Wydanie statutu organizacyjnego Najwyższej Izby Kontroli.

Monitor Polski

M.P.1949.A-84.1030

Akt utracił moc
Wersja od: 15 listopada 1949 r.

UCHWAŁA
RADY PAŃSTWA
z dnia 5 sierpnia 1949 r.
w sprawie wydania statutu organizacyjnego Najwyższej Izby Kontroli.

Na podstawie art. 16 ustawy z dnia 9 marca 1949 r. o kontroli państwowej (Dz. U. R. P. Nr 13, poz. 74) - Rada Państwa postanawia wydać statut organizacyjny Najwyższej Izby Kontroli, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.

ZAŁĄCZNIK 

STATUT ORGANIZACYJNY NAJWYŻSZEJ IZBY KONTROLI

I.

Objaśnienie skrótów.

§  1.
Powołane w niniejszym statucie artykuły bez bliższego określenia oznaczają artykuły ustawy z dnia 9 marca 1949 roku o kontroli państwowej (Dz. U. R. P. Nr 13, poz. 74), §§ - oznaczają paragrafy niniejszego statutu, dla oznaczenia Najwyższej Izby Kontroli używany jest skrót "N. I. K.", a wyraz "ustawa" oznacza ustawę z dnia 9 marca 1949 r. o kontroli państwowej.

II.

Postanowienia ogólne.

§  2.
Zadania Kontroli Państwowej określone w ustawie z dnia 9.III. 1949 r. (Dz. U. R. P. Nr 13, poz. 74) spełniają:
a)
w stosunku do naczelnych i centralnych władz oraz instytucji, a w razie potrzeby także do organów podległych naczelnym i centralnym władzom oraz instytucjom, Prezes N.I.K., a w granicach swych kompetencji wiceprezesi i dyrektorzy departamentów N.I.K.
b)
w stosunku do organów podległych naczelnym i centralnym władzom oraz instytucjom - szefowie delegatur miejscowych N.I.K. na obszarze właściwości terytorialnej delegatury.
§  3.
1)
Organy kontroli N.I.K, analizują działalność i funkcjonowanie kontrolowanych jednostek, a wynikł kontroli ujęte w formie spostrzeżeń, uwag i wniosków przedstawiają właściwym władzom zwierzchnim lub nadzorczym jednostek kontrolowanych.
2)
W przypadkach niecierpiących zwłoki mogą organy kontroli kierować wnioski, uwagi i spostrzeżenia bezpośrednio do jednostki kontrolowanej. Odpisy uwag, spostrzeżeń i wniosków winny być równocześnie przedkładane do właściwych władz zwierzchnich lub nadzorczych jednostek kontrolowanych (art. 28).
§  4.
1)
Organy kontroli N.I.K. właściwe w myśl § 8 wydają wiążące postanowienia (art. 29) w razie stwierdzenia uchybień przeciwko:
a)
obowiązującym przepisom finansowym,
b)
zarządzeniom właściwych władz w sprawach gospodarczych,
2)
Zarządzenie Prezesa N.I.K. ustali tryb i sposób wydawania postanowień (art. art. 29, 30, 31).
§  5.
Wyniki kontroli, ujęte w formie postanowień, organy kontroli N.I.K. doręczają kierownictwu jednostki kontrolowanej i przesyłają je w odpisach: właściwej władzy zwierzchniej oraz właściwemu ministrowi.

Odpisy postanowień delegatury miejscowe przesyłają również Prezesowi N.I.K.

§  6.
W zakresie wydawania postanowień ustala się następującą właściwość organów kontroli N.I.K.
a)
w stosunku do kierowników naczelnych i centralnych organów państwowych - Prezes.

Prezes N.I.K. w określonych sprawach może zlecić swe uprawnienia jednemu z wiceprezesów,

b)
w stosunku do władz hierarchicznie podległych bezpośrednio naczelnym kierownikom (ministrom) władz centralnych, naczelnych dyrektorów i kierowników przedsiębiorstw oraz instytucji bezpośrednio podległych władzom centralnym (ministerstwom) - wiceprezesi.

