Rozdział 14 - Rozstrzyganie sporów - Układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Ukrainą, z drugiej strony. Bruksela.2014.03.21 oraz 2014.06.27.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2017.1781

Akt obowiązujący
Wersja od: 1 września 2017 r.

ROZDZIAŁ  14 43

Rozstrzyganie sporów

Cel

Celem niniejszego rozdziału jest uniknięcie oraz rozstrzygnięcie, w dobrej wierze, wszelkich sporów między Stronami dotyczących stosowania postanowień niniejszego Układu, o których mowa w art. 304 niniejszego Układu, oraz osiągnięcie, tam gdzie jest to możliwe, wzajemnie uzgodnionych rozwiązań 44 .

Zakres stosowania

Postanowienia niniejszego rozdziału stosuje się w odniesieniu do wszelkich sporów dotyczących interpretacji i stosowania postanowień tytułu IV niniejszego Układu, chyba że wyraźnie przewidziano inaczej.

Konsultacje

1. 
Strony dokładają starań, aby rozwiązać wszelkie spory dotyczące interpretacji i stosowania postanowień niniejszego Układu, o których mowa w art. 304 niniejszego Układu, poprzez podejmowanie konsultacji prowadzonych w dobrej wierze w celu osiągnięcia wspólnie uzgodnionych rozwiązań.
2. 
Strona występuje o przeprowadzenie konsultacji na podstawie pisemnego wniosku przesłanego drugiej Stronie, którego kopia zostaje przesłana Komitetowi ds. Handlu, z określeniem środka oraz postanowień niniejszego Układu, o których mowa w art. 304 niniejszego Układu, które jej zdaniem mają zastosowanie.
3. 
Konsultacje przeprowadza się w ciągu 30 dni od daty otrzymania wniosku i odbywają się one, o ile Strony nie uzgodniły inaczej, na terytorium Strony, przeciwko której wysunięto zarzut. Konsultacje uznaje się za zakończone w ciągu 30 dni od daty otrzymania wniosku, chyba że obie Strony postanawiają je kontynuować. Wszystkie poufne informacje ujawnione podczas konsultacji pozostają poufne.
4. 
Konsultacje w nagłych przypadkach, w tym tych dotyczących towarów nietrwałych lub sezonowych, przeprowadza się w ciągu 15 dni od daty złożenia wniosku i uznaje się za zakończone w ciągu 15 dni od daty złożenia wniosku.
5. 
W przypadku gdy konsultacje dotyczą przesyłu energii za pośrednictwem sieci, a jedna Strona uzna rozwiązanie sporu za pilne z uwagi na wstrzymanie, w całości lub w części, przesyłu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej między Ukrainą a Stroną UE, przeprowadza się je w ciągu trzech dni od daty złożenia wniosku i uznaje się za zakończone w ciągu trzech dni od daty złożenia wniosku, chyba że obie Strony postanawiają je kontynuować. Wszystkie poufne informacje ujawnione podczas konsultacji pozostają poufne.
6. 
Jeśli w terminie określonym odpowiednio w ust. 3 niniejszego artykułu lub w ust. 4 niniejszego artykułu konsultacje nie odbyły się, lub po ich zakończeniu nie osiągnięto porozumienia w sprawie wspólnie uzgodnionego rozwiązania, wówczas Strona skarżąca może wystąpić z wnioskiem o powołanie organu arbitrażowego zgodnie z art. 306 niniejszego Układu.

Procedura arbitrażowa

Wszczęcie procedury arbitrażowej

1. 
W przypadku gdy Stronom nie uda się rozstrzygnąć sporu w drodze konsultacji przewidzianych w art. 305 niniejszego Układu, Strona skarżąca może wystąpić z wnioskiem o powołanie organu arbitrażowego.
2. 
Wniosek o powołanie organu arbitrażowego przedkłada się na piśmie Stronie, przeciwko której wysunięto zarzut, oraz Komitetowi ds. Handlu. Strona skarżąca określa w swoim wniosku konkretny środek, którego dotyczy spór, oraz dostarcza streszczenie podstawy prawnej skargi wystarczające dla zrozumiałego przedstawienia problemu. Jeżeli Strona skarżąca występuje z wnioskiem o powołanie organu o zakresie zadań innym niż standardowy, pisemny wniosek zawiera proponowany tekst zakresu zadań tego organu.
3. 
O ile w ciągu pięciu dni od dnia powołania organu Strony nie postanowią inaczej, zakres zadań organu arbitrażowego obejmuje:

"zbadanie sprawy zgłoszonej we wniosku o powołanie organu arbitrażowego, wydanie decyzji w sprawie zgodności danego środka z postanowieniami niniejszego Układu, o których mowa w art. 304 niniejszego Układu, oraz wydanie decyzji zgodnie z art. 310 niniejszego Układu.".

