Rozdział 3 - Szczegółowy zakres oraz sposoby i metody przeprowadzania sprawdzeń podczas prawnej kontroli metrologicznej wag - Wymagania, którym powinny odpowiadać wagi automatyczne dla pojedynczych ładunków, oraz szczegółowy zakres sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2007.241.1766

Akt obowiązujący

Wersja od: 27 grudnia 2007 r.

Rozdział  3

Szczegółowy zakres oraz sposoby i metody przeprowadzania sprawdzeń podczas prawnej kontroli metrologicznej wag

§ 7. Podczas legalizacji pierwotnej wag wykonywanej w normalnych warunkach użytkowania należy sprawdzić:

1) zgodność z zatwierdzonym typem co do właściwego wykonania konstrukcji i zastosowania odpowiednich materiałów;

2) istnienie wymaganych oznaczeń i znaków;

3) właściwe zainstalowanie w miejscu, w którym waga będzie użytkowana;

4) kompletność wyposażenia, stosownie do każdego przewidywanego produktu;

5) w zakresie charakterystyk metrologicznych, zgodnie z podaną klasą dokładności:

a) wartości działki legalizacyjnej e oraz liczbę działek legalizacyjnych n,

b) dla wag klasy Y, wartości obciążenia minimalnego (Min),

c) dla wag wielodziałowych:

– wartości działki legalizacyjnej, obciążenia maksymalnego (Max), obciążenia minimalnego (Min) i liczby działek legalizacyjnych poszczególnych podzakresów,

– wymagania dla podzakresów przy ważeniu netto dla dowolnej wartości tary,

d) błędy wskazań podczas ważenia dynamicznego:

– błąd średni i odchylenie standardowe eksperymentalne błędu (s) dla wag klasy X,

– błąd ważenia dowolnego ładunku z zakresu ważenia dla wag klasy Y,

e) błędy wskazań podczas ważenia statycznego dowolnego ładunku z zakresu ważenia, gdy waga przewidziana jest do ważenia statycznego,

f) błędy wskazań, o których mowa w lit. d-e, przy niecentrycznym przejściu lub ustawieniu ładunku;

6) w zakresie wymagań technicznych:

a) czy waga jest wykonana zgodnie z przeznaczeniem,

b) czy waga jest właściwie zabezpieczona przed fałszowaniem lub przypadkowym rozregulowaniem,

c) czy korektor drgań oraz urządzenia sterujące działają prawidłowo,

d) dla wag klasy Y montowanych na pojazdach, spełnianie wymagań przy pochyleniu 10 % lub wstrzymanie ważenia po przekroczeniu innej ustalonej wartości pochylenia dopuszczalnego,

e) czy są przewidziane miejsca na umieszczenie cech zabezpieczających, a dla wag z zabezpieczeniem programowym, właściwą reakcję na wejście w tryb adiustacji, w postaci nieusuwalnej rejestracji,

f) dla wag klasy X, właściwe działanie automatycznego urządzenia sortującego,

g) właściwe wskazywanie wyniku ważenia w szczególności co do jednostki oraz wielkości cyfr,

h) zakres wskazywania, drukowania, zapamiętywania lub przesyłania wyniku,

i) wskazywanie lub drukowanie wyniku z właściwą działką,

j) dla wag ze wskazaniem cyfrowym i urządzeniem drukującym:

– ważących statycznie - czy drukowanie następuje tylko po spełnieniu kryterium stabilnego położenia równowagi,

– z pomocniczym urządzeniem wskazującym - czy nie występują urządzenia wskazujące z większą rozdzielczością,

– z urządzeniem wskazującym z większą rozdzielczością - możliwość wskazywania z działką mniejszą od e, gdy wciśnięty został przycisk lub do 5 sek. po naciśnięciu przycisku, ale bez możliwości drukowania,

– postać wydruku, w szczególności w zakresie wielkości i jednostki,

k) dla wag z pamięcią, wstrzymywanie zapamiętywania wskazań podstawowych gdy kryterium stabilnego położenia nie jest spełnione,

l) zakres i działanie urządzenia podtrzymującego zero,

m) dokładność i zakres działania urządzeń zerujących,

n) czy uruchamianie urządzenia ważącego tarę jest rozdzielone od urządzenia zerującego,

o) wzajemne współdziałanie urządzeń zerujących nieautomatycznych, półautomatycznych i automatycznych,

p) dokładność i zakres działania urządzenia tarującego,

q) wskazywanie odpowiednich oznaczeń przy działaniu urządzenia tarującego i ważącego tarę,

r) dla wagi posiadającej urządzenia tarujące odejmujące, które nie informują o pozostałym zakresie pomiarowym - działanie urządzenia zapobiegającego stosowaniu wagi ponad jej obciążenie maksymalne (Max) lub wskazującego, że takie obciążenie osiągnięto,

s) właściwe działanie, wskazywanie lub wydruk związane z działaniem urządzeń tarujących,

t) drukowanie właściwie oznaczonych wyników,

u) dla wag z urządzeniem zadającym tarę - spełnienie warunków co do działki, trybu działania, wskazania, drukowania i oznaczania,

v) dla wagi wielozakresowej:

– mającej możliwość przełączenia na wyższy zakres gdy jest obciążona - czy urządzenie tarujące przełącza się na wyższy zakres,

– wskazywanie w sposób wyraźny aktualnego zakresu ważenia,

– z ręcznym wyborem zakresu, spełnienie wymagań przy przełączeniu zakresu - oraz niemożność wyboru zakresu podczas automatycznego trybu ważenia,

