Rozdział 2 - Udzielanie poborowym odroczeń zasadniczej służby wojskowej oraz uznawanie ich za jedynych żywicieli rodzin przez rejonową komisję poborową - Udzielanie odroczeń zasadniczej służby wojskowej oraz uznawanie poborowych i żołnierzy za jedynych żywicieli rodzin.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1991.82.370 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 14 września 1991 r.

Rozdział  2

Udzielanie poborowym odroczeń zasadniczej służby wojskowej oraz uznawanie ich za jedynych żywicieli rodzin przez rejonową komisję poborową

Warunki do uznania poborowego za sprawującego bezpośrednią opiekę nad członkiem rodziny

§  4.
1.
Poborowego uznaje się za sprawującego bezpośrednią opiekę nad członkiem rodziny, jeżeli jego miejsce zamieszkania umożliwia mu codzienne sprawowanie tej opieki i nie ma innego pełnoletniego członka rodziny, bliższego lub równego stopniem pokrewieństwa, zobowiązanego do jej sprawowania, oraz opiekę tę faktycznie sprawuje.
2.
O zdolności do sprawowania opieki nad inwalidą I grupy przez innego członka rodziny, zaliczonego do II grupy inwalidów, orzeka komisja lekarska do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.
§  5.
Członkami rodziny, nad którymi sprawowanie bezpośredniej opieki uzasadnia udzielenie poborowemu odroczenia zasadniczej służby wojskowej, są:
1)
osoby wymienione w § 2:
a)
pkt 3, które nie ukończyły 16 lat życia lub zostały zaliczone do I grupy inwalidów - jeżeli opieki tej nie może sprawować żona poborowego,
b)
pkt 1 i 5, które ukończyły 75 lat życia lub zostały zaliczone do I grupy inwalidów,
c)
pkt 4, które nie ukończyły 16 lat życia lub zostały zaliczone do I grupy inwalidów;
2)
żona - jeżeli została zaliczona do I grupy inwalidów.

Warunki do uznania poborowego za prowadzącego gospodarstwo rolne

§  6.
1.
Poborowego uznaje się za prowadzącego gospodarstwo rolne, jeżeli prowadzi on gospodarstwo rolne o obszarze co najmniej 1 ha użytków rolnych, będące własnością jego lub jego żony.
2.
Za prowadzącego gospodarstwo rolne uznaje się również poborowego, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1)
poborowy wykonuje osobiście prace w gospodarstwie rolnym o obszarze co najmniej 3 ha użytków rolnych, będącym w posiadaniu jego rodziców albo osoby wymienionej w § 2 pkt 5, którzy - w rozumieniu ust. 3 - nie mogą samodzielnie prowadzić tego gospodarstwa;
2)
miejsce zamieszkania umożliwia mu wykonywanie podstawowych prac w tym gospodarstwie;
3)
w gospodarstwie tym nie ma innego członka rodziny, który może prowadzić to gospodarstwo.
3.
W rozumieniu przepisów rozporządzenia członkami rodziny poborowego, którzy nie mogą samodzielnie prowadzić gospodarstwa rolnego, są:
1)
ojciec lub mężczyzna, który wychowywał lub utrzymywał poborowego (§ 2 pkt 5), albo brat poborowego - jeżeli ukończył 65 lat życia albo został zaliczony do I lub II grupy inwalidów lub uznany za długotrwale niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym;
2)
rodzeństwo poborowego, jeżeli spełnia warunki określone w § 9 ust. 3;
3)
kobieta - niezależnie od obszaru użytków rolnych w tym gospodarstwie.
4.
Poborowemu, o którym mowa w ust. 1 i 2, udziela się odroczenia zasadniczej służby wojskowej, z zastrzeżeniem ust. 5.
5.
Prowadzenie tego samego gospodarstwa rolnego, w przypadku, o którym mowa w ust. 2, stanowi podstawę do udzielenia odroczenia kolejnym poborowym-członkom rodziny, pod warunkiem że poborowy, któremu wcześniej udzielono odroczenia z tego tytułu, odbył w pełnym lub niepełnym wymiarze zasadniczą służbę wojskową (zasadniczą służbę w obronie cywilnej, służbę w formacjach uzbrojonych nie wchodzących w skład sił zbrojnych, służbę zastępczą) lub odbywa te formy służby, albo w razie jego śmierci lub zaliczenia go do I lub II grupy inwalidów, albo uznania go za długotrwale niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym bądź uznania go za trwale niezdolnego do służby wojskowej lub przeniesienia do rezerwy bezpośrednio po upływie czasowej niezdolności do służby wojskowej; przepis stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy poborowy odbył w pełnym lub niepełnym wymiarze zastępczą służbę poborowych.
6.
Odroczenie zasadniczej służby wojskowej ze względu na prowadzenie gospodarstwa rolnego w przypadku, o którym mowa w ust. 2, może być udzielone poborowemu mimo niespełnienia warunków wymienionych w ust. 5, jeżeli upłynęło co najmniej 5 lat od końca terminu ostatniego odroczenia z tego tytułu, udzielonego poprzedniemu poborowemu-członkowi rodziny, w wyniku czego nie odbył on zasadniczej służby wojskowej.
§  7.
Odroczenie zasadniczej służby wojskowej ze względu na prowadzenie gospodarstwa rolnego może być również udzielone poborowemu, mimo niespełnienia warunków określonych w § 6, jeżeli w okresie dwóch lat przed datą złożenia podania o odroczenie służby gospodarstwo uległo w znacznej mierze zniszczeniu z powodu klęski żywiołowej, zwłaszcza pożaru, powodzi, a doprowadzenie go do poprzedniego stanu bez udziału poborowego byłoby niemożliwe.