Skład organu arbitrażowego

1. 
W skład organu arbitrażowego wchodzi trzech arbitrów.
2. 
W ciągu 10 dni od daty złożenia do Komitetu ds. Handlu wniosku o powołanie organu arbitrażowego, Strony konsultują się w celu osiągnięcia porozumienia co do jego składu.
3. 
W przypadku gdy Strony nie są w stanie porozumieć się w kwestii składu organu arbitrażowego w terminie określonym w ust. 2 niniejszego artykułu, którakolwiek ze Stron może zwrócić się do przewodniczącego Komitetu ds. Handlu lub osoby przez niego delegowanej o wybranie wszystkich trzech członków w drodze losowania z obowiązującej listy kandydatów ustanowionej na mocy art. 323 niniejszego Układu - jednego spośród osób zaproponowanych przez Stronę skarżącą, jednego spośród osób zaproponowanych przez Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut, i jednego spośród osób wytypowanych przez Strony na stanowisko przewodniczącego.
4. 
W przypadku gdy Strony porozumieją się co do jednego lub większej liczby członków organu arbitrażowego, każdego pozostałego członka lub pozostałych członków wybiera się według takiej samej procedury.
a)
jeżeli Strony porozumiały się co do dwóch członków organu arbitrażowego, pozostałego członka wybiera się spośród osób wytypowanych przez Strony na stanowisko przewodniczącego;
b)
jeżeli Strony porozumiały się co do jednego członka organu arbitrażowego, jednego z pozostałych członków wybiera się spośród osób zaproponowanych przez Stronę skarżącą i jednego spośród osób zaproponowanych przez Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut.
5. 
Przewodniczący Komitetu ds. Handlu lub osoba przez niego delegowana wyznacza arbitrów w ciągu pięciu dni od złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 3. Przedstawiciel każdej ze Stron ma prawo być obecny podczas wybierania arbitrów.
6. 
Za datę powołania organu arbitrażowego uznaje się dzień zakończenia procedury wybierania arbitrów.
7. 
Jeżeli którakolwiek z list, o których mowa w art. 323 niniejszego Układu, nie zostanie sporządzona do czasu złożenia wniosku zgodnie z ust. 3, trzech arbitrów zostanie wybranych losowo spośród osób formalnie zaproponowanych przez jedną ze Stron lub obie Strony.
8. 
W przypadku sporu dotyczącego rozdziału 11 (Zagadnienia energetyczne związane z handlem) tytułu IV niniejszego Układu, którego rozwiązanie jedna ze Stron uznaje za pilne z uwagi na wstrzymanie, w całości lub w części, wszelkiego przesyłu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej, lub groźby jego wystąpienia, między Ukrainą a Stroną UE, stosuje się ust. 3 niniejszego artykułu bez odwoływania się do ust. 2 niniejszego artykułu, a okres, o którym mowa w ust. 5 niniejszego artykułu, wynosi dwa dni.

