Rozdział 4 - Przepisy przejściowe i końcowe. - Zaopatrzenie inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1958.23.98 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 29 listopada 1967 r.

Rozdział  IV.

Przepisy przejściowe i końcowe.

Art.  42.

Przepisy dekretu stosuje się do praw do zaopatrzenia powstałych po dniu wejścia w życie dekretu.

Art.  43.

Inwalidzi uznani na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 1954 r. za inwalidów wojennych zachowują ten charakter.

Art.  44.

1. Do praw do zaopatrzenia zgłoszonych przed dniem wejścia w życie dekretu stosuje się przepisy dotychczasowe.

2. Przepisy dotychczasowe stosuje się również do praw do zaopatrzenia żołnierzy zwolnionych ze służby w okresie od dnia 1 lipca 1953 r. do dnia 1 lipca 1954 r. oraz osób pozostałych po żołnierzach i inwalidach zmarłych w tym okresie.

3. Żołnierze i osoby wymienione w ust. 2 powinni zgłosić swoje prawa do zaopatrzenia w terminie do dnia 1 grudnia 1954 r. pod rygorem utraty prawa.

4. Minister Pracy i Opieki Społecznej może zezwolić na rozpatrzenie na podstawie dekretu wniosków o zaopatrzenie nie zgłoszonych w ustawowym terminie, jeżeli inwalidztwo lub śmierć żołnierza pozostaje w związku ze służbą wojskową.

5. Minister Pracy i Opieki Społecznej może przekazać uprawnienia przewidziane w ust. 4 prezydiom rad narodowych.

Art.  45.

1. Inwalidom uprawnionym do renty na podstawie przepisów obowiązujących do dnia 1 lipca 1954 r., u których ogólna utrata zdolności zarobkowej ustalona została na co najmniej 45%, przyznaje się zamiast tej renty - rentę inwalidzką określoną w dekrecie na następujących zasadach:

1) inwalidę zalicza się:

a) do I grupy inwalidów, jeżeli inwalidzie przysługuje dodatek na pielęgnację,

b) do II grupy inwalidów, jeżeli ogólna utrata zdolności zarobkowej inwalidy określona została w granicach od 80% do 100%,

c) do III grupy inwalidów, jeżeli ogólna utrata zdolności zarobkowej inwalidy określona została w granicach od 45% do 79%;

2) zaliczenie do jednej z grup następuje z urzędu.

2. Renty inwalidzkie wypłaca się w wysokości:

a) przewidzianej w art. 14, jeżeli inwalidztwo pozostające w związku ze służbą wojskową (art. 17) uzasadnia zaliczenie co najmniej do III grupy inwalidów,

b) przewidzianej w art. 15 dla pozostałych inwalidów.

3. Za podstawę wymiaru renty przyjmuje się kwotę 500 zł, a dla inwalidów I grupy - 1200 zł.

4. Różnicę wynikającą z dokonanej z urzędu zamiany renty inwalidzkiej wypłaca się za czas od dnia 1 grudnia 1956 r.

5. Przez ogólną utratę zdolności zarobkowej i przez utratę zdolności zarobkowej pozostającą w związku ze służbą wojskową rozumie się te utraty zdolności, które ustalone zostały w orzeczeniu na podstawie przepisów obowiązujących do dnia 1 lipca 1954 r.

6. Inwalidzi zaliczeni do jednej z grup zgodnie z ust. 1 mogą być poddani na ich wniosek lub z urzędu badaniom lekarskim. Badań z urzędu nie przeprowadza się, gdy rencista ukończył - mężczyzna 60 lat, a kobieta 55 lat lub inwalidztwo uznane zostało za trwałe.

Art.  46.

1. Wysokość renty inwalidzkiej określona stosownie do art. 45 ulega na wniosek rencisty ponownemu ustaleniu na zasadach określonych w art. 29 dekretu; w tym przypadku trzyletni okres liczy się najwcześniej od dnia 1 lipca 1954 r.

2. Wysokość renty określonej w art. 45 ulega na wniosek rencisty ustaleniu na zasadach dekretu, jeżeli rencista był po wyzwoleniu zatrudniony co najmniej przez 10 lat i przestał pracować. Podstawę wymiaru renty stanowi w tym przypadku przeciętny miesięczny zarobek faktyczny osiągnięty przez rencistę w ostatnich 12 miesiącach zatrudnienia lub kolejnych 2 latach zatrudnienia dowolnie wybranych przez rencistę z okresu ostatnich 10 lat zatrudnienia.

Art.  47.

1. Inwalidom uprawnionym do rent inwalidzkich na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 1954 r., którzy nie spełniają warunków określonych w art. 45, wypłaca się jednorazową odprawę w wysokości 36-miesięcznej renty, z tym że rencista traci prawo do świadczeń pieniężnych.