Wiceprezesi mogą w określonych sprawach zlecić swe uprawnienia dyrektorom departamentów,

c)
w stosunku do pozostałych pracowników władz i instytucji - dyrektorzy departamentów,
d)
na obszarze właściwości terytorialnej delegatury miejscowej, o ile niniejszy statut nie przewiduje tych uprawnień dla innych organów kontroli N.I.K. - szefowie delegatur miejscowych.
§  7.
1)
W przypadku stwierdzenia przestępstw lub ujawnienia wykroczeń służbowych organy kontroli N.I.K. winny:
a)
przekazać sprawy o przestępstwach organom powołanym do ścigania przestępstw,
b)
przekazać sprawy o wykroczenia dyscyplinarne rzecznikowi dyscyplinarnemu.
2)
W razie stwierdzenia nadużyć finansowych lub gospodarczych przeprowadzający kontrolę winien wydać doraźne zarządzenia w celu zabezpieczenia majątku kontrolowanej jednostki oraz dowodów rzeczowych.

Przeprowadzający kontrolę może żądać natychmiastowego zawieszenia w czynnościach osób winnych nadużyć lub za nie odpowiedzialnych.

3)
O zarządzeniach przewidzianych w niniejszym § przeprowadzający kontrolę zawiadamia władzę zwierzchnią, bądź kierownika jednostki kontrolowanej oraz Prezesa N.I.K.
§  8.
Zarządzenie Prezesa określi właściwość poszczególnych organów kontroli N.I.K. w zakresie przysługujących im uprawnień, określonych w p. 1 paragrafu 7-go.
§  9.
Organy kontroli N.I.K. mogą przedstawiać spostrzeżenia, uwagi, wnioski oraz wydawać postanowienia również w oparciu o wyniki kontroli wewnętrznej (resortowej) lub społecznej (§§ 4, 5, 6).
§  10.
Wszystkie organy kontroli państwowej działają na podstawie jednolitego planu rocznego i według ogólnych zasad kontroli państwowej (art. 12 lit. e i f, art. 14 p. 3).

Na podstawie planu rocznego kolegium sporządza plany kwartalne.

§  11.
W zakresie spraw objętych postanowieniami wszystkie organy kontroli określone w art. 27 działają jako I instancja (art. 12 lit. i) przy zachowaniu uprawnień Prezesa, określonych art. 30, p. 2.
§  12.
Wiceprezesi, dyrektorzy departamentów oraz szefowie delegatur wykonują swe funkcje stosownie do zarządzeń Prezesa i podlegają jego nadzorowi służbowemu.
§  13.
N.I.K. składa się z departamentów, biur i delegatur miejscowych.
§  14.
Departamenty i biura N.I.K. dzielą się na wydziały i referaty. Delegatury miejscowe N.I.K. dzielą się na referaty.
§  15.
Delegatury miejscowe obejmują swym zakresem działania obszar województwa i mają swą siedzibę w siedzibie województwa. Delegatura miejscowa w województwie warszawskim obejmuje swym zakresem działania również obszar m. st. Warszawy, a delegatura miejscowa w województwie łódzkim - obszar m. Łodzi.
§  16.
Prezes N.I.K. może zmieniać właściwość terytorialną delegatur miejscowych.

Prezes N.I.K. może nadto zlecić szefom delegatur miejscowych stałą lub jednorazową kontrolę niektórych jednostek bez względu na właściwość terytorialną lub rzeczową.

§  17.
W razie potrzeby Prezes może powołać do pomocy dyrektorom departamentów lub szefom delegatur miejscowych, wicedyrektorów departamentów lub zastępców szefów delegatur.

Wicedyrektorzy departamentów i zastępcy szefów delegatur miejscowych nie mają uprawnień organów kontroli państwowej.

