Rozdział 13 - Wyjazdy zagranicę osób podlegających powszechnemu obowiązkowi wojskowemu. Do art. 93. - Wykonanie ustawy z dnia 23 maja 1924 r. o powszechnym obowiązku służby wojskowej, zmienionej i uzupełnionej rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 stycznia 1928 r.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1930.31.270

Akt utracił moc

Wersja od: 28 września 1931 r.

Rozdział  XIII.

Wyjazdy zagranicę osób podlegających powszechnemu obowiązkowi wojskowemu.

Do art. 93.

§ 449. Z pośród osób, podlegających powszechnemu obowiązkowi wojskowemu, muszą w razie zamierzonego wyjazdu zagranicę uzyskać zezwolenie władz wojskowych na otrzymanie paszportu zagranicznego następujące osoby:

a) mężczyźni uznani przez komisję poborową za zdolnych do czynnej służby wojskowej (kategorja A) - od chwili wydania takiego orzeczenia do czasu powołania do czynnej służby wojskowej;

b) zaliczeni do ponadkontyngentowych (art. 73);

c) szeregowi urlopowani wskutek czasowej niezdolności do służby wojskowej, stwierdzonej w drodze rewizji lekarskiej, oraz szeregowi urlopowani w myśl art. 72;

d) oficerowie rezerwy.

§ 450. Osobom wyszczególnionym w § 449 pkt. a), b), c) zezwoleń na wyjazdy zagranicę udzielają:

a) powiatowi komendanci uzupełnień - bez ograniczeń osobom korzystającym z odroczeń służby wojskowej w myśl art. 57 pkt. 1 i 2, jeżeli wyjazd ma charakter okolicznościowy, oraz osobom korzystającym z odroczeń na podstawie art. 57 pkt. 3, jeżeli wyjazd ma charakter okolicznościowy lub następuje celem kształcenia się w zagranicznych zakładach naukowych - we wszystkich tych wypadkach, o ile w okresie zamierzonego przebywania zagranicą nie jest przewidziane powołanie danej osoby do czynnej służby wojskowej;

b) dowódcy okręgów korpusów:

1) osobom, wymienionym w § 449 pkt. a) niekorzystającym z odroczeń służby wojskowej oraz wymienionym w § 419 pkt. b) i c) - bez ograniczeń, jeżeli wyjazd ma charakter okolicznościowy i jeżeli w okresie zamierzonego przebywania zagranicą wskazane osoby nie podlegają powołaniu do czynnej służby wojskowej;

2) osobom, wymienionym w § 449 pkt. a) - (również korzystającym z odroczeń służby wojskowej) - oraz wymienionym w § 449 pkt. b) i c) - w drodze wyjątku, jeżeli wyjazd ma charakter stały (emigracja, cele zarobkowe), a konieczność wyjazdu stwierdzona będzie przez właściwy urząd emigracyjny, pośrednictwa pracy względnie przez powiatową władzą administracji ogólnej,

§ 451. Za wyjazdy okolicznościowe należy uważać: wyjazdy spowodowane śmiercią lub chorobą w rodzinie, na leczenie lub operacje, w sprawach spadkowych, handlowych, przemysłowych, w celach sportowych, naukowych, wycieczkowych, na wakacje, kongresy lub zjazdy, dla zwiedzenia krajów obcych oraz wyjazd na roboty sezonowe.

§ 452. Oficerowie rezerwy (§ 449 pkt. d) otrzymują od dowódców okręgów korpusów zezwolenia na wyjazdy zagranicę w każdym wypadku bez ograniczeń, o ile termin wyjazdu oraz okres pobytu zagranicą nie będzie stał na przeszkodzie do wypełnienia przez proszącego w należytym terminie obowiązku zgłoszenia się do służby wojskowej.

§ 453. Szeregowi, odbywający czynną służbę wojskową, mogą otrzymać zezwolenie na wyjazd zagranicę jedynie na warunkach i w sposób, przewidzianych w rozporządzeniu wykonawczem do ustawy o podstawowych obowiązkach i prawach szeregowych wojska polskiego z dnia 15 maja 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 71, poz. 643).

