Rozdział 9 - Służba podchorążych. Do art. 134 . - Wykonanie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 października 1932 r. o służbie wojskowej podoficerów i szeregowców.
Dz.U.1933.20.132
Akt utracił mocRozdział IX.
Służba podchorążych.
Służba podchorążych.
Podpis na akcie zobowiązania powinien być legalizowany sądownie lub notarjalnie.
Do art. 136 lit. a.
Kursu unitarnego nie przechodzą absolwenci korpusów kadetów i szkół podchorążych rezerwy. Dla innych kandydatów do szkół podchorążych wymienionych w ust. 1, kurs unitarny jest częścią składową szkolnictwa wojskowego, kształcącego na oficerów zawodowych.
Uczniowie kursu unitarnego pełnia służbę podchorążych i dotyczą ich przepisy odnoszące się do tej służby.
Kurs unitarny podlega komendatowi szkoły podchorążych piechoty.
Do art. 136 lit. b.
Do szkoły (na kurs unitarny) nie mogą być przyjęci kandydaci żonaci. Warunek ten nie odnosi się do podoficerów zawodowych, ubiegających się o przyjęcie do szkoły podchorążych dla podoficerów, którzy jednak ubiegając się o przyjęcie do szkoły, musza wykazać się decyzją dowódcy okręgu korpusu, iż małżeństwo ich odpowiada warunkom, jakie są stawiane oficerom celem uzyskania zezwolenia na zawarcie małżeństwa, z wyjątkiem warunku posiadania stopnia oficerskiego oraz czasokres służby w stopniu oficerskim.
Powyższe granice wieku mogą być jednak przesunięte:
1) kandydatom posiadającym pierwszy egzamin dyplomowy (półstudjum) szkół wyższych do 22 roku życia, jeżeli ubiegają się o przyjęcie na kurs unitarny, a do 23 roku życia, jeżeli ubiegają się o przyjęcie do szkół wymienionych w ust. 1 lit. a);
2) kandydatom posiadającym dyplom ukończenia szkół wyższych lub dyplom obserwatora albo wojskowego pilota - do 25 roku życia, jeżeli ubiegają się o przyjęcie na kurs unitarny, a do 26 roku życia, jeżeli ubiegają się o przyjęcie do szkół wymienionych w ust. 1 lit. a.
Minister Spraw Wojskowych ustala corocznie, w miarę potrzeb wojska, szkoły wyższe, których słuchacze albo absolwenci będą dopuszczeni do ubiegania się o przyjęcie do wymienionych szkół w powyższych granicach wieku;
Posiadanie kwalifikacyj moralnych przez kandydatów nie. pełniących czynnej służby wojskowej, z wyjątkiem absolwentów korpusów kadetów, ma być stwierdzone deklaracją (wzór Nr. 8) dwóch oficerów zawodowych, albo oficerów rezerwy, lub też dwóch osób zajmujących poważne stanowiska w społeczeństwie, którzy w deklaracji tej, na podstawie osobistej znajomości kandydata powinni wypowiedzieć swą opinję o jego kwalifikacjach moralnych, pozwalających na ubieganie się o przyjęcie do szkół, kształcących na oficerów zawodowych (na kurs unitarny).
Ukończenie z pomyślnym wynikiem analogicznych szkół zagranicą będzie uznane za równoznaczne ze szkołami polskiemi, jeżeli studja w szkołach zagranicznych będą nostryfikowane przez Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Wykształcenie ogólne ma być stwierdzone świadectwem (dyplomem) szkoły, posiadającej pełne prawa państwowe.
Rozkazy Ministra Spraw Wojskowych ustalają zakres wykształcenia specjalnego, jak również sposób stwierdzania tego wykształcenia.
Wyszkolenie wojskowe nie jest wymagane przy ubieganiu się o przyjęcie do szkoły podchorążych sanitarnych i na kurs unitarny.
Termin wnoszenia próśb, ich formę, załączniki oraz ich bieg ustalają poszczególne zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych.
Kandydaci do szkół opłacają taksy za badanie ich zdolności fizycznych i psychicznych, oraz za egzaminy konkursowe i sprawdzające, w wysokości określonej przez Ministra Spraw Wojskowych.
Do art. 136 lit. c).
W ramach tych komendanci szkół kształcących na oficerów zawodowych uskuteczniają przyjęcia kandydatów do podległych im szkół (na kurs unitarny).