§  18.
W razie niemożności pełnienia obowiązków przez dyrektora departamentu lub szefa delegatury miejscowej, Prezes powierza jednemu z pracowników N.I.K. czasowe pełnienie obowiązków dyrektora departamentu lub szefa delegatury z uprawnieniami organu kontroli państwowej.

III.

Prezes N.I.K.

§  19.
Prezes kieruje działalnością wszystkich organów N.I.K., ustala wytyczne ich działalności i wydaje im zarządzenia z zachowaniem przepisów ustawy o zakresie działania kolegium N.I.K.
§  20.
Na czas swej nieobecności, lub w razie powstania jakiejkolwiek innej przeszkody, Prezes wyznacza jako swego zastępcę jednego z wiceprezesów.
§  21.
Prezes ustala, jakie departamenty i biura N.I.K. podlegają nadzorowi służbowemu poszczególnych wiceprezesów.
§  22.
Prezes wydaje regulamin pracy N.I.K. oraz ustala szczegółowy podział czynności departamentów i delegatur miejscowych.
§  23.
Prezes zarządza przeprowadzenie kontroli oraz przeprowadza osobiście kontrolę w sprawach, które sobie zastrzegł.

IV.

Kolegium N.I.K.

§  24.
Prezes i wiceprezesi tworzą pod przewodnictwem Prezesa kolegium N.I.K.
§  25.
Prezes wydaje regulamin pracy kolegium i ustala porządek jego obrad.
§  26.
W przypadku, gdy Prezes nie może wziąć udziału w posiedzeniu kolegium, przewodniczy na posiedzeniu jeden z wiceprezesów, wyznaczony przez Prezesa.
§  27.
Kolegium uchwala okresowe plany działalności N.I.K. co najmniej na 10 dni przed datą rozpoczęcia okresu.
§  28.
Na żądanie Rady Państwa kolegium uchwala sprawozdania ze zleconych czynności (art. art. 4, 5, 6) w ciągu 30 dni od zakończenia kontroli.
§  29.
Kolegium podejmuje postanowienia w sprawie przepisów rachunkowo-kasowych i zasad kontroli wewnętrznej w ciągu 30 dni od daty otrzymania właściwych projektów (art. 12, lit. h).
§  30.
Kolegium rozpatruje odwołania od postanowień organów kontroli w ciągu 30 dni od daty otrzymania odwołania.
§  31.
Postanowienia kolegium wydane na skutek odwołań, od postanowień organów kontroli I instancji, wymienionych w art. 27, są ostateczne w toku instancji i mogą być zmienione lub uchylone tylko w trybie nadzoru przez Radę Państwa (art. 31).
§  32.
Prezes może odwołać się do Rady Państwa od uchwał kolegium, zapadłych wbrew jego głosowi (art. 13, p. 3) w ciągu 14 dni od dnia posiedzenia kolegium, na którym uchwały podjęto.

V.

Wiceprezesi N.I.K.

§  33.
Wiceprezesi współdziałają z Prezesem, jako jego zastępcy w zarządzaniu N.I.K.
§  34.
Wiceprezesi sprawują nadzór służbowy nad departamentami, przydzielonymi im przez Prezesa (§ 21) oraz mogą sobie zastrzec w tym zakresie prowadzenie kontroli.
§  35.
Wiceprezesi przeprowadzają osobiście i zarządzają kontrolę w przypadkach nieobjętych okresowymi planami kontroli z wyjątkiem spraw zastrzeżonych Prezesowi.

VI.

Dyrektorzy Departamentów N.I.K.

§  36.
Dyrektorzy departamentów stoją na czele departamentów, kierują bezpośrednio ich działalnością i odpowiadają wobec Prezesa względnie wiceprezesów sprawujących nadzór służbowy nad departamentem za prawidłowy bieg spraw w departamencie.
§  37.
W ramach ustalonych planów dyrektorzy departamentów przeprowadzają osobiście i zarządzają kontrolę niezastrzeżoną Prezesowi i wiceprezesom.

