Art. 1. - Zm.: niektóre ustawy regulujące zasady opodatkowania.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1989.74.443

Akt jednorazowy
Wersja od: 1 stycznia 1992 r.
Art.  1.

W ustawie z dnia 16 grudnia 1972 r. o podatku dochodowym (Dz. U. z 1989 r. Nr 27, poz. 147) wprowadza się następujące zmiany:

1)
w art. 6:
a)
w ust. 1 pkt 5 otrzymuje brzmienie:

"5) najem i dzierżawa, w tym również gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze,",

b)
w ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) akcji, udziałów w spółkach i obligacji,";

2)
w art. 7:
a)
w ust. 4 zdanie drugie skreśla się,
b)
w ust. 6 wyrazy "z wyjątkiem obligacji" skreśla się;
3)
art. 8 otrzymuje brzmienie:

"Art. 8. Wolne od podatku dochodowego są dochody osób, o których mowa w art. 2, w wysokości 3.600.000 zł rocznie.";

4)
w art. 9:
a)
w ust. 1:
-
pkt 2 skreśla się,
-
w pkt 12 na końcu skreśla się przecinek oraz dodaje wyrazy "i obligacji,"
-
w pkt 19 lit. a) wyraz "dziesięciu" zastępuje się wyrazem "pięciu",
-
w pkt 21 po wyrazie "spółce" dodaje się wyrazy "będącej osobą prawną i" oraz skreśla się wyrazy "inwestycje związane z działalnością gospodarczą",
-
dodaje się pkt 22 w brzmieniu:

"22) przychody ze sprzedaży akcji i obligacji",

b)
ust. 2 i 3 skreśla się;
5)
art. 12 i 13 otrzymują brzmienie:

"Art. 12. 1. Kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty ponoszone w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 13.

2. Za koszty uzyskania przychodów uważa się również:

1) odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne), a także wartość netto zlikwidowanych na skutek zużycia lub zniszczenia nie w pełni umorzonych środków trwałych,

2) straty częściowe lub całkowite w środkach trwałych i środkach obrotowych, spowodowane zdarzeniami losowymi, z wyjątkiem wymienionych w art. 13 pkt 11; straty są potrącalne w wysokości nie pokrytej odszkodowaniem z tytułu ubezpieczeń i odpisami amortyzacyjnymi,

3) wydatki na prace badawczo-rozwojowe, doświadczalne i wdrożeniowe, w tym również zakończone wynikiem negatywnym,

4) wydatki na normalizację oraz na opracowanie i ocenę projektów wynalazczych,

5) wynagrodzenia wypłacone twórcom wynalazków, projektów racjonalizatorskich i wzorów użytkowych oraz nagrody związane z tymi projektami,

6) odsetki od zobowiązań, w tym również pożyczek, oraz trwałe ciężary, jeżeli pozostają w związku ze źródłem przychodów, z wyjątkiem określonych w art. 13 pkt 9, 12 i 14,

7) składki na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika jest obowiązkowa,

8) podatki i opłaty oraz składki ubezpieczeniowe pozostające w związku ze źródłem przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 13 pkt 6,

9) odpisy na fundusz socjalny i mieszkaniowy - do wysokości określonej w odrębnych przepisach o zakładowych funduszach socjalnym i mieszkaniowym w jednostkach gospodarki uspołecznionej,

10) inne niż określone w pkt 9 wydatki ponoszone przez pracodawcę pośrednio na rzecz pracowników, jeżeli wynikają one z układu zbiorowego pracy lub innych obowiązujących aktów prawnych,

11) należności odpisane jako nieściągalne oraz rezerwy tworzone na pokrycie należności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, a także inne rezerwy, jeżeli obowiązek ich tworzenia w ciężar kosztów wynika z odrębnych przepisów,

12) inne wydatki, jeżeli obowiązek ich ponoszenia w ciężar kosztów przewidują odrębne ustawy.

3. Koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione.

4. U podatników prowadzących księgi handlowe koszty uzyskania przychodów objętych tymi księgami są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą, tj. są potrącalne także koszty uzyskania poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego.

