Art. 1. - Zmiana niektórych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1990.36.206

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 października 1990 r.

Art.  1.

W ustawie z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267, z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270, z 1986 r. Nr 1, poz. 1, z 1989 r. Nr 35, poz. 190 i 192 oraz z 1990 r. Nr 10, poz. 58 i 61) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 2 w pkt 1 skreśla się wyraz "oraz" i w to miejsce stawia się przecinek oraz po wyrazach "stypendia sportowe" dodaje się wyrazy "oraz osobom wykonującym pracę w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, kary aresztu wojskowego, kary aresztu za wykroczenie i w czasie tymczasowego aresztowania";

2) w art. 5 dodaje się pkt 7 i 8 w brzmieniu:

"7) przeciętne wynagrodzenie - przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracowników w gospodarce uspołecznionej ogółem, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego,

8) przewidywane przeciętne wynagrodzenie - prognozę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracowników w gospodarce uspołecznionej, ustalaną w sposób określony w art. 74² ust. 1, ogłaszaną przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.";

3) w art. 11:

a) w ust. 2:

- pkt 5 skreśla się,

- pkt 6 otrzymuje brzmienie:

"6) sprawowania mandatu posła lub senatora w Państwie Polskim",

- w pkt 9 po wyrazach "inwalidą wojennym" dodaje się wyrazy "lub wojskowym",

- w pkt 10 wyrazy "w okresie po dniu 1 listopada 1918 r." skreśla się,

- pkt 14 otrzymuje brzmienie:

"14) czasowego pozostawania bez pracy z powodu niemożności jej otrzymania lub niemożności podjęcia szkolenia zawodowego udowodnionej dokumentami, w tym okresy pobierania zasiłków z funduszu aktywizacji zawodowej, zasiłków dla bezrobotnych oraz zasiłków szkoleniowych z Funduszu Pracy",

- dodaje się pkt 15-18 w brzmieniu:

"15) pracy wykonywanej - w wymiarze czasu pracy nie niższym niż połowa obowiązującego pracownika w danym zawodzie - w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, kary aresztu wojskowego, kary aresztu za wykroczenie oraz w czasie tymczasowego aresztowania,

16) pobytu w więzieniu z przyczyn politycznych na obszarze Państwa Polskiego lub Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich,

17) internowania na podstawie art. 42 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym (Dz. U. Nr 29, poz. 154, z 1982 r. Nr 3, poz. 18 i z 1989 r. Nr 34, poz. 178),

18) niesłusznego pozbawienia wolności, udowodnionego dokumentami.",

b) dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

"4. Za okresy, o których mowa w ust. 2 pkt 18, uważa się w szczególności okresy:

1) tymczasowego aresztowania, jeżeli nie nastąpiło skazanie, a oskarżony został uniewinniony lub postępowanie zostało umorzone z innej przyczyny niż amnestia,

2) tymczasowego aresztowania, przekraczające orzeczoną karę pozbawienia wolności,

3) odbywania kary pozbawienia wolności, jeżeli wskutek wznowienia postępowania lub rewizji nadzwyczajnej zapadł wyrok uniewinniający lub postępowanie umorzono z powodu okoliczności wyłączającej ściganie, pominiętej w pierwotnym postępowaniu, lub z powodu braku cech przestępstwa,

4) odbywania kary pozbawienia wolności, przekraczającej karę pozbawienia wolności orzeczoną w wyniku wznowienia postępowania lub rewizji nadzwyczajnej.";

4) w art. 13:

a) w ust. 1:

- po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:

"2a) zaokrętowania marynarzy polskich w charakterze członków załogi na statku bandery własnej lub bandery koalicyjnej, przeznaczonym do działań wojennych w okresie wojny 1939-1945",

- pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) działalności kombatanckiej,",

- w pkt 4 wyrazy "do dnia 9 maja 1945 r." skreśla się,

b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Za okresy zaliczalne do okresu zatrudnienia uważa się także okresy pracy przymusowej w czasie od dnia 1 września 1939 r.",

c) dodaje się nowy ust. 6 w brzmieniu:

"6. Okresy, o których mowa w ust. 1 i 2, dolicza się w wymiarze podwójnym do okresu zatrudnienia, od którego zależy przyznanie emerytury lub renty.",

d) dotychczasowe ust. 6 i 7 otrzymują oznaczenie ust. 7 i 8;

5) art. 16 otrzymuje brzmienie:

"Art. 16. 1. Podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi przeciętne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres, o którym mowa w ust. 2, zwaloryzowane w sposób określony w ust. 3 i 4.

2. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty przyjmuje się, z zastrzeżeniem art. 16¹, wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres:

1) ostatnich czterech kwartałów kalendarzowych albo

2) kolejnych 3 lat kalendarzowych wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 12 lat kalendarzowych,

licząc wstecz od roku (kwartału), w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę.

3. Ustala się kwotę wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi za okres każdego roku kalendarzowego (każdego kwartału kalendarzowego) oraz stosunek tej kwoty do kwoty rocznej (kwartalnej) przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy (kwartał kalendarzowy), wyrażając go w procentach z zaokrągleniem do setnych części procentu. Średnia arytmetyczna tych procentów stanowi wskaźnik wysokości wynagrodzenia pracownika.

4. Zwaloryzowane przeciętne wynagrodzenie pracownika otrzymuje się, mnożąc kwotę przewidywanego przeciętnego wynagrodzenia, stanowiącą podstawę ostatniej waloryzacji poprzedzającej kwartał, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, przez wskaźnik wysokości wynagrodzenia pracownika.

5. Jeżeli podstawy wymiaru emerytury lub renty nie można ustalić zgodnie z zasadami określonymi w ust. 1-4, emeryturę lub rentę przyznaje się w kwocie najniższego świadczenia.";

6) po art. 16 dodaje się art. 16¹ i 16² w brzmieniu:

"Art. 16¹. Przepis art. 16 stosuje się również przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury i renty od wynagrodzenia, które stosownie do przepisów o składkach na ubezpieczenie społeczne jest deklarowane w najniższych kwotach. Jeżeli jednak do ustalenia podstawy wymiaru zostanie wskazane - choćby za jeden miesiąc - wynagrodzenie, które zostało zadeklarowane do podstawy wymiaru składek w wysokości wyższej od najniższej kwoty, podstawę wymiaru stanowi wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za wymagany okres kolejnych lat kalendarzowych wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 12 lat kalendarzowych, licząc wstecz od roku, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę.

Art. 16². 1. Podstawę wymiaru renty rodzinnej stanowi:

1) w razie śmierci pracownika, który nie miał ustalonego prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej - kwota ustalona w myśl art. 16 albo 16¹ na podstawie wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi,

2) w razie śmierci emeryta (rencisty), który nie był zatrudniony po przyznaniu emerytury lub renty inwalidzkiej - podstawa wymiaru tej emerytury lub renty inwalidzkiej,

3) w razie śmierci emeryta (rencisty) zatrudnionego po przyznaniu emerytury lub renty inwalidzkiej - podstawa wymiaru tej emerytury lub renty inwalidzkiej albo kwota ustalona w myśl art. 16 lub art. 16¹ na podstawie wynagrodzenia emeryta (rencisty), jeżeli jest to korzystniejsze.

2. Podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do renty inwalidzkiej, stanowi:

1) podstawa wymiaru tej renty inwalidzkiej albo

2) kwota ustalona w myśl art. 16 albo art. 16¹ na podstawie wynagrodzenia rencisty zatrudnionego po przyznaniu renty inwalidzkiej, jeżeli jest to korzystniejsze.

3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do ustalenia podstawy wymiaru renty inwalidzkiej dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do emerytury.";

7) art. 21 otrzymuje brzmienie:

"Art. 21. 1. Przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury i renty - na wniosek osoby, która wykonywała działalność objętą przepisami o ubezpieczeniu społecznym lub o zaopatrzeniu emerytalnym, określoną w art. 11 ust. 2 pkt 8 oraz w art. 13 ust. 3 pkt 5 - uwzględnia się kwotę dochodu, która stosownie do przepisów o składkach na ubezpieczenie społeczne była podstawą wymiaru składek; przepis art. 16¹ stosuje się odpowiednio.

2. Przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury i renty - na wniosek osoby pełniącej służbę, o której mowa w art. 11 ust. 2 pkt 10 - uwzględnia się kwotę, która byłaby przyjęta za podstawę wymiaru świadczeń stosownie do przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób.";

8) w art. 22 w ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) wypadki, w których podstawę wymiaru świadczeń ustala się z okresu krótszego niż określony w art. 16 ust. 2 i art. 16¹ lub przypadającego wcześniej niż w okresie ostatnich 12 lat kalendarzowych, licząc wstecz od roku, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę.";

9) w art. 26:

a) w ust. 1:

- oznaczenie ust. 1 skreśla się,

- w pkt 1 wyrazy "w czasie zatrudnienia lub w okresie równorzędnym z okresem zatrudnienia albo nie później niż w ciągu 5 lat od ustania tych okresów" skreśla się,

b) ust. 2 skreśla się;

10) w art. 29 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Emeryturę zwiększa się o 1% podstawy jej wymiaru za każdy pełny rok zatrudnienia wraz z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia ponad okres wynoszący 20 lat.";

11) w art. 35 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Rentę inwalidzką zwiększa się o 1% podstawy jej wymiaru za każdy pełny rok zatrudnienia, wraz z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia, ponad okres wynoszący 20 lat.";

12) w art. 44 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Rentę rodzinną zwiększa się o 1% podstawy jej wymiaru za każdy pełny rok zatrudnienia zmarłego pracownika, wraz z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia, ponad okres wynoszący 20 lat.";

13) w dziale II ustawy dodaje się rozdział 4a w brzmieniu:

"Rozdział 4a.

Wskaźnik indywidualnego wymiaru świadczenia.

Art. 49¹. 1. Dla każdej przyznanej emerytury i renty ustala się, z zastrzeżeniem art. 49², wskaźnik indywidualnego wymiaru świadczenia, który przedstawia stosunek emerytury (renty) do podstawy jej wymiaru, wyrażony w procentach z zaokrągleniem do setnych części procentu; wskaźnik ten określa się w decyzji o przyznaniu emerytury i renty.

2. Wskaźnik indywidualnego wymiaru świadczenia ustala się, dzieląc kwotę świadczenia - obliczoną od podstawy wymiaru ustalonej w decyzji o przyznaniu świadczenia wraz ze wszystkimi przysługującymi wzrostami i dodatkami, z wyjątkiem dodatków rodzinnych, dodatku dla sierot zupełnych i dodatku pielęgnacyjnego - przez tę kwotę podstawy wymiaru.

3. Wskaźnik indywidualnego wymiaru świadczenia ustala się ponownie, jeżeli w prawie do emerytury lub renty albo w ich wysokości zaszła inna zmiana niż przewidziana w art. 74.

4. Minister Pracy i Polityki Socjalnej określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady ustalania wskaźnika indywidualnego wymiaru świadczenia w wypadkach, w których:

1) w prawie do emerytury lub renty zaszła zmiana inna niż przewidziana w art. 74,

2) podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi podstawa wcześniej przyznanego świadczenia.

Art. 49². Wskaźnika indywidualnego wymiaru świadczenia nie ustala się, jeżeli emeryturę lub rentę przyznaje się bez ustalenia podstawy wymiaru w kwocie najniższego świadczenia.";

14) w art. 60 skreśla się wyraz "miesięcznego";

15) w art. 62 w ust. 3 skreśla się wyraz "miesięcznej";

16) po art. 63 dodaje się art. 63¹ w brzmieniu:

"Art. 63¹. Osobom wykonującym pracę - w wymiarze czasu pracy nie niższym niż połowa obowiązującego pracownika w danym zawodzie - w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, kary aresztu wojskowego, kary aresztu za wykroczenie i w czasie tymczasowego aresztowania oraz pozostałym po nich członkom rodzin przysługują świadczenia na zasadach i w wysokości określonych w ustawie. Przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury i renty należność za tę pracę w wysokości przyjętej do ustalenia składki traktuje się na równi z wynagrodzeniem. Wysokość i podstawę wymiaru tej składki określa Rada Ministrów w przepisach dotyczących składek na ubezpieczenie społeczne.";

17) art. 64 otrzymuje brzmienie:

"Art. 64. 1. Prezes Rady Ministrów może w szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek ministrów (kierowników urzędów centralnych), przyznać emeryturę lub rentę na warunkach i w wysokości innej niż określone w ustawie.

2. Prezes Rady Ministrów przedstawia Sejmowi w terminie do dnia 31 stycznia każdego roku kalendarzowego informację o przyznanych w roku poprzedzającym emeryturach i rentach na podstawie ust. 1.";

18) art. 67 otrzymuje brzmienie:

"Art. 67. 1. Kwoty najniższych emerytur i rent - bez uwzględnienia dodatków, o których mowa w art. 46. - wynoszą:

1) 35% kwoty przewidywanego przeciętnego wynagrodzenia, stanowiącej podstawę waloryzacji, z zaokrągleniem do pełnego tysiąca złotych - w przypadku emerytury, renty rodzinnej i renty inwalidzkiej I i II grupy oraz renty inwalidzkiej III grupy dla inwalidów, którzy osiągnęli wiek: 55 lat kobieta, 60 lat mężczyzna,

2) 27% kwoty przewidywanego przeciętnego wynagrodzenia, stanowiącej podstawę waloryzacji, z zaokrągleniem do pełnego tysiąca złotych - w przypadku renty inwalidzkiej III grupy dla inwalidów, którzy nie osiągnęli wieku: 55 lat kobieta, 60 lat mężczyzna.