VII.

Szefowie delegatur miejscowych N.I.K.

§  38.
Szefowie delegatur miejscowych stoją na czele delegatur, kierują bezpośrednio ich działalnością i odpowiadają wobec Prezesa za prawidłowy bieg spraw w delegaturze.
§  39.
Szefowie delegatur miejscowych przeprowadzają osobiście i zarządzają kontrole przewidziane w planach okresowych, jak również kontrole doraźne podjęte z własnej inicjatywy lub na zlecenie Prezesa, wiceprezesów i dyrektorów departamentów.

VIII.

Organizacja wewnętrzna N.I.K.

§  40.
W skład N.I.K. wchodzą: dziewięć departamentów, biuro studiów, planowania i sprawozdawczości, biuro finansowo-gospodarcze i biuro kadr oraz 14 delegatur miejscowych.
§  41.
Departament Prezydialny dzieli się na trzy wydziały:
1)
wydział ogólny - obejmuje kancelarię ogólną, sekretariat specjalny, sekretariaty Prezesa i wiceprezesów, referat organizacji wewnętrznej, referat prasowy, referat wydawnictw urzędowych N.I.K., bibliotekę, halę maszyn oraz składnicę akt;
2)
wydział kontroli wewnętrznej - obejmuje sprawy kontroli działalności całego aparatu N.I.K. pod względem organizacji i metod pracy oraz dokonuje określonych aktów kontroli doraźnych, badań i dochodzeń zleconych przez Prezesa;
3)
wydział prawny - obejmuje prowadzenie rejestru obowiązującego ustawodawstwa, poradnictwo i opiniowanie prawne, wnoszenie i czuwanie nad biegiem spraw u władz powołanych do ścigania przestępstw oraz w Prokuratorii Generalnej.
§  42.
Departament II dzieli się na cztery wydziały, które sprawują kontrolę nad:

wydział 1 - Kancelarią Cywilną Prezydenta, Prezydium Rady Ministrów oraz Komitetem Ekonomicznym Rady Ministrów,

wydział 2 - Państwową Komisją Planowania Gospodarczego i Centralnym Urzędem Szkolenia Zawodowego,

wydział 3 - Ministerstwem Obrony Narodowej, Powszechną Organizacją "Służba Polsce", urzędami kultury fizycznej i radami dla spraw młodzieży i kultury fizycznej,

wydział 4 - Ministerstwem Bezpieczeństwa Publicznego.

§  43.
Departament III dzieli się na pięć wydziałów, które sprawują kontrolę nad:

wydział 1 - Kancelarią Sejmu, Kancelarią Rady Państwa oraz Komisją Specjalną do walki z nadużyciami i szkodnictwem gospodarczym,

wydział 2 - Ministerstwem Spraw Zagranicznych,

wydział 3 - Ministerstwem Sprawiedliwości,

wydział 4 - Ministerstwem Administracji Publicznej,

wydział 5 - współdziała z kontrolą społeczną, koordynuje działalność kontroli wewnętrznej z działalnością kontroli społecznej oraz wykonuje kontrolę nad jednostkami samorządowymi w zakresie zleconym przez Radę Państwa.

§  44.
Departament IV dzieli się na dwa wydziały, które sprawują kontrolę nad:

wydział 1 - Ministerstwem Rolnictwa i Reform Rolnych,

wydział 2 - Ministerstwem Leśnictwa.

§  45.
Departament V dzieli się na pięć wydziałów, które sprawują kontrolę nad:

wydział 1 - Ministerstwem Oświaty,

wydział 2 - Ministerstwem Kultury i Sztuki,

wydział 3 - Ministerstwem Zdrowia,

wydział 4 - Ministerstwem Pracy i Opieki Społecznej,

wydział 5 - organizacjami społecznymi, korzystającymi z pomocy Państwa.