Sprawozdanie okresowe organu arbitrażowego

1. 
Organ arbitrażowy, w ciągu 90 dni od daty jego powołania, przekazuje Stronom sprawozdanie okresowe zawierające ustalenia faktyczne, zastosowanie odnośnych postanowień niniejszego Układu oraz podstawowe uzasadnienie wszelkich ustaleń i wydanych zaleceń. W przypadku gdy organ arbitrażowy uzna, że nie zdoła dotrzymać tego terminu, przewodniczący organu arbitrażowego powiadamia o tym na piśmie Strony oraz Komitet ds. Handlu, podając przyczyny opóźnienia oraz przewidywany termin przedstawienia sprawozdania okresowego. W żadnym przypadku sprawozdanie nie może zostać przedstawione później niż w ciągu 120 dni po dniu powołania organu arbitrażowego.
2. 
Każda ze Stron może złożyć pisemny wniosek do organu arbitrażowego, aby dokonał on przeglądu szczegółowych aspektów sprawozdania okresowego w ciągu 14 dni od jego przedłożenia.
3. 
W nagłych wypadkach, w tym w przypadkach związanych z towarami nietrwałymi lub sezonowymi, organ arbitrażowy dokłada wszelkich starań w celu przedłożenia sprawozdania okresowego, a każda ze Stron może złożyć pisemny wniosek do organu arbitrażowego, aby dokonał on przeglądu szczegółowych aspektów sprawozdania okresowego w terminie dwukrotnie krótszym niż przewidziano odpowiednio w ust. 1 i 2 niniejszego artykułu.
4. 
W przypadku sporu dotyczącego rozdziału 11 (Zagadnienia energetyczne związane z handlem) tytułu IV niniejszego Układu, którego rozwiązanie jedna ze Stron uznaje za pilne z uwagi na wstrzymanie, w całości lub w części, wszelkiego przesyłu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej, lub groźby jego wystąpienia, między Ukrainą a Stroną UE, sprawozdanie okresowe zostaje przedłożone w ciągu 20 dni, a wszelkie wnioski na podstawie ust. 2 zostają przedstawione w ciągu pięciu dni od przedłożenia pisemnego sprawozdania. Organ arbitrażowy może również podjąć decyzję o odstąpieniu od sprawozdania okresowego.
5. 
Po rozważeniu wszelkich pisemnych uwag dotyczących sprawozdania okresowego przedstawionych przez Strony, organ arbitrażowy może zmienić swoje sprawozdanie oraz przeprowadzić wszelkie dalsze badania, jakie uzna za właściwe. Ostateczna decyzja organu arbitrażowego zawiera ustosunkowanie się do argumentów przedstawionych na etapie tymczasowych ustaleń.

Procedura pojednawcza w przypadku pilnych sporów dotyczących energii

1. 
W przypadku sporu dotyczącego rozdziału 11 (Zagadnienia energetyczne związane z handlem) tytułu IV niniejszego Układu, którego rozwiązanie jedna ze Stron uznaje za pilne z uwagi na wstrzymanie, w całości lub w części, wszelkiego przesyłu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej, lub groźby jego wystąpienia, między Ukrainą a Stroną UE, którakolwiek ze Stron może zwrócić się do przewodniczącego organu arbitrażowego o pełnienie funkcji rozjemcy w odniesieniu do jakiejkolwiek kwestii związanej ze sporem poprzez złożenie wniosku do tego organu.
2. 
Rozjemca dąży do rozstrzygnięcia sporu w drodze porozumienia lub do porozumienia w kwestii procedury osiągnięcia takiego rozstrzygnięcia. Jeżeli w ciągu 15 dni od jego powołania rozjemcy nie uda się osiągnąć takiego porozumienia, proponuje on rozstrzygnięcie sporu lub procedurę osiągnięcia takiego rozstrzygnięcia i decyduje o warunkach, jakie mają być przestrzegane od określonego dnia, który wskaże, do dnia rozstrzygnięcia sporu.
3. 
Strony i podmioty przez nie kontrolowane lub podlegające ich jurysdykcji muszą przestrzegać zaleceń w sprawie warunków określonych na mocy ust. 2 niniejszego artykułu, przez trzy miesiące po decyzji rozjemcy lub do czasu rozstrzygnięcia sporu, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.
4. 
Rozjemca przestrzega kodeksu postępowania arbitrów.