Jeżeli liczba kandydatów odpowiadających warunkom ubiegania o przyjęcie do szkoły (na kurs unitarny), przekracza pięciokrotnie liczbę uczniów, ustaloną dla danej szkoły (kursu unitarnego) (§ 238), komisja przeprowadza segregację kandydatów, wedle ich kwalifikacyj umysłowych, moralnych, fizycznych lub też szczególnych warunków, stosownie do zarządzeń wydanych przez komendanta szkoły, przyczem za korzystniejszy warunek pod względem wieku uważa się wiek młodszy, pod względem stanu cywilnego, o ile chodzi o podoficerów zawodowych, stan wolny.
Po przeprowadzonej segregacji ustala komisja listę kandydatów, wedle kolejnych lokat kwalifikacyjnych. Prośby kandydatów, którzy otrzymali lokaty ponad 5-krotną liczbę uczniów, ustaloną dla danej szkoły (kursu unitarnego), zostają odrzucone.
O przyjęciu do szkoły (na kurs unitarny) kandydatów z liczby nieprzekraczającej 5-krotnie liczby uczniów, ustalonej dla danej szkoły (kursu unitarnego) przez Ministra Spraw Wojskowych, decydują wyniki konkursu, w skład którego może wejść, stosownie do zarządzeń Ministra Spraw Wojskowych: wstępny egzamin konkursowy albo sprawdzający z wykształcenia ogólnego, specjalnego i wyszkolenia wojskowego, oraz badania zdrowia, badania psychotechniczne i próby sprawności fizycznej.
Zakres egzaminów, badań i prób, sposób ich przeprowadzania i sposób oceny kandydatów ustalają szczególne zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych.
Na podstawie wyników konkursu, zostaje ustalona w drodze lokat, ostateczna lista kwalifikacyjna kandydatów. W kolejności lokat tej listy zostają przyjęci do szkoły (na kurs unitarny) kandydaci najlepiej się kwalifikujący, w ilości odpowiadającej liczbie uczniów, ustalonej przez Ministra Spraw Wojskowych.
Wykaz kandydatów zatwierdza komendant szkoły i ogłasza w rozkazie dziennym, jako imienną listę kandydatów, przyjętych do szkoły (na kurs unitarny).
Przyjęcie do szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji, uskuteczniają komendanci tych szkół we wzajemnem porozumieniu się, tworząc w tym celu komisję międzyszkolną, której przewodniczy komendant szkoły podchorążych piechoty.
Sposób działania tej komisji ustalają szczególne zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych.
Kandydaci, którzy nie zgłosili się w miejscu i w czasie, wyznaczonym przez komendanta szkoły (§ 5), zostają skreśleni z listy kandydatów, przyjętych do szkoły. Skreślenie z listy kandydatów, przyjętych do szkoły, ogłasza komendant szkoły w rozkazie dziennym.
Przyjęcie do szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych, oraz skreślenie z listy kandydatów przyjętych, jest notowane w dokumentach ewidencyjnych.
Absolwenci kursu unitarnego, przyjęci do jednej ze szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa lub inżynierji-zostają na zasadach konkursu (egzaminu sprawdzającego) i w ramach szczególnego rozdzielnika, przeniesieni z kursu unitarnego do tej szkoły.
Do art. 136 lit. d).
Przeniesienie podchorążych z jednej szkoły do drugiej lub w obrębie tej samej szkoły z jednej grupy szkolnej do drugiej, może nastąpić wyłącznie na prośbę podchorążego i za pisemną zgodą ojca lub prawnego zastępcy w razie jego małoletności, jeżeli proszący odpowiada lub zadośćuczyni warunkom ubiegania się o przyjęcie do szkoły (do grupy szkolnej, do której ma być przeniesiony, oraz jeżeli w tej szkole (grupie szkolnej) są wolne miejsca.
Natomiast prośby o przeniesienie z jednej szkoły do innej rozpatrują komendanci tych szkół we wzajemnem porozumieniu. Przeniesienie zarządza Minister Spraw Wojskowych na podstawie wniosku komendanta szkoły, do której stanu faktycznego uczniów należy podchorąży, proszący o przeniesienie.
Do art. 136 lit. e).
Szczegółowy przebieg studjów, podział na okresy nauk, daty rozpoczynania i kończenia roku szkolnego, jako też przerw świątecznych i wakacyjnych, programy nauk i metody nauczania, sposób klasyfikacji i oceny uczniów, ustalają szczególne zarządzenia Ministra Spraw Wojskowych.
