Art. 5. - Umowa o utworzeniu Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju Gospodarczego. Bretton Woods.1944.07.22.
Dz.U.1948.40.292
Akt obowiązującyOrganizacja i zarząd.
Władzami Banku są: Dyrektorzy, Prezes oraz inni urzędnicy i personel, jakich potrzeba dla wykonywania obowiązków, które Bank im wyznaczy.
(a) Naczelną władzą Banku jest Rada Zarządców, składająca się z Zarządców i ich zastępców, wyznaczonych po jednym przez każdego członka w sposób przez niego ustalony. Każdy Zarządca i zastępca sprawuje swój urząd w ciągu pięciu lat z tym, że członek może, zależnie od swego uznania, zawsze go odwołać i ponownie wyznaczyć. Zastępca może głosować tylko w nieobecności Zarządcy. Rada Zarządców wybiera jednego z Zarządców jako prezesa.
(b) Rada Zarządców może przekazać Dyrektorom wykonywanie swych uprawnień z wyjątkiem:
(I) Przyjmowania nowych członków i ustalania warunków ich przyjęcia.
(II) Powiększenia lub zmniejszenia kapitału zakładowego.
(III) Zawieszenia członka.
(IV) Rozstrzygania odwołań od ustalonej przez Dyrektorów wykładni Umowy niniejszej.
(V) Organizowania współpracy z innymi międzynarodowymi organizacjami (poza nieoficjalnymi porozumieniami o charakterze tymczasowym albo administracyjnym).
(VI) Decydowania o stałym zawieszeniu operacyj Banku i podziale jego aktywów.
(VII) Decydowania o podziale czystego dochodu Banku.
(c) Rada Zarządców odbywa jedno zebranie doroczne i inne zebrania, które uzna za potrzebne, albo które zostaną zwołane przez Dyrektorów. Dyrektorzy zwołują zebranie Rady, ilekroć zażąda tego pięciu członków albo też członkowie, reprezentujący jedną czwartą ogólnej ilości głosów przysługujących wszystkim członkom.
(d) Quorum wymagane dla ważności każdego zebrania Rady Zarządców stanowi większość Zarządców, reprezentujących nie mniej niż dwie trzecie ogólnej ilości głosów przysługujących wszystkim członkom.
(e) Rada Zarządców może w regulaminie ustalić procedurę, na podstawie której Dyrektorzy, jeśli uznają, że to najlepiej służy interesom Banku, mogą zwołując posiedzenia Rady przeprowadzić głosowanie Zarządców w określonej sprawie.
(f) Rada Zarządców i Dyrektorzy mogą w granicach swych uprawnień ustanawiać przepisy i regulaminy, niezbędne lub odpowiednie dla prowadzenia spraw Banku.
(g) Zarządcy i zastępcy pełnią swe obowiązki bez wynagrodzenia ze strony Banku, Bank będzie jednak zwracał im odpowiednie wydatki, poniesione w związku z uczestniczeniem w posiedzeniach.
(h) Rada Zarządców określi wynagrodzenie Dyrektorów oraz uposażenie i warunki umowy służbowej Prezesa.
(a) Każdy członek ma dwieście pięćdziesiąt głosów oraz głos dodatkowy za każdy swój udział w kapitale zakładowym.
(b) O ile w poszczególnych przypadkach nie postanowiono inaczej, wszelkie decyzje w sprawach Banku zapadają większością oddanych głosów.
(a) Dyrektorzy są odpowiedzialni za ogólne prowadzenie operacji Banku i w tym celu wykonują wszelkie uprawnienia przekazane im przez Radę Zarządców.
(b) Dyrektorów będzie dwunastu; nie mogą oni być Zarządcami; z nich:
(I) pięciu będzie mianowanych po jednym przez każdego z pięciu członków mających największą ilość udziałów.
(II) Siedmiu będzie wybranych stosownie do postanowień Załącznika B przez wszystkich Zarządców, prócz Zarządców mianowanych przez pięciu członków wspomnianych wyżej pod (I).
W rozumieniu paragrafu niniejszego za członków uważa się rządy krajów wymienionych w Załączniku A, niezależnie od tego, czy są członkami - założycielami, czy też stały się członkami stosownie do postanowień art. II § 1 (b). Jeżeli rządy innych krajów staną się członkami, Rada Zarządców może większością czterech piątych ogólnej ilości głosów przysługujących wszystkim członkom zwiększyć ogólną liczbę Dyrektorów przez podwyższenie liczby Dyrektorów wybieralnych.
Dyrektorzy będą mianowani albo wybierani co dwa lata.
(c) Każdy z Dyrektorów wyznaczy zastępcę z pełnym prawem działania za niego w jego nieobecności. Jeżeli Dyrektorzy mianujący zastępców są obecni, zastępcy mogą uczestniczyć w posiedzeniach, lecz nie mogą głosować.