Decyzja organu arbitrażowego

1. 
W ciągu 120 dni od daty swojego powołania organ arbitrażowy powiadamia o swojej decyzji Strony oraz Komitet ds. Handlu. W przypadku gdy organ arbitrażowy uzna, że nie zdoła dotrzymać tego terminu, przewodniczący organu arbitrażowego powiadamia o tym na piśmie Strony oraz Komitet ds. Handlu, podając przyczyny opóźnienia oraz przewidywany termin zakończenia prac. W żadnym przypadku decyzja nie może zostać przekazana później niż 150 dni od daty powołania organu arbitrażowego.
2. 
W nagłych wypadkach, w tym w przypadkach związanych z towarami nietrwałymi lub sezonowymi, organ arbitrażowy czyni wszystko, co w jego mocy, aby powiadomić o swojej decyzji w ciągu 60 dni od daty jego powołania. W żadnym przypadku decyzja nie może zostać wydana później niż w ciągu 75 dni od daty powołania organu. Jeżeli organ arbitrażowy uzna daną sprawę za pilną, może wydać decyzję wstępną w ciągu 10 dni od daty jego powołania.
3. 
W przypadku sporu dotyczącego rozdziału 11 (Zagadnienia energetyczne związane z handlem) tytułu IV niniejszego Układu, którego rozwiązanie jedna ze Stron uznaje za pilne z uwagi na wstrzymanie, w całości lub w części, wszelkiego przesyłu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej, lub groźby jego wystąpienia, między Ukrainą a Stroną UE, organ arbitrażowy powiadamia o swojej decyzji w ciągu 40 dni od daty jego powołania.

Wykonanie decyzji

Wykonanie decyzji organu arbitrażowego

Każda ze Stron podejmuje wszelkie środki niezbędne do wykonania w dobrej wierze decyzji organu arbitrażowego; Strony dołożą starań, aby uzgodnić termin wykonania tej decyzji.

Rozsądny termin na wykonanie decyzji

1. 
Nie później niż 30 dni po dniu powiadomienia Stron o decyzji organu arbitrażowego, Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, powiadamia Stronę skarżącą oraz Komitet ds. Handlu o terminie, jakiego będzie potrzebować na wykonanie decyzji (zwanego dalej "rozsądnym terminem").
2. 
Jeżeli Strony nie mogą się porozumieć co do rozsądnego terminu, w którym należy wykonać decyzję organu arbitrażowego, Strona skarżąca składa w ciągu 20 dni od powiadomienia zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu pisemny wniosek do organu arbitrażowego w pierwotnym składzie w celu ustalenia długości rozsądnego terminu. O złożeniu takiego wniosku należy jednocześnie powiadomić drugą Stronę oraz Komitet ds. Handlu. W ciągu 20 dni od daty złożenia wniosku organ arbitrażowy powiadamia Strony oraz Komitet ds. Handlu o swojej decyzji.
3. 
W przypadku gdy organ arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą zebrać się ponownie, zastosowanie ma procedura określona w art. 307 niniejszego Układu. Termin powiadomienia o decyzji wynosi 35 dni od daty złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu.
4. 
Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, pisemnie poinformuje Stronę skarżącą o swoich postępach w wykonaniu decyzji organu arbitrażowego nie później niż na miesiąc przed upływem rozsądnego terminu.
5. 
Rozsądny termin może zostać przedłużony za wspólną zgodą obu Stron.

Przegląd wszelkich środków podjętych w celu wykonania decyzji organu arbitrażowego

1. 
Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, przed upływem rozsądnego terminu powiadamia Stronę skarżącą oraz Komitet ds. Handlu o wszelkich środkach, które podjęła w celu wykonania decyzji organu arbitrażowego.
2. 
W przypadku braku porozumienia między Stronami co do istnienia lub zgodności środka zgłoszonego na podstawie ust. 1 z niniejszym Układem, Strona skarżąca może wystąpić z pisemnym wnioskiem do organu arbitrażowego w pierwotnym składzie o wydanie decyzji w tej kwestii. We wniosku takim należy określić konkretny środek będący przedmiotem sporu oraz postanowienia Układu, z którymi uznaje środek za niezgodny, w sposób wystarczający do zrozumiałego przedstawienia podstawy prawnej skargi. Organ arbitrażowy przekazuje swoją decyzję w ciągu 45 dni od daty złożenia takiego wniosku.
3. 
W przypadku gdy organ arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą zebrać się ponownie, zastosowanie ma procedura określona w art. 307 niniejszego Układu. Termin przekazania decyzji wynosi 60 dni od daty złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu.