W szczególnych przypadkach może być taki podchorąży na wniosek komendanta szkoły przeniesiony przez Ministra Spraw Wojskowych na praktykę do odpowiedniej formacji wojskowej do czasu ponownego powołania go do szkoły. Absolwenci korpusów kadetów lub szkół podchorążych rezerwy, mogą być w takich przypadkach cofnięci jednorazowo z pierwszego rocznika szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji na kurs unitarny.
Powtarzanie przez podchorążego roku szkolnego (okresu nauk), na skutek niedostatecznych postępów w nauce, spowodowanych brakiem zdolności lub pilności jest niedopuszczalne.
Podchorążowie, co do których pod względem charakteru lub zupełnego opanowania przedmiotów studjów, zachodzą wątpliwości, są poddawani przed przejściem na wyższy rocznik lub przed mianowaniem podporucznikiem zawodowym, dodatkowym egzaminom, ćwiczeniom, lub praktykom w czasie przerw wakacyjnych lub po tych przerwach.
Czas trwania dodatkowej praktyki po ukończeniu szkoły przed mianowaniem podporucznikiem zawodowym, nie może przekraczać jednego roku.
Zależnie od wyników dodatkowego egzaminu, ćwiczeń lub praktyki, podchorążowie tacy są promowani na wyższy rocznik, lub też mianowani podporucznikami zawodowymi, albo też zwalniani ze szkoły.
Uczniowie tej szkoły, którzy w ustalonym dla tej szkoły czasokresie studjów (§ 228 lit. c) nie uzyskają dyplomów uniwersyteckich, przechodzą w charakterze podchorążych do formacyj wojskowych na fachową praktykę, z obowiązkiem uzyskania w przeciągu jednego roku dyplomu. W przypadku nieuzyskania w tym terminie dyplomu zostają mianowani podporucznikami zawodowymi w grupie oficerów administracyjno-sanitarnych.
Szczegółowe zarządzenia w sprawie wymienionych zobowiązań zawierają odrębne przepisy, wydane przez Ministra Spraw Wojskowych.
Podoficerowie zawodowi, pełniący służbę w charakterze podchorążych, mają prawo do umundurowania, zakwaterowania i wyżywienia na warunkach określanych przez Ministra Spraw Wojskowych;
W przypadku, gdy żołd wynikający z posiadanego przed wstąpieniem do szkoły stopnia wojskowego, jest mniejszy od żołdu przewidzianego w ust. 1, podchorąży otrzymuje żołd przewidziany w tym ustępie; natomiast gdy żołd wynikający z posiadanego przed wstąpieniem do szkoły stopnia wojskowego, jest wyższy od żołdu przewidzianego w ust. 1, podchorąży pobiera żołd związany z posiadaniem rzeczywistego stopnia wojskowego.
Do art. 137.
Kandydaci ci stają przed komisją poborową celem zaciągnięcia ich do wojska.
Kandydaci, którzy nie stawili się przed komisją poborową, zostają skreśleni z listy uczniów przyjętych do szkoły (na kurs unitarny).
Do art. 141.
Do art. 142 - 145.
Zwolnienie ze służby wojskowej, pełnionej w charakterze podchorążych, ma nastąpić najpóźniej do dni 3-ch od chwili zaistnienia podstaw do zarządzenia względnie przeprowadzenia tego zwolnienia.
Podchorążym, mianowanym podporucznikami zawodowymi, zalicza komendant szkoły czas służby pełnionej w charakterze podchorążych, na poczet obowiązkowej służby czynnej, jeżeli nie uczynili jej zadość przed zaliczeniem do stanu faktycznego uczniów szkoły, lub na poczet zobowiązania się do służby zawodowej, jeżeli w chwili zaliczenia do stanu faktycznego uczniów szkoły, pełnili służbę wojskową w charakterze podoficerów zawodowych. Zaliczenie to nie może być uskutecznione w wymiarze większym, jak w stosunku dzień za dzień, a łącznie z obowiązkową służbą czynną (ze służbą zawodową), pełnioną przed zaliczeniem do stanu faktycznego uczniów szkoły, w wymiarze większym od czasokresu obowiązkowej służby czynnej, przewidzianego w ustawie o powszechnym obowiązku wojskowym, lub od czasokresu złożonego zobowiązania się do służby zawodowej w charakterze podoficera zawodowego.