(d) Dyrektorzy pełnią swoje czynności, dopóki ich następcy nie zostaną mianowani lub wybrani. Jeżeli stanowisko jednego z Dyrektorów z wyboru zwolni się wcześniej niż na dziewięćdziesiąt dni przed upływem kadencji, Zarządcy, którzy wybrali poprzedniego Dyrektora, wybiorą nowego Dyrektora na pozostały czas kadencji. Do ważności wyborów wymagana jest większość oddanych głosów. Dopóki stanowisko pozostaje nieobsadzone, zastępca poprzedniego Dyrektora wykonuje jego uprawnienia z wyjątkiem prawa mianowania zastępcy.
(e) Dyrektorzy pełnią stale swoje obowiązki w głównej siedzibie Banku i odbywają posiedzenia tak często, jak wymagać tego będą sprawy Banku.
(f) Do ważności posiedzeń Dyrektorów wymagana jest obecność większości Dyrektorów, reprezentujących nie mniej niż połowę ogólnej ilości głosów przysługujących wszystkim członkom.
(g) Każdy Dyrektor z nominacji jest uprawniony do takiej ilości głosów, jaka w myśl § 3 artykułu niniejszego przysługuje mianującemu go członkowi. Każdy Dyrektor z wyboru jest uprawniony do takiej ilości głosów, jaka padła na niego przy wyborach. Wszystkie głosy, do których Dyrektor jest uprawniony, winny być oddane jako całość.
(h) Rada Zarządców ustali przepisy, na podstawie których członek nieuprawniony do mianowania Dyrektora w myśl pkt (b) powyżej, będzie mógł wydelegować swego przedstawiciela do uczestniczenia w każdym posiedzeniu Dyrektorów, na którym będzie rozpatrywany wniosek postawiony przez tego członka albo sprawa szczególnie go dotycząca.
(i) Dyrektorzy mogą powoływać takie komisje, jakie uważają za wskazane. Uczestnictwo w komisjach nie jest ograniczone do Zarządców, Dyrektorów bądź ich zastępców.
(a) Dyrektorzy wybiorą Prezesa, którym nie może być ani Zarządca ani Dyrektor, ani zastępca jednego z nich. Prezes jest przewodniczącym Dyrektorów, nie ma jednak prawa głosowania, posiada natomiast głos rozstrzygający w razie równości głosów. Może on uczestniczyć w zebraniach Rady Zarządców, nie może jednak na nich głosować. Prezes przestaje pełnić swe obowiązki na podstawie decyzji Dyrektorów.
(b) Prezes jest szefem personelu Banku i prowadzi bieżące sprawy Banku według wskazówek Dyrektorów. Podlegając ogólnemu nadzorowi ze strony Dyrektorów, jest on odpowiedzialny za organizację pracy oraz przyjmowanie i zwalnianie personelu Banku.
(c) Prezes i personel Banku w wykonywaniu swych obowiązków podlegają tylko Bankowi z wyłączeniem wszelkiej innej władzy. Członkowie Banku winni szanować międzynarodowy charakter swych obowiązków i powstrzymywać się od wszelkich usiłowań wywierania jakiegokolwiek wpływu na personel w związku z wykonywaniem jego obowiązków.
(d) Przy przyjmowaniu urzędników i funkcjonariuszów Banku Prezes, mając na względzie przede wszystkim zapewnienie sprawności i fachowości, będzie dbał należycie o dobór personelu na możliwie szerokiej podstawie geograficznej.
(a) Powołana zostanie Rada Opiniodawcza składająca się z nie mniej niż siedmiu osób, wybranych przez Radę Zarządców, z przedstawicieli bankowości, handlu, przemysłu, pracy i rolnictwa, przy możliwie największym uwzględnieniu zasady reprezentacji krajowej. W tych dziedzinach, w których istnieją specjalne międzynarodowe organizacje, członkowie Rady, reprezentujący te dziedziny, będą wybrani w porozumieniu z tymi organizacjami. Rada będzie udzielała opinii w sprawach dotyczących ogólnych wytycznych jego działalności. Rada będzie się zbierała corocznie oraz w innych terminach, w jakich Bank zażąda.
(b) Członkowie Rady sprawują swe czynności przez dwa lata i mogą być ponownie powołani. Zwracane im będą uzasadnione wydatki poniesione w sprawach Banku.
Bank wyznacza komitety powołane do przedkładania raportów o pożyczkach stosownie do art. III § 4. W skład każdego takiego komitetu wchodzi rzeczoznawca wybrany przez Zarządcę, reprezentującego tego członka, którego terytorium projekt dotyczy, i jedna lub więcej osób z personelu technicznego Banku.
