Dział 4 - Oszacowanie przymusowo wykupionych majątków i wynagrodzenie za te majątki. - Wykonanie reformy rolnej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1926.1.1

Akt utracił moc

Wersja od: 28 października 1934 r.

Dział  IV.

Oszacowanie przymusowo wykupionych majątków i wynagrodzenie za te majątki.

Art.  27.

1) Cenę wykupu nieruchomości ziemskich, przymusowo wykupywanych, stanowi łączny szacunek gruntów, budowli, drzewostanów i wód oraz niezamortyzowanej części nakładów meljoracyjnych, zmniejszony o wartość obciążających te nieruchomości serwitutów.

2) Szacunek gruntów, budowli, drzewostanów i wód dokonywany będzie przez odpowiednie zastosowanie przepisów, obowiązujących przy ustalaniu wartości nieruchomości dla opłaty podatku majątkowego, zawartych w rozporządzeniu Ministra Skarbu z dnia 15 listopada 1923 r. (Dz. U. R. P. Nr 123, poz. 996).

3) 25 Powołane w części 2 przepisy powinny być zmienione dla celów, w tym artykule wskazanych, na mocy rozporządzenia Ministra Reform Rolnych, wydanego w porozumieniu z Ministrem Skarbu oraz Ministrem Rolnictwa i Dóbr Państwowych, a to celem uwzględnienia w tych przepisach stanu kultury oraz zmian, zaszłych w stosunkach gospodarczych. W następstwie rewizje tych przepisów będą dokonywane co lat 2.

4) Wartość dokonanych nakładów meljoracyjnych winna być udowodniona przez właściciela wykupywanego majątku. Sposób określania niezamortyzowanej części tych nakładów ustali rozporządzenie Ministra Reform Rolnych, wydane w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Dóbr Państwowych.

5) Wartość obciążających nieruchomości serwitutów ustalona będzie według zasad, stosowanych przy przymusowej likwidacji serwitutów.

Art.  28.

1) Oszacowanie przymusowe wykupywanego majątku na zasadach art. 27 dokonywa okręgowy urząd ziemski, opierając się na opinji komisji klasyfikacyjno-szacunkowych co do podziału użytków na klasy, określenia wartości tych użytków oraz wartości budowli, drzewostanów i wód.

2) Komisje klasyfikacyjno-szacunkowe składają się z przedstawicieli: Ministra Reform Rolnych, jako przewodniczącego, Ministra Skarbu i Ministra Rolnictwa i Dóbr Państwowych oraz trzech zaprzysiężonych znawców po jednym z pośród przedstawicieli większej (ponad 180 ha) i mniejszej własności oraz bezrolnych pracowników rolnych. W razie potrzeby, a w każdym razie na żądanie właściciela, komisja powołuje odpowiednich rzeczoznawców.

3) 26 Sposób postępowania okręgowego urzędu ziemskiego przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia za przymusowo wykupywane majątki, jak również sposób powoływania członków komisji klasyfikacyjno-szacunkowej, liczbę członków, konieczną dla ważności uchwał oraz postępowanie tych komisyj określi rozporządzenie Ministra Reform Rolnych, wydane w porozumieniu z Ministrami Skarbu oraz Rolnictwa i Dóbr Państwowych.

Art.  29.

1) 27 Na podstawie dokonanego w myśl art. 27 i 28 oszacowania okręgowy urząd ziemski ustala według przepisów działu IV niniejszej ustawy w drodze orzeczenia, powziętego po przeprowadzeniu rozprawy, wynagrodzenie za wykupione i objęte w posiadanie nieruchomości ziemskie lub ich części.

2) 28 (skreślona).

3) 29 Orzeczenia okręgowego urzędu ziemskiego, wydane w myśl cz. 1, są ostateczne. Gdyby jednak właściciel lub wierzyciel uważali, że z tytułu wynagrodzenia za przymusowo wykupioną nieruchomość ziemską lub jej część zostało przyznane odszkodowanie niezgodnie z zasadami, przyjętemi w ustawie niniejszej, to służyć im będzie wciągu 30 dni po otrzymaniu odpisu orzeczenia prawo zwrócenia się na drogę cywilno-sądową zgodnie z postanowieniem art. 25 ustawy z dnia 11 sierpnia 1923 r. o zakresie działania Ministra Reform Rolnych i organizacji urzędów i komisyj ziemskich (Dz. U. R. P. Nr 90, poz. 706).

4) Tryb postępowania na drodze cywilno-sądowej w tym wypadku określi osobna ustawa.

Do czasu zaś wydania tej ustawy stosowany będzie tryb postępowania, przewidziany w ustawach dzielnicowych dla spraw spornych przy całkowitem zastosowaniu przepisów działu IV niniejszej ustawy.

