Rozdział 1 - Postanowienia ogólne. - Zaopatrzenie emerytalne etatowych pracowników przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" i zaopatrzenie pozostałych po nich wdów i sierot oraz odszkodowanie za nieszczęśliwe wypadki.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1929.57.448

Akt utracił moc
Wersja od: 6 sierpnia 1929 r.

Rozdział  I.

Postanowienia ogólne.

§  1.
Do czasu wprowadzenia w życie ubezpieczenia emerytalnego pracowników przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" oraz ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków pracownicy etatowi tego przedsiębiorstwa, jako też pozostałe po nich wdowy i sieroty, mają prawo do zaopatrzeń według zasad, określonych niniejszem rozporządzeniem, pod warunkiem, że są obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub Wolnego Miasta Gdańska.
§  2.
Pracownicy, nieobjęci ustępem drugim niniejszego paragrafu, wnoszą miesięczną opłatę w wysokości 6% kwoty uposażenia oraz dodatków, należnych wszystkim pracownikom etatowym przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" na obszarze Rzeczypospolitej w wymiarze dla samotnych (§ 46).

Opłata miesięczna pracowników parowozowych zajętych stale na parowozach, oraz pracowników w służbie konduktorskiej, zajętych stale przy obsłudze pociągów, wynosi 9% kwoty uposażenia oraz dodatków należnych wszystkim pracownikom etatowym przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" na obszarze Rzeczypospolitej w wymiarze dla samotnych (§ 13 ust. ostatni, § 46).

Dodatki do uposażenia na obszarze Wolnego Miasta Gdańska podlegają tak według ustępu pierwszego jak i drugiego niniejszego paragrafu tylko wówczas opłacie, jeśli przyznane zostały wszystkim etatowym pracownikom przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" tamże zatrudnionym, z tych samych tytułów, jak dodatki przyznane pracownikom etatowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, podlegające tej opłacie.

§  3.
Czas spędzony przed objęciem pracownika niniejszem rozporządzeniem na służbie państwowej, lub samorządu terytorialnego tak w Państwie Polskiem jak i w jednem z byłych państw zaborczych, opłacany opłatą, składkami emerytalnemi, lub zabezpieczeniowemi, oraz czas spędzony na państwowej służbie kolejowej, jako też na kolejowej służbie (prywatnej, bez względu na to, czy to była służba w Państwie Polskiem, czy w jednem z byłych państw zaborczych opłacany opłatą, składkami emerytalnemi, lub zabezpieczeniowemi, zalicza się do wysługi emerytalnej, osiągniętej z mocy niniejszego rozporządzenia, bez opłaty, o ile pracownik składek tych nie podjął, ani też za okresy służby samorządu terytorialnego, względnie kolejowej służby prywatnej nie otrzymuje emerytury, lub renty, względnie nie pobrał odprawy (§ 47, 48).

Temsamem traci pracownik na rzecz Skarbu Państwa wszelkie prawa, służące mu z tytułu wpłacenia rzeczonych składek.

O ile pracownik podjął wpłacone składki, lub też za okresy służby samorządu terytorjalnego, względnie kolejowej służby prywatnej otrzymał emeryturę, rentę lub odprawę, zalicza się dany okres na zasadach postanowień ustępu szóstego niniejszego paragrafu.

Właściwe instytucje ubezpieczeniowe przekażą przedsiębiorstwu "Polskie Koleje Państwowe", zgodnie z postanowieniami odnośnej ustawy ubezpieczeniowej, względnie rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej, wydanego w porozumieniu z Ministrem Komunikacji, udziały tych pracowników, objętych niniejszem rozporządzeniem, którym zaliczono z mocy ustępu pierwszego niniejszego paragrafu do wysługi emerytalnej czas poprzedniej służby, opłacany składkami ubezpieczeniowemi (emerytalnemi) z tytułu ustawowego obowiązku ubezpieczenia na wypadek niezdolności do pracy, na starość i na wypadek śmierci, względnie których opłaty (należności za zaliczenie) przekazało przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe" danej instytucji ubezpieczeniowej z mocy § 11 ust. 2.

Czas spędzony na służbie w Wojsku Polskiem, a mianowicie na służbie czynnej, na ćwiczeniach oraz w czasie mobilizacji lub częściowego uzupełnienia wojska do stopy wojennej, zalicza się do wysługi emerytalnej bez opłaty.

