Część 10 - Postanowienia przejściowe i końcowe. - Ustawa wodna.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1928.62.574 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 9 lutego 1961 r.

CZĘŚĆ DZIESIĄTA. 

Postanowienia przejściowe i końcowe.

(1)
Przysługujące przy wejściu w życie niniejszej ustawy prawa:
1)
użytkowania wody płynącej w jeden ze sposobów, wymienionych w art. 45;
2)
rozporządzania wodą jeziora, nie należącego do wody płynącej i wodą podziemną poza ograniczeniami art. 18 i 19;
3)
żądania przyjęcia dziko spływającej wody przez właścicieli niżej położonych gruntów;

pozostają nienaruszone, o ile oparte są na specjalnym tytule prawnym.

(2)
Przysługujące przy wejściu w życie niniejszej ustawy, a nie oparte na specjalnym tytule prawa użytkowania wody płynącej i innych wód w myśl ust. 1 p. 1 i 2 mają o tyle i tak długo moc obowiązującą, o ile istnieją prawnie urządzenia, służące do ich wykonywania, jeżeli urządzenia te wzniesione zostały przed 1 stycznia 1923 r., lub przed tym terminem przystąpiono legalnie do ich wykonania.
(3)
Uważa się za domniemane prawne istnienie zakładu, który w dniu 1 stycznia 1923 r. istniał dłużej niż lat 10. Domniemanie to nie stosuje się do tego, kto w ciągu ostatnich dziesięciu lat podniósł zarzuty przed właściwą władzą przeciw prawnemu istnieniu zakładu.
(4)
Treść prawa, utrzymanego w mocy w myśl niniejszego artykułu, o ile ono jest oparte na szczególnym tytule, określa się według tego tytułu. Zresztą pozostają miarodajne dotychczasowe ustawy z następującemi bliższemi postanowieniami i ograniczeniami:
a)
zanieczyszczanie wody, które przekracza zwykłą normę, jest niedopuszczalne;
b)
prawo piętrzenia wody poza granicą własnych gruntów nie może być nabyte na podstawie zasiedzenia;
c)
gdy po wejściu w życie tej ustawy skutkiem wykonywania prawa wydobywania wody podziemnej wyniknie szkoda rodzaju, określonego w art. 19 ust. 1, poszkodowani mogą żądać wykonania urządzeń, które zapobiegają szkodzie, albo ją wyrównują, jeżeli takie urządzenia dadzą się pogodzić z przedsiębiorstwem i gospodarczo usprawiedliwić. W przeciwnym razie mogą żądać odszkodowania, o ile przedsiębiorca bez narażenia sprawności i rentowności przedsiębiorstwa jest w stanie dać odszkodowanie. Odszkodowanie może polegać na perjodycznych świadczeniach.
(5)
Art. 63 i 64 należy odpowiednio zastosować do praw, utrzymanych w mocy.
(6)
Zmiana stanu wody jest nadal w dotychczasowym zakresie dozwolona, jeżeli jest spowodowana wprowadzeniem wody z jezior i stawów rybnych, o ile bywają spuszczane dla oczyszczenia dna obsiania lub połowu ryb.
(1)
Prawa użytkowania wód płynących w jeden ze sposobów, wymienionych w art. 45, które według art. 252 zostają utrzymane w mocy, wygasają po upływie lat pięciu po wejściu w życie tej ustawy, jeżeli przed tem nie wniesiono podania o wpisanie ich do księgi wodnej. Do praw, wpisanych do księgi hipotecznej (gruntowej), przepis ten nie ma zastosowania.
(2)
Władza, prowadząca księgi wodne, winna w ciągu pierwszego i czwartego roku po wejściu w życie tej ustawy ostrzec przez publiczne ogłoszenie w sposób zwyczajnie używany o wygaśnięciu praw, jeżeli w terminie, oznaczonym w ust. 1, nie zostanie wniesione podanie o wpisanie ich do księgi wodnej. Oprócz tego należy na to ogłoszenie zwrócić uwagę wszystkich znanych władzy osób, których prawa wygasłyby bez wniesienia takiego podania.
(1)
Istniejące w czasie wejścia w życie tej ustawy prawa do wody płynącej, które nie podpadają pod art. 252 ust. 1 p. 1, pozostają w mocy w dotychczasowej rozciągłości, o ile opierają się na szczególnym tytule. Odnosi się to w szczególności do praw użytkowania, które przysługują właścicielom gruntów nadbrzeżnych i innym osobom, chociażby nie były właścicielami wody, w szczególności zaś do prawa wykonywania rybołówstwa i użytkowania roślin wodnych, o ile to nie przeszkadza przeznaczeniu wody płynącej dla odpływu, a na wodach żeglownych także dla żeglugi.
(2)
Na dalsze wykonywanie uprawnień, które według niniejszej ustawy wymagałyby pozwolenia władzy, lecz według ustaw dawniejszych nie potrzebowały, nie jest wymagane pozwolenie dodatkowe.
(1)
Na podanie uprawnionych ma władza wpisać odnośne uprawnienie do księgi wodnej, a w razie zachodzących warunków z art. 65 i 66 zarządzić ustawienie znaków wodnych.
(2)
Jeżeli istnienie i rozmiar prawa nie będą wykazane w sposób, wykluczający wszelką wątpliwość, ma władza zbadać sprawę i rozstrzygnąć w drodze postępowania według postanowień części szóstej niniejszej ustawy.