Środki zaradcze w przypadku pilnych sporów o energię

1. 
W przypadku sporu dotyczącego rozdziału 11 (Zagadnienia energetyczne związane z handlem) tytułu IV niniejszego Układu, którego rozwiązanie jedna ze Stron uznaje za pilne z uwagi na wstrzymanie, w całości lub w części, wszelkiego przesyłu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej, lub groźby jego wystąpienia, między Ukrainą a Stroną UE, stosuje się następujące szczegółowe postanowienia w sprawie środków zaradczych.
2. 
Na zasadzie odstępstwa od art. 311, 312 i 313 niniejszego Układu, Strona skarżąca może zawiesić zobowiązania wynikające z niniejszego Układu w stopniu równoważnym do zniesienia lub naruszenia korzyści spowodowanego przez Stronę, która nie wykona ustaleń organu arbitrażowego w ciągu 15 dni od ich ogłoszenia. To zawieszenie staje się skuteczne natychmiast. Zawieszenie to może być utrzymane przez okres nie dłuższy niż trzy miesiące, chyba że Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, nie wykonała ustaleń zawartych w sprawozdaniu organu arbitrażowego.
3. 
Jeżeli Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, kwestionuje istnienie braku wykonania lub poziom zawieszenia z uwagi na brak wykonania, może wszcząć postępowanie na mocy art. 315 lub 316 niniejszego Układu, które zbada się w drodze szybkiej procedury. Strona skarżąca jest zobowiązana do rezygnacji z zawieszenia lub jego dostosowania tylko z chwilą wydania decyzji w sprawie przez organ arbitrażowy i może ona utrzymać zawieszenie na czas toczącego się postępowania.

Tymczasowe środki zaradcze w przypadku niewykonania decyzji

1. 
Jeżeli przed upływem rozsądnego terminu Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, nie powiadomi o podjęciu jakichkolwiek środków służących wykonaniu decyzji organu arbitrażowego lub jeżeli organ arbitrażowy uzna, że jakiekolwiek środki zgłoszone na podstawie art. 313 ust. 1 niniejszego Układu są sprzeczne ze zobowiązaniem tej Strony wynikającym z postanowień niniejszego Układu, o których mowa w art. 304, Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, na wniosek Strony skarżącej, przedstawia propozycję tymczasowej rekompensaty.
2. 
Jeżeli nie osiągnięto porozumienia w sprawie rekompensaty w ciągu 30 dni od upływu rozsądnego terminu lub od wydania decyzji organu arbitrażowego na mocy art. 313 niniejszego Układu stwierdzającej, że środek podjęty w celu wykonania decyzji jest sprzeczny z postanowieniami niniejszego Układu, o których mowa w art. 304, Strona skarżąca jest uprawniona, po wcześniejszym powiadomieniu Strony, przeciwko której wysunięto zarzut, i Komitetu ds. Handlu, do zawieszenia zobowiązań wynikających z postanowień zawartych w rozdziale o strefie wolnego handlu w stopniu równoważnym do zniesienia lub naruszenia korzyści spowodowanego naruszeniem postanowień. Strona skarżąca może zastosować takie zawieszenie w każdej chwili po upływie 10 dni od daty powiadomienia, chyba że Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, złoży wniosek o arbitraż na podstawie ust. 4 niniejszego artykułu.
3. 
Zawieszając zobowiązania, Strona skarżąca może podjąć decyzję o zwiększeniu swoich stawek celnych do poziomu stosowanego wobec innych członków WTO na wielkość handlu, którą należy określić w taki sposób, aby iloczyn wielkości handlu i zwiększenia stawek celnych był równy wartości zniesienia lub naruszenia korzyści spowodowanego naruszeniem postanowień.
4. 
Jeżeli Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, uzna, że zakres zawieszenia nie jest równoważny poziomowi zniesienia lub naruszenia korzyści spowodowanego naruszeniem postanowień, może ona wystąpić z pisemnym wnioskiem do organu arbitrażowego w pierwotnym składzie o wydanie decyzji w tej sprawie. O złożeniu takiego wniosku powiadamia się Stronę skarżącą oraz Komitet ds. Handlu przed upływem 10-dniowego okresu, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu. Organ arbitrażowy powiadamia o swojej decyzji w sprawie zakresu zawieszenia zobowiązań Strony oraz Komitet ds. Handlu w ciągu 30 dni od daty złożenia takiego wniosku. Zawieszenie zobowiązań nie może nastąpić przed powiadomieniem o decyzji organu arbitrażowego i musi być zgodne z decyzją tego organu.
5. 
W przypadku gdy organ arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą zebrać się ponownie, zastosowanie ma procedura określona w art. 307 niniejszego Układu. W takich przypadkach termin powiadomienia o decyzji wynosi 45 dni od daty złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 4 niniejszego artykułu.
6. 
Zawieszenie zobowiązań ma charakter tymczasowy i stosuje się je jedynie do czasu wycofania wszelkich środków uznanych za sprzeczne z postanowieniami układu, o których mowa w art. 304, lub do czasu zmiany takich środków w sposób zapewniający ich zgodność z postanowieniami układu, o których mowa w art. 304, zgodnie z art. 316 lub też do czasu rozstrzygnięcia sporu przez Strony.

