Rozdział 3 - Prowadzenie ewidencji gruntów. - Zakładanie i prowadzenie ewidencji gruntów, zasady sporządzania wykazów gruntów oraz opłaty za odrysy z map i za odpisy i wyciągi z rejestrów i dokumentów stanowiących część operatu ewidencyjnego na obszarze m.st. Warszawy, m. Łodzi i miast stanowiących powiaty.

Monitor Polski

M.P.1956.98.1135

Akt utracił moc

Wersja od: 29 listopada 1956 r.

III.

Prowadzenie ewidencji gruntów.

§ 60. Prowadzenie ewidencji gruntów polega na utrzymaniu operatu ewidencji gruntów w stałej aktualności, tj. zgodności ze stanem faktycznym.

§ 61. Utrzymanie operatu ewidencji gruntów w stanie aktualnym następuje przez:

1) wprowadzenie zmian powstałych w odniesieniu do osób właścicieli lub osób władających gruntami;

2) wprowadzenie zmian powstałych w odniesieniu do powierzchni nieruchomości, powierzchni użytków, sposobu użytkowania i klasyfikacji gruntów;

3) wprowadzenie zmian stwierdzonych w wyniku pomiarów;

4) wprowadzenie zmian powstałych w odniesieniu do granic jednostek administracyjnych i jednostek ewidencyjnych;

5) wprowadzenie zmian ujawnionych z urzędu;

6) sprostowanie ujawnionych błędów.

§ 62. Tryb postępowania przy zgłaszaniu i dokonywaniu zmian w operacie ewidencyjnym reguluje rozporządzenie Ministrów Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z dnia 28 czerwca 1955 r. w sprawie trybu postępowania przy zgłaszaniu i dokonywaniu zmian w danych objętych ewidencją gruntów i budynków (Dz. U. Nr 27, poz. 159).

§  63.

1. Zmiany wprowadza się do operatu ewidencyjnego w wyniku zgłoszenia (na wniosek) zainteresowanych stron lub z urzędu.

2. Prezydium miejskiej (dzielnicowej) rady narodowej obowiązane jest zawiadomić osoby zainteresowane, o decyzji powziętej w sprawie wpisu zmian dokonanych z urzędu, jak również o odmowie wpisu zmian zgłoszonych przez zainteresowane strony.

§ 64. Z urzędu wprowadza się do operatu ewidencyjnego następujące zmiany:

1) wynikające z decyzji organów administracji państwowej, wydanych na podstawie przepisów o przeprowadzeniu reformy rolnej, o ustroju rolnym i osadnictwie, o wymianie gruntów, o klasyfikacji gruntów, o odstępowaniu mienia nierolniczego i innych;

2) ujawnione w drodze dokonania z urzędu pomiarów, związanych z prowadzeniem ewidencji gruntów;

3) ujawnione przy kontroli terenowej przeprowadzonej przez organy rad narodowych;

4) związane ze zmianą granic administracyjnych miast (dzielnic).

§  65.

1. Zgłoszenie zmiany powinno być dokonane na piśmie lub do protokołu według wzoru stanowiącego załącznik nr 6 do niniejszej instrukcji. Przy sporządzaniu protokołu należy dopisać nad wyrazami "Zgłoszenie zmian" wyraz "protokół".

2. Jeżeli zgłoszenie zmiany na piśmie jest niejasne lub niedostatecznie umotywowane, należy wezwać stronę do uzupełnienia braków.

3. Jeżeli zgłoszona zmiana wymaga udowodnienia dokumentem pomiarowym (np. podział nieruchomości, zmiana lub ustalenie granic nieruchomości, zmiana granic użytków itp.), należy wezwać stronę do złożenia potrzebnych dokumentów pomiarowych.

4. Jeżeli zainteresowana strona nie posiada dokumentów pomiarowych, może złożyć wniosek o wykonanie potrzebnych dokumentów przez organ prowadzący ewidencję gruntów. W tym przypadku strona ponosi koszty związane z wykonaniem zamówienia według obowiązującej tabeli opłat.

5. Jeżeli zgłoszona zmiana ze wzglądu na jej charakter i rodzaj (np. zmiana użytku) wymaga sprawdzenia na gruncie, wówczas sprawdzenia dokonuje się w czasie okresowych kontroli. Na żądanie strony oraz na jej koszt sprawdzenie na gruncie może być dokonane w uzgodnionym ze stroną terminie.