§ 454. Osoby, ubiegające się o paszport zagraniczny, które w myśl § 449 muszą na to uzyskać zezwolenie od władz wojskowych, powinny wnieść podania o zezwolenia do właściwej powiatowej komendy uzupełnień.

Podania, których rozstrzygniecie zastrzeżone jest kompetencji dowódcy okręgu korpusu, przedkłada powiatowy komendant uzupełnień właściwemu dowódcy okręgu korpusu.

§ 455. Do podania o zezwolenie na otrzymanie paszportu zagranicznego należy dołączyć w oryginale wojskowy dokument osobisty lub inny dokument, stwierdzający -stosunek do powszechnego obowiązku wojskowego, jak również dowody, stwierdzające konieczność wyjazdu (§ 450 pkt. b 2), względnie zaświadczenia właściwych władz, uczelni, instytucyj, związków sportowych lub społecznych, stwierdzające cel zamierzonego wyjazdu.

Osoby wyjeżdżające zagranicę w celu kształcenia się mają do podania dołączyć dowód, stwierdzający uczęszczanie do zagranicznego zakładu naukowego lub zawiadomienie takiego zakładu naukowego, że proszący może być do niego przyjęty względnie, że dla zapisania się do danego zakładu naukowego musi osobiście przyjechać.

§ 456. W uwzględnieniu wyjątkowych okoliczności, zniewalających petentów do natychmiastowego koniecznego wyjazdu zagranicę w tych wypadkach, gdy miejsce chwilowego pobytu petenta jest znacznie oddalone od siedziby przynależnej (właściwej) powiatowej komendy uzupełnień lub właściwego dowództwa okręgu korpusu, mogą udzielić zezwoleń na wyjazd zagranicę najbliższe powiatowe komendy uzupełnień względnie dowództwa okręgów korpusów (zależnie od kompetencji), W takich wypadkach proszący musi udowodnić konieczność natychmiastowego wyjazdu oraz przedstawić oryginalny dokument, stwierdzający jego stosunek do służby wojskowej. Władza udzielająca zezwolenia powinna o tem natychmiast powiadomić właściwą powiatową komendę uzupełnień, względnie właściwego dowódcę okręgu korpusu.

§ 457. O wyjazdach zagranicę oficerów rezerwy powinni być zawiadomieni także dowódcy właściwych formacyj ewidencyjnych.

§ 458. Zezwolenia władz wojskowych (wzór Nr. 31) będą zainteresowanym osobom wydawane do rąk lub przesyłane pocztą, przyczem dowódca okręgu korpusu zawiadamia właściwego powiatowego komendanta uzupełnień o każdem wydanem przez siebie zezwoleniu.

§ 459. Osobom, podlegającym powszechnemu obowiązkowi wojskowemu, które w myśl § 449 nie potrzebują na wyjazd zagranicę zezwoleń władz wojskowych, wydają powiatowe władze administracji ogólnej paszporty zagraniczne na następujących zasadach:

a) osobom w wieku przedpoborowym (od 1 stycznia tego roku kalendarzowego, w którym kończą 18 lat życia do końca tego roku kalendarzowego, w którym kończą 20 lat życia), jak również osobom zakwalifikowanym do kategorji B - w razie wyjazdu o charakterze stałym (emigracja, w celach zarobkowych), tylko w drodze wyjątku i po przedstawieniu dowodów, stwierdzających bezwzględną konieczność wyjazdu, zaś w wypadkach okolicznościowych (§ 451) - bez ograniczeń;

b) osobom w wieku poborowym do chwili stawienia się przed komisją poborową - tylko w ważnych wypadkach okolicznościowych (§ 451), wymagających bezwzględnej konieczności wyjazdu oraz w wypadkach wyjazdów emigracyjnych z rodziną, o ile we wszystkich wypadkach termin wyjazdu nie przypada na okres obowiązkowego stawienia się danej osoby do poboru;

c) szeregowym rezerwy i pospolitego ruszenia (również korzystającym z ulgi w myśl art. 55) tudzież oficerom pospolitego ruszenia - we wszystkich wypadkach bez ograniczeń.