Przegląd wszelkich środków podjętych w celu wykonania decyzji o zawieszeniu zobowiązań

1. 
Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, powiadamia Stronę skarżącą oraz Komitet ds. Handlu o wszelkich środkach podjętych w celu wykonania decyzji organu arbitrażowego oraz o wniosku o zakończenie stosowania przez Stronę skarżącą zawieszenia zobowiązań.
2. 
Jeżeli Strony w ciągu 30 dni od daty takiego powiadomienia nie osiągną porozumienia w kwestii, czy zgłoszony środek zapewnia osiągnięcie przez Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut, zgodności z postanowieniami Układu, o których mowa w art. 304 niniejszego Układu, Strona skarżąca może zwrócić się do organu arbitrażowego w pierwotnym składzie z pisemnym wnioskiem o wydanie decyzji w tej sprawie. O złożeniu takiego wniosku należy jednocześnie powiadomić Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut, oraz Komitet ds. Handlu. W ciągu 45 dni od daty złożenia wniosku organ arbitrażowy powiadamia Strony oraz Komitet ds. Handlu o swojej decyzji. Jeżeli organ arbitrażowy zdecyduje, że Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, osiągnęła zgodność z postanowieniami Układu, lub jeżeli Strona skarżąca w ciągu 45 dni od daty złożenia powiadomienia, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, nie złoży wniosku o wydanie decyzji w tej sprawie przez organ arbitrażowy w pierwotnym składzie, zawieszenie zobowiązań ulega zakończeniu w ciągu 15 dni od decyzji organu arbitrażowego albo od zakończenia okresu 45 dni.
3. 
W przypadku gdy organ arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą zebrać się ponownie, zastosowanie ma procedura określona w art. 307 niniejszego Układu. Termin powiadomienia o decyzji wynosi w tym przypadku 60 dni od daty złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu.

Postanowienia wspólne

Wspólnie uzgodnione rozwiązanie

Strony mogą w dowolnym momencie wspólnie uzgodnić rozwiązanie sporu zgodnie z niniejszym rozdziałem. Wspólnie powiadamiają o każdym takim uzgodnieniu Komitet ds. Handlu oraz, w stosownych przypadkach, przewodniczącego organu arbitrażowego. Jeżeli uzgodnienie wymaga zatwierdzenia zgodnie ze stosownymi procedurami krajowymi każdej ze Stron, powiadomienie zawiera odniesienie do tego wymogu, a postępowanie arbitrażowe zostaje zawieszone. W przypadku braku wymogu takiego zatwierdzenia lub z chwilą powiadomienia o zakończeniu wszelkich takich procedur Krajowych, postępowanie arbitrażowe zostaje zakończone.

Regulamin wewnętrzny

1. 
Procedury dotyczące rozstrzygania sporów zgodnie z niniejszym rozdziałem regulowane są przez regulamin wewnętrzny określony w załączniku XXIV do niniejszego Układu.
2. 
Wszelkie przesłuchania prowadzone przez organ arbitrażowy są otwarte dla publiczności zgodnie z regulaminem wewnętrznym określonym w załączniku XXIV do niniejszego Układu.

Informacje i porady techniczne

Organ arbitrażowy na wniosek jednej ze Stron lub z własnej inicjatywy może z dowolnego źródła, w tym również od Stron zaangażowanych w spór, uzyskiwać informacje, jakie uzna za stosowne dla postępowania organu arbitrażowego. Organ arbitrażowy ma także prawo zwracać się o opinię do specjalistów jeśli uzna to za stosowne. Wszelkie uzyskane w ten sposób informacje muszą być ujawniane obu Stronom, dając im możliwość zgłoszenia swoich uwag. Zainteresowane osoby fizyczne lub prawne mające swoją siedzibę na terytorium Stron mogą składać organowi arbitrażowemu raporty amicus curiae zgodnie z regulaminem wewnętrznym określonym w załączniku XXIV do niniejszego Układu.