Warunki do uznania poborowego za jedynego żywiciela rodziny

§  8.
Za jedynego żywiciela rodziny, z zastrzeżeniem § 10, uznaje się poborowego, na którego utrzymaniu pozostaje co najmniej jeden członek rodziny wymieniony w § 2.
§  9.
1.
Żonę uznaje się za pozostającą na utrzymaniu poborowego, jeżeli:
1)
wychowuje co najmniej jedno z dzieci lub rodzeństwa poborowego w wieku do 8 lat i ze względu na sprawowanie opieki nad nimi nie uzyskuje dochodu albo
2)
nie pracuje zarobkowo i odbywa studia dzienne w szkole wyższej lub pobiera naukę w innej szkole w trybie stacjonarnym; przepis ust. 3 pkt 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
2.
Rodziców, dziadków lub osobę wymienioną w § 2 pkt 5 uznaje się za pozostających na utrzymaniu poborowego, jeżeli:
1)
ukończyli: mężczyzna 65 lat, a kobieta 60 lat życia, a jeżeli są kombatantami, inwalidami wojennymi lub wojskowymi - odpowiednio 60 i 55 lat życia, albo wychowują co najmniej jedno z dzieci lub rodzeństwa poborowego w wieku do lat 8;
2)
nie uzyskują dochodu i nie ma innych członków rodziny zobowiązanych do ich utrzymania.
3.
Dzieci oraz rodzeństwo uznaje się za pozostające na utrzymaniu poborowego, jeżeli:
1)
nie mają ukończonych 16 lat życia lub
2)
nie pracują zarobkowo i odbywają studia dzienne w szkole wyższej - do ukończenia 25 lat życia, a jeżeli ukończenie 25 lat życia przypada na ostatni rok studiów - do zakończenia tego roku studiów, albo
3)
nie pracują zarobkowo, nie uzyskują dochodu i pobierają naukę w trybie stacjonarnym:
a)
w zasadniczej szkole zawodowej lub szkole przysposabiającej do zawodu - do ukończenia 19 lat życia,
b)
w liceum ogólnokształcącym, zawodowym lub szkole równorzędnej - do ukończenia 20 lat życia,
c)
w średnim studium zawodowym - do ukończenia 21 lat życia,
d)
w technikum lub szkole równorzędnej - do ukończenia 21 lat życia,
e)
w szkole zawodowej dla absolwentów liceów ogólnokształcących - do ukończenia 22 lat życia,
f)
w średniej szkole zawodowej opartej na podbudowie zasadniczej szkoły zawodowej lub II klasy liceum ogólnokształcącego - do ukończenia 22 lat życia,
g)
w szkole artystycznej II stopnia - do ukończenia 22 lat życia,
h)
w policealnej szkole artystycznej dla absolwentów szkół średnich lub w studium kulturalno-oświatowym i bibliotekarskim - do ukończenia 23 lat życia,
i)
w pedagogicznym studium technicznym lub studium nauczycielskim - do ukończenia 23 lat życia.
4.
Rodzeństwo, o którym mowa w ust. 3, spełnia warunek pozostawania na utrzymaniu poborowego, jeżeli nie ma innych członków rodziny zobowiązanych do ich utrzymania.
§  10.
1.
Za jedynego żywiciela rodziny uznaje się również poborowego, który przyczynia się do utrzymania osoby wymienionej w § 2, uzyskującej dochód lub pobierającej rentę (emeryturę) w wysokości niższej od kwoty zasiłku miesięcznego dla jednej osoby, obliczonego stosownie do przepisów w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i osób spełniających