Wymienione wyżej osoby w razie ubiegania się o paszport zagraniczny są obowiązane przedstawić właściwej powiatowej władzy administracji ogólnej wojskowy dokument osobisty lub inny dokument w oryginale, stwierdzający ich stosunek do powszechnego obowiązku wojskowego, o ile obowiązane są dokumenty takie posiadać. W razie nieprzedłożenia takiego dokumentu powiatowa władza administracji ogólnej przed wydaniem paszportu zagranicznego obowiązana jest ewentualnie w porozumieniu z właściwym powiatowym komendantem uzupełnień wyjaśnić względnie uregulować stosunek danej osoby do służby wojskowej.

§ 460. Władze administracji ogólnej mogą osobom, które w myśl § 449 obowiązane są na wyjazd zagranicę uzyskać zezwolenie władz wojskowych, wydać paszporty zagraniczne bez zezwoleń władz wojskowych jedynie wówczas, gdy osoby te wyjeżdżają służbowo na mocy polecenia przełożonej władzy państwowej, potwierdzonego na piśmie.

§ 461. Obywatele polscy, podlegający powszechnemu obowiązkowi wojskowemu, mający miejsce zamieszkania na obszarze wolnego miasta Gdańska, w razie wyjazdu zagranicę otrzymują paszporty zagraniczne w Komisarjacie Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej na wolne miasto Gdańsk. Jeżeli osoby te zgodnie z § 449 uzyskać muszą na wyjazd zezwolenie władz wojskowych, powinny zwracać się o nie do powiatowej komendy uzupełnień w Starogardzie, która będzie załatwiać podania na ogólnych zasadach.

Osoby, przebywające na obszarze wolnego miasta Gdańska czasowo, o ile pragną stamtąd wyjechać zagranicę powinny zwracać się o zezwolenie do powiatowego komendanta uzupełnień, właściwego dla miejsca stałego zamieszkania w kraju, jeżeli w myśl § 449 wymagane jest od nich zezwolenie władz wojskowych na wyjazd zagranicę.

§ 462. Jeżeli właściciel paszportu zagranicznego, przebywający w kraju, chciałby ważność jego przedłużyć, a musi na to uzyskać zezwolenie władz wojskowych (§ 449), powinien złożyć we właściwej powiatowej komendzie uzupełnień podanie o takie zezwolenie na ogólnych zasadach.

§ 463. Osobom, przebywającym zagranicą, ą podlegającym powszechnemu obowiązkowi wojskowemu wydają i przedłużają paszporty zagraniczne urzędy konsularne stosownie do instrukcji Ministra Spraw Zagranicznych.

Osobom tym, o ile podlegają obowiązkowi stawienia się do poboru lub odbycia jakiejkolwiek służby wojskowej, nie należy wydawać ani przedłużać paszportów na czas dłuższy niż do terminu wyznaczonego dla danej powinności.

§ 464. Przedłużenie przez urzędy konsularne paszportów zagranicznych, wydanych w kraju na podstawie zezwolenia władz wojskowych w celach wyjazdów okolicznościowych (§ 451), może nastąpić-tylko po porozumieniu się z władzą wojskową w kraju, o ile zachodzi konieczność przedłużenia paszportu na okres dłuższy niż 14 dni.

§ 465. Jeżeli obywatele polscy, przebywający zagranicą w krajach europejskich, chcą wyjechać do krajów położonych poza Europą, to o ile są w wieku od 18 do 23 lat włącznie, a nie są zwolnieni od powrotu do kraju lub korzystają z przedłużenia odroczeń służby wojskowej do lat 25-ciu na podstawie art. 62 - zezwolenie na taki wyjazd wydaje im właściwy dowódca okręgu korpusu.

§ 466. Powiatowe władze administracji ogólnej obowiązane są prowadzić rocznikami ewidencję osób, podlegających powszechnemu obowiązkowi wojskowemu, którym wydane zostały paszporty zagraniczne. Ewidencję tę w odniesieniu do osób w wieku od 18 do 21 lat wykorzystują wspomniane władze przy corocznem zestawianiu list poborowych.

§ 467. Powiatowe władze administracji ogólnej mają co miesiąc przesyłać do właściwej powiatowej komendy uzupełnień wykaz osób, podlegających powszechnemu obowiązkowi wojskowemu, począwszy od 21 roku życia, które zgodnie z niniejszemi przepisami otrzymały paszporty zagraniczne bez zezwoleń władz wojskowych.