2. Inwalidzi, o których mowa w ust. 1, zachowują prawo do dotychczasowych świadczeń w naturze.

Art.  48.

Do rent inwalidzkich wypłacanych na podstawie art. 45 stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rent inwalidzkich przyznanych na podstawie dekretu, z tym że:

1) renty te wraz z wszystkimi dodatkami nie mogą być niższe z zastrzeżeniem przepisu art. 9 od sumy rent i dodatków wypłacanych inwalidzie na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 1954 r.,

2) inwalida zachowuje prawo do świadczeń niepieniężnych, przysługujących mu ze wszystkich zbiegających się tytułów.

Art.  49.

1. Osobom uprawnionym do rent wdowich, sierocych lub rodzicielskich przyznanych na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 1954 r. przyznaje się z urzędu - zamiast tych rent - renty rodzinne określone w dekrecie, chyba że prawo do tych rent ustało przed terminem płatności przypadającym w miesiącu lipcu 1958 r.

2. Do rent przyznanych na podstawie ust. 1 oraz do osób pobierających te renty mają zastosowanie przepisy dotyczące świadczeń przewidzianych w dekrecie, z tym że podstawa wymiaru renty rodzinnej po inwalidzie, który pobierał dodatek na pielęgnację, nie może być niższa niż 1200 zł.

3. Wysokość renty rodzinnej przyznanej na podstawie ust. 1 nie może być niższa od kwoty rent wypłacanych w dniu 30 czerwca 1958 r., chyba że zachodzą okoliczności powodujące ustanie lub zawieszenie prawa do renty.

Art.  50.

Rodzicom, którzy w dniu 1 grudnia 1956 r. nie pobierali renty z powodu posiadania środków utrzymania, przyznaje się rentę rodzinną przewidzianą w art. 43, jeżeli spełniają warunki do renty rodzinnej.

Art.  51.

Wdowy uprawnione do świadczeń na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 1954 r., które następnie otrzymały jednorazową odprawę w wysokości 36-miesięcznej renty, zachowują prawo do dotychczasowych świadczeń w naturze.

Art.  52.

Członkowie rodziny po inwalidzie, który miał prawo do zaopatrzenia na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 1954 r., przysługuje prawo do renty rodzinnej na podstawie dekretu, jeżeli inwalida:

1) zmarł po dniu 30 czerwca 1954 r. oraz

2) pobierał rentę i miał co najmniej 45% ogólnej utraty zdolności zarobkowej albo zmarł wskutek choroby lub kalectwa pozostających w związku ze służbą wojskową.

Art.  53.

Udział w ruchu podziemnym i partyzanckim walczącym o wyzwolenie Polski spod najazdu hitlerowskiego uważa się za równoznaczny ze służbą wojskową.

Art.  54.

1. Renty rodzinne, przyznane na podstawie ustawy z dnia 15 listopada 1956 r. o podwyższeniu i przywróceniu niektórych zaopatrzeń dla osób pozostałych po uczestnikach ruchu podziemnego i partyzanckiego, poległych w walce o wyzwolenie Polski spod najazdu hitlerowskiego (Dz. U. Nr 56, poz. 255), stają się rentami przewidzianymi w dekrecie dla rodzin po żołnierzach zmarłych w związku ze służbą wojskową.

2. Przepis ust. 1 ma zastosowanie również do rent przyznanych przed dniem 1 lipca 1958 r., których wypłata została zawieszona.

3. Rentę rodzinną dla osób wymienionych w ust. 1 i 2 wypłaca się w wysokości określonej w dekrecie dla rodzin żołnierzy zmarłych w związku ze służbą wojskową, przyjmując za podstawę wymiaru renty kwotę 500 zł.

Art.  55.

Osobom, które w dniu 1 lipca 1958 r. miały zawieszone prawo do zasiłków przewidzianych w ustawie z dnia 23 lipca 1945 r. o zasiłkach i pomocy dla osób pozostałych po uczestnikach ruchu podziemnego i partyzanckiego, poległych w walce o wyzwolenie Polski spod najazdu hitlerowskiego (Dz. U. z 1950 r. Nr 43, poz. 395 i z 1953 r. Nr 9, poz. 29), z powodu posiadania środków utrzymania lub otrzymywania stypendium, przysługuje renta rodzinna na podstawie dekretu, jeżeli w myśl przepisów o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin są inwalidami lub osiągnęły wiek: mężczyźni 65, a kobiety 55 lat i nie mają dochodu powodującego zawieszenie prawa do renty rodzinnej.

Art.  56.

