Rozdział 2 - Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dotyczące projektowania i wytwarzania dźwigów oraz ich elementów bezpieczeństwa - Zasadnicze wymagania dla dźwigów i ich elementów bezpieczeństwa.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2003.117.1107

Akt utracił moc

Wersja od: 7 lipca 2003 r.

Rozdział  2

Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia dotyczące projektowania i wytwarzania dźwigów oraz ich elementów bezpieczeństwa

§  12.

1. Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia mają zastosowanie tylko wtedy, gdy dźwig lub element bezpieczeństwa użytkowane zgodnie z przeznaczeniem określonym przez instalującego dźwig lub producenta elementów bezpieczeństwa podlegają określonemu zagrożeniu.

2. W przypadku gdy ze względu na istniejący stan techniki spełnienie zasadniczych wymagań nie jest możliwe, dźwig lub elementy bezpieczeństwa projektuje się i wykonuje w sposób zapewniający zbliżenie do zasadniczych wymagań.

3. Producent elementu bezpieczeństwa i instalujący dźwig analizują zagrożenia w celu identyfikacji wszystkich zagrożeń odnoszących się do ich wyrobów. Wyroby te projektuje się i wykonuje z uwzględnieniem dokonanej analizy.

§  13.

1. Kabina dźwigu powinna być zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby zapewniała przestrzeń oraz wytrzymałość odpowiadającą maksymalnej liczbie osób i udźwigowi nominalnemu, ustalonym przez instalującego dźwig.

2. W przypadku dźwigów przeznaczonych do transportu osób, kabina, o ile pozwalają na to jej wymiary, powinna być zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby jej konstrukcja nie utrudniała dostępu i użytkowania osobom niepełnosprawnym oraz pozwalała na odpowiednie jej przystosowanie w celu umożliwienia tym osobom korzystania z dźwigów.

§  14.

1. Elementy zawieszenia lub podparcia kabiny, ich mocowanie i zakończenia dobiera się i projektuje w taki sposób, aby, uwzględniając warunki instalowania oraz zastosowane materiały i warunki wytwarzania, zapewniały odpowiedni poziom bezpieczeństwa i minimalizowały ryzyko spadku kabiny.

2. W przypadku zawieszenia kabiny za pomocą lin lub łańcuchów stosuje się co najmniej dwie niezależne liny lub dwa łańcuchy, przy czym każdą linę lub każdy łańcuch wyposaża się we własny układ zamocowania.

3. Lin i łańcuchów, o których mowa w ust. 2, nie łączy się ani nie splata, z wyjątkiem przypadków gdy jest to konieczne w celu zamocowania lub uformowania pętli.

§ 15. Dźwigi powinny być zaprojektowane, wykonane i zainstalowane w taki sposób, aby w przypadku przekroczenia udźwigu nominalnego ich normalne uruchomienie było niemożliwe.

§  16.

1. Dźwigi wyposaża się w ograniczniki prędkości.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy konstrukcja układu napędowego uniemożliwia osiągnięcie nadmiernej prędkości.

3. Dźwigi szybkobieżne wyposaża się w urządzenia do nadzorowania i ograniczania prędkości.

§ 17. Dźwigi z napędem ciernym powinny być zaprojektowane w sposób zapewniający stabilność lin nośnych na kole ciernym i kołach linowych.

§  18.

1. Dźwigi osobowe wyposaża się w indywidualne zespoły napędowe.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli w dźwigach przeciwwagi zastąpiono drugą kabiną.

3. Instalujący dźwig zapewnia, aby dostęp do zespołu napędowego i urządzeń towarzyszących był możliwy tylko w przypadku wykonywania prac konserwatorskich lub usuwania awarii.

§  19.

1. Elementy sterownicze dźwigów przeznaczonych do korzystania przez osoby niepełnosprawne będące bez opieki odpowiednio projektuje i umieszcza się w sposób umożliwiający skorzystanie z nich przez te osoby.

2. Funkcje urządzeń sterujących dźwigów powinny być wskazane w sposób zrozumiały.

3. Obwody wezwań w grupie dźwigów mogą być wspólne lub połączone wzajemnie.

4. Wyposażenie elektryczne dźwigów instaluje się i łączy w taki sposób, aby:

1) uniemożliwić pomylenie z obwodami, które nie mają bezpośredniego połączenia z dźwigiem;

2) zasilanie energią mogło być włączane i odłączane pod obciążeniem dźwigu;

3) ruch dźwigu był zależny od elektrycznych urządzeń zabezpieczających, znajdujących się w odrębnym elektrycznym obwodzie bezpieczeństwa;

4) uszkodzenie instalacji elektrycznej nie powodowało sytuacji niebezpiecznych.

