Rozdział 1 - Odraczanie zasadniczej służby wojskowej ze względu na utrzymywanie rodziny. - Warunki i zasady udzielania odroczeń zasadniczej służby wojskowej oraz uznawanie żołnierzy za jedynych żywicieli rodzin.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1968.28.185

Akt utracił moc

Wersja od: 3 sierpnia 1968 r.

Rozdział  1.

Odraczanie zasadniczej służby wojskowej ze względu na utrzymywanie rodziny.

§ 1. Odroczenia zasadniczej służby wojskowej ze względu na utrzymywanie rodziny udziela się poborowemu uznanemu za jedynego żywiciela swojej rodziny.

§  2.

1. Za jedynego żywiciela rodziny uznaje się poborowego, na którym wyłącznie spoczywa obowiązek utrzymywania członków rodziny albo obowiązek sprawowania opieki nad członkiem rodziny zaliczonym do I grupy inwalidów, jeżeli obowiązek ten rzeczywiście spełnia i nie ma innych członków rodziny, którzy mogliby go spełniać.

2. Członkami rodziny, których utrzymywanie uzasadnia uznanie poborowego za jedynego żywiciela rodziny, są:

1) rodzice i dziadkowie poborowego,

2) żona i dzieci,

3) rodzeństwo.

3. Za członka rodziny w rozumieniu ust. 1 uważa się również osobę, która wychowywała i utrzymywała poborowego przez okres co najmniej 5 lat przed ukończeniem przez poborowego 18 roku życia.

4. Członkowie rodziny wymienieni w ust. 2 i 3 pozostają na utrzymaniu poborowego, jeżeli:

1) rodzice, dziadkowie, żona poborowego lub osoba określona w ust. 3:

a) są w wieku: mężczyzna - powyżej 60 lat, a kobieta - powyżej 55 lat i głównym źródłem ich utrzymania jest praca poborowego lub

b) wychowują co najmniej jedno z dzieci lub rodzeństwa poborowego w wieku do lat 8 i z tego względu nie mogą pracować zarobkowo;

2) dzieci własne, przysposobione i pasierbowie lub rodzeństwo oraz dzieci obce wzięte na wychowanie i utrzymanie:

a) nie mają ukończonych 16 lat życia lub

b) nie pracują zarobkowo i odbywają studia dzienne w szkole wyższej lub wyższej szkole zawodowej - do ukończenia 24 lat życia albo pobierają naukę w trybie stacjonarnym w szkole zawodowej (studium zawodowym) dla absolwentów średnich szkół ogólnokształcących - do ukończenia 22 lat życia, w innej szkole średniej - do ukończenia 20 lat życia lub w zasadniczej szkole zawodowej - do ukończenia 18 lat życia;

3) zostali zaliczeni do I lub II grupy inwalidów albo do III grupy inwalidów, jeżeli orzeczenie komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia zawiera przeciwwskazania co do możliwości wykonywania dotychczasowego zatrudnienia.

5. O zaliczeniu członków rodziny poborowego do jednej z grup inwalidów orzeka komisja lekarska do spraw inwalidztwa i zatrudnienia stosownie do przepisów w sprawie orzekania o inwalidztwie osób nie będących pracownikami oraz osób nie ubiegających się o zaopatrzenie rentowe.

§ 3. Za jedynego żywiciela rodziny można w uzasadnionych przypadkach uznać poborowego, od którego osobistej pracy zarobkowej zależy w przeważającej mierze utrzymanie członków jego rodziny określonych w § 2.

§  4.

1. Za jedynego żywiciela rodziny uznaje się również poborowego, który pracuje w gospodarstwie rolnym lub zakładzie rzemieślniczym stanowiącym główne źródło utrzymania członków jego rodziny (§ 2), jeżeli prowadzenie tego gospodarstwa lub zakładu jest zależne wyłącznie od pracy poborowego, a w szczególności, jeżeli:

1) w gospodarstwie rolnym lub zakładzie rzemieślniczym nie ma innej osoby zdolnej do pracy lub

2) zdolni do pracy członkowie rodziny mieszkają co najmniej od dwóch lat w innej miejscowości i ich powrót do pracy w gospodarstwie rolnym lub zakładzie rzemieślniczym rodziców nie jest wskazany ze względu na wykonywaną pracę w wyuczonym zawodzie lub we własnym gospodarstwie rolnym.

