Rozdział 7 - Zakresy i terminy badań technicznych - Warunki techniczne dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki ciśnieniowe statków powietrznych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2003.104.976

Akt utracił moc

Wersja od: 13 czerwca 2003 r.

Rozdział  7

Zakresy i terminy badań technicznych

§  25.

1. Badanie typu jest obowiązkowe dla urządzeń, o których mowa w § 15 pkt 1. Wytwarzający może zgłaszać do tego badania również inny osprzęt lub zbiorniki.

2. W badaniach typu może uczestniczyć jako obserwator przedstawiciel zlecającego badanie.

§  26.

1. Wytwarzający przygotowuje zbiornik lub osprzęt i zgłasza je do badania typu do WDT.

2. Do zgłoszenia powinno być załączone oświadczenie wytwarzającego o właściwym przygotowaniu do badań przekazywanego egzemplarza zbiornika lub osprzętu.

3. Program badań typu, uwzględniający wymagania określone w rozporządzeniu oraz obejmujący sprawdzenie podanych w uzgodnionej dokumentacji technicznej parametrów urządzenia, ustala WDT.

4. Badanie typu powinno być przeprowadzone na odpowiednim stanowisku, ustalonym z WDT, u wytwarzającego lub w specjalistycznej jednostce badawczej.

5. WDT w badaniu typu może wykorzystać lub uznać wyniki badań i opinii wykonanych przez laboratorium wytwarzającego lub inne jednostki dozoru technicznego.

§  27.

1. Badaniem typu może być objęty typoszereg zbiorników; w takim przypadku poddaje się badaniom wybrane przez WDT egzemplarze z tego typoszeregu.

2. Zbiorniki mogą być zakwalifikowane do tego samego typoszeregu, jeżeli:

1) są wytwarzane w oparciu o te same specyfikacje techniczne;

2) posiadają te same kształty geometryczne; różne może być jedynie ułożenie króćców;

3) są zbudowane z tych samych materiałów;

4) w przypadku różnej ich długości różnią się tylko wymiarami otworów inspekcyjnych, ich ilością i rozmieszczeniem.

§  28.

1. Wytwarzający powinien przygotować i zgłosić zbiornik do badania sprawdzającego.

2. Badanie sprawdzające polega na wykonaniu:

1) badania budowy;

2) próby ciśnieniowej;

3) dodatkowej próby gazowej;

4) badania specjalnego, ustalonego w dokumentacji technicznej zbiornika.

§  29.

1. Badanie budowy polega na sprawdzeniu:

1) zgodności wykonania zbiornika z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu i dokumentacji technicznej;

2) stanu ścianek zbiornika i jakości złączy;

3) oznaczeń;

4) osprzętu;

5) masy próżnego zbiornika;

6) prawidłowości ustalenia masy netto czynnika roboczego;

7) prawidłowości ustalenia masy brutto;

8) innych cech, zależnie od konstrukcji zbiornika i stosowanego materiału.

2. Masa próżnego zbiornika powinna być ustalona przez zważenie z dokładnością do trzech cyfr znaczących.

3. Elementy zbiornika, których badanie budowy wykonano u wytwarzającego, mogą nie być poddawane powtórnemu badaniu podczas badania budowy całego zbiornika.

§  30.

1. Próba ciśnieniowa zbiornika powinna być wykonana jako próba hydrauliczna lub, za zgodą WDT, jako próba gazowa.

2. Temperatura czynnika próbnego nie powinna być niższa niż 10°C i wyższa niż 40°C, jeżeli w dokumentacji technicznej zbiornika nie ustalono inaczej.

3. Ciśnienie należy podnosić jednostajnie do wysokości ciśnienia próbnego i utrzymać je przez 1 minutę.

4. Oględziny zbiornika przeprowadza się przy ciśnieniu równym najwyższemu ciśnieniu roboczemu.

5. Wynik próby ciśnieniowej uznaje się za pozytywny, jeżeli w czasie próby nie stwierdzono pęknięć, niedopuszczalnych odkształceń trwałych i przenikania cieczy lub gazu.

6. W ramach próby ciśnieniowej należy dodatkowo sprawdzić pojemność zbiornika, przez pomiar masy lub objętości wody wypełniającej zbiornik.

§  31.

1. Dodatkowej próbie gazowej podlegają:

1) zbiorniki spawane;

2) zbiorniki bezszwowe do gazów palnych, trujących lub chemicznie nietrwałych.

2. Dodatkową próbę gazową należy przeprowadzać pod warstwą wody przy użyciu sprężonego powietrza lub azotu, jako czynnika próbnego.

3. Wartość ciśnienia dodatkowej próby gazowej powinna być równa najwyższemu ciśnieniu roboczemu.

4. Zbiorniki poddane próbie gazowej zastępującej próbę hydrauliczną nie podlegają dodatkowej próbie gazowej.

§  32.

1. W ramach badań sprawdzających poddaje się próbie niszczącej wybrany wyrywkowo, co najmniej jeden zbiornik na 100 wyprodukowanych lub jeden z partii zbiorników mniejszej niż 100.

2. Próba niszcząca polega na poddaniu zbiornika próbie hydraulicznej na ciśnienie niszczące.

3. Wynik próby uznaje się za negatywny, jeżeli ciśnienie, przy którym nastąpiło pęknięcie lub trwałe niedopuszczalne odkształcenie ścianek zbiornika, jest mniejsze od wartości określonych w § 6 ust. 3.