Do spraw, dla których wdrożono postępowanie przed wejściem w życie tej ustawy, mają być stosowane dotychczasowe ustawy pod względem właściwości władz, postępowania i środków prawnych, z wyjątkiem b. zaboru rosyjskiego, gdzie mają być stosowane przepisy niniejszej ustawy.

(1)
Nienaruszone pozostają przepisy ustaw: górniczej, lasowej i rybackiej, o ile się nie sprzeciwiają niniejszej ustawie.
(2)
O ile chodzi o użytkowanie wody, nieprzewidziane w ustawie górniczej, należy stosować przepisy niniejszej ustawy.
(1)
W postępowaniu, które władze kolejowe przeprowadzić mają według przepisów o kolejach żelaznych, należy, o ile chodzi o budowle wodne, albo o zakłady do używania wody, stosować prawno materjalne postanowienia niniejszej ustawy. Do urządzania na gruntach kolejowych zakładów, służących do używania wody gruntowej dla zaopatrzenia kolei w wodę potrzebną do ruchu kolejowego, nie potrzeba osobnego pozwolenia według art. 45 niniejszej ustawy. Natomiast do udzielenia pozwolenia na pobór wody i użytkowanie motorowej siły wodnej dla ruchu kolejowego powołane są władze wodne według postanowień niniejszej ustawy.
(2)
Do rozpraw wodno-prawnych, zarządzonych wskutek podań o udzielenie pozwolenia na używanie wody, albo do takich urządzeń, które mają na celu ochronę przed szkodliwem działaniem wody, należy zapraszać właściwe nadzorcze władze kolejowe, jeżeli w tem są interesowane koleje żelazne.

Minister Robót Publicznych wyda w drodze rozporządzenia przepisy:

1)
co do sposobu powoływania rzeczoznawców w dziedzinie postępowania wodno-prawnego;
2)
w sprawie zakładania, utrzymywania, użytkowania i spuszczania stawów, które nie są w połączeniu z zakładami o sile wodnej;
3)
w sprawie założenia i utrzymywania katastru sił wodnych w Ministerstwie Robót Publicznych.

Przedstawicielstwom samorządów wojewódzkich (art. 3 ust. 4 Konstytucji) pozostawia się wydanie szczegółowych postanowień ustawowych, w ramach niniejszej ustawy co do utrzymania i regulacji wód płynących, oraz zabezpieczenia ich brzegów, co do ochrony od powodzi i osuszenia większych obszarów bagien.