Art.  30.

1) 30 Postanowienia art. 27 i 28 nie mają zastosowania do majątków, wykupywanych na mocy p. c) art. 3 oraz majątków, przejętych na własność Państwa na mocy dekretu Nr. 257 Naczelnego Dowódcy Wojsk Litwy Środkowej z dnia 30 maja 1921 r. w przedmiocie przejścia na własność Państwa dla celów reformy rolnej majątków ziemskich otrzymanych lub nabytych w drodze przywilejów (Dz. U. Tymcz. Komisji Rządzącej Litwy Środkowej Nr. 20/30).

2) 31 W wypadku przymusowego wykupu tych majątków okręgowy urząd ziemski ustali w drodze orzeczenia, powziętego po przeprowadzeniu rozprawy cenę wykupu nieruchomości według faktycznie uiszczonej ceny ostatniego odpłatnego nabycia danego majątku, lub jego części, z uwzględnieniem istniejących zmian, zaszłych w tym majątku po jego nabyciu za powyższą cenę, czyli z odliczeniem zmniejszenia wartości majątku i doliczeniem wartości pożytecznych dla majątków wkładów, uskutecznionych przez właściciela. W braku dowodów, stwierdzających faktycznie uiszczoną cenę nabycia, ustali ją okręgowy urząd ziemski na podstawie cen, płaconych za majątki, nabywane w zbliżonym czasie i podobnych warunkach; wynagrodzenie za te majątki w żadnym wypadku nie może przekraczać norm, obowiązujących z mocy art. 27 przy przymusowym wykupie.

3) 32 Od orzeczeń powyższych okręgowego urzędu ziemskiego przysługują stronom zwykłe środki prawne.

Art.  31. ³³

1) Ustalone w myśl art. 29 lub art. 30 wynagrodzenie za nieruchomości ziemskie przymusowo wykupywane będzie wypłacone właścicielowi lub złożone do depozytu w 20% w gotówce i w 80% w obligacjach 3% państwowej renty ziemskiej w złotych w złocie według wartości nominalnej.

2). Wynagrodzenie to uiszczone będzie w dwóch ratach:

a) 75% tymczasowo obliczonego szacunku - przed objęciem nieruchomości w posiadanie Państwa;

b) w pozostałej części - w ciągu 30 dni od uprawomocnienia się orzeczenia, ustalającego to wynagrodzenie.

3). Odsetki w wysokości 3 od sta rocznie uiszczone będą w gotówce łącznie z drugą ratą wynagrodzenia za czas od objęcia nieruchomości w posiadanie do dnia wypłaty tej raty.

4). Wymienione w lit. a cz. 2 artykułu niniejszego 75% szacunku obliczane będzie osobno dla każdej z dwóch części wynagrodzenia, wymienionych w cz. 1 artykułu niniejszego.

Art.  32.

1) W razie odmowy właściciela przyjęcia wynagrodzenia, w razie jego niewłasnowolności lub w braku zastępcy prawnego lub pełnomocnika, sporu o prawa własności, w razie toczącego się postępowania spadkowego, oraz w razie obciążeń hipotecznych, względnie rzeczowych, lub zajęcia sądowego dla wierzytelności, którym służy prawo zaspokojenia z wartości wykupionego majątku - okręgowy urząd ziemski złoży do depozytu sądu dla wypłacenia komu należy wedle odrębnie wydanych przepisów prawnych (art. 26) część wynagrodzenia w wysokości, zabezpieczającej sumy sporne. W braku takich przepisów prawnych, złożone wynagrodzenie po uprawomocnieniu się orzeczenia, które je ustala, sąd rozdzieli według obowiązujących w miejscu położenia wykupionego majątku ustaw o rozdziale licytacyjnej ceny kupna.

W razie zastosowania przymusowego wykupu do majątków, związanych ograniczeniami prawa własności (Dział IX), wynagrodzenie za te majątki okręgowy urząd ziemski złoży do depozytu w myśl postanowień art. 78.

2) 34 Z chwilą złożenia wynagrodzenia do depozytu wszelkie ciężary i wierzytelności, nie przejęte przez Skarb Państwa, obciążają depozyt, a wpisy hipoteczne dla zabezpieczenia tych ciężarów i wierzytelności, istniejące na nieruchomości wykupionej lub jej części, ulegają skreśleniu na jednostronny wniosek urzędów ziemskich.