§  66.

1. Zmiany wynikające z nadesłanych przez sądy i państwowe biura notarialne odpisów prawomocnych orzeczeń lub odpisów sporządzonych aktów notarialnych wprowadza się do operatu ewidencyjnego po sprawdzeniu wykonania na gruncie czynności prawnych na podstawie tych aktów.

2. Po upływie 4 tygodni od daty otrzymania wiadomości o zmianach należy wezwać stronę do udowodnienia wykonania tych zmian (ust. 1).

§ 67. Przez zmiany danych objętych ewidencją gruntów rozumie się;

1) w odniesieniu do podmiotu:

a) zmiany co do osoby właściciela lub osoby władającej gruntem, powstałe na skutek sprzedaży, darowizny, spadkobrania, przekazania (przejęcia) w użytkowanie, dzierżawy itp.,

b) zmiany dotyczące miejsca zamieszkania (siedziby) właściciela lub osoby władającej gruntem;

2) w odniesieniu do gruntów:

a) zmianę w określeniu położenia gruntów oraz nazwie nieruchomości, w skład której wchodzą grunty,

b) zmianę granic nieruchomości (jednostki rejestrowej) i ich powierzchni;

c) zmianę w granicach i powierzchni poszczególnych użytków (rolnych, leśnych gruntów pod wodami, kopalnych eksploatowanych sposobem odkrywkowym, terenów komunikacyjnych, osiedlowych itp.);

d) zmianę rodzaju użytku (sposobu użytkowania);

e) zmianę w klasyfikacji użytków.

§  68.

1. Za zmianę w określeniu położenia gruntów należy uważać:

1) zmianę dotychczasowej nazwy miejscowości, dzielnicy, bloku, ulicy itp. oraz nazwy jednostki administracyjnej i ewidencyjnej,

2) zmianę numeru mapy i działki (parceli).

2. Za zmianę nazwy nieruchomości należy uważać zmianę dotychczasowej nazwy lub nadanie nazwy dotychczas nie istniejącej.

§ 69. Za zmianę granic jednostki rejestrowej nieruchomości uważa się:

1) podział gruntów jednostki rejestrowej (nieruchomości);

2) ustalenie granic w postępowaniu rozgraniczeniowym;

3) wywłaszczenie części nieruchomości dla realizacji narodowych planów gospodarczych;

4) zmianę granic z innych przyczyn (np. erozyjne działanie wód płynących).

§ 70. Za zmiany w granicach użytków uważa się częściowe przeznaczenie dotychczasowej powierzchni użytku na trwałe użytkowanie w inny sposób, np.: częściowa zamiana łąki na rolę, las itp. lub odwrotnie, częściowe zabudowanie itp.

§ 71. Za zmiany w rodzaju poszczególnych użytków uważa się trwałe zmiany w sposobie użytkowania poszczególnych gruntów, np. zmianę gruntu ornego na łąkę, sad, ogród, las itp. lub odwrotnie, zajęcie gruntu ornego, łąki, pastwiska itp. pod. budynki, teren komunikacyjny itp.

§ 72. Za zmianę klasyfikacji użytków uważa się zaliczenie dotychczasowej klasy użytku do innej klasy.

§ 73. W razie gdy cała nieruchomość (jednostka rejestrowa) przeszła na własność lub we władanie innej osoby, zmianę w operacie ewidencyjnym przeprowadza się:

1) z urzędu na podstawie decyzji organu władzy określonej w rozporządzeniu powołanym w § 62,

2) na wniosek właściciela lub osoby władającej gruntem, umotywowany następującymi dokumentami:

a) decyzją właściwego organu władzy (pkt 1),

b) aktem notarialnym lub orzeczeniem sądowym,

3) w odniesieniu do spółdzielni produkcyjnych - na wniosek zarządu spółdzielni, poparty uchwałą ogólnego zebrania członków spółdzielni produkcyjnej o przyjęciu w poczet członków spółdzielni bądź o wyłączeniu ze spółdzielni.

§  74.