Dokumenty ewidencyjne i personalne podchorążych, mianowanych podporucznikami zawodowymi, przesyła komendant szkoły do centrali ewidencyjnej danego korpusu osobowego (grupy osobowej) oficerów zawodowych, a wyciąg ewidencyjny właściwemu powiatowemu komendantowi uzupełnień.
Takim podchorążym zalicza komendant szkoły czas służby pełnionej w charakterze podchorążych, analogicznie do postanowień ust. 2 § 254, a nabyte wyszkolenie na zasadach art. 149.
Tym podchorążym może komendant szkoły nadać również tytuł podchorążego rezerwy, na zasadach art. 149.
Podchorążych zwolnionych ze służby, pełnionej w charakterze podchorążych na skutek wyboru na posła lub senatora, przenosi komendant szkoły do rezerwy, a jeżeli w chwili zaliczenia do stanu faktycznego uczniów szkoły pełnili służbę zawodową w charakterze podoficerów zawodowych, w stan nieczynny (art. 105 ust. ost.).
Dokumenty ewidencyjne podchorążych, przeniesionych do rezerwy, przesyła komendant szkoły właściwemu powiatowemu komendantowi uzupełnień, a przeniesionych w stan nieczynny, dowódcy właściwej formacji macierzystej.
Takim podchorążym nie może być czas służby pełnionej w charakterze podchorążego, zaliczony na poczet obowiązkowej służby czynnej, ćwiczeń w rezerwie lub czasokresu złożonego zobowiązania do służby zawodowej w charakterze podoficera zawodowego.
Dokumenty ewidencyjne zwolnionych podchorążych przesyła komendant szkoły właściwemu powiatowemu komendantowi uzupełnień.
Może być ono wydane na podstawie prawomocnego wyroku sądowego, lub prawomocnego orzeczenia karnego władzy administracyjnej, pociągających za sobą skutki określone w art. 144 lit. a) lub b), albo też na podstawie orzeczenia komisji dyscyplinarnej, pociągającego za sobą degradację (art. 144 lit. c).
Wydalenie ze szkoły na powyższej podstawie ogłasza komendant Szkoły w rozkazie dziennym, podając powody wydalenia, oraz stwierdzając w rozkazie skutki, jakie pociąga za sobą wydalenie ze szkoły (z kursu unitarnego) w myśl art. 145. Wydalenie ze szkoły jest notowane również w ewidencji.
Do art. 146.
O zwolnieniu orzeka komendant szkoły.
Podstawę orzeczenia komendanta szkoły w sprawie zwolnienia z powodów przewidzianych pod lit. a), b), c) stanowi albo protokół dochodzenia przeprowadzonego celem ustalenia decydujących dla zwolnienia faktów i okoliczności, albo też opinja o ogólnych kwalifikacjach podchorążego na oficera zawodowego, ustalana na okresowych lub końcowych konferencjach klasyfikacyjnych.
W przypadku wniesienia przeciw podchorążemu doniesienia karnego z powodu podejrzenia go o popełnienie czynu przestępnego, komendant szkoły, o ile nie zarządził zwolnienia w myśl pkt. a), b) lub c), odsyła takiego podchorążego do formacji wojskowej na czas do prawomocnego ukończenia postępowania sądowego, o ile nie został zarządzony areszt tymczasowy lub śledczy. O dalszej służbie wojskowej w charakterze podchorążego, lub o zwolnieniu lub wydaleniu podchorążego ze szkoły (z kursu unitarnego), decyduje komendant szkoły, zależnie od wyników postępowania sądowego.
Prośba o zwolnienie ma być wniesiona pisemnie przez podchorążego, a w razie jego niepełnoletności przez ojca lub prawnego zastępcę, ż podaniem powodów, które powinny być uwiarogodnione.
Prośba o zwolnienie za szkoły (z kursu unitarnego) może być uwzględnioną:
oraz
W wypadkach wątpliwych można uzależnić zgodę na zwolnienie ze Szkoły (z kursu unitarnego) od poprzedniego zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb Państwa na utrzymanie i kształcenie podchorążego w czasie służby pełnionej w charakterze podchorążego.
Podchorążowie zwolnieni ze szkoły, nie mogą być przyjęci powtórnie do tej samej lub innej szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych, z wyjątkiem przypadku określonego w § 244 ust. 1.