Czas spędzony przed objęciem pracownika niniejszem rozporządzeniem na służbie państwowej, lub samorządu terytorialnego, tak w Państwie Polskiem jak i w jednem z byłych państw zaborczych, nie opłacany opłatą, składkami emerytalnemi, lub zabezpieczeniowemi, oraz czas, spędzony na służbie kolejowej tak państwowej, jak i prywatnej, bez względu na to, czy to była służba w Państwie Polskiem, czy w jednem z byłych państw zaborczych, nieopłacany opłatą, składkami emerytalnemi, lub zabezpieczeniowemi, zalicza się na żądanie pracownika do jego wysługi emerytalnej, osiągniętej z mocy niniejszego rozporządzenia, opłatnie. Pracownik uiszcza za to zaliczenie należność w wysokości sumy opłat określanych w § 2 ust. 1, obliczonych od kwoty podstawy wymiaru zaopatrzenia (§ 12) w miesiącu zgłoszenia odnośnego żądania, za cały okres podlegający zaliczeniu wraz z 6% rocznemi odsetkami składanemi. Odsetki te oblicza się w stosunku miesięcznym za okres podlegający zaliczeniu, w stosunku zaś rocznym za resztę okresu wysługi emerytalnej, osiągniętej na podstawie tego zaliczenia w dniu formalnego dokonania zaliczenia (§ 50).

Okres studjów na jednym z wydziałów uniwersytetu, lub w równorzędnym zakładzie naukowym, zalicza się na żądanie pracownika do jego wysługi emerytalnej, osiągniętej z mocy niniejszego rozporządzenia, opłatnie, jeżeli czas studjów nie biegnie równolegle z czasem służby, zaliczalnym do tej wysługi emerytalnej i tylko w przypadkach całkowitego zakończenia studjów przepisanemi egzaminami, jednak w ilości nie wyższej, jak 4 lata. Pracownik uiszcza za to zaliczenie należność, obliczoną według postanowień ustępu szóstego niniejszego paragrafu (§ 49).

Wdowa i sieroty po zmarłym pracowniku, lub emerycie, który nie uiścił w całości należności za zaliczenie, korzystają z zaliczenia okresu, odpowiadającego części należności, uiszczonej z tytułu tego zaliczenia; pragnąć zaś korzystać z zaliczenia pełnego okresu, muszą uiścić zaległą część tej należności.

Zarówno emeryt jak i pozostała po nim wdowa, względnie dzieci, korzystają z zaliczenia dopiero od pierwszego dnia miesiąca następującego po całkowitem wpłaceniu należności za to zaliczenie (§ 51).

Pracownikowi (emerytowi) jak i pozostałej po nim wdowie względnie dzieciom, którzy przed zupełnem wpłaceniem należności za zaliczenie zrezygnują z tego zaliczenia, zwraca się całą wpłaconą kwotę.

W razie przyjęcia na służbę emeryta, który pobierał zaopatrzenie emerytalne z funduszów państwowych i objęcia go z mocy § 1 niniejszem rozporządzeniem (§ 16 p. 6) zalicza się bezpłatnie do jego wysługi emerytalnej, zaczynającej się od dnia ponownego objęcia służby, cały okres, który stanowił podstawę wymiaru zaopatrzenia.

W razie przyjęcia na służbę i objęcia z mocy § 1 niniejszem rozporządzeniem byłego pracownika kolejowego, byłego funkcjonarjusza państwowego, lub byłego zawodowego wojskowego, z którym rozwiązano stosunek służbowy i któremu z tego powodu wypłacono odprawę z mocy § 18, albo na podstawie innych przepisów emerytalnych, zalicza się do jego wysługi emerytalnej, zaczynającej się od dnia ponownego objęcia służby, cały okres poprzedniej wysługi emerytalnej po uprzednim zwrocie sumy, otrzymanej tytułem odprawy.

Do wysługi emerytalnej nie wlicza się okresu urlopu bez uposażenia; wyjątek stanowią urlopy, otrzymane na czas piastowania mandatu poselskiego, lub senatorskiego, albo też na czas sprawowania czynności w związkach zawodowych lub w kooperatywach, o ile pracownik uiszczał w czasie tych urlopów opłaty miesięczne, określone w § 2, lub o ile po ukończeniu urlopu uiści je w terminie trzymiesięcznym, licząc od dnia objęcia służby.

§  4.
Przedsiębiorstwo "Polskie Koleje Państwowe" obowiązane jest wydać każdemu pracownikowi, objętemu niniejszem rozporządzeniem zaświadczenie, stwierdzające, od jakiej daty liczy mu się nieprzerwanie wysługę emerytalną.