Reguły interpretacji

Każdy organ arbitrażowy interpretuje postanowienia, o których mowa w art. 304 niniejszego Układu, zgodnie z zasadami interpretacji międzynarodowego prawa publicznego, łącznie z zasadami określonymi w Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów z 1969 r. W przypadku gdy zobowiązanie wynikające z niniejszego Układu jest identyczne ze zobowiązaniem wynikającym z Porozumienia WTO, organ arbitrażowy przyjmuje interpretację zgodną z każdą właściwą interpretacją określoną w decyzjach Organu Rozstrzygania Sporów WTO (zwanego dalej "DSB"). Decyzje organu arbitrażowego nie mogą rozszerzać ani ograniczać praw i obowiązków przewidzianych w niniejszym Układzie.

Decyzje i orzeczenia organu arbitrażowego

1. 
Organ arbitrażowy dokłada wszelkich starań, aby wszelkie jego decyzje podejmowane były w drodze konsensu. Jednak w przypadku, gdy decyzja nie może być podjęta w drodze konsensu, sprawa będąca przedmiotem decyzji rozstrzygana jest większością głosów. W żadnym jednak wypadku odrębne opinie arbitrów nie są publikowane.
2. 
Wszelkie decyzje organu arbitrażowego są wiążące dla Stron i nie ustanawiają żadnych praw ani obowiązków dla osób fizycznych lub prawnych. W decyzji podaje się ustalenia faktyczne, zastosowanie stosownych postanowień Układu oraz podstawowe uzasadnienie wszelkich ustaleń i wniosków. Komitet ds. Handlu podaje decyzje organu arbitrażowego do wiadomości publicznej w całości, chyba że postanowi inaczej.

Rozstrzyganie sporów dotyczących zbliżenia przepisów

1. 
Procedury określone w niniejszym artykule mają zastosowanie do sporów dotyczących interpretacji i stosowania postanowień niniejszego Układu dotyczących zbliżenia przepisów zawartych w rozdziale 3 (Bariery techniczne w handlu), rozdziale 4 (Środki sanitarne i fitosanitarne), rozdziale 5 (Ułatwienia celne i handlowe), rozdziale 6 (Zakładanie przedsiębiorstw, handel usługami i handel elektroniczny) i rozdziale 8 (Zamówienia publiczne) lub rozdziale 10 (Konkurencja) lub które w inny sposób nakłada na Stronę zobowiązanie określone przez odniesienie do przepisu prawa UE.
2. 
W przypadkach, w których w ramach sporu podnoszona jest kwestia interpretacji przepisów prawa UE, o których mowa w ust. 1, organ arbitrażowy nie podejmuje decyzji, lecz zwraca się o wydanie orzeczenia w sprawie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W takich przypadkach terminy mające zastosowanie do decyzji organu arbitrażowego zostają zawieszone do czasu wydania orzeczenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest wiążące dla organu arbitrażowego.

Postanowienia ogólne

Arbitrzy

1. 
Komitet ds. Handlu nie później niż sześć miesięcy po wejściu w życie niniejszego Układu sporządza listę 15 osób zdolnych do pełnienia funkcji arbitra i wyrażających taką chęć. Każda ze Stron proponuje pięciu kandydatów na arbitrów. Obie Strony wybierają również pięć osób mających pełnić rolę przewodniczącego organu arbitrażowego, niebędących obywatelami żadnej ze Stron. Komitet ds. Handlu zapewnia, aby na liście znajdowała się zawsze taka liczba osób.
2. 
Lista ustanowiona zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu służy do wyboru składu organu arbitrażowego zgodnie z art. 307 niniejszego Układu. Znajdujący się na niej arbitrzy posiadają specjalistyczną wiedzę lub doświadczenie w dziedzinie prawa i handlu międzynarodowego.
3. 
Wszyscy arbitrzy powołani do organu arbitrażowego muszą być niezależni, działać w imieniu własnym i nie mogą przyjmować poleceń od jakiejkolwiek organizacji czy rządu oraz nie mogą być powiązani z rządem którejkolwiek ze Stron, a ich postępowanie powinno być zgodne z kodeksem postępowania znajdującym się w załączniku XXV do niniejszego Układu.

