Rozdział 13 - Rozwój nauki i techniki. - Narodowy plan gospodarczy na 1969 r. i podstawowe założenia planu na 1970 r.
M.P.1968.54.388
Akt nienormatywnyXIII.
Rozwój nauki i techniki.
Rozwój nauki i techniki.
Postęp w tej dziedzinie należy uzyskać przez zaostrzenie kryteriów oceny nowoczesności wyrobów oraz wymagań odnośnie do ich trwałości, niezawodności i wysokich walorów estetycznych, szczególnie w tych grupach wyrobów, w których to jest ekonomicznie uzasadnione. W nowych konstrukcjach należy uwzględniać w szerokim zakresie elementy i zespoły stypizowane i zunifikowane oraz technologiczność rozwiązań konstrukcyjnych w zakresie wykonawstwa elementów i montażu podzespołów, zespołów i wyrobów finalnych.
Należy zapewnić warunki dalszego wydatnego unowocześnienia, usprawnienia i optymalizowania procesów technologicznych i produkcyjnych, zwłaszcza w produkcji przemysłu elektromaszynowego, m. in. przez dalszy wydatny rozwój obróbki plastycznej i dokładne odlewanie elementów, a w przemyśle chemicznym m. in. przez intensyfikowanie procesów produkcyjnych, przechodzenie na procesy ciągłe oraz dalszą mechanizację i automatyzację procesów wytwórczych. Niezbędne jest dalsze doskonalenie organizacji produkcji i zarządzania, między innymi przez koncentrację i specjalizację, uwzględniającą ustalenia podjęte w ramach współpracy z zagranicą, oraz szersze stosowanie elektronicznej techniki obliczeniowej.
W lalach 1969 i 1970 należy uzyskać efektywną poprawę jakości i poziomu technicznych prac badawczych, konstrukcyjnych i doświadczalnych przez dalszą koncentrację ich tematyki szczególnie w tych dziedzinach, w których uzyskano już istotne unowocześnienie produkowanych wyrobów i znaczne podniesienie ich poziomu technicznego.
Koncentracja ta powinna obejmować w szczególności dziedziny efektywne dla rozwoju gospodarki narodowej i dotyczyć:
- wybranych konstrukcji o wysokich parametrach techniczno-eksploatacyjnych oraz nowych postępowych technologii w przemyśle maszynowym i elektrotechnicznym;
- wybranych nowych wyrobów oraz asortymentów i technologii w hutnictwie i w przemysłach: ciężkim, elektromaszynowym, chemicznym, materiałów budowlanych i rolno-spożywczym;
- ekonomicznego wykorzystania materiałów, zwłaszcza w zakresie wyrobów hutnictwa żelaza, metali kolorowych, drewna i paliw oraz wyrobów chemicznych, jak również rozwijania nowych technologii otrzymywania materiałów z surowców krajowych;
- dalszego rozwoju mechanizacji, kompleksowej automatyzacji procesów technologicznych w przemyśle i rolnictwie, a także w usługach.
Powołanie i utworzenie sieci zakładów doświadczalnych powinno zapewnić ściślejsze powiązanie prac zaplecza naukowo-badawczego z przemysłem, a unowocześnienie aparatury naukowej powinno wyraźnie w latach 1969 i 1970 wpłynąć na skrócenie cykli prac związanych z przygotowaniem i wdrożeniem nowej techniki.
W przemyśle maszynowym i elektrotechnicznym podstawowe zadania powinny koncentrować się w następujących wybranych branżach: obrabiarek i narzędzi, elektronicznej, maszyn i urządzeń elektrycznych, sprzętu motoryzacyjnego, silników spalinowych, taboru morskiego i kolejowego, urządzeń energetycznych i aparatury cukrowniczej, środków automatyzacji, urządzeń do produkcji płyt pilśniowych, silników okrętowych, maszyn papierniczych, aparatury chemicznej, maszyn hutniczych, budowlanych i drogowych oraz na dalszym zwiększeniu udziału nowoczesnych na światowym poziomie wyrobów. Przy przygotowaniu i wprowadzaniu do produkcji nowoczesnych wyrobów należy w większym stopniu wykorzystywać dokumentacje uzyskane z krajów Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, a także zakupione licencje.
Zadania te należy realizować przez:
- podnoszenie jakości produkowanych maszyn i urządzeń, osiąganie optymalnych parametrów techniczno-ekonomicznych, a także wyraźną poprawę ich trwałości i niezawodności eksploatacyjnej,
- rozwój produkcji zunifikowanych elementów i podzespołów oraz koncentrację i specjalizację ich produkcji w wyspecjalizowanych zakładach,
- podniesienie poziomu technologicznego produkcji oraz uzyskanie skrócenia cykli wprowadzania nowych oraz zmodernizowanych rozwiązań konstrukcyjnych.
Programy prac rozwojowych w przemyśle maszynowym powinny uwzględniać zmiany w strukturze produkcji, między innymi zastępowanie wyrobów materiałochłonnych wyrobami o mniejszym zużyciu materiałów.
W dziedzinie automatyki należy:
- prowadzić prace rozwojowe nad Krajowym Systemem Automatyki i Krajowym Systemem Pomiarów,
- opracować nowoczesne systemy automatycznej regulacji, oparte na zastosowaniu elektronicznych maszyn cyfrowych dla wybranych procesów w przemyśle chemicznym, hutniczym, energetyce i w przemyśle cementowym.