Art.  33. ³⁵

O ile przy podziale złożonego do depozytu według art. 32 wynagrodzenia sąd ustali należność na rzecz pokrycia wierzytelności instytucji długoterminowego kredytu, a wierzytelność ta nie zostanie przyjęta przez Skarb Państwa w trybie art. 26 ustawy niniejszej, to należność ta będzie uiszczona w obligacjach państwowej renty ziemskiej według wartości nominalnej z kuponami bieżącemi od dnia złożenia wynagrodzenia lub pierwszej jego raty do depozytu sądowego, o ile płatna w gotówce część wynagrodzenia będzie nie wystarczająca. Na żądanie instytucji kredytu długoterminowego Minister Skarbu zamieni według wartości nominalnej obligacje państwowej renty ziemskiej na listy zastawne tej instytucji z odpowiedniemi kuponami..

Art.  34.

1) 36 Obligacje 3% państwowej renty ziemskiej w złocie (cz. 1 art. 31) z sześćdziesięcioletnim okresem umorzenia, zabezpieczone całym majątkiem i dochodami Skarbu Państwa, a w tej liczbie należnościami Skarbu Państwa od nabywców gruntów, wykupionych na mocy ustawy niniejszej, emitować będzie Minister Skarbu dla zużycia ich przez Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych na cele, przewidziane w ustawie niniejszej, w sumie, nie przekraczającej ogółem 300 miljonów złotych w złocie.

2) 37 Listy państwowej renty ziemskiej opiewać będą na złote w złocie, stosownie do przepisów art. 16 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 5 listopada 1927 r. w sprawie zmiany ustroju pieniężnego (Dz. U. R. P. Nr. 97, poz. 855).

3) Sumę, na którą mają być co roku wypuszczone listy państwowej renty ziemskiej, jak również bliższe przepisy o formie i treści tych listów, o kwotach, na które opiewać mają poszczególne listy, o liczbie kuponów, dołączonych do każdego listu, o terminie płatności kuponów, o planie umorzenia listów, o trybie ich umorzenia i innych warunkach emisji, ustali rozporządzenie Ministra Skarbu, wydane w porozumieniu z Ministrem Reform Rolnych.

Art.  35.

1) Państwowa renta ziemska będzie ulegała umorzeniu w miarę spłacania należności za parcele, utworzone z przymusowo wykupionych obszarów przez nabywców tych parcel.

2) Umorzenie dokonywać się będzie przez wycofanie listów z obiegu w drodze losowania lub wykupu na giełdzie, bądź z wolnej ręki. Wypłata za wylosowane listy dokonywać się będzie według nominalnej wartości.

3) Z dniem wylosowania listu państwowej renty ziemskiej ustanie jego oprocentowanie.

4) Listy państwowej renty ziemskiej mogą być przedstawione do spłaty w ciągu lat 30 od dnia ich wylosowania, kupony zaś w ciągu lat 5 od dnia ich płatności. Listy państwowej renty ziemskiej i kupony, nie przedstawione do spłaty w powyższych terminach, ulegają przedawnieniu.

Art.  36. ³⁸

Obligacje 3% państwowej renty ziemskiej mają wszelkie prawa papierów, posiadających bezpieczeństwo pupilarne, i będą przyjmowane na rękojmie i kaucje według kursu, ustalonego przez Ministra Skarbu dla poszczególnych seryj tych obligacyj. Obligacje te będą przyjmowane przez Skarb Państwa według wartości nominalnej od wszystkich ich posiadaczy na spłatę wszystkich zaległych bezpośrednich podatków państwowych oraz podatku od spadków i darowizn, których termin płatności upłynął przed dniem 1 stycznia 1933 r. Ponadto osoby, które wykażą, że one lub ich spadkodawcy otrzymali obligacje 3% państwowej renty ziemskiej tytułem wynagrodzenia za nieruchomości, przymusowo od nich wykupione, lub też, jako spłatę ich wierzytelności w wyniku przeprowadzonego przez sąd rozdziału wynagrodzenia, będą mogły spłacać temi obligacjami wszelkie należności z tytułu bezpośrednich podatków państwowych, płatne po dniu 31 grudnia 1932 r. do wysokości połowy tych należności przy jednoczesnej wpłacie co najmniej drugiej połowy w gotówce. Podatek zaś od spadków i darowizn osoby, wymienione w zdaniu poprzedniem, będą mogły spłacać obligacjami w całości.

Art.  37.

1) Obywatele państw obcych, właściciele nieruchomości ziemskich, przejętych przez Państwo na zasadach niniejszej ustawy, o ile sprawa ich wynagrodzenia nie będzie załatwiona w drodze układu międzypaństwowego, otrzymują wynagrodzenie za przejęte grunty podług zasad działu IV ustawy niniejszej, jeżeli państwo, którego są obywatelami, nie stosuje wywłaszczenia bez odszkodowania. Jednak odszkodowanie, przypadać mogące obywatelowi obcemu w Polsce, nie może być korzystniejsze niż to, któreby otrzymał w analogicznym wypadku obywatel polski w odnośnem państwie.