5. Wydatki na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie składników majątkowych nie podlegających amortyzacji, służących uzyskaniu przychodów również w następnych latach podatkowych, uznaje się za koszt uzyskania przychodów w roku podatkowym i latach następnych w części odpowiadającej 1/5 tych wydatków lub w odpowiednio większej części, jeżeli wydatki te służą uzyskiwaniu przychodów w okresie krótszym niż pięć lat podatkowych. Jeżeli suma tych wydatków nie przekracza 2% przychodu (obrotu) pomniejszonego o podatek obrotowy, wydatki te mogą być w całości wliczone w koszty roku podatkowego, w którym zostały poniesione.

6. Określenia składników majątkowych uznawanych za środki trwałe, aktualizacji ich wyceny oraz amortyzacji tych składników, w tym również wartości niematerialnych i prawnych, dokonuje się według zasad ustalonych w odrębnych przepisach dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

7. Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, określi w odniesieniu do podatników nie obowiązanych do prowadzenia ksiąg handlowych sposób ustalania wartości początkowej oraz ewidencjonowania środków trwałych, a także wartości niematerialnych i prawnych.

Art. 13. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

1) wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli środki te i wartości podlegają odpisom z tytułu zużycia; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przy ustalaniu dochodów ze sprzedaży rzeczy i praw majątkowych i to bez względu na czas ich poniesienia,

2) odpisów i wpłat na różnego rodzaju fundusze, z wyjątkiem wymienionych w art. 12 ust. 2 pkt 9, chyba że obowiązek tworzenia przez podatnika takich funduszów w ciężar kosztów lub dokonywania na nie wpłat przewidują odrębne ustawy,

3) wydatków na spłatę zobowiązań, w tym pożyczek, oraz na umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem (nabyciem), powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodu,

4) odsetek od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów,

5) darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju,

6) podatku dochodowego, podatku od spadków i darowizn oraz podatku obrotowego od nadmiernych ubytków produktów i zawinionych ubytków produktów,

7) jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy,

8) kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań,

9) grzywien i kar pieniężnych oraz odsetek od tych grzywien i kar,

10) kar i odsetek od kar, w tym również kar umownych, opłat i odszkodowań z tytułu:

a) wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług,

b) zwłoki w dostarczaniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów, wykonanych robót i usług,

c) przetrzymywania albo całkowitego lub częściowego zniszczenia taboru oraz urządzeń ładunkowych,

d) niedoładowania taboru kolejowego i samochodowego, z wyjątkiem taboru do przewozu szybko psujących się artykułów żywnościowych i ładunków wymagających pojazdów specjalistycznych,

e) nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska,

f) niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli, dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,

11) wydatków na likwidację szkód spowodowanych pożarami, powstałymi w wyniku naruszenia przepisów o ochronie przeciwpożarowej, oraz strat w mieniu powstałych w wyniku nieprzestrzegania przepisów o ochronie mienia, stwierdzonych przez właściwe organy,

12) odsetek od pożyczek przeterminowanych,

13) należności odpisanych jako przedawnione,

14) odsetek za zwłokę od zobowiązań, do których stosuje się przepisy ustawy o zobowiązaniach podatkowych,

15) diet i innych należności za czas podróży służbowej pracowników w wysokości przekraczającej te należności ustalone według zasad określonych w odrębnych przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych,

16) kosztów reprezentacji i reklamy w wysokości przekraczającej przy obrocie rocznym pomniejszonym o podatek obrotowy w zł:

ponaddo
1.500.000.000 2% od obrotu
1.500.000.0003.000.000.00030.000.000 zł + 1% od nadwyżki ponad 1.500.000.000 zł
3.000.000.0006.000.000.00045.000.000 zł + 0,5% od nadwyżki ponad 3.000.000.000 zł
6.000.000.00060.000.000 zł + 0,2% od nadwyżki ponad 6.000.000.000 zł

17) kosztów uzyskania przychodów ze źródeł przychodów znajdujących się na obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł w ogóle nie podlegają opodatkowaniu albo są zwolnione od podatku dochodowego.";