W zaświadczeniu nie uwzględnia się okresu, który ma być zaliczony opłatnie, dopóki należność za to zaliczenie nie zostanie całkowicie wpłacona.

§  5.
Z funduszów państwowych można pobierać tylko jedno zaopatrzenie emerytalne, wdowie, względnie sieroce. W razie gdyby pracownikowi, względnie pozostałej po nim rodzinie, służyło także z innego tytułu prawo do zaopatrzenia emerytalnego, wdowiego, względnie sierocego, wypłacanego z funduszów państwowych, uprawniony ma prawo wyboru.

Powyższe prawo wyboru zaopatrzeń realizuje uprawniony w formie zrzeczenia się prawa do jednego z nich.

Wyjątek stanowią zaopatrzenia, do których uzyskano prawo z mocy ustawy z dnia 23 marca 1922 r. (Dz. U. R. P. Nr. 26, poz. 212), których pobieranie przysługuje uprawnionym pomimo, że pobierają zaopatrzenia z mocy niniejszego rozporządzenia.

§  6.
Wszelkie świadczenia, wynikające z niniejszego rozporządzenia, przyznają i wymierzają urzędy upoważnione przez Ministra Komunikacji.
§  7.
Zaopatrzenia, należne z mocy niniejszego rozporządzenia, wypłaca się każdego miesiąca zgóry.

Zaopatrzenia, do których prawo powstało z tytułu pełnienia służby kolejowej ostatnio na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, wypłaca się na obszarze Wolnego Miasta Gdańska w walucie gdańskiej. W razie przesiedlenia się uprawnionego w granice Rzeczypospolitej Polskiej zaopatrzenie podlega przerachowaniu według zasad przyjętych dla pracowników przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe", zatrudnionych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, z uwzględnieniem dodatków, wliczanych do podstawy wymiaru (§ 12, § 2) analogicznych zaopatrzeń, należnych uprawnionym z tytułu pełnienia służby kolejowej ostatnio w granicach Rzeczypospolitej Polskiej, w miejscowościach zaliczonych do pierwszej klasy dodatku na mieszkanie.

§  8.
Ogólne zmiany uposażenia kolejowych pracowników etatowych, lub wysokości dodatków podległych opłacie (§ 2), przyznanie kolejowym pracownikom etatowym nowych dodatków podległych opłacie, lub wstrzymanie wypłaty rzeczonych dodatków dotychczasowych, będzie stosowane do zaopatrzeń przyznanych z mocy niniejszego rozporządzenia.

Natomiast wszelkie zmiany wysokości uposażenia lub dodatków podległych opłacie, spowodowane tylko przeszeregowaniem poszczególnych stanowisk, lub zmianami ekonomicznych stosunków lokalnych, albo też dotyczące tylko poszczególnych grup pracowników, nie mają wpływu na wysokość zaopatrzeń, do których powstało prawo przed terminem wprowadzenia w życie tych zmian.

Prawo pobierania dodatku ekonomicznego na żonę służy emerytom analogicznie i tak długo jak pracownikom etatowym przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe".

§  9.
Zaopatrzenia emerytalne, zaopatrzenia wdowie i sieroce oraz odprawy mogą ulec zapowiedzeniu i zajęciu sądowemu, tylko z tytułu alimentów, oraz zapowiedzeniu i zajęciu sądowemu, lub administracyjnemu tylko z tytułu należności Skarbu Państwa, obciążających uprawnionego.

Wysokość zapowiedzeń i zajęć wynosi: dla alimentów 2/5 zaopatrzeń względnie odprawy, dla należności Skarbu Państwa 1/5 zaopatrzeń, a 2/3 odprawy.

Pośmiertne, względnie kwota należna tytułem zwrotu kosztów pogrzebu (§ 41) oraz odszkodowania i odprawy przyznane z mocy § 42, 43, 44 i 45 nie ulegają zapowiedzeniu ani zajęciu.

§  10.
Przeciw orzeczeniom, wydanym w sprawach unormowanych niniejszem rozporządzeniem służy prawo odwołania w terminie 30 dniowym, w normalnym toku instancji.

Bieg terminu rozpoczyna się z dniem następującym po dniu doręczenia orzeczenia.

Jeśli koniec terminu przypada na niedzielę lub święto ustawowe, termin upływa następnego dnia powszedniego. Terminu nie uważa się za zaniedbany, jeśli przed jego upływem odwołanie wysłano pocztą.