2) 39 W braku jednego z warunków powyższych Minister Rolnictwa i Reform Rolnych w porozumieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych może wstrzymać wypłacenie wynagrodzenia za wykupiony majątek w całości lub w części do czasu usunięcia ograniczeń obywateli polskich w odnośnem państwie, względnie do czasu wypłacenia obywatelom polskim w tem państwie wynagrodzenia za wywłaszczoną ziemię.

²⁵ Art. 27 cz. 3 zmieniona przez art. 17 pkt 12 rozporządzenia z dnia 11 lipca 1932 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w zakresie administracji rolnictwa i reform rolnych (Dz.U.32.67.622) z dniem 20 sierpnia 1932 r.

²⁶ Art. 28 cz. 3 zmieniona przez art. 17 pkt 13 rozporządzenia z dnia 11 lipca 1932 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w zakresie administracji rolnictwa i reform rolnych (Dz.U.32.67.622) z dniem 20 sierpnia 1932 r.

²⁷ Art. 29 cz. 1 zmieniona przez art. 17 pkt 14 rozporządzenia z dnia 11 lipca 1932 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w zakresie administracji rolnictwa i reform rolnych (Dz.U.32.67.622) z dniem 20 sierpnia 1932 r.

²⁸ Art. 29 cz. 2 skreślona przez art. 17 pkt 14 rozporządzenia z dnia 11 lipca 1932 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w zakresie administracji rolnictwa i reform rolnych (Dz.U.32.67.622) z dniem 20 sierpnia 1932 r.

²⁹ Art. 29 cz. 3:

zmieniona przez art. 5 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 marca 1928 r. o powództwie cywilnem o odszkodowanie z tytułu wynagrodzenia za nieruchomość przymusowo wykupioną lub przejętą na rzecz Państwa (Dz.U.28.27.253) z dniem 12 marca 1928 r.

- zmieniona przez art. 17 pkt 14 rozporządzenia z dnia 11 lipca 1932 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w zakresie administracji rolnictwa i reform rolnych (Dz.U.32.67.622) z dniem 20 sierpnia 1932 r.

³⁰ Art. 30 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o wynagrodzeniu za nieruchomości ziemskie, wypłacanem na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz.U.33.31.265) z dniem 4 maja 1933 r.

³¹ Art. 30 cz. 2 zmieniona przez art. 17 pkt 15 rozporządzenia z dnia 11 lipca 1932 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w zakresie administracji rolnictwa i reform rolnych (Dz.U.32.67.622) z dniem 20 sierpnia 1932 r.

³² Art. 30 cz. 3 zmieniona przez art. 17 pkt 15 rozporządzenia z dnia 11 lipca 1932 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w zakresie administracji rolnictwa i reform rolnych (Dz.U.32.67.622) z dniem 20 sierpnia 1932 r.

³³ Art. 31:

- zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o wynagrodzeniu za nieruchomości ziemskie, wypłacanem na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz.U.33.31.265) z dniem 4 maja 1933 r.

- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Prezydenta z dnia 24 października 1934 r. o wynagrodzeniu za nieruchomości ziemskie przymusowo wykupywane na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej lub przejęte na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1920 r. o przejęciu na własność Państwa ziemi w niektórych powiatach Rzeczypospolitej. (Dz.U.34.94.843) z dniem 28 października 1934 r.

³⁴ Art. 32 cz. 2 zmieniona przez art. 17 pkt 17 rozporządzenia z dnia 11 lipca 1932 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w zakresie administracji rolnictwa i reform rolnych (Dz.U.32.67.622) z dniem 20 sierpnia 1932 r.

³⁵ Art. 33 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o wynagrodzeniu za nieruchomości ziemskie, wypłacanem na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz.U.33.31.265) z dniem 4 maja 1933 r.

³⁶ Art. 34 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o wynagrodzeniu za nieruchomości ziemskie, wypłacanem na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz.U.33.31.265) z dniem 4 maja 1933 r.

³⁷ Art. 34 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o wynagrodzeniu za nieruchomości ziemskie, wypłacanem na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz.U.33.31.265) z dniem 4 maja 1933 r.

³⁸ Art. 36 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o wynagrodzeniu za nieruchomości ziemskie, wypłacanem na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz.U.33.31.265) z dniem 4 maja 1933 r.

³⁹ Art. 37 cz. 2 zmieniona przez art. 17 pkt 18 rozporządzenia z dnia 11 lipca 1932 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w zakresie administracji rolnictwa i reform rolnych (Dz.U.32.67.622) z dniem 20 sierpnia 1932 r.