6)
art. 18 otrzymuje brzmienie:

"Art. 18. 1. Od dochodu, w rozumieniu art. 5, uzyskanego w roku podatkowym odlicza się poniesione w tym roku:

1) kwoty darowizn na cele społecznie użyteczne, w tym również na rzecz organizacji społecznych i fundacji - do wysokości nie przekraczającej 10% dochodu,

2) u osób określonych w art. 2 kwoty składki na ubezpieczenia społeczne podatnika i osób z nim współpracujących, pozostające w związku z wykonywaniem działalności określonej w art. 6 ust. 1 pkt 1-3.

2. Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 3, stanowi nadwyżka dochodu po odliczeniach, o których mowa w ust. 1, ponad kwotę wolną od podatku.";

7)
w art. 19:
a)
ust. 1-4 otrzymują brzmienie:

"1. Podatek od osób, o których mowa w art. 2, ustala się według następującej skali:

Podstawa obliczenia podatku w złotychPodatek wynosi
ponad do
3.600.00020%
3.600.000 7.200.000720.000 + 30% nadwyżki ponad 3.600.000 zł
7.200.000 10.800.0001.800.000 + 40% nadwyżki ponad 7.200.000 zł
10.800.0003.240.000 + 50% nadwyżki ponad 10.800.000 zł

2. Podatek obliczony według skali określonej w ust. 1 od dochodu określonego w art. 7 ust. 9 podwyższa się o 35%. Jeżeli podatnik osiąga również inne dochody, podwyżkę stosuje się do części podatku przypadającej proporcjonalnie od dochodu określonego w art. 7 ust. 9.

3. Podatek, z wyjątkiem należnego od dochodu określonego w art. 7 ust. 9, nie może być ustalony w kwocie przekraczającej 40% dochodu po odliczeniach określonych w art. 18 ust. 1.

4. Podatek od osób, o których mowa w art. 3, ustala się w wysokości 40% podstawy jego obliczenia.",

b)
ust. 4 oznacza się jako ust. 5,
c)
dotychczasowy ust. 5 i 6 skreśla się;
8)
art. 20 skreśla się;
9)
w art. 21:
a)
ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Podatnikom określonym w art. 2, mającym na utrzymaniu członków najbliższej rodziny, przysługuje z tego tytułu ulga. Ulgę stosuje się w sposób następujący: od podatku obliczonego według zasad określonych w art. 19 odlicza się:

1) kwoty w wysokości 7,5% kwoty wolnej określonej w art. 8 - na małżonka, jeżeli nie osiąga on wynagrodzeń, emerytury, renty lub innych przychodów w rozumieniu przepisów o podatku od wynagrodzeń ani przychodów w rozumieniu przepisów o podatku rolnym,

2) kwoty w wysokości 7,5% kwoty wolnej określonej w art. 8 - na każde dziecko pozostające na utrzymaniu podatnika, a także na każdego z rodziców i rodzeństwa niezdolnych do pracy i pozostających na utrzymaniu podatnika.",

b)
ust. 2, 3, 7 i 9 skreśla się;
10)
dodaje się art. 21a-21c w brzmieniu:

"Art. 21a. 1. Podatek dochodowy obliczony według zasad określonych w art. 19 i 21 obniża się:

1) o 40% wydatków na budowę, rozbudowę i modernizację budowli oraz zakup i montaż urządzeń służących ochronie środowiska,

2) o 20% wydatków na zakup oraz montaż maszyn i urządzeń, jeżeli służą one:

a) działalności w zakresie przetwórstwa rolnego i spożywczego, z wyjątkiem wytwarzania spirytusu, wyrobów spirytusowych oraz wyrobów tytoniowych,

b) działalności w zakresie produkcji materiałów budowlanych i wyrobów na potrzeby budownictwa mieszkaniowego, określonych w odrębnych przepisach dotyczących osób prawnych,

c) wdrażaniu osiągnięć naukowych i technicznych, których rodzaje określi, w drodze rozporządzenia, Przewodniczący Komitetu do Spraw Nauki i Postępu Technicznego przy Radzie Ministrów.