Wykazy te powinny zawierać:

a) nazwisko i imię oraz narodowość,

b) rok urodzenia,

c) numer listy poborowej lub głównej księgi ewidencyjnej, a u oficerów pospolitego ruszenia - stopień oficerski,

d) imiona rodziców,

e) miejsce zamieszkania,

f) datę wydania paszportu,

g) cel wyjazdu, do jakiego kraju i na jaki okres czasu, a w razie udzielenia zezwolenia na wyjazd zagranicę w myśl § 460 - także liczbę i datę pisma władzy państwowej, która delegowała daną osobę zagranicę.

§ 468. Wydanie zezwolenia na wyjazd zagranicę przez władze wojskowe wpisuje powiatowy komendant uzupełnień do wojskowych dokumentów ewidencyjnych danej osoby.

Analogicznie powiatowy komendant uzupełnień wpisuje do tych dokumentów fakt wydania przez władze administracji ogólnej paszportu zagranicznego bez zezwoleń władz wojskowych, opierając się na wykazach, otrzymanych od tych władz w myśl § 467.

§ 469. Fakt wyjazdu zagranicę danej osoby wpisuje powiatowy komendant uzupełnień do wojskowych dokumentów ewidencyjnych po otrzymaniu z urzędu gminnego (meldunkowego) karty meldunkowej, stwierdzającej wymeldowanie się na wyjazd zagranicę.

§ 470. Wydanie zezwoleń na wyjazd zagranicę, jak również paszportów zagranicznych wstrzymują upoważnione niniejszemi przepisami władze (dowódcy okręgów korpusów, powiatowi komendanci uzupełnień, powiatowe władze administracji ogólnej, urzędy konsularne) z chwilą zarządzenia poboru, powołania do jakiejkolwiek służby wojskowej lub do zebrań kontrolnych, lecz jedynie w stosunku do osób, objętych danem wezwaniem. Wstrzymanie to trwa do czasu zadośćuczynienia danemu obowiązkowi wojskowemu.

Postanowienia ustępu l-go nie wykluczają możności stosowania postanowień § 459 pkt. b).

Minister Spraw Wojskowych może w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych także w czasie pokoju zarządzić czasowo zupełne wstrzymanie wydawania zezwoleń na wyjazdy zagranicę, jak również paszportów obywatelom polskim płci męskiej, podlegającym powszechnemu obowiązkowi wojskowemu, w zakresie i na czas, który uzna za potrzebny w interesie Państwa.

Minister Spraw Wojskowych może w porozumieniu z Ministrami: Spraw Wewnętrznych oraz Pracy i Opieki Społecznej ustalić inne warunki wyjazdu zagranicę dla osób, podlegających powszechnemu obowiązkowi wojskowemu, a wyjeżdżających zagranicę na roboty sezonowe.

§ 471. Przeciwko odmownemu załatwieniu prośby o zezwolenie na wyjazd zagranicę przez władze wojskowe przysługuje proszącemu w ciągu. 14 dni prawo odwołania się do bezpośrednio przełożonej władzy wojskowej, która decyduje ostatecznie.

§ 472. Z chwilą ogłoszenia mobilizacji następuje ogólne wstrzymanie zezwoleń na wyjazd zagranicę i paszportów zagranicznych wszystkim obywatelom płci męskiej podlegającym powszechnemu obowiązkowi wojskowemu.

Jeżeli te osoby przed ogłoszeniem mobilizacji już otrzymały zezwolenie na wyjazd zagranicą lub paszporty zagraniczne, nie należy dopuścić do wyjazdu ich z granic Państwa.

Z chwilą ogłoszenia mobilizacji otrzymanie paszportu zagranicznego przez osoby podlegające powszechnemu obowiązkowi wojskowemu może nastąpić wyłącznie na podstawie zezwolenia Ministra Spraw Wojskowych.

§ 473. Przepustki graniczne wydają wszystkim osobom, podlegającym powszechnemu obowiązkowi wojskowemu właściwe władze bez specjalnego zezwolenia władz wojskowych.

O wydaniu przepustek granicznych władze te nie zawiadamiają powiatowych komend uzupełnień.