Rozdział 6 - Wymagania metrologiczne w zakresie konstrukcji i wykonania odmierzaczy - Wymagania metrologiczne, którym powinny odpowiadać przyrządy pomiarowe do dynamicznego pomiaru objętości lub masy cieczy innych niż woda.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2004.77.731

Akt utracił moc

Wersja od: 24 kwietnia 2004 r.

Rozdział  6

Wymagania metrologiczne w zakresie konstrukcji i wykonania odmierzaczy

§  60. 

1. Odmierzacz paliw ciekłych innych niż gazy ciekłe, zwany dalej "odmierzaczem paliw ciekłych", może być wyposażony we własną pompę lub może być dostosowany do podłączenia do centralnego systemu pompowania.

2. Stosunek maksymalnego strumienia objętości do minimalnego strumienia objętości w odmierzaczu paliw ciekłych powinien być nie mniejszy niż 10.

3. Odmierzacz paliw ciekłych wyposażony we własną pompę powinien mieć zamontowany separator gazu, o ile jest to możliwe bezpośrednio przed licznikiem objętości.

4. Separator gazu zamontowany w odmierzaczu paliw ciekłych powinien odpowiadać wymaganiom, o których mowa w § 40 ust. 4 i 6.

5. Odmierzacz paliw ciekłych przystosowany do zamontowania w centralnym systemie pompowania powinien mieć zainstalowany ekstraktor gazu lub specjalny ekstraktor gazu, gdy między pompą i licznikiem może wystąpić faza gazowa przy braku przepływu lub jeżeli do rurociągu mogą być wprowadzone kieszenie powietrzne, powodując powstanie błędu większego niż 1% dawki minimalnej.

6. Ekstraktor gazu i specjalny ekstraktor gazu, o których mowa w ust. 5, powinny spełniać wymagania określone w § 41 ust. 2-5.

§  61. 

1. Odmierzacz paliw ciekłych powinien być wyposażony w urządzenie kasujące wskazanie urządzenia wskazującego objętość, spełniające wymagania, o których mowa w § 14 ust. 1 i 2, oraz w liczydło sumujące, spełniające wymagania, o których mowa w § 16.

2. W odmierzaczu paliw ciekłych wyposażonym we własną pompę, po wyłączeniu pompy urządzenie blokujące powinno zapobiegać wydawaniu paliwa, do momentu skasowania wskazań urządzenia wskazującego objętość.

3. Podczas wydawania paliwa nie powinno być możliwe skasowanie wskazań urządzenia wskazującego objętość.

§ 62. Konstrukcja odmierzacza paliw ciekłych powinna umożliwiać podłączenie urządzenia wtórnego z kasą rejestrującą, jeżeli taki obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika z odrębnych przepisów.

§  63. 

1. W odmierzaczu paliw ciekłych powinien być zamontowany zawór zwrotny, który:

1) powinien być umieszczony pomiędzy separatorem gazu i przetwornikiem pomiarowym;

2) może być umieszczony bezpośrednio za przetwornikiem pomiarowym, gdy separator gazu jest umieszczony powyżej tego przetwornika; w tym przypadku może być elementem urządzenia służącego do stabilizacji ciśnienia.

2. Zawór zwrotny umieszczony między przetwornikiem pomiarowym i separatorem gazu powinien powodować jak najmniejszy spadek ciśnienia.

§ 64. W odmierzaczu paliw ciekłych z pełnym wężem:

1) rurociągi powinny być wyposażone w urządzenie zamykające uruchamiane ręcznie lub w automatyczne urządzenie zamykające;

2) zasilanym wyłącznie przy pomocy ręcznej pompy, wymagane jest jedynie urządzenie zamykające.

§ 65. W odmierzaczu paliw ciekłych, którego maksymalny strumień objętości jest mniejszy niż 60 dm³/min, wartość dawki minimalnej powinna być nie większa niż 5 dm³.

§ 66. Jeżeli odmierzacz paliw ciekłych jest wyposażony w drukarkę, drukarka ta powinna być wyposażona w urządzenie kasujące.

§ 67. Liczydła elektroniczne zastosowane w odmierzaczach paliw ciekłych powinny być tak skonstruowane, aby:

1) w przypadku zaniku napięcia, co najmniej po 12 godzinach od włączenia odmierzaczy, minimalny czas wyświetlania wskazania po zaniku napięcia był nie krótszy niż:

a) 15 minut - w przypadku wyświetlania w sposób nieprzerwany,

b) 5 minut - w jednym lub kilku okresach (na zasadzie sterowania ręcznego) w ciągu 1 godziny po zaniku napięcia;

2) czas pomiędzy określeniem wartości mierzonej i wyświetleniem tej wartości był nie dłuższy niż 500 ms.

§ 68. W odmierzaczu paliw ciekłych powinna istnieć możliwość skontrolowania wydruku poprzez porównanie go ze wskazaniem urządzenia wskazującego

§  69. 

1. Odmierzacz paliw ciekłych używany w obrocie handlowym powinien być wyposażony w urządzenie wskazujące należność, spełniające wymagania, o których mowa w § 13.