2. Nie można uznać poborowego za jedynego żywiciela rodziny, jeżeli w gospodarstwie rolnym lub w zakładzie rzemieślniczym jest osoba zdolna do kierowania tym gospodarstwem lub zakładem, a istnieją możliwości prowadzenia tego gospodarstwa lub zakładu przy pomocy innych osób.

3. Za osoby niezdolne do kierowania gospodarstwem rolnym lub zakładem rzemieślniczym uważa się spośród członków rodziny poborowego:

1) dzieci i rodzeństwo do ukończenia 18 lat życia;

2) osoby w wieku: mężczyznę powyżej 65 lat, a kobietę powyżej 60 lat życia;

3) osoby ubezwłasnowolnione;

4) osoby zaliczone do I lub II grupy inwalidów, a także osobę zaliczoną do III grupy inwalidów, jeżeli jej inwalidztwo jest następstwem choroby psychicznej.

§ 5. Poborowy pracujący w gospodarstwie rolnym lub zakładzie rzemieślniczym może być również uznany za jedynego żywiciela rodziny (§ 2), jeżeli w okresie jednego roku przed poborem gospodarstwo lub zakład uległy w znacznej mierze zniszczeniu z powodu klęski żywiołowej (pożar, powódź, huragan itp.).

§ 6. Odroczenia zasadniczej służby wojskowej można udzielić poborowemu, prowadzącemu własne gospodarstwo rolno nabyte w drodze dziedziczenia, jeżeli nie posiada on żadnych członków rodziny, którzy mogliby zająć się prowadzeniem tego gospodarstwa.

§  7.

1. Podanie o odroczenie zasadniczej służby wojskowej ze względu na utrzymywanie rodziny może wnieść poborowy lub członek rodziny pozostający na jego utrzymaniu.

2. Podanie wnosi się na ustalonym formularzu do właściwego ze względu na miejsce pobytu stałego (zamieszkania) lub miejsce pobytu czasowego trwającego ponad 2 miesiące członka rodziny pozostającego na utrzymaniu poborowego:

1) biura gromadzkiej rady narodowej lub

2) właściwego do spraw ogólno-administracyjnych organu prezydium rady narodowej osiedla, miejskiej rady narodowej w mieście nie stanowiącym powiatu lub dzielnicowej rady narodowej w mieście stanowiącym powiat albo

3) właściwego do spraw wewnętrznych organu prezydium miejskiej rady narodowej w mieście stanowiącym powiat lub dzielnicowej rady narodowej w mieście wyłączonym z województwa.

3. Podanie należy wnieść do organów określonych w ust. 2 pkt 1 lub 2 w terminie określonym przez właściwy do spraw wewnętrznych organ prezydium powiatowej (miejskiej w mieście stanowiącym powiat) rady narodowej, a do organu wymienionego w ust. 2 pkt 3 - w terminie określonym przez ten organ. Termin wniesienia podań podaje się do wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie.

4. Jeżeli warunki uzasadniające prawo do odroczenia powstały po upływie terminu określonego zgodnie z ust. 3 lub w okresie między dniem stawania do poboru a dniem powołania do służby, podanie o odroczenie należy złożyć w ciągu 14 dni od chwili powstania tych warunków.