2. W wypadku gdy kwota obniżek, o których mowa w ust. 1, z tytułu wydatków poniesionych w danym roku podatkowym przekracza kwotę podatku należnego za ten rok, o nadwyżkę tych kwot obniża się podatek należny za następne lata.

3. W razie przeniesienia własności środka trwałego, w związku z którym stosowane były obniżki, przed upływem pięciu lat od dnia zakończenia inwestycji albo przeznaczenia go w tym okresie na inne potrzeby niż określone w ust. 1, kwoty podatku wynikające z zastosowania obniżek ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do liczby pełnych miesięcy okresu pięcioletniego, w których środek trwały nie był wykorzystywany przez podatnika na cele określone w ust. 1.

4. Przepisu ust. 3 nie stosuje się, jeżeli przeniesienie własności środka trwałego nastąpiło w drodze dziedziczenia zakładu, a spadkobierca prowadzi nadal otrzymany w spadku zakład, lub nabywcą zakładu jest osoba podejmująca po raz pierwszy wykonywanie działalności gospodarczej, a zbywcą jest podatnik przechodzący na emeryturę lub rentę.

5. Kwoty podatku, o których mowa w ust. 3, podatnik obowiązany jest uiścić w terminie do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności określone w tym przepisie.

6. Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, określi sposób dokumentowania wydatków, o których mowa w ust. 1, oraz tryb postępowania przy stosowaniu obniżek podatku z tytułu tych wydatków.

Art. 21b. 1. Podatnicy, którzy osiągają dochody:

1) z działalności wytwórczej, usługowej lub handlowej,

2) z działalności w zakresie zatrudnień, z których przychody nie podlegają opodatkowaniu podatkiem obrotowym lub podatkiem od wynagrodzeń,

3) z najmu i dzierżawy oraz kapitałów i praw majątkowych,

są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 2.

2. Podatnicy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, są obowiązani wpłacać zaliczki miesięczne. Wysokość zaliczek za miesiące do listopada roku podatkowego ustala się w następujący sposób:

1) oblicza się wysokość dochodu w stosunku rocznym w ten sposób, że dochód osiągnięty od początku roku dzieli się przez liczbę miesięcy, które upłynęły od początku roku i tak otrzymany iloraz mnoży się przez 12,

2) od dochodu obliczonego w stosunku rocznym ustala się należny podatek według zasad określonych w art. 19,

3) ustala się podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku, którym jest tyle dwunastych części podatku obliczonego zgodnie z pkt 2, ile miesięcy upłynęło od początku roku,

4) należną zaliczkę za dany miesiąc stanowi różnica pomiędzy podatkiem należnym od początku roku, ustalonym zgodnie z pkt 3, a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.

3. Podatnicy osiągający dochody określone w ust. 1 pkt 1, u których obowiązek opłacania podatku dochodowego powstał w ciągu roku, są obowiązani wpłacać zaliczki miesięczne według zasad określonych w ust. 2, z tym że:

1) dla obliczenia wysokości dochodu w stosunku rocznym dochód osiągnięty od powstania obowiązku opłacania podatku dochodowego dzieli się przez liczbę miesięcy, które upłynęły od miesiąca, w którym powstał ten obowiązek, i tak otrzymany iloraz mnoży się przez liczbę miesięcy, które pozostały od tego miesiąca do końca roku,

2) podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od powstania obowiązku opłacania podatku dochodowego jest tyle dwunastych części podatku należnego od dochodu obliczonego w stosunku rocznym, ile miesięcy upłynęło od powstania obowiązku opłacania podatku.

Jeżeli obowiązek opłacania podatku dochodowego powstał po dniu 15 danego miesiąca, miesiąca tego nie bierze się pod uwagę przy obliczaniu zaliczki, a dochód osiągnięty w tym czasie dolicza się do dochodu osiągniętego w miesiącu następnym.