§  20.

1. Dźwig projektuje się i wykonuje w sposób zapobiegający powstawaniu zagrożenia dla osób znajdujących się poza kabiną. W tym celu:

1) przestrzeń, w której porusza się kabina, powinna być zabezpieczona przed dostępem dla osób nieuprawnionych, z wyjątkiem wykonywania prac konserwatorskich oraz usuwania awarii; przed wejściem osób do tej przestrzeni uniemożliwia się normalną pracę dźwigu;

2) należy wyeliminować ryzyko zgniecenia osób znajdujących się poza kabiną, gdy kabina znajduje się w jednym z położeń krańcowych; wymaganie to uważa się za spełnione, jeżeli poza obrębem położeń krańcowych zostanie zapewniona wolna przestrzeń lub schron;

3) w szczególnych przypadkach można zastosować inne odpowiednie środki pozwalające na uniknięcie ryzyka określonego w pkt 2; stosowanie tych środków ma na celu umożliwienie wydania przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1321 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676) wstępnej akceptacji, zwłaszcza dla budynków istniejących, w których zastosowanie rozwiązania wymienionego w pkt 2 nie jest możliwe.

2. Wejścia i wyjścia z kabiny na przystankach wyposaża się w drzwi przystankowe o odpowiedniej odporności mechanicznej, stosownie do przewidywanych warunków użytkowania dźwigu, przy czym:

1) urządzenie ryglujące drzwi podczas normalnej pracy dźwigu powinno zapobiegać:

a) celowemu lub przypadkowemu uruchomieniu kabiny, jeżeli wszystkie drzwi nie są zamknięte i zaryglowane,

b) otwarciu drzwi przystankowych podczas ruchu kabiny znajdującej się poza określoną strefą przystankową;

2) w określonych strefach są dozwolone ruchy dojazdowe przy otwartych drzwiach, pod warunkiem kontrolowania prędkości dźwigu podczas dojazdu.

§  21.

1. W celu zapobiegania powstawaniu zagrożenia dla osób znajdujących się w kabinie, kabinę dźwigową całkowicie obudowuje się ścianami o pełnej wysokości wraz z dopasowaną podłogą i sufitem, z wyjątkiem otworów wentylacyjnych, oraz drzwiami o pełnej wysokości.

2. Drzwi kabinowe projektuje się i instaluje w taki sposób, aby kabina nie mogła poruszać się, gdy drzwi nie są zamknięte, z wyjątkiem wykonywania ruchów dojazdowych przy otwartych drzwiach, pod warunkiem kontrolowania prędkości podczas dojazdu, oraz zatrzymywała się, jeżeli drzwi zostaną otwarte.

3. Drzwi kabinowe powinny pozostawać zamknięte i zaryglowane w przypadku zatrzymania się dźwigu między przystankami, braku szybu oraz wystąpienia ryzyka wpadnięcia osób lub przedmiotów między kabinę i szyb.

4. Dźwig wyposaża się w urządzenia zapobiegające swobodnemu spadkowi lub niekontrolowanemu ruchowi kabiny w górę, w przypadku odłączenia zasilania lub uszkodzenia elementów.

5. Urządzenie zapobiegające swobodnemu spadkowi powinno być niezależne od elementów zawieszenia kabiny. Urządzenie to powinno zatrzymać kabinę obciążoną udźwigiem nominalnym przy maksymalnej prędkości przewidzianej przez instalującego dźwig, przy czym zatrzymanie nie może wywoływać opóźnienia szkodliwego dla przebywających w kabinie, bez względu na warunki obciążenia.

6. Zderzaki instaluje się między dnem szybu i podłogą kabiny; w przypadku zamontowania zderzaków wolną przestrzeń, o której mowa w § 20 ust. 1 pkt 2, mierzy się przy całkowicie ściśniętych zderzakach.

7. Wymagania, o których mowa w ust. 6, nie dotyczą dźwigów, w których kabina nie może się znaleźć w wolnej przestrzeni, ze względu na konstrukcję układu napędowego.

8. Dźwigi powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby ich uruchomienie było niemożliwe, jeżeli urządzenie, o którym mowa w ust. 4, nie jest gotowe do działania.

§  22.

