Rozdział 2 - Zakładanie ewidencji gruntów. - Zakładanie i prowadzenie ewidencji gruntów, zasady sporządzania wykazów gruntów oraz opłaty za odrysy z map i za odpisy i wyciągi z rejestrów i dokumentów stanowiących część operatu ewidencyjnego na obszarze m.st. Warszawy, m. Łodzi i miast stanowiących powiaty.

Monitor Polski

M.P.1956.98.1135

Akt utracił moc
Wersja od: 29 listopada 1956 r.

II.

Zakładanie ewidencji gruntów.

§  35.
Ewidencję gruntów zakłada się odrębnie dla każdej jednostki ewidencyjnej na podstawie następujących dokumentów:
1)
podstawowych map ewidencyjnych, o których mowa w § 20,
2)
innych map mogących służyć do tego celu, a określonych w § 22,
3)
dokumentów statystycznych w razie braku map wymienionych w pkt 1 i 2.
§  36.
1.
Przed przystąpieniem do zakładania ewidencji gruntów na podstawie dokumentów wymienionych w § 35 pkt 1 i 2 należy uaktualnić je w drodze wizji lokalnej co do:
1)
granic i powierzchni jednostki ewidencyjnej,
2)
osoby (prawnej lub fizycznej) będącej właścicielem gruntu lub władającej gruntem,
3)
granic i powierzchni gruntów użytkowanych przez tę osobę (pkt 2),
4)
sposobu użytkowania gruntów,
5)
położenia budynków.
2.
Na wyjaśnienie obecnego sposobu użytkowania gruntów należy zwrócić szczególną uwagę tam, gdzie istnieje prawdopodobieństwo powstania znacznych zmian w dotychczasowym sposobie użytkowania w porównaniu ze stanem figurującym w dokumentach, stanowiących podstawę do założenia ewidencji gruntów.
§  37.
Aktualizacja dokumentów (§ 36) co do osoby następuje na podstawie przedstawionych przez zainteresowana osoby dowodów w oryginale lub uwierzytelnionych odpisów, stwierdzających prawny tytuł własności (władania), a w razie ich braku - na podstawie oświadczenia zainteresowanych osób oraz poświadczenia przedstawicieli prezydium właściwej rady narodowej, biorących udział w wizji lokalnej, a znających miejscowe stosunki.
§  38.
1.
Aktualizacja dokumentów (§ 36) co do granic i powierzchni gruntów oraz sposobu ich użytkowania następuje przez porównanie stanu przedstawionego w tych dokumentach ze stanem istniejącym na gruncie.
2.
W razie stwierdzenia w czasie wizji lokalnej, że grunty figurujące w dokumentach uległy podziałowi, zamianie itp. bądź zostały zmienione granice własności (władania), granice użytków lub położenia budynków, należy te zmiany uwzględnić w drodze pomiaru. Sposób przeprowadzania pomiarów aktualizacyjnych regulują przepisy techniczne (załącznik nr 13).
3.
Stwierdzone podziały i zamiany gruntów wymagają zatwierdzenia prezydium miejskiej (dzielnicowej) rady narodowej.
§  39.
1.
Gdy do założenia ewidencji gruntów służą podstawowe mapy ewidencyjne (§ 20), należy wynikami aktualizacji (§ 38) uzupełnić istniejące dokumenty (obliczenia powierzchni, rejestry pomiarowe) i przystąpić do sporządzenia rejestrów gruntów zgodnie z § 47 i następnymi.
2.
Gdy dla podstawowych map ewidencyjnych brak obliczeń powierzchni lub rejestrów pomiarowych, należy je sporządzić w oparciu o te mapy.
§  40.
Gdy za podstawę założenia ewidencji gruntów mają służyć mapy wymienione w § 22 ust. 2, należy przede wszystkim stwierdzić w drodze wizji lokalnej, czy nadają się one do aktualizacji, a więc czy po dokonaniu uzupełnień będą mogły służyć zamierzonemu celowi.
§  41.
1.
Jeżeli przy porównaniu mapy z terenem stwierdzono, że stan przedstawiony na mapie odpowiada w zasadzie stanowi faktycznemu na gruncie, należy przystąpić do aktualizacji w myśl przepisów § 38.
2.
Jeżeli dla aktualizowanej mapy (ust. 1) istnieją operaty opisowe (matrykuły, księgi parcel, arkusze posiadłości, protokoły parcelowe, obliczenia powierzchni, rejestry pomiarowe itp.), należy wnieść wyniki aktualizacji do mapy i do operatów opisowych.
3.
