle i budownictwie - co najmniej ukończoną zasadniczą szkołę zawodową, najmniej 3 lata praktyki zawodowej w danej specjalności (łącznie z pracą w służbie bezpieczeństwa i higieny pracy) oraz świadectwo z ukończenia kursu bezpieczeństwa i higieny pracy, w pozostałych gałęziach gospodarki narodowej - ukończoną podstawową szkołę oraz najmniej 3 lata pracy zawodowej w danej specjalności (łącznie z pracą w służbie bezpieczeństwa i higieny pracy) i świadectwo z ukończenia kursu bezpieczeństwa i higieny pracy.

2. Personel inżynieryjno-techniczny bezpieczeństwa i higieny pracy, o którym mowa w ust. 1, powinien być wynagradzany według poniższej tabeli płac podstawowych:

Stanowisko	I grupa	II grupa	III grupa
Starszy inżynier bezpieczeństwa i higieny pracy	1.178 - 1.309	1.082 - 1.178	-
Inżynier bezpieczeństwa i higieny pracy	1.082 - 1.178	966 - 1.082	870 - 966
Technik bezpieczeństwa i higieny pracy	966 - 1.082	870 - 966	768 - 870

3. Zaliczenia zakładów pracy do poszczególnych grup dokonują właściwi ministrowie (kierownicy centralnych urzędów) kierując się obowiązującym w danym zakładzie systemem wynagrodzenia, wielkości zakładu oraz stopniem zagrożenia bezpieczeństwa życia i zdrowia pracowników.

4. Personel inżynieryjno-techniczny bezpieczeństwa i higieny pracy będzie premiowany według obowiązujących w danym zakładzie regulaminów premiowania pracowników inżynieryjno-technicznych i kierowników przy zastosowaniu współczynnika 1,0, z tym że wypłata 50% przysługującej premii będzie zależna od wykonania planu produkcji lub planu usług, a wypłata pozostałych 50% premii od wykonania planu bezpieczeństwa i higieny pracy. Wykonanie planu prac bezpieczeństwa i higieny pracy przez zakład pracy stwierdza komórka służby bezpieczeństwa i higieny pracy jednostki nadrzędnej.

5. Ramowy regulamin premiowania zatwierdzi Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych na podstawie wniosków zainteresowanych resortów.

§ 11. Zobowiązuje się Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego do wydania po porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej oraz z Centralną Radą Związków Zawodowych ramowej instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania służby bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwach (zakładach pracy).

§  12.

1. W celu zbierania i wymiany doświadczeń oraz opracowania ogólnych założeń i projektów przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, powołuje się "Główną Komisję do Spraw Bezpieczeństwa i Higieny Pracy", zwaną dalej "Komisją Główną". Komisja Główna działa przy Centralnej Radzie Związków Zawodowych. Statut Komisji Głównej określi sposób finansowania prac tej komisji.

2. Statut Komisji Głównej zatwierdza Prezes Rady Ministrów na wniosek Przewodniczącego Centralnej Rady Związków Zawodowych, uzgodniony z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, Ministrem Pracy i Opieki Społecznej oraz Ministrem Finansów. Statut powinien być przedłożony do zatwierdzenia w ciągu miesiąca.