1. Gdy zmiana w użytkowaniu (własności, władaniu) dotyczy tylko części nieruchomości (jednostki rejestrowej), poza wymaganiami przewidzianymi w § 73 konieczne jest do przeprowadzenia zmiany przedstawienie dokumentów pomiarowych.

2. Przedstawienie dokumentów pomiarowych nie jest wymagane w przypadku, gdy wydzielona cześć nieruchomości stanowi odrębną działkę.

§ 75. W przypadkach wymienionych w §§ 73 i 74 obowiązek zgłoszenia zmiany ciąży na osobie która weszła we władanie gruntem. Jeżeli jednak zmiana co do osoby władającej gruntem nastąpiła na podstawie ustnej umowy (w razie gdy przepisy pozwalają na zawarcie umowy bez zachowania formy pisemnej), zgłoszenie zmiany powinno być dokonane nie tylko przez osobę aktualnie władającą gruntem, lecz i przez drugą stronę.

§  76.

1. Wprowadzenie do operatu ewidencji gruntów zmian, powstałych w odniesieniu do granic i powierzchni nieruchomości (jednostki rejestrowej), granic i powierzchni użytków, sposobu użytkowania i klasyfikacji gruntów, następuje:

1) z urzędu - w wyniku prac urządzeniowo-rolnych (socjalistyczna przebudowa wsi, urządzenia rolne, scalenia, regulacje), przekształcenia struktury działek budowlanych itp.,

2) na wniosek zainteresowanej strony (właściciela lub osoby władającej gruntem, inwestora itp.) - po uzyskaniu zatwierdzającej decyzji właściwego organu władzy, określonej w rozporządzeniu powołanym w § 62.

2. Do wprowadzenia zmian, o których mowa w ust. 1, konieczne jest dostarczenie dokumentów pomiarowych.

3. Wprowadzenie do operatu ewidencyjnego zmian w odniesieniu do klasyfikacji gruntów może nastąpić tylko w trybie przepisów wymienionych w § 18.

§  77.

1. Wprowadzenie do operatu ewidencyjnego zmian granic jednostek administracyjnych, nazw miejscowości, ulic, nieruchomości itp. następuje na podstawie ustaw, dekretów, rozporządzeń, uchwał i zarządzeń, ogłoszonych w odpowiednich publikacjach urzędowych (Dziennik Ustaw, Monitor Polski, Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej).

2. Zmiany granic jednostek administracyjnych powinny być wprowadzone w operatach ewidencyjnych graniczących ze sobą jednostek ewidencyjnych równocześnie w tym samym roku kalendarzowym, w którym zmiana została ogłoszona i wprowadzona w życie.

§  78.

1. Dla utrzymania w aktualności operatu ewidencyjnego prezydium właściwej rady narodowej zarządza okresowe kontrole terenowe celem ujawnienia zmian w osobach właścicieli lub w osobach władających gruntami, zmian w danych objętych ewidencją gruntów (§ 4), a nie zgłoszonych w trybie ustalonym przepisami, oraz sprawdzenia zgłoszonych zmian wymagających ustalenia szczegółowej lokalizacji lub drobnych zabiegów pomiarowych.

2. W razie ujawnienia zmian wymagających pomiarów geodeta przeprowadzający kontrolę wykonuje te pomiary na podstawie obowiązujących instrukcji pomiarowych.

3. Z przeprowadzonych czynności kontrolnych geodeta sporządza sprawozdanie z wykazaniem ujawnionych, a nie zgłoszonych zmian:

1) co do osoby właściciela lub osoby władającej gruntem, podając nazwę i cechy dokumentu na którego podstawie zmiana nastąpiła,

2) w odniesieniu do gruntów - podając numer szkicu polowego, zawierającego dane pomiarowe odnoszące się do zmiany, a gdy zmiana nie wymaga dokonania pomiaru - podaje się oznaczenie ewidencyjne gruntu (numer rejestru, mapy, działki itp.).

4. Przeprowadzenia ujawnionych zmian (ust. 3) dokonuje się na podstawie decyzji prezydium miejskiej rady narodowej.

5. Na podstawie sprawozdania z kontroli terenowej (ust. 3) organ prowadzący ewidencję gruntów przedstawia prezydium powiatowej rady narodowej wnioski o wdrożenie postępowania karno-administracyjnego w myśl przepisów o ewidencji gruntów i budynków (art. 13 dekretu z dnia 2 lutego 1955 r. - Dz. U. Nr 6, poz. 32).