2. Jeżeli zmiana ceny w urządzeniu wskazującym cenę jednostkową przeprowadzana jest za pomocą urządzeń peryferyjnych, musi upłynąć minimum 5 sekund pomiędzy zmianą ceny i początkiem następnego pomiaru.

§ 70. Minimalna wysokość cyfr urządzeń wskazujących objętości i należności nie może być mniejsza niż 10 mm, a wysokość cyfr urządzenia wskazującego cenę jednostkową nie może być mniejsza niż 4 mm; pozostałe wymiary powinny być zgodne z § 10 ust. 1 i 2.

§  71. 

1. W urządzeniach wskazujących dla odmierzaczy paliw ciekłych należy zapewnić możliwość wizualnej kontroli całego wyświetlacza w następujący sposób:

1) wyświetlenie wszystkich elementów albo

2) zasłonięcie wszystkich elementów, albo

3) wyświetlenie zer.

2. Czas wyświetlenia każdej operacji, o których mowa w ust. 1, nie powinien być krótszy od 0,75 sekundy.

3. Kasowanie wskazań urządzenia wskazującego objętość w odmierzaczu paliw ciekłych może być przeprowadzone tylko przez rozpoczęcie kolejnej transakcji.

§  72. 

1. Instalacja odmierzacza paliw ciekłych powinna być zakończona pełnym wężem.

2. W odmierzaczu paliw ciekłych wąż powinien być zakończony zaworem pistoletowym, wykonanym zgodnie z wymaganiami, o których mowa w § 4 ust. 3-5 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

3. Zawór pistoletowy odmierzacza paliw ciekłych powinien być tak skonstruowany, aby objętość cieczy wypływająca z tego zaworu przed rozpoczęciem transakcji nie była większa niż 0,005 wartości dawki minimalnej odmierzacza paliw ciekłych w każdych warunkach pracy odmierzacza.

4. Ponowne wydawanie paliwa za pomocą odmierzacza paliw ciekłych nie powinno być możliwe do momentu odłożenia zaworu pistoletowego lub zaworów pistoletowych i skasowania wskazań urządzeń wskazujących.

§  73. 

1. Do utrzymywania stałego zapełnienia instalacji odmierzacza paliw ciekłych może być używane automatyczne urządzenie zatrzymujące przepływ.

2. Odmierzacz paliw ciekłych powinien być tak skonstruowany, aby wydawanie paliwa, przerwane wskutek zaniku napięcia trwającego powyżej 15 sekund, nie mogło być kontynuowane po włączeniu napięcia zasilania.

§  74. 

1. Odmierzacz gazu ciekłego propan-butan powinien spełniać wymagania, o których mowa w § 60 ust. 1, 3-5, § 61, § 62, § 63, § 64 pkt 2, § 65-71, § 72 ust. 1, 2, 4 i § 73.

2. Stosunek maksymalnego strumienia objętości do minimalnego strumienia objętości w odmierzaczu gazu ciekłego propan-butan powinien być nie mniejszy niż 4.

§  75. 

1. Odmierzacz gazu ciekłego propan-butan powinien być tak skonstruowany, aby istniała możliwość podłączenia manometru pomiędzy przetwornikiem pomiarowym a urządzeniem do stabilizacji ciśnienia.

2. Podczas pomiaru za pomocą odmierzacza gazu ciekłego propan-butan nie powinno być możliwe łączenie przestrzeni fazy gazowej zbiornika gazu ciekłego propan-butan samochodu i zbiornika magazynowego.

3. Jeżeli praca odmierzacza gazu ciekłego propan-butan jest zatrzymana przez urządzenia bezpieczeństwa, to pomiar powinien być również zatrzymany, a uruchomienie następnego pomiaru powinno być możliwe po skasowaniu wskazań urządzenia wskazującego.

§  76. 

1. Odmierzacz gazu ciekłego propan-butan powinien być wyposażony w węże ze specjalnymi końcówkami łączącymi dla pełnych węży lub w urządzenia samouszczelniające.

2. Jeżeli zawory zamontowane w przewodzie powrotnym fazy gazowej w odmierzaczu gazu ciekłego propan-butan nie są zaplombowane w pozycji otwartej, zamknięcie tych zaworów powinno powodować automatyczne przerwanie pracy odmierzacza oraz uniemożliwiać rozpoczęcie następnej transakcji.

3. Końcówka wylotowa zaworu wydawczego odmierzacza gazu ciekłego propan-butan powinna być tak skonstruowana, aby w momencie jej przyłączania lub odłączania od zbiornika samochodu wypływająca objętość gazu ciekłego propan-butan nie była większa niż odchylenie dawki minimalnej.

4. Wartość najmniejszej opisanej działki liczydła sumującego, o którym mowa w § 61 ust. 1, powinna być dziesięciokrotnie większa od wartości działki elementarnej urządzenia wskazującego objętość odmierzacza gazu ciekłego propan-butan.

§  77. 

1. Odmierzacz gazu ciekłego propan-butan powinien być tak skonstruowany, aby istniała możliwość sprawdzania liczydła sumującego z uwzględnieniem wskazań urządzenia wskazującego objętość.

2. Przepływ gazu ciekłego propan-butan przez odmierzacz gazu ciekłego propan-butan powinien powodować uruchomienie urządzenia wskazującego.