4. W razie negatywnego wyniku próby niszczącej należy ją powtórzyć na dwóch innych wyrywkowo wybranych zbiornikach.

5. W przypadku negatywnego wyniku nawet jednej z powtórnych prób należy wstrzymać przeprowadzanie badań sprawdzających i zawiesić uprawnienie do wytwarzania zbiorników do czasu ustalenia i usunięcia przyczyn wadliwej produkcji.

§  33.

1. Seryjnie wytwarzane zbiorniki, które były poddane badaniu typu, mogą być zgłaszane przez wytwarzającego partiami do badań sprawdzających.

2. Badanie sprawdzające partii zbiorników obejmuje 10% zgłoszonych w partii zbiorników, jednak nie mniej niż 2 zbiorniki.

3. Po stwierdzeniu prawidłowej i powtarzalnej jakości wytwarzanych zbiorników, na wniosek wytwarzającego, WDT może ograniczyć badania sprawdzające partii do 5% ilości zbiorników, jednak nie mniej niż do 2 zbiorników.

4. Wynik badania sprawdzającego partii zbiorników uznaje się za pozytywny, jeżeli wyniki badania wszystkich zbadanych zbiorników są pozytywne.

5. Zbiorniki z partii, której badania sprawdzające dały wynik negatywny, mogą być ponownie zgłoszone do badań sprawdzających po usunięciu usterek i dokonaniu kontroli wszystkich zbiorników zgłoszonych w danej partii. Powtórne badanie sprawdzające powinno być przeprowadzone jako badanie jednostkowe.

§  34.

1. Pozytywny wynik badania sprawdzającego zbiornik stanowi podstawę do jego ocechowania przez inspektora WDT przeprowadzającego badania.

2. Dokumentacja badań sprawdzających zbiorników jest przechowywana u wytwarzającego.

§  35.

1. Przed wydaniem zbiorczej decyzji zezwalającej na eksploatację zbiorników na danym statku powietrznym, w zakładzie montującym, WDT wykonuje następujące czynności:

1) sprawdza kompletność i prawidłowość dokumentów, o których mowa w § 24;

2) identyfikuje zbiorniki, sprawdza ich stan i oznakowanie;

3) sprawdza zgodność osprzętu z przedłożonymi dokumentami;

4) przeprowadza badania odbiorcze.

2. Badania odbiorcze obejmują:

1) sprawdzenie, czy zbiorniki są zainstalowane zgodnie z dokumentacją eksploatacyjną;

2) sprawdzenie działania osprzętu;

3) dodatkowe badania, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi określonymi w dokumentacji eksploatacyjnej.

3. Dokumentacja badań odbiorczych zbiorników jest przechowywana przez zakład montujący zbiorniki na statku powietrznym.

§ 36. Zbiorczą decyzję dopuszczającą zbiorniki z danego statku powietrznego do eksploatacji należy dołączyć do dokumentacji pokładowej statku powietrznego cz. I - "Płatowiec i silnik".

§  37.

1. Badania okresowe zbiorników wykonuje się w zakresie:

1) rewizji wewnętrznej, polegającej na wizualnej ocenie stanu ścianek, ich połączeń, wzmocnień oraz wyposażenia;

2) sprawdzenia masy próżnego zbiornika;

3) próby ciśnieniowej w zakresie określonym w § 30 ust. 1-5;

4) rewizji zewnętrznej w zakresie określonym w § 35 ust. 2.

2. Ubytek masy próżnego zbiornika nie może przekroczyć 2%.

3. W technicznie uzasadnionych przypadkach WDT może polecić uzupełnienie rewizji wewnętrznej lub zastąpić oględziny wewnętrzne innym badaniem, które pozwoli ocenić stan techniczny zbiornika.

4. Pozytywny wynik badania okresowego stanowi podstawę do ocechowania zbiorników przez inspektora WDT i dopuszczenia ich do dalszej eksploatacji.

§  38.

1. Terminy badań okresowych określa WDT, biorąc pod uwagę następujące kryteria:

1) okresy międzynaprawcze ustalone w obowiązującym biuletynie resursowym dla danego typu statku powietrznego;

2) złożoność konstrukcji i przeznaczenie;

3) warunki eksploatacji;

4) stan techniczny;

5) parametry pracy;

6) okres użytkowania i wynikający z tego stopień zużycia.

2. Badania okresowe powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co 12 lat.

§  39.

1. WDT przeprowadza następujące rodzaje badań doraźnych:

1) eksploatacyjne - w przypadku stwierdzenia niewłaściwego stanu zbiornika oraz zakończenia naprawy lub modernizacji zbiornika lub statku powietrznego, na którym był zamontowany;

2) po niebezpiecznym uszkodzeniu zbiornika lub nieszczęśliwym wypadku związanym z eksploatacją zbiornika;

3) kontrolne.

2. Zakres badań doraźnych ustala WDT.

3. Badania doraźne eksploatacyjne wykonuje się na wniosek eksploatującego lub zakładu przeprowadzającego remont statku powietrznego w przypadku:

1) naprawy lub modernizacji zbiornika oraz wymiany jego elementów;

2) wymiany lub naprawy urządzeń zabezpieczających przed wzrostem ciśnienia;

3) wymiany urządzeń zasilających na urządzenia o innych parametrach lub innej charakterystyce;

4) nieszczelności zbiornika;

5) przekroczenia dopuszczalnych parametrów pracy zbiornika;

6) remontu statku powietrznego;

7) wystąpienia innych okoliczności.

4. Zakres badań doraźnych eksploatacyjnych wykonywanych w ramach remontu statku powietrznego obejmuje czynności określone w § 37.

5. Badania doraźne kontrolne przeprowadza się u eksploatującego w ramach nadzoru i kontroli przestrzegania przepisów o dozorze technicznym.