§  46.
Departament VI dzieli się na cztery wydziały, które sprawują kontrolę nad:

wydział 1 - Ministerstwem Komunikacji,

wydział 2 - Ministerstwem Poczt i Telegrafów,

wydział 3 - Ministerstwem Żeglugi,

wydział 4 - Ministerstwem Budownictwa.

§  47.
Departament VII dzieli się na cztery wydziały, które sprawują kontrolę nad:

wydział 1 - Ministerstwem Górnictwa i Energetyki,

wydział 2 - Ministerstwem Przemysłu Ciężkiego,

wydział 3 - Ministerstwem Przemysłu Lekkiego,

wydział 4 - Ministerstwem Przemysłu Rolnego i Spożywczego.

§  48.
Departament VIII dzieli się na dwa wydziały, które sprawują kontrolę nad:

wydział 1 - Ministerstwem Handlu Wewnętrznego,

wydział 2 - Ministerstwem Handlu Zagranicznego.

§  49.
Departament IX dzieli się na trzy wydziały, które sprawują kontrolę nad:

wydział 1 - Ministerstwem Skarbu,

wydział 2 - Bankami Państwowymi,

wydział 3 - Centralną Księgowością Ministerstwa Skarbu, uzgadnia sprawozdania miesięczne i roczne zamknięcia rachunkowe władz i urzędów państwowych, opracowuje ogólne uwagi o zamknięciach rachunków państwowych i uzgadnia je z właściwymi rzeczowo departamentami.

§  50.
Biuro studiów, planowania i sprawozdawczości dzieli się na trzy wydziały:

wydział planowania i sprawozdawczości (1) opracowuje plany kontroli z uwzględnieniem koordynacji kontroli wewnętrznej i kontroli społecznej oraz ustala wytyczne w tym zakresie, przygotowuje sprawozdania okresowe i roczne z wyników kontroli państwowej, wewnętrznej i społecznej, koordynuje pracę departamentów przy sporządzaniu szczegółowych uwag o zamknięciach rachunków państwowych i przygotowuje uwagi do druku,

wydział organizacji (2) obejmuje analizę wyników kontroli w przedmiocie organizacji jednostek kontrolowanych, w szczególności struktury, metod pracy, etatów, ujednolicenia tabeli stanowisk, norm: materiałowych, wyposażenia, pracy, właściwej organizacji czynności usługowych i pomocniczych,

wydział ekonomiczny (3) obejmuje sprawy: wspólnych, dla departamentów i delegatur zagadnień ekonomicznych, analizy wyników kontroli z punktu widzenia współpracy z Państwową Komisją Planowania Gospodarczego oraz innymi organami koordynującymi i planującymi w dziedzinie gospodarstwa narodowego, opracowywuje instrukcje oraz zagadnienia dotyczące ogólnych zasad i metod kontroli, uzgadnia projekty innych resortów w tych sprawach w zakresie kontroli wewnętrznej.

§  51.
Biuro finansowo-gospodarcze dzieli się na dwa wydziały:

wydział finansowy (1) obejmuje sprawy budżetowe, rachunkowe i finansowe N.I.K.,

wydział administracyjno-gospodarczy (2) obejmuje sprawy gospodarcze, intendentury, budownictwa i autotransportu.

§  52.
Biuro kadr i szkolenia dzieli się na dwa wydziały:

wydział osobowy (1) wykonuje czynności związane z ewidencją i ruchem osobowym,

wydział szkolenia (2) opracowuje programy szkoleniowe oraz organizuje szkolenie i dokształcenie zawodowe i polityczne pracowników kontroli.

§  53.
Prezes N.I.K. za zgodą Rady Państwa może likwidować istniejące lub powoływać nowe departamenty i biura, a we własnym zakresie wydziały i referaty oraz zmieniać ich zakres działania.