W dziedzinie elektroniki należy:
- prowadzić dalsze prace nad nowoczesną technologią półprzewodnikową w oparciu o prace własne i pomoc techniczną z zagranicy,
- prowadzić dalsze prace związane z udoskonaleniem konstrukcji i technologii elektronicznych podzespołów biernych, a w szczególności materiałów i podzespołów magnetycznych oraz dielektrycznych, jak również podzespołów stykowych,
- zakończyć prace nad technologią układów hybrydowych i uruchomić doświadczalną linię produkcyjną tych układów,
- rozwinąć prace nad układami scalonymi monolitycznymi w oparciu o pomoc techniczną z zagranicy.
W dziedzinie telekomunikacji należy:
- opracować do prototypu włącznie system 300 kanałów urządzeń teletransmisyjnych,
- prowadzić dalsze prace nad opracowaniem urządzeń telekomutacyjnych systemu krzyżowego (opracowanie następnych typów central miejscowych tego systemu),
- prowadzić prace nad przygotowaniem do produkcji i eksploatacji urządzeń radiokomunikacji ruchomej ultrakrótkofalowej.
W dziedzinie elektronicznej techniki obliczeniowej należy:
- skoncentrować się nad opracowaniem przy współpracy z ZSRR i innymi krajami socjalistycznymi maszyny matematycznej III generacji łącznie z jej oprogramowaniem zgodnie z ustaleniami wynikającymi z międzynarodowej specjalizacji oraz uruchomić produkcję urządzeń zewnętrznych dla potrzeb własnych i eksportu.
W dziedzinie przemysłu elektrotechnicznego należy:
- prowadzić dalsze badania umożliwiające zastosowanie nowych odmian materiałów elektroizolacyjnych czynnych i konstrukcyjnych dla uzyskania nowoczesnych maszyn, transformatorów i urządzeń elektrycznych.
W dziedzinie wykorzystania energii jądrowej należy:
- przystąpić do budowy II reaktora badawczego w Świerku i związanych z tym prac dokumentacyjnych i eksperymentalnych,
- prowadzić izotopowe badanie nad usprawnieniem procesów technologicznych, zwłaszcza w hutnictwie żelaza i przemyśle chemicznym,
- kontynuować prace nad rozwojem konstrukcji aparatury jądrowej.
W dziedzinie hutnictwa żelaza i stali należy:
- rozszerzyć asortyment stali jakościowych ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb przemysłu narzędziowego, energetycznego i chemicznego oraz doskonalić technologię wytopu i przerobu w celu poprawy jakości wyrobów ze stali jakościowych,
- doskonalić metody zwalczania zagrożeń pyłowych i opracować metody zwalczania zagrożeń gazowych, szczególnie w procesach przygotowania wsadu wielkopiecowego w aglomerowniach.
W dziedzinie hutnictwa metali nieżelaznych należy:
- doskonalić procesy wzbogacania rud i hutniczego przerobu koncentratów miedzi, z uwzględnieniem odzysku metali towarzyszących i utylizacji odpadów,
- opanować proces wytopu cynku i ołowiu w piecach szybowych.
W dziedzinie górnictwa należy:
- doskonalić technikę budowy kopalń w celu skrócenia cyklu i potanienia budowy nowych i rekonstrukcji czynnych kopalń,
- rozszerzyć mechanizację i automatyzację procesów eksploatacji oraz doskonalić organizację pracy i zarządzania dla uzyskania wzrostu wydajności i obniżenia kosztów wydobycia,
- doskonalić metody zwalczania zagrożeń gazowych, pyłowych i wodnych.
W dziedzinie przemysłu chemicznego należy:
- zintensyfikować prace badawcze i wdrożeniowe dla wydatnego zwiększenia udziału produkcji nowo uruchamianych wyrobów, wprowadzać nowoczesne technologie oraz dążyć do dalszego obniżenia kosztów wytwarzania,
- skoncentrować prace nad rozwojem biochemii, przerobem krajowych surowców glinonośnych na tlenek glinu, technologią otrzymywania ważnych dla gospodarki narodowej związków fosforu i nad doskonaleniem technologii wydobycia siarki metodą podziemnego wytapiania,
- w zakresie chemii i technologii polimerów opracować technologię tworzyw i żywic poliuretanowych wraz z półproduktami,
- w zakresie chemii i technologii produktów petro- i karbochemicznych prowadzić badania nad surowcami petrochemicznymi i rozpuszczalnikami, związkami olefinowymi i ich pochodnymi, wyższymi alkoholami i kwasami, bezwodnikami i aminami, środkami powierzchniowo czynnymi,
- w zakresie chemii i technologii związków naturalnych i syntetycznych o ważnym znaczeniu biologicznym prowadzić badania nad modyfikowanymi i półsyntetycznymi antybiotykami, lekami psychotropowymi, środkami do zwalczania szkodników.
W dziedzinie przemysłu materiałów budowlanych należy dążyć do dalszej intensyfikacji i unowocześnienia procesów produkcyjnych, podnoszenia jakości produkowanych wyrobów oraz wprowadzania nowych wyrobów o charakterze antyimportowym i eksportowym oraz nowych wyrobów masowego użytkowania, umożliwiających obniżenie kosztów budownictwa.
W dziedzinie rolnictwa należy wdrażać do praktyki wyniki badań dotyczące:
- zastosowania nowych intensywnych odmian pszenicy, żyta i jęczmienia odpornych na wyleganie, dostosowanych do wysokich dawek nawożenia, zimotrwałych i odpornych na choroby, oraz nowych odmian wysokopiennych roślin pastewnych i nowych odmian ziemniaków,
- zwiększenia dawek nawozów mineralnych w uprawach polowych i użytków zielonych, w tym nawozów pod zboża, oraz zastosowania nowych technologii nawożenia,
- stosowania metod kompleksowej walki z chorobami i szkodnikami roślin oraz chwastami,
- rozpoczęcia wdrażania przemysłowych metod produkcji zwierzęcej,
- zwiększenia stopnia kompleksowej mechanizacji prac w rolnictwie.