§ 79. Wprowadzanie do operatu ewidencji gruntów zmian polegających na sprostowaniu omyłek może dotyczyć błędów:

1) pisarskich - w postaci mylnie wpisanych nazwisk i imion (nazw) właścicieli lub osób władających gruntami, nazw użytków gruntów, powierzchni, klas gruntów itp.;

2) rachunkowych, stwierdzonych w obliczeniach;

3) kreślarskich, powstałych przez niezgodne przedstawienie na mapach kształtów, granic gruntów i użytków ze stanem faktycznym lub stanem przedstawionym w innych dokumentach operatu pomiarowego;

4) pomiarowych, powstałych wskutek użycia niewłaściwych metod, błędnych obserwacji itp.

§  80.

1. W razie ujawnienia błędu (omyłki) należy sporządzić notatkę służbową, którą po dołączeniu materiałów dowodowych przedstawia się do decyzji właściwego organu władzy, określonego w rozporządzeniu powołanym w § 62.

2. Poprawienie operatu ewidencji gruntów następuje na podstawie decyzji właściwego organu władzy (ust. 1).

§ 81. W razie nasuwających się wątpliwości w odniesieniu do przypadków wymienionych w § 79 pkt 3 i 4 czy zachodzi błąd, czy rozmyślna zmiana granic lub podanie niewłaściwych danych, zmiana w operacie ewidencji gruntów może być wprowadzona jedynie na podstawie wyników pomiaru kontrolnego i decyzji przewidzianej w § 80.

§ 82. Wszelkie zmiany, jakie mogą być wprowadzone do operatu ewidencji gruntów, a więc zarówno z urzędu, jak i zgłoszone oraz ujawnione w toku kontroli terenowej niezależnie od ich rodzaju i charakteru, z wyjątkiem wynikających ze zmian w podziale administracyjnym, rejestruje się w dzienniku ewidencji zmian w operacie ewidencyjnym, zwanym dalej "dziennikiem ewidencji zmian".

§  83.

1. Dziennik ewidencji zmian prowadzi się dla miasta stanowiącego powiat (dzielnicy) oddzielnie na każdy rok kalendarzowy jako zeszyt zbroszurowany według wzoru stanowiącego załącznik nr 7.

2. Formularz dziennika ewidencji zmian wypełnia się w sposób następujący:

1) w kolumnie 1 wpisuje się numer porządkowy zgłoszenia lub aktu donoszącego o powstałej zmianie;

2) w kolumnie 2 wpisuje się nazwisko i imię (nazwę) zgłaszającego zmianę;

3) w kolumnie 3 wpisuje się numer rejestru gruntów, którego zmiana dotyczy;

4) w kolumnie 4 wpisuje się numer rejestru budynków;

5) w kolumnie 5 wpisuje się nazwę i znamiona aktu, na którego podstawie będzie wprowadzona zmiana (np. decyzja organu władzy);

6) w kolumnie 6 wpisuje się rodzaj zmiany np. zmiana własności, podział nieruchomości, zmiana użytku, zmiana powierzchni itp.;

7) w kolumnie 7 wpisuje się numer dziennika ewidencji pomiarów, prowadzonego na podstawie odrębnych przepisów;

8) w kolumnie 8 wpisuje się datę wpływu zgłoszenia;

9) w kolumnie 9 wpisuje się datę zwrotu aktu do ewentualnego uzupełnienia;

10) w kolumnie 10 wpisuje się nazwisko (nazwę) adresata, do którego akt wysłano;

11) w kolumnie 11 wpisuje się datę zwrotu aktu;

12) w kolumnie 12 wpisuje się datę wprowadzenia zmiany do operatu ewidencyjnego.

§  84.

1. Na każdym akcie (zgłoszeniu) o wprowadzeniu zmian do operatu ewidencyjnego należy wpisać numer dziennika ewidencji zmian i datę wpływu.

2. Numer dziennika ewidencji zmian jako numer dowodu zmiany należy powołać (wpisać) przy wprowadzeniu zmian do operatu ewidencyjnego wszędzie tam gdzie to przewidują przepisy niniejszej instrukcji.