§ 8. Do podania o odroczenie zasadniczej służby wojskowej ze względu na utrzymywanie rodziny powinny być załączone dokumenty stwierdzające okoliczności, które uzasadniają odroczenie, a w szczególności:

1) zaświadczenia z miejsc pracy, stwierdzające stanowiska i wysokości zarobków poborowego oraz członków jego rodziny za okres ostatnich 3 miesięcy, z uwzględnieniem wszystkich dodatków;

2) stwierdzenie właściwego do spraw finansowych organu prezydium rady narodowej, że poborowy lub członek jego rodziny nie jest podatnikiem podatku gruntowego lub dochodowego, a jeżeli jest podatnikiem - stwierdzenie wysokości rocznego przychodu szacunkowego ustalonego dla wymiaru podatku gruntowego z gospodarstwa rolnego lub wysokości podatku dochodowego;

3) zaświadczenie szkolne członka rodziny w wieku powyżej 16 lat życia, stwierdzające, czy korzysta z internatu i za jaką opłatą oraz czy otrzymuje stypendium i w jakiej wysokości, jeżeli uczęszcza do jednej ze szkół określonych w § 2 ust. 4 pkt 2 lit. b);

4) odcinek przekazu pieniężnego otrzymywanej emerytury lub renty za jeden z trzech ostatnich miesięcy, jeżeli członek rodziny pozostający na utrzymaniu poborowego pobiera takie świadczenia;

5) posiadane aktualne orzeczenie o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów;

6) zaświadczenie Państwowego Zakładu Ubezpieczeń o rozmiarze oszacowanego zniszczenia gospodarstwa rolnego wskutek klęski żywiołowej;

7) postanowienie (odpis postanowienia) sądu o ubezwłasnowolnieniu członka rodziny.

§  9.

1. Członkowie rodziny poborowego ubiegający się o zaliczenie do jednej z grup inwalidów są obowiązani przy wnoszeniu podania o odroczenie przedłożyć następujące dokumenty:

1) zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez zakład społeczny służby zdrowia;

2) opis warunków pracy sporządzony dla zatrudnionych w uspołecznionych zakładach pracy przez te zakłady.

2. Opis warunków pracy dla członków rodziny poborowego pracujących w indywidualnych gospodarstwach rolnych lub w zakładach rzemieślniczych sporządza organ określony w § 7 ust. 2.

3. Dokumenty wymienione w ust. 1 przesyła do komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia właściwy do spraw wewnętrznych organ prezydium powiatowej (miejskiej w mieście stanowiącym powiat, dzielnicowej w mieście wyłączonym z województwa) rady narodowej po stwierdzeniu, że warunkiem uznania poborowego za jedynego żywiciela rodziny jest wydanie przez tę komisję orzeczenia o inwalidztwie członka jego rodziny.

4. Członek rodziny poborowego (ust. 1) powinien zgłosić się na badania przed komisją w terminie i miejscu określonym w wezwaniu tej komisji. Osoby posiadające dodatkową dokumentację lekarską (analizy, prześwietlenia, wyniki badań) są obowiązane przedstawić je komisji.

5. Komisja wydaje orzeczenie o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów. W razie zaliczenia osoby badanej do III grupy inwalidów w orzeczeniu określa się przeciwwskazania co do możliwości wykonywania dotychczasowego zatrudnienia. Odpis orzeczenia komisja przesyła do organu, o którym mowa w ust. 3.

6. Jeżeli komisja nie postanowi inaczej, wydane przez nią orzeczenie ważne jest na okres jednego roku.

§  10.

1. Po otrzymaniu podania o odroczenie zasadniczej służby wojskowej oraz po sprawdzeniu wszystkich okoliczności zawartych w podaniu i załączonych do niego dokumentach organ określony w § 7 ust. 2 wydaje opinię co do istnienia lub braku warunków uzasadniających uznanie poborowego za jedynego żywiciela rodziny.

2. Zaopiniowane podanie wraz z załączonymi dokumentami (ust. 1) organ określony w § 7 ust. 2 pkt 1 i 2 przesyła do właściwego do spraw wewnętrznych organu prezydium powiatowej (miejskiej w mieście stanowiącym powiat) rady narodowej w terminie określonym przez ten organ.

§ 11. Przepisy §§ 1-10 stosuje się odpowiednio do żołnierzy zwolnionych z zasadniczej służby wojskowej bez przeniesienia do rezerwy, jeżeli w czasie przerwy w odbywaniu służby wojskowej powstaną warunki uzasadniające uznanie ich za jedynych żywicieli rodzin.