1. Napędzane mechanicznie drzwi przystankowe i kabinowe, działające osobno lub łącznie, powinny być wyposażone w urządzenie zapobiegające ryzyku zgniecenia podczas ich zamykania i otwierania.

2. Drzwi przystankowe, w tym drzwi z elementami szklanymi uwzględnione w ochronie przeciwpożarowej budynku powinny być drzwiami przeciwpożarowymi, a w szczególności powinny nie zmieniać swojej postaci i właściwości oraz spełniać wymagania dotyczące szczelności i izolacyjności ogniowej.

3. Przeciwwagi instaluje się w taki sposób, aby uniknąć ryzyka ich kolizji z kabiną lub spadku na kabinę.

4. Dźwigi powinny być tak wyposażone, aby możliwe było uwolnienie osób uwięzionych w kabinie oraz ewakuacja tych osób.

5. Kabinę wyposaża się w środki dwustronnej łączności umożliwiające stały kontakt ze służbami ratowniczymi.

6. Dźwigi projektuje się i wykonuje w taki sposób, aby w przypadku wzrostu temperatury zespołu napędowego ponad wartość maksymalną, ustaloną przez instalującego dźwigi, mogły zakończyć rozpoczętą jazdę i nie realizowały nowych poleceń.

7. Kabinę:

1) projektuje się i wykonuje w sposób zapewniający osobom w niej przebywającym wystarczającą wentylację, nawet w przypadku przedłużającego się postoju;

2) odpowiednio oświetla się podczas jej użytkowania, także przy otwartych drzwiach, oraz wyposaża się w oświetlenie awaryjne.

8. Środki łączności, o których mowa w ust. 5, i oświetlenie awaryjne kabiny projektuje się i wykonuje w sposób zapewniający ich funkcjonowanie bez podstawowego zasilania. Czas ich działania powinien być wystarczająco długi, aby możliwe było podjęcie czynności ratowniczych.

9. W dźwigach, z których można korzystać w przypadku pożaru, obwody sterowania projektuje się i wykonuje w taki sposób, aby można było uniemożliwić zatrzymywanie się dźwigu na określonych poziomach oraz przekazać pierwszeństwo sterowania dźwigiem ekipom ratowniczym.

§  23.

1. W każdej kabinie umieszcza się widoczną tabliczkę, zawierającą informację o udźwigu nominalnym, wyrażonym w kilogramach, i maksymalnej liczbie przewożonych pasażerów oraz informacje wymagane dla maszyn, określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 kwietnia 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz. U. Nr 91, poz. 858).

2. W przypadku dźwigu zaprojektowanego w sposób umożliwiający osobom uwięzionym w kabinie wydostanie się z niej bez pomocy z zewnątrz, w kabinie dźwigu, w widocznym miejscu, zamieszcza się odpowiednie instrukcje sformułowane w sposób zrozumiały.

§  24.

1. Do elementów bezpieczeństwa dołącza się instrukcję obsługi sporządzoną w języku polskim; może być ona sporządzona w języku kraju, w którym ma siedzibę instalujący dźwig, lub w innym języku przez niego zaakceptowanym, tak aby na podstawie tej instrukcji skutecznie i bezpiecznie przeprowadzić montaż, połączenia, regulację i konserwację elementów bezpieczeństwa.

2. Do dźwigu dołącza się dokumentację sporządzoną w języku polskim lub, jeżeli jest to wymagane, w języku kraju, w którym dźwig jest instalowany. Dokumentacja powinna zawierać co najmniej:

1) instrukcję obsługi, zawierającą rysunki i schematy niezbędne do prawidłowego użytkowania dźwigu, dotyczącą konserwacji, badań, napraw, sprawdzeń okresowych dźwigu oraz działań ewakuacyjnych;

2) książkę dźwigu, w której odnotowuje się naprawy oraz sprawdzenia okresowe.

§  25.

1. Dźwigi, oprócz zasadniczych wymagań określonych w rozporządzeniu, powinny spełniać zasadnicze wymagania dotyczące bezpieczeństwa kompleksowego określone w § 8-10 rozporządzenia, o którym mowa w § 23 ust. 1.

2. W przypadku wystąpienia zagrożeń niewymienionych w § 12-24, mają do nich zastosowanie odpowiednie zasadnicze wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia określone w rozporządzeniu wymienionym w § 23 ust. 1 oraz § 203, 207 ust. 1-2, § 291, § 309 pkt 1-6, § 323 i § 328 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 oraz z 2003 r. Nr 33, poz. 270).