Związek z zobowiązaniami w ramach WTO

1. 
Korzystanie z postanowień niniejszego rozdziału dotyczących rozstrzygania sporów pozostaje bez uszczerbku dla wszelkich działań w ramach WTO, w tym również działań w zakresie rozstrzygania sporów.
2. 
Jednakże w przypadku gdy jedna ze Stron wszczęła w odniesieniu do konkretnego środka postępowanie o rozstrzygnięcie sporu -na mocy art. 306 ust. 1 niniejszego Układu albo na mocy Porozumienia WTO - do czasu zakończenia tego postępowania nie może ona wszcząć postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporu w odniesieniu do tego samego środka z tytułu drugiej z wymienionych podstaw prawnych. Ponadto Strona nie może dochodzić roszczeń z tytułu naruszenia zobowiązania, które jest identyczne na mocy niniejszego Układu i na mocy Porozumienia WTO, z tytułu obu podstaw prawnych. W takim przypadku, po wszczęciu postępowania o rozstrzygnięcie sporu, Strona nie może dochodzić w oparciu o drugą podstawę prawną roszczeń z tytułu naruszenia zobowiązania, które jest identyczne na mocy drugiego porozumienia, chyba że wybrana podstawa prawna z powodów proceduralnych lub sądowych nie umożliwia dokonania ustaleń dotyczących roszczeń związanych z naruszeniem tego zobowiązania.
3. 
Do celów ust. 2:
a)
postępowanie w sprawie rozstrzygnięcia sporu na mocy Porozumienia WTO uznaje się za wszczęte z chwilą wniesienia przez jedną ze Stron wniosku o powołanie organu arbitrażowego na mocy art. 6 Uzgodnienia w sprawie zasad i procedur regulujących rozstrzyganie sporów zawartego w załączniku 2 do Porozumienia WTO (zwanego dalej "DSU") i uznaje się je za zakończone, gdy DSB przyjmie sprawozdanie organu oraz, w zależności od przypadku, sprawozdanie Organu Apelacyjnego, zgodnie z art. 16 i art. 17 ust. 14 DSU; oraz
b)
postępowanie w sprawie rozstrzygnięcia sporu na mocy niniejszego rozdziału uznaje się za wszczęte z chwilą wniesienia przez jedną ze Stron wniosku o powołanie organu arbitrażowego na mocy art. 306 ust. 1 niniejszego Układu i uznaje się je za zakończone, gdy organ arbitrażowy przekaże swoją decyzję Stronom oraz Komitetowi ds. Handlu.
4. 
Żadne z postanowień niniejszego rozdziału nie może wykluczać możliwości stosowania zawieszenia zobowiązań przez jedną ze Stron, jeżeli zezwala na to DSB. Nie można powoływać się na Porozumienie WTO w celu uniemożliwienia jednej ze Stron zawieszenia zobowiązań wynikających z niniejszego rozdziału.

Terminy

1. 
Wszystkie terminy określone w niniejszym rozdziale, łącznie z terminami powiadamiania o decyzjach przez organ arbitrażowy, liczy się w dniach kalendarzowych, począwszy od dnia następującego po wykonaniu czynności lub wystąpieniu zdarzenia, do którego się odnoszą.
2. 
Każdy termin, o którym mowa w niniejszym rozdziale, można przedłużyć za obopólnym porozumieniem Stron.

Zmiana rozdziału

Komitet ds. Handlu może zdecydować o wprowadzeniu zmian do niniejszego rozdziału, Regulaminu postępowania arbitrażowego określonego w załączniku XXIV do niniejszego Układu i Kodeksu postępowania członków organów arbitrażowych i mediatorów określonego w załączniku XXV do niniejszego Układu.

43 Dla uniknięcia wątpliwości wyjaśnia się, że niniejszego tytułu nie można interpretować jako przyznającego prawa lub nakładającego obowiązki, na które można bezpośrednio powoływać się w sądach krajowych Stron.
44 Dla uniknięcia wątpliwości decyzje organów ustanowionych na mocy niniejszego Układu oraz wszelkie zarzucane im zaniechania nie podlegają postanowieniom niniejszego rozdziału.