4. Jeżeli działalność, o której mowa w ust. 1 pkt 1, ma charakter sezonowy i wykonywana jest w okresie krótszym niż rok, dla obliczenia wysokości dochodu w stosunku rocznym dochód przypadający na jeden miesiąc (ust. 3 pkt 1) mnoży się przez liczbę miesięcy, w których działalność będzie w danym roku wykonywana. W tym wypadku dla ustalenia wysokości podatku należnego od początku działalności podatek ustalony od dochodu obliczonego w stosunku rocznym dzieli się przez liczbę miesięcy, o których mowa w zdaniu poprzedzającym, a iloraz mnoży się przez liczbę miesięcy, które upłynęły od miesiąca, w którym rozpoczęto działalność.

5. Jeżeli podatnikowi przysługują obniżki określone w art. 21a lub w przepisach wydanych na podstawie art. 22 pkt 1, podatek należny od początku roku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, zmniejsza się o kwotę tych obniżek przysługujących od początku roku.

6. Zasady określone w ust. 2-4 mają odpowiednie zastosowanie do podatników osiągających dochody określone w ust. 1 pkt 2 i 3, jeżeli dochody te mają charakter periodyczny. U podatników, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli osiągają oni równocześnie periodyczne dochody określone w ust. 1 pkt 2 i 3, dochody te dolicza się do dochodu z działalności wytwórczej, usługowej lub handlowej.

7. Podatnicy, o których mowa w ust. 2-6, zaliczkę należną za miesiąc grudzień wpłacają wstępnie w wysokości należnej za listopad, a ostatecznie w wysokości określonej w art. 21c.

8. Jeżeli podatnik uprawdopodobni, że zaliczki obliczone według zasad określonych w ustępach poprzedzających byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od przewidywanego na dany rok dochodu, urząd skarbowy na wniosek podatnika może odpowiednio ograniczyć wysokość tych zaliczek.

9. Jeżeli dochody określone w ust. 1 pkt 2 i 3 mają charakter nieperiodyczny, obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę wolną od podatku. Zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu według zasad określonych w art. 19. Zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek należnych za miesiące poprzedzające.

10. Jeżeli dochody określone w ust. 9 osiągają podatnicy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, dochody te dolicza się w wysokości osiągniętej od początku roku każdorazowo do dochodu z działalności wytwórczej, usługowej lub handlowej obliczonego w stosunku rocznym.

11. Zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada uiszcza się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za grudzień, o której mowa w ust. 7, uiszcza się w terminie do dnia 20 tego miesiąca. W terminach płatności zaliczek za miesiące od stycznia do listopada podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym deklaracje według ustalonego wzoru o wysokości dochodu osiągniętego od początku roku.

Art. 21c. 1. Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania według ustalonego wzoru o wysokości dochodu osiągniętego w roku podatkowym w terminie do dnia 31 stycznia, a jeżeli podatnik prowadzi księgi handlowe - w terminie do dnia 31 marca następnego roku.

2. Obowiązek złożenia zeznania nie dotyczy osób, które posiadając źródła przychodów określone w art. 6 uzyskały dochód nie przekraczający kwoty wolnej od podatku.

3. Podatnicy, na których ciąży obowiązek złożenia zeznania, są obowiązani w terminach określonych w ust. 1 wpłacić ostateczną zaliczkę za grudzień w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu wynikającego z zeznania a sumą zaliczek należnych za dany rok, obliczonych według zasad określonych w art. 21b. Jeżeli podatnikowi przysługują obniżki określone w art. 21a lub w przepisach wydanych na podstawie art. 22 pkt 1, przepis art. 21b ust. 5 stosuje się odpowiednio.

4. Podatnicy prowadzący księgi handlowe dołączają do zeznania zamknięcie roczne z rachunkiem wyników, a podatnicy prowadzący księgi przychodów i rozchodów dołączają do zeznania te księgi.

5. Podatek dochodowy wynikający z zeznania jest podatkiem należnym za dany rok, chyba że urząd skarbowy wyda decyzję, w której określi podatek w innej wysokości.";

11)
w art. 22 pkt 2 skreśla się.