Związek inwalidztwa ze służbą wojskową w sprawach, o których mowa w art. 44 ust. 4, ustala komisja lekarska do spraw inwalidztwa i zatrudnienia, a związek śmierci ze służbą wojskową - prezydium właściwej rady narodowej.

Art.  57.

Rada Ministrów określi szczegółowe warunki uzyskania świadczeń rentowych przez repatriantów oraz przez osoby rehabilitowane.

Art.  58.

Podlegają rozpatrzeniu na podstawie dekretu wnioski osób zwolnionych z więzienia, które wskutek skazania na dodatkową karę pozbawienia praw publicznych i honorowych utraciły prawo do zaopatrzenia na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 1954 r.

Art.  59. ⁵

1. Zaopatrzenie określone w dekrecie przysługuje również:

1) uczniom podoficerskich szkół zawodowych i orkiestr wojskowych, którzy stali się całkowicie lub częściowo niezdolni do wykonywania zatrudnienia i zostali zaliczeni do jednej z grup inwalidów z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu powstałego:

a) w czasie odbywania nauki w szkole (orkiestrze) lub

b) w ciągu 6 miesięcy po zwolnieniu ze szkoły (orkiestry), jeżeli inwalidztwo jest następstwem chorób powstałych lub urazów doznanych w czasie odbywania nauki w szkole (orkiestrze),

2) studentom szkół wyższych i innym osobom odbywającym wojskowe szkolenie w ramach studiów wojskowych, które wskutek choroby lub kalectwa nabytego w związku z wyszkoleniem wojskowym stały się w czasie szkolenia lub w ciągu sześciu miesięcy od zwolnienia ze szkolenia wojskowego całkowicie lub częściowo niezdolne do wykonywania zatrudnienia i zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów,

3) osobom powołanym do odbycia czynnej służby wojskowej oraz osobom zwolnionym z tej służby, które stały się całkowicie lub częściowo niezdolne do wykonywania zatrudnienia i zostały zaliczone do jednej z grup inwalidów wskutek choroby lub kalectwa nabytego w związku z wypadkiem powstałym bez ich winy w bezpośredniej drodze z miejsca zamieszkania do jednostki wojskowej lub z powrotem do miejsca zamieszkania, jeżeli inwalidztwo powstało w chwili wypadku lub najpóźniej w ciągu sześciu miesięcy od wypadku,

4) członkom rodzin osób zmarłych w czasie i w okolicznościach określonych w pkt 1-3.

2. Inwalidztwo lub śmierć osób wymienionych w ust. 1 pkt 1 uważa się za pozostające w związku ze służbą wojskową, jeżeli nastąpiły wskutek okoliczności wymienionych w art. 17. Inwalidztwo lub śmierć osób wymienionych w ust. 1 pkt 2 i 3 uważa się za pozostające w związku ze służbą wojskową, jeżeli nastąpiły w okolicznościach określonych w tych przepisach.

3. Przewodniczący Komitetu Pracy i Płac w porozumieniu z Ministrami Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych może w drodze rozporządzenia objąć zaopatrzeniem określonym w dekrecie także inne osoby niż wymienione w ust. 1, jeżeli obowiązki lub zadania wykonywane przez te osoby wynikają z przepisów ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym lub z przepisów wydanych na jej podstawie albo określone są przepisami szczególnymi, a zakres i charakter tych obowiązków uzasadnia traktowanie osób wykonujących te obowiązki na równi z żołnierzami.

Art.  60.

Przewidziane w dekrecie uprawnienia Ministra Obrony Narodowej przysługują w stosunku do żołnierzy wojsk wewnętrznych Ministrowi Spraw Wewnętrznych.

Art.  61.

Tracą moc:

1) ustawa z dnia 17 marca 1932 r. o zaopatrzeniu inwalidzkim (Dz. U. z 1945 r. Nr 22, poz. 131 z późniejszymi zmianami),

2) dekret z dnia 14 kwietnia 1948 r. o zasiłkach i pomocy dla żołnierzy Wojska Polskiego, żołnierzy i funkcjonariuszów służby bezpieczeństwa publicznego, członków Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej oraz ich rodzin (Dz. U. z 1948 r. Nr 21, poz. 139 z późniejszymi zmianami) w zakresie zasiłków jednorazowych i zasiłków miesięcznych przysługujących żołnierzom i ich rodzinom objętym niniejszym dekretem.

⁵ Art. 59:

- zmieniony przez art. 159 ustawy z dnia 30 stycznia 1959 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz.U.59.14.75) z dniem 22 kwietnia 1959 r.

- zmieniony przez art. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. (Dz.U.61.6.39) zmieniającej nin. dekret z dniem 10 lutego 1961 r.