Grunty rolne, grunty pod lasami oraz grunty o powierzchni do 10 ha pod wodozbiorami należy przed wprowadzeniem ich do ewidencji gruntów sklasyfikować według przepisów instrukcji Ministra Rolnictwa w sprawie przeprowadzenia klasyfikacji gleboznawczej, wydanej w wykonaniu uchwały nr 224 Prezydium Rządu z dnia 5 maja 1956 r.
§  42.
Jeżeli dla aktualizowanej mapy (§ 41 ust. 1) brak operatów opisowych (§ 41 ust. 2) należy:
1)
przeprowadzić klasyfikację gruntów zgodnie z przepisami § 41 ust. 3,
2)
obliczyć graficznie lub mechanicznie powierzchnię poszczególnych jednostek rejestrowych - z uwzględnieniem powierzchni poszczególnych użytków i klas gruntów,
3)
założyć rejestr pomiarowo-klasyfikacyjny,
4)
założyć rejestr gruntów na podstawie danych rejestru pomiarowo-klasyfikacyjnego (pkt 3).
§  43.
1.
Jeżeli przy porównaniu mapy (§ 22) z terenem stwierdzono, że stan przedstawiony w mapie wskutek licznych zmian w posiadaniu i sposobie użytkowania gruntów uległ zmianie do tego stopnia, że brak elementów porównawczych stanu w terenie z mapą, należy zaniechać aktualizacji i postąpić w myśl § 44. W tych przypadkach jednak należy przyjąć za podstawę ogólną powierzchnię miasta (dzielnicy) według mapy.
2.
Przepis ust. 1 zdanie drugie należy stosować również do kompleksów (części miasta, dzielnicy) gruntów, o ile zachowały się w granicach naturalnych uwidocznionych na mapie.
§  44.
1.
W razie gdy brak jest map i dokumentów obliczeniowych, należy na okres przejściowy (do czasu uzyskania nowych operatów pomiarowych) zaniechać zakładania rejestrów gruntów, a sporządzić zestawienie jednostek rejestrowych według grup rejestrowych w oparciu o posiadane materiały statystyczne. Na obszarach użytkowanych rolniczo za miarodajne dane w odniesieniu do klas użytków rolnych należy uznać dane zawarte w ankietach szacunkowej klasyfikacji gruntów, sporządzonych w 1949 r.
2.
Dane uzyskane z materiałów statystycznych należy porównać z geograficzną powierzchnią jednostki ewidencyjnej, a ujawnioną różnicę powierzchni wykazać w grupie XIV "Grunty o nie ustalonym sposobie ubytkowania oraz nie ustalonych użytkownikach". Badanie tych różnic i ich usuwanie w drodze ścisłego pomiaru gruntów oraz wprowadzanie do zestawienia jednostek rejestrowych według grup rejestrowych aktualnych danych dotyczących osoby, powierzchni i sposobu użytkowania gruntów powinno być dokonywane przez organy służby geodezyjnej sukcesywnie, w ścisłej zgodności z harmonogramem zatwierdzonym przez prezydium miejskiej (dzielnicowej) rady narodowej. Do czasu dokonania ścisłego pomiaru należy dążyć do wyjaśnienia powodów istniejących różnic i do ujawnienia gruntów ukrytych w drodze dochodzeń, przeprowadzanych przez geodetę przy współudziale przedstawicieli miejskiej (dzielnicowej) rady narodowej. Grunty ukryte należy zaliczać czasowo do klasy dominującej w danym kompleksie gruntów. W razie gdy klasa wykrytych gruntów odbiega rażąco w sposób zupełnie oczywisty od przeciętnej klasy gruntów danego gospodarstwa, należy grunty wykryte przeklasyfikować zaliczając poszczególne kontury glebowe do przeciętnych klas obowiązujących w odniesieniu do gleb danego typu na terenie użytkowanym rolniczo w danej jednostce ewidencyjnej.
3.
Ocenę materiałów służących za podstawę założenia zestawienia jednostek rejestrowych według grup rejestrowych (ust. 1) przeprowadza kameralnie komisja powołana przez prezydium miejskiej (dzielnicowej) rady narodowej w składzie:
1)
członek prezydium właściwej rady narodowej jako przewodniczący,
2)
geodeta do spraw ewidencji gruntów,
3)
przedstawiciel powiatowego pełnomocnika Ministerstwa Skupu,
4)
przedstawiciel wydziału (oddziału) finansowego,
5)
przedstawiciel organizacji społeczno-politycznej,
6)
przedstawiciel wydziału gospodarki komunalnej i mieszkaniowej prezydium właściwej rady narodowej.