2. Podwyższenie kwot najniższych emerytur i rent następuje od pierwszego miesiąca kwartału, w którym jest przeprowadzana waloryzacja. Realizacja podwyżki świadczeń do tych kwot następuje w trzecim miesiącu tego kwartału, z wyrównaniem od pierwszego miesiąca kwartału.

3. Emerytury i renty ustalone w kwotach niższych niż określone w ust. 1 i 2 podwyższa się do tych kwot z urzędu, a jeżeli ich wypłata była wstrzymana - po wznowieniu wypłaty.

4. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może określić kwoty najniższych emerytur i rent wyższe od kwot, o których mowa w ust. 1 i 2.";

19) art. 74 otrzymuje brzmienie:

"Art. 74. 1. Emerytury i renty podlegają okresowej waloryzacji, której dokonuje się przez podwyższenie podstawy ich wymiaru odpowiednio do wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Waloryzacja obejmuje wszystkie świadczenia, z wyjątkiem tych, których podstawa wymiaru została obliczona od kwoty przewidywanego przeciętnego wynagrodzenia, stanowiącej podstawę tej waloryzacji.

2. Podstawę wymiaru emerytury i renty podwyższa się, z zastrzeżeniem ust. 4-6, od pierwszego miesiąca kwartału, mnożąc ją przez wskaźnik waloryzacji ustalony w sposób, o którym mowa w ust. 3.

3. Wskaźnik waloryzacji ustala się, dzieląc kwotę przewidywanego na bieżący kwartał przeciętnego wynagrodzenia przez kwotę wynagrodzenia stanowiącą podstawę ostatnio przeprowadzonej waloryzacji.

4. Wskaźnik waloryzacji wyraża się w procentach z zaokrągleniem do setnych części procentu. Jeżeli w danym kwartale wskaźnik waloryzacji byłby niższy od 105%, waloryzacji nie przeprowadza się.

5. Realizacja podwyżki świadczeń wynikającej z waloryzacji następuje w trzecim miesiącu każdego kwartału, z wyrównaniem od pierwszego miesiąca tego kwartału.

6. Kwota podwyżki podstawy wymiaru waloryzowanej emerytury i renty nie może przekroczyć 200% kwoty różnicy między kwotami przewidywanego przeciętnego wynagrodzenia, o których mowa w ust. 3.

7. Rada Ministrów na początku trzeciego miesiąca każdego kwartału dokonuje oceny sytuacji materialnej emerytów i rencistów oraz może zaliczkowo podwyższyć świadczenia na poczet następnej waloryzacji od pierwszego miesiąca przyszłego kwartału.";

20) po art. 74 dodaje się art. 74¹ i 74² w brzmieniu:

"Art. 74¹. 1. Podwyższenie świadczeń zgodnie z art. 74 następuje z urzędu, a jeżeli ich wypłata była wstrzymana - po wznowieniu wypłaty, z uwzględnieniem wszystkich kolejnych waloryzacji przypadających w okresie wstrzymania wypłaty świadczeń.

2. Ustalenie wysokości zwaloryzowanej emerytury i renty następuje przez pomnożenie podwyższonej podstawy wymiaru przez wskaźnik indywidualnego wymiaru świadczenia, o którym mowa w art. 49¹.

Art. 74². 1. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego, w porozumieniu z Ministrami Finansów, Pracy i Polityki Socjalnej oraz Kierownikiem Centralnego Urzędu Planowania, opracowuje prognozę przewidywanego przeciętnego wynagrodzenia na dany kwartał z uwzględnieniem kwoty przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale oraz dostępnych danych o przeciętnym wynagrodzeniu za pierwszy miesiąc bieżącego kwartału.

2. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski":

1) w terminie do 7 roboczego dnia drugiego miesiąca każdego kwartału:

a) kwotę przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale,

b) kwotę przewidywanego przeciętnego wynagrodzenia na ten kwartał,

2) w terminie do 7 roboczego dnia miesiąca lutego każdego roku - kwotę przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.

3. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" - w terminie do 14 roboczego dnia drugiego miesiąca każdego kwartału - wskaźnik waloryzacji, o którym mowa w art. 74 ust. 2-4. Jeżeli wskaźnik ten wynosi co najmniej 105%, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza jednocześnie:

1) kwoty najniższej emerytury i renty ustalone stosownie do art. 67 ust. 1 i 2,

2) maksymalną kwotę podwyżki podstawy wymiaru, o której mowa w art. 74 ust. 6.";

21) w art. 75 w ust. 2 powołanie "art. 74 ust. 4" zastępuje się powołaniem "art. 74¹ ust. 1";

22) w art. 77 dotychczasowa treść otrzymuje oznaczenie ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu:

"2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do osoby, która w czasie odbywania kary pozbawienia wolności, kary aresztu wojskowego, kary aresztu za wykroczenie oraz w czasie tymczasowego aresztowania dokonała samouszkodzenia.";

23) w art. 79:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Na wniosek osoby zainteresowanej ustala się, na zasadach określonych w art. 16 i 16¹, nową podstawę wymiaru od wyższego wynagrodzenia - wypłaconego pracownikowi po przyznaniu świadczenia - za cały okres wymagany do ustalenia podstawy wymiaru.",

b) ust. 4 skreśla się;

24) w art. 84:

a) w ust. 1 pkt 2 skreśla się,

b) ust. 2 skreśla się,

c) w ust. 3 wyrazy "pierwszych 12 miesięcy" i wyrazy "oraz w wypadkach, o których mowa w ust. 2" skreśla się;

25) w art. 89 w ust. 2 po wyrazie "bezpośrednio" kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje wyrazy "a w stosunku do osób, o których mowa w art. 63¹, za pośrednictwem administracji zakładu karnego lub aresztu śledczego.";

26) w art. 96 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

"4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do administracji zakładu karnego i aresztu śledczego, jeżeli o świadczenia ubiega się osoba, o której mowa w art. 63¹, lub pozostali po niej członkowie rodziny.";

27) w art. 97 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:

"3. Przepisy ust. 1 pkt 2 i ust. 2 stosuje się odpowiednio do administracji zakładu karnego lub aresztu śledczego, jeżeli wskutek niedopełnienia lub nienależytego dopełnienia przez ten zakład obowiązków określonych w art. 96 ust. 1 i 2 szkodę poniosła osoba, o której mowa w art. 63¹, lub pozostali po niej członkowie rodziny.";

28) w art. 100 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Świadczenia wypłaca się do rąk osoby uprawnionej, za pośrednictwem poczty lub innych osób prawnych upoważnionych do prowadzenia działalności w zakresie doręczania świadczeń albo, na wniosek tej osoby, na jej rachunek w banku.";

29) w art. 107 w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:

"4) koszty utrzymania osób uprawnionych do świadczeń w zakładach lecznictwa stacjonarnego, w domu pomocy społecznej - na wniosek właściwego domu pomocy społecznej oraz koszty wyżywienia takich osób w zakładach szkolenia inwalidów.";

30) w art. 108 w ust. 1 dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

"4) jednej drugiej świadczenia - jeżeli potrąceniu podlegają koszty utrzymania osób uprawnionych do świadczeń w zakładach lecznictwa stacjonarnego lub koszty wyżywienia takich osób w zakładach szkolenia inwalidów.";

31) w art. 109 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:

"1. Świadczenia pieniężne podlegają egzekucji na zaspokojenie:

1) świadczeń alimentacyjnych - w trzech piątych częściach,

2) należności związanych z kosztami utrzymania w domach pomocy społecznej - w trzech czwartych częściach,

3) innych należności - w jednej czwartej części.

2. W razie zbiegu egzekucji należności alimentacyjnych z egzekucją świadczeń wymienionych w ust. 1 pkt 2 i 3, świadczenia pieniężne podlegają egzekucji w trzech piątych częściach, a w razie zbiegu egzekucji należności kosztów utrzymania w domach pomocy społecznej z należnościami wymienionymi w ust. 1 pkt 3 - w trzech czwartych częściach.";

32) art. 111 otrzymuje brzmienie:

"Art. 111. W razie przyznania (podwyższenia) świadczeń za okres wsteczny, organ rentowy ma prawo potrącić na zaspokojenie należności, o których mowa w art. 107, całą kwotę wyrównania należną do dnia wydania decyzji ustalającej prawo do świadczeń (ustalającej prawo do świadczeń w podwyższonej wysokości)."