– z automatycznym wyborem zakresu, spełnienie wymagań przy przełączeniu zakresu,

w) dla wagi z urządzeniem wybierającym lub przełączającym między różnymi nośniami ładunku - urządzeniami przekazującymi i różnymi urządzeniami pomiarowymi, kompensację niejednakowego obciążenia zerowego różnych nośni ładunku, zerowanie dowolnego zestawu nośni, właściwą identyfikację układu nośni,

x) dla wagi etykietującej lub etykietującej kalkulacyjnej:

– posiadanie przynajmniej jednego wyświetlacza masy, który umożliwia chwilowe wskazywanie zakresu ważenia, ceny, tary zadanej oraz nazwy artykułu,

– właściwe zaokrąglanie wartości należności i wyświetlenia lub drukowania wraz z ceną i masą oraz właściwej jednostki ceny,

– sumowanie mas i należności z identyfikacją wartości zsumowanej - oraz drukowanie wartości zsumowanych i poszczególnych składników sumy,

– dla wagi przeprowadzającej kalkulację należności, jednoczesne drukowanie masy, ceny i należności,

– niemożność ponownego drukowania tych samych danych na danym paragonie lub etykiecie,

– niemożność drukowania wartości masy poniżej obciążenia minimalnego (Min),

– drukowanie wartości nieopartych na ważeniu dopiero po wyłączeniu funkcji ważenia,

y) właściwe oznaczenia i przedstawienia oznaczeń na wadze i, jeżeli ma to zastosowanie, na programowalnym wyświetlaczu.

§ 8. Podczas legalizacji ponownej wag należy sprawdzić wymagania, o których mowa w § 7 pkt 2, pkt 5 lit. d-f, pkt 6 lit. d.

§  9.

1. Sprawdzenie podczas legalizacji pierwotnej i ponownej powinno być przeprowadzone w miejscu użytkowania wagi.

2. Zainstalowanie wagi podczas sprawdzenia w czasie automatycznego jej działania powinno być zgodne z jej przewidywanym stosowaniem.

3. Prędkość transportu ładunków powinna być ustawiona:

1) na maksymalną wydajność;

2) jeżeli wydajność jest regulowana:

a) w środku zakresu regulacji,

b) na prędkość określoną dla danego produktu, jeżeli została mu przypisana.

4. Masa ładunków kontrolnych stosowanych do sprawdzania wagi przy ważeniu dynamicznym powinna być wyznaczona na wadze kontrolnej osobnej nieautomatycznej, która pozwala na wyznaczenie masy z błędem nieprzekraczającym:

1) mniejszej z następujących wartości: 1/3 granicznych dopuszczalnych wartości błędu średniego albo 1/3 granicznych dopuszczalnych wartości odchylenia standardowego eksperymentalnego błędu (s), przy ważeniu dynamicznym dla wag klasy X, jeżeli waga kontrolna została sprawdzona bezpośrednio przed badaniem;

2) 1/3 błędów granicznych dopuszczalnych przy ważeniu dynamicznym dla wag klasy Y, jeżeli waga kontrolna została sprawdzona bezpośrednio przed badaniem;

3) mniejszej z następujących wartości: 1/5 granicznych dopuszczalnych wartości błędu średniego przy ważeniu dynamicznym albo 1/5 granicznych dopuszczalnych wartości odchylenia standardowego eksperymentalnego błędu (s) przy ważeniu dynamicznym dla wag klasy X, jeżeli waga kontrolna została sprawdzona nie bezpośrednio przed badaniem;

4) 1/5 błędów granicznych dopuszczalnych określonych przy ważeniu dynamicznym dla wag klasy Y, jeżeli waga kontrolna została sprawdzona w innym czasie.

5. Masa ładunków kontrolnych, stosowanych do sprawdzania wagi przy ważeniu statycznym, może być wyznaczona na wadze sprawdzanej, która pozwala na wyznaczenie masy przy ważeniu statycznym, z błędem nieprzekraczającym 1/3 błędów granicznych dopuszczalnych przy ważeniu statycznym.

6. Podczas sprawdzeń ważenia dynamicznego wagi, należy wybrać 4 wartości masy ładunków, odpowiadających rodzajem ładunkom przewidywanym do ważenia na wadze, uwzględniając wartości zbliżone do obciążenia minimalnego (Min) i obciążenia maksymalnego (Max) oraz wartości bliskie wartościom, przy których występuje skokowa zmiana granicznych dopuszczalnych wartości błędu średniego przy ważeniu dynamicznym, ale ich nieprzekraczające. Dla uzyskania maksymalnej wydajności możliwe jest stosowanie kilku ładunków o tej samej masie.

7. Minimalną liczbę ważeń sprawdzanego ładunku określa tabela:

Klasa dokładności	Masa ładunku	Minimalna liczba ważeń
X	m ≤ 1 kg	60
	1 kg < m ≤ 10 kg	50
	10 kg < m ≤ 25 kg	30
	25 kg < m ≤ 50 kg	20
	50 kg < m	10
Y	Minimum 10 niezależnie od ładunku

8. Podczas sprawdzeń ważenia statycznego, wagę należy obciążać ładunkami od zera do obciążenia maksymalnego (Max) i z powrotem do zera, przy czym należy przyjąć co najmniej 10 wartości obciążeń, uwzględniając wartości zbliżone do obciążenia maksymalnego (Max) i obciążenia minimalnego (Min) oraz wartości bliskie wartościom, przy których występuje skokowa zmiana błędu granicznego dopuszczalnego przy ważeniu statycznym, ale ich nieprzekraczające.