Do art. 148.
Zwolnieni ze służby wojskowej, pełnionej w charakterze podchorążego z powodu braku fizycznych lub psychicznych zdolności do tej służby - o ile została dla nich ustaloną zupełna niezdolność do służby wojskowej (kat. E.) w myśl ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym - tudzież zwolnieni ze służby w charakterze podchorążego z powodu utraty obywatelstwa polskiego, lub zwolnienia od powszechnego obowiązku wojskowego z powodu ubiegania się o obce obywatelstwo (art. 146 lit. a) - są równocześnie zwolnieni od powszechnego obowiązku wojskowego (§ 267 ust. ost.).
Absolwentom korpusów kadetów może być zaliczony czas służby pełnionej w charakterze podchorążego, po ukończeniu z pomyślnym wynikiem co najmniej pierwszego rocznika szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa lub inżynierji, a jeżeli w myśl § 244 ust. 2 zostali cofnięci na kurs unitarny, po ukończeniu tego kursu.
Zaliczenie czasu służby, pełnionej w charakterze podchorążych, na poczet obowiązkowej służby czynnej orzeka komendant szkoły, kształcącej na oficerów zawodowych, ogłaszając je w rozkazie dziennym i notując w dokumentach ewidencyjnych z ustaleniem w miesiącach i dniach wymiaru tego zaliczenia.
Zwolnionym ze służby podchorążych, którym zaliczono czas tej służby na poczet obowiązkowej służby czynnej, nie przysługuje z tytułu przysposobienia wojskowego dalsza ulga co do czasokresu obowiązkowej służby czynnej.
Zwolnionych ze służby, pełnionej w charakterze podchorążych, którym nie zaliczono czasu tej służby na poczet obowiązkowej służby czynnej, urlopuje komendant szkoły do czasu wcielenia przez właściwego powiatowego komendanta uzupełnień,- przesyłając mu dokumenty ewidencyjne zwolnionych. Wcielenie do czynnej służby następuje na ogólnych zasadach.
Zwolnionych ze służby pełnionej w charakterze podchorążych, a obowiązanych do służby w rezerwie lub w pospolitem ruszeniu (§ 264 ust. 1 lit. b) lub c), tudzież zwolnionych od powszechnego obowiązku wojskowego (§ 264 ust. ost.) zwalnia komendant szkoły z szeregów, a ich dokumenty ewidencyjne przesyła właściwemu powiatowemu komendantowi uzupełnień.
Do art. 149.
Absolwentom korpusów kadetów może być nadany tytuł podchorążych rezerwy po ukończeniu z pomyślnym wynikiem co najmniej pierwszego rocznika szkół podchorążych: piechoty, kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji, a w przypadku cofnięcia ich na kurs unitarny (w myśl § 244), po ukończeniu z pomyślnym wynikiem kursu unitarnego.
Nadanie tytułu podchorążego rezerwy ogłasza komendant szkoły w rozkazie dziennym i notuje w dokumentach ewidencyjnych, ustalając równocześnie zaliczenie wyszkolenia, nabytego w szkole, kształcącej na oficerów zawodowych, za szkołę podchorążych rezerwy, przyczem ukończenie co najmniej kursu unitarnego może być zaliczone za szkolę podchorążych rezerwy piechoty, ukończenie co najmniej pierwszego rocznika szkół podchorążych: kawalerji, artylerji, lotnictwa i inżynierji za szkołę podchorążych rezerwy analogicznych rodzajów wojska.
Zwolnionym ze szkoły (art. 142 lit. f) podchorążym, którym nie został nadany tytuł podchorążych rezerwy, może komendant szkoły zaliczyć wyszkolenie, nabyte w szkole (na kursie unitarnym), kształcącej na oficerów zawodowych, za pułkową szkołę podoficerską, jeżeli zakres ich wyszkolenia odpowiada zakresowi pułkowej szkoły podoficerskiej danego rodzaju wojska, oraz jeżeli ich kwalifikacje moralne odpowiadają wymaganiom, stawianym podoficerom.
Zaliczenie powyższe ogłasza komendant szkoły w rozkazie dziennym i notuje w dokumentach ewidencyjnych.
Do art. 150.
Zaliczenie to może nastąpić, jeżeli zwolniony ze szkoły podoficer zawodowy posiada co najmniej dobre kwalifikacje w zakresie dowodzenia i instruowania.