(1)
Do czasu ustawowego zorganizowania ciał samorządnych wyższego rzędu będą regulowane sprawy, zastrzeżone w niniejszej ustawie ustawodawstwu wojewódzkiemu: na obszarze województwa poznańskiego i pomorskiego statutem wojewódzkiego związku komunalnego, na obszarze Małopolski rozporządzeniami wojewody, na obszarze b. zboru rosyjskiego rozporządzeniami wojewody opartemi na uchwałach rady wojewódzkiej, tam zaś, gdzie nie są jeszcze czynne rady wojewódzkie - rozporządzeniami wojewody, wydanemi po wysłuchaniu opinji sejmików powiatowych i rad miejskich miast wydzielonych. W tej samej drodze wydawane być mogą również postanowienia, przewidziane w art. 259 niniejszej ustawy z tem, że określone wyżej statuty i rozporządzenia, wydane na podstawie art. 259, wymagają zatwierdzenia ze strony właściwych ministerstw.
(2)
Przez rady wojewódzkie, o których mowa w niniejszej ustawie, należy rozumieć: na obszarze województwa poznańskiego i pomorskiego - wydział wojewódzki wojewódzkiego związku komunalnego, na obszarze b. zaboru rosyjskiego - wojewódzkie ciała kolegjalne. Gdzie tych ciał niema, wchodzi w ich miejsce w wypadkach, przewidzianych w art. 194 ustęp końcowy niniejszej ustawy, wojewoda; w ostatnim wypadku winien wojewoda działać po wysłuchaniu opinji sejmików powiatowych i rad miejskich miast wydzielonych.
(3)
Grzywny, przeznaczone według art. 250 niniejszej ustawy dla funduszów samorządów wojewódzkich, wpływać będą aż do ustawowego zorganizowania ciał samorządu wyższego rzędu do izb skarbowych na rzecz samorządowego funduszu popierania budowli wodnych w obrębie województwa. Funduszem tym będzie dysponował wojewoda na podstawie uchwały rady wojewódzkiej, względnie, gdzie rady wojewódzkiej niema, po wysłuchaniu opinji sejmików powiatowych i rad miejskich miast wydzielonych. Na obszarze Małopolski będzie dysponował tym funduszem wojewoda, na obszarze województwa poznańskiego i pomorskiego - wydział wojewódzki wojewódzkiego związku komunalnego.

 (uchylony).

(1)
Utrzymane zostają w mocy na obszarze b. Galicji:
1)
ustawa austrjacka z dnia 30 czerwca 1884 r. (austr. Dz. Ust. P. Nr. 117) o robotach, mających na celu nieszkodliwe odprowadzanie wód górskich z tą zmianą, że kompetencja, przyznana w tej ustawie Ministerstwu Rolnictwa, przechodzi na Ministerstwo Robót Publicznych, a to w myśl ustawy z dnia 29 kwietnia 1919 r. (Dz. U. R. P. Nr. 39, poz. 283);
2)
ustawy krajowe galicyjskie z dnia 15 czerwca 1904 r. (Dz. Ust. Kraj. Nr. 93 i 94) o niektórych zarządzeniach policyjnych, leśnych i wodnych, tudzież o zalesieniu ochronnem, z wyjątkiem §§ 1 - 8 ustawy z dnia 15 czerwca 1904 r. (Dz. U. Kr. Nr. 93).
(2)
Kompetencja b. namiestnictwa, przewidziana w ustawach krajowych, powołanych w ust. 1, przechodzi na urzędy wojewódzkie, kompetencja zaś b. wydziału krajowego - na właściwe terytorjalne związki samorządowe wojewódzkie, dopóki zaś te związki nie zostaną zorganizowane, na wojewodę.

Utrzymana zostaje w mocy na obszarze dzielnicy pruskiej ustawa pruska z dnia 25 czerwca 1900 r. (Zbiór Ustaw str. 249) o regulacji profilu wielkiej wody Wisły od Gemlic do Piekła.

Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy tracą moc obowiązującą sprzeczne z nią postanowienia ustaw i rozporządzeń, odnoszące się do tych samych przedmiotów.

Ustawa niniejsza wchodzi w życie na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej z wyjątkiem województwa śląskiego z dniem jej ogłoszenia.

Wykonanie niniejszej ustawy porucza się Ministrowi Robót Publicznych w porozumieniu z interesowanymi ministrami.

6 Art. 261 uchylony przez art. 2 ustawy z dnia 28 marca 1952 r. o zmianie ustawy o żegludze i spławie na śródlądowych drogach wodnych (Dz.U.52.18.110) z dniem 12 kwietnia 1952 r.