(a) Bank w granicach Umowy niniejszej będzie współdziałał z każdą ogólną organizacją międzynarodową i z publicznymi międzynarodowymi organizacjami, mającymi specjalne zadania w pokrewnych dziedzinach. Każdy układ odnoszący się do takiej współpracy, który zawierałby zmianę jakichkolwiek postanowień niniejszej Umowy, może dojść do skutku jedynie po zmianie Umowy niniejszej zgodnie z art. VIII.
(b) Przy decyzjach dotyczących pożyczek lub gwarancji związanych z zakresem bezpośredniej kompetencji jakiejkolwiek międzynarodowej organizacji o charakterze określonym w ustępie poprzednim, w której uczestniczą przeważnie członkowie Banku, Bank będzie miał na uwadze poglądy i zalecenia tej organizacji.
(a) Siedziba Banku będzie się mieściła na terytorium członka posiadającego największą ilość udziałów.
(b) Bank może zakładać agencje lub oddziały na terytorium każdego członka Banku.
(a) Bank może zakładać oddziały regionalne i ustalać ich siedziby oraz teren działania.
(b) Każdy oddział regionalny będzie korzystał z pomocy opiniodawczej rady regionalnej, reprezentującej cały teren i wybranej w sposób przez Bank określony.
(a) Każdy członek wyznaczy swój Bank Centralny jako depozytariusza wszystkich zasobów Banku w swej walucie. Jeżeli członek nie ma Banku Centralnego, wyznaczy inną tego rodzaju instytucję, na jaką Bank wyrazi zgodę,
(b) Bank może utrzymywać inne aktywa, nie wyłączając złota, u depozytariuszy wyznaczonych przez pięciu członków, posiadających największą ilość udziałów, i u innych depozytariuszy, jakich Bank wyznaczy. Początkowo, co najmniej połowa zasobów Banku w złocie będzie utrzymywana u depozytariusza, wyznaczonego przez członka, na którego terytorium Bank ma swoją siedzibę, a co najmniej czterdzieści procent będzie utrzymywane u depozytariuszy, wyznaczonych przez pozostałych czterech członków, o których mowa powyżej. Każdy z tych depozytariuszy będzie początkowo utrzymywał nie mniejszą, niż wpłacona sumę złota na udziały członka, który go wyznaczył. Jednakowoż wszelki transfer złota będzie przez Bank dokonywany przy należytym uwzględnieniu kosztów transportu i przewidywanych potrzeb Banku. Dyrektorzy mogą w razie konieczności przenieść całość albo część zasobów złota Banku w miejsce, gdzie będzie ono odpowiednio chronione.
Bank będzie przyjmował od każdego członka w miejsce jakiejkolwiek części jego waluty wpłacanej Bankowi w myśl art. II § 7 (I), lub na pokrycie rat amortyzacyjnych pożyczek udzielonych w tej walucie, niepotrzebnej Bankowi dla jego operacji, skrypty dłużne lub podobne obligi wystawione przez rząd członka lub depozytariusza wyznaczonego przez tego członka. Zobowiązania te będą nieprzenośne, nieoprocentowane i płatne według wartości nominalnej na żądanie przez uznanie rachunku Banku u wyznaczonego depozytariusza.
(a) Bank ogłasza roczne sprawozdania, zawierające sprawdzony bilans i przesyła członkom w trzymiesięcznych lub krótszych odstępach czasu ogólne sprawozdania o położeniu finansowym oraz rachunek strat i zysków, wykazujący wyniki jego operacyj.
(b) Bank może ogłaszać inne sprawozdania, które uzna za pożądane dla spełnienia swych zadań.
(c) Odpisy wszystkich sprawozdań, zestawień rachunkowych i publikacji objętych niniejszym paragrafem będą dostarczone członkom.
(a) Rada Zarządców postanowi co roku, jaka część czystego zysku Banku, po dokonaniu odpisów na rezerwy, ma być przeniesiona na nadwyżkę, a jaka ewentualnie rozdzielona.
(b) Jeżeli jakaś część zostanie rozdzielona, z sumy przeznaczonej w danym roku do podziału należy w pierwszym rzędzie wypłacać każdemu członkowi nie ulegającą kumulacji kwotę do wysokości dwóch procent, obliczoną na podstawie przeciętnej sumy niespłaconych w ciągu roku pożyczek, udzielonych w myśl art IV § 1 (a) (I) w walucie przezeń subskrybowanej. Jeżeli nastąpiła wypłata dwóch procent jako pierwszej należności, ewentualna pozostałość będzie wypłacona wszystkim członkom w stosunku do ich udziałów. Wypłaty członkom będą dokonywane w ich własnej walucie lub, jeżeli Bank walutą tą nie dysponuje - w innej walucie, którą członek zgodzi się przyjąć. Jeżeli takie wypłaty nastąpią w innych walutach, niż waluta członka, ich transfer i użycie przez otrzymującego członka nie podlegają po dokonaniu wypłaty ograniczeniom ze strony członków.