Komisja przy wydawaniu oceny opiera się również na rejestrach wymiarowych podatku gruntowego, wykazach gospodarstw rolnych będących w posiadaniu powiatowego pełnomocnika Ministerstwa Skupu oraz innych materiałach statystycznych, znajdujących się u geodety do spraw ewidencji gruntów.

§  45.
W razie ustalania danych dotyczących gruntów państwowego gospodarstwa leśnego i gruntów przylegających należy przy zakładaniu rejestru gruntów wykorzystać dostarczone przez Ministerstwo Leśnictwa mapy i dokumenty geodezyjne, uaktualnione przy przeprowadzaniu prac związanych z urządzeniem lasów.
§  46.
W toku aktualizacji dokumentów służących za podstawę do założenia rejestru gruntów należy ustalić:
1)
czy grunty tworzące jednostkę rejestrową stanowią własność lub pozostają we władaniu tej samej osoby (fizycznej, prawnej bądź podmiotu gospodarki uspołecznionej),
2)
jakie powierzchnie gruntów wymienionych w pkt 1 są użytkowane przez tę osobę,
3)
jakie powierzchnie innych gruntów są przez tę osobę dzierżawione.
§  47.
1.
Po dokonaniu aktualizacji dokumentów służących za podstawę założenia ewidencji gruntów należy przystąpić do sporządzenia co do każdej jednostki ewidencyjnej:
1)
rejestru gruntów (§ 26),
2)
skorowidza działek (parcel) (§ 31),
3)
zestawienia gruntów (§ 32),
4)
skorowidza władania (§ 33) bądź kartoteki,
2.
Dla jednostek ewidencyjnych (miasta, dzielnicy) posiadających operat katastralny po dokonaniu aktualizacji tego operatu nie należy zakładać nowych rejestrów gruntów, w razie gdy zmiany w wyniku aktualizacji obejmują mniej niż 50% wszystkich jednostek rejestrowych. Na czas przejściowy za rejestry gruntów dla tych jednostek ewidencyjnych będą służyć zaktualizowane dotychczasowe matrykuły bądź arkusze posiadłości. Nowe rejestry gruntów należy zakładać sukcesywnie w miarę zgłaszania zmian bądź potrzeby dokonania nowych wpisów. W tych przypadkach należy przenosić zapisy z dotychczasowych matrykuł (arkuszy posiadłości) do nowego rejestru gruntów wprowadzając nową bieżącą numerację jednostek rejestrowych (numery rejestrów gruntów). W starych matrykułach (arkuszach posiadłości) należy po przeniesieniu treści wpisać uwagę"Przeniesiono do nowego rejestru gruntów i wpisano pod numerem rejestru ...,". Do tego celu może być użyta pieczątka z właściwą treścią.
3.
Co do jednostek wymienionych w ust 2 sporządza się jednakże:
1)
zestawienie gruntów (§ 32),
2)
skorowidz władania (§ 33).
§  48.
Rejestr gruntów sporządza się według załączonego wzoru (załącznik nr 2), przeznaczając dla każdej jednostki rejestrowej jedną kartkę rejestru. Formularz rejestru gruntów wypełnia się w następujący sposób:
1)
w górnej części formularza w określonych miejscach wpisuje się nazwisko i imię właściciela bądź nazwę instytucji oraz miejsce zamieszkania (siedzibę); to samo dotyczy osoby władającej gruntem, jeśli nie wykazała się dokumentem stwierdzającym własność gruntu;
2)
z prawej strony górnej czyści formularza wpisuje się numer grupy rejestrowej, do której jednostka rejestrowa należy (§ 28), numer rejestru gruntów, a więc numer porządkowy wpisu do rejestru gruntów (numer rejestru budynków uzupełniony zostanie po założeniu ewidencji budynków), numer repertorium księgi wieczystej, jeśli numer ten został ustalony na podstawie przedstawionych dokumentów;
3)
w części określonej wyrazami "Poza tym posiada grunty" należy podać nazwy jednostek ewidencyjnych oraz numery rejestrów gruntów w których właściciel bądź osoba władająca gruntem jest wpisana,
4)
w kolumnie 1 wpisuje się nad linią wiersza numer arkusza mapy;
5)
w kolumnie 2 wpisuje się nad linią wiersza numer działki (parceli);
6)
w kolumnie 1 i 2 pod linią wiersza wpisuje się nazwę mapy;
7)
w kolumnie 3 należy wpisać określenie położenia działki (parceli) według przepisu § 5 ust. 1;
8)
w kolumnie 4 wpisuje się nazwę użytku według nomenklatury określonej w przepisach (§ 17);

jeżeli działka składa się z kilku użytków, należy wpisać nazwę każdego użytku w oddzielnym wierszu w układzie pionowym (jeden pod drugim);

9)
w kolumnie 5 wpisuje się rzymską liczbę klasy użytku;

jeżeli użytek rolny składa się z kilku klas, należy wpisać w kolumnie 6 każdą klasę w oddzielnym wierszu (jedną pod drugą), poczynając od klasy najwyższej w danej działce;

10)
w kolumnie 6 wpisuje się powierzchnię działki (parceli) bądź użytku lub klasy użytku;
11)
kolumny 7-9 przeznaczone są do odnotowywania zmian wprowadzonych do rejestru gruntów;
12)
w kolumnie 10 wpisuje się uwagi według przepisu § 49.
§  49.
W razie gdy działka (parcela) figurująca pod danym numerem rejestru użytkowana jest (dzierżawiona) przez inną jednostkę rejestrową, należy w kolumnie 10 rejestru gruntów, w wierszu odpowiadającym danej działce (parceli), wpisać zielonym atramentem numer rejestru gruntów jednostki rejestrowej użytkującej tę działkę.
§  50.
Po wpisaniu pod numerem rejestru gruntów wszystkich działek (parcel) należących do danej jednostki rejestrowej należy ostatni wpis podkreślić i wyprowadzić ogólną powierzchnię jednostki rejestrowej, wypisując ją czarnym atramentem. Niezależnie od tego należy podsumować powierzchnie jednakowych klas użytków oraz innych użytków i wypisać je w kolumnie 10 rejestru gruntów na wysokości odpowiadającej ogólnej powierzchni jednostki rejestrowej. Dane te zostaną przeniesione do zestawienia gruntów (§ 53).
§  51.
W sposób podany w §§ 48-50 należy dokonać wpisów do rejestru gruntów wszystkich jednostek rejestrowych znajdujących się na obszarze jednostki ewidencyjnej.
§  52.
1.
Po założeniu rejestru gruntów sporządza się dla każdego arkusza mapy jednostki ewidencyjnej skorowidz działek (parcel) według wzoru stanowiącego załącznik nr 12.
2.
Skorowidz działek (parcel) wypełnia się w sposób następujący:
1)
kolumny 1 przy zakładaniu skorowidza nie wypełnia się;

kolumna ta przeznaczona jest do wpisania roku kalendarzowego, w którym działka (parcela) uległa podziałowi, a więc i zmianie numeracji;

2)
w kolumnie 2 wpisuje się numer działki (parceli);
3)
w kolumnie 3 wpisuje się numer rejestru gruntów właściciela lub osoby władającej gruntem.
3.
W sposób podany w ust. 2 wpisuje się do skorowidza wszystkie działki (parcele) uwidocznione na mapie. Po wpisaniu ostatniej działki (parceli) zestawienie podkreśla się.
4.
Co do każdego arkusza mapy rezerwuje się kilka (4-5) stronic na wpisywanie późniejszych zmian.
§  53.
1.
Po sporządzeniu rejestru gruntów należy na jego podstawie założyć dla jednostki ewidencyjnej zestawienie gruntów według wzoru stanowiącego załącznik nr 3.
2.
Zestawienie gruntów sporządza się grupami rejestrowymi. Dla każdej grupy należy przeznaczyć odpowiednią do wielkości grupy ilość formularzy do wpisywania późniejszych zmian.
3.
Dla każdej jednostki rejestrowej przeznaczone są w zestawieniu gruntów trzy wiersze do następujących wpisów:
1)
w pierwszym wierszu (atramentem czarnym) - gruntów stanowiących własność jednostki rejestrowej lub będących w jej bezspornym władaniu,
2)
w drugim wierszu (atramentem czerwonym) - tych spośród gruntów wymienionych w pkt 1, które są przez właściciela użytkowane,
3)
w trzecim wierszu (atramentem zielonym) - innych gruntów nie stanowiących własności jednostki rejestrowej, lecz przez tę jednostkę użytkowanych (dzierżawionych).
§  54.
Formularze zestawienia gruntów wypełnia się w następujący sposób:
1)
w kolumnie 1 wpisuje się datę (dzień, miesiąc, rok) wpisu do zestawienia gruntów,
2)
w kolumnie 2 wpisuje się rzymska liczbę odpowiadającą numeracji rejestru gruntów jednostki rejestrowej,
3)
w kolumnie 3 wpisuje się arabską liczbę odpowiadającą numerowi rejestru gruntów jednostki rejestrowej,
4)
w kolumnie 4 wpisuje się nazwę lub nazwisko i imię właściciela lub osoby władającej gruntem,
5)
w kolumnie 5 wpisuje się ogólną powierzchnię gruntów według danych rejestru gruntów,
6)
w kolumnach 6-40 wpisuje się w odpowiednich rubrykach i odpowiednim atramentem (§ 53 ust. 3) powierzchnię poszczególnych klas użytków i powierzchnię pozostałych gruntów,

Uwaga: Przy wpisywaniu do zestawienia gruntów powierzchni pod lasami oraz pod wodozbiorami, jeśli zostały one sklasyfikowane, należy pod wpisaną powierzchnią podać klasę tego użytku.

7)
kolumny 41-43 przeznaczone są do odnotowywania wprowadzonych zmian do zestawienia,
8)
w kolumnach 44 i 45 wpisuje się nazwę jednostki ewidencyjnej, numer grupy i jednostki rejestrowej w przypadkach, gdy właściciel lub osoba władająca gruntem posiada lub użytkuje grunty w innej jednostce ewidencyjnej,
9)
w kolumnie 46 należy wpisać numery rejestrów gruntów jednostek rejestrowych, gdy tworzą one wspólne gospodarstwo z jednostką wymienioną w kolumnie 4.
§  55.
Jeżeli osoba użytkująca grunt używa go w charakterze dzierżawy, a własnych gruntów nie posiada, należy wykazać ją w zestawieniu gruntów pod oddzielną pozycją wypełniając kolumny 5-40 atramentem zielonym. W kolumnie 3 należy wpisać numer rejestru gruntów właściciela również atramentem zielonym.
§  56.
Przy wpisywaniu do zestawienia gruntów powierzchni dróg dojazdowych do pól oraz powierzchni zabudowanych (osiedlowych) na terenach objętych gospodarką rolną, jeżeli zostały w rejestrach pomiarowych klasyfikacyjnych wyodrębnione, należy pod wpisaną powierzchnią podać rodzaj użytku rolnego i jego klasę według przeważającego użytku otaczającego bądź przez jaki droga przebiega albo na jakim osiedlu pobudowano, np.

0.15/(R. IV) lub 0.25/(Ps. V)

§  57.
1.
Po wpisaniu do zestawienia gruntów wszystkich grup i jednostek rejestrowych należy dane powierzchniowe wykazane atramentem czarnym podsumować w poszczególnych grupach i liczby otrzymane z podsumowania wpisać zwykłym ołówkiem (czarnym).
2.
Wyniki otrzymane według przepisu ust. 1 należy wpisać do formularza według wzoru stanowiącego załącznik nr 8, wyprowadzić sumę powierzchni wszystkich grup i porównać z powierzchnią geodezyjną jednostki ewidencyjnej. W razie stwierdzenia nie wyjaśnionej rozbieżności należy postąpić w myśl przepisu § 44 ust 2.
§  58.
1.
Po sporządzeniu rejestru gruntów i zestawienia gruntów zakłada się dla każdej jednostki ewidencyjnej skorowidz władania według załączonego wzoru (załącznik nr 4).
2.
Na każdą literę alfabetu przeznacza się odpowiednią do potrzeb ilość formularzy. Po wypełnieniu formularzy należy wyciąć zbyteczne litery od dołu arkusza i formularze zbroszurować w trwałą oprawę.
§  59.
Przy prowadzeniu skorowidza władania w formie kartoteki według wzoru stanowiącego załącznik nr 5 wypełnia się kartotekę co do każdego właściciela lub każdej osoby władającej gruntem. Przy zmianie właściciela wpisuje się nowego właściciela i przenosi kartkę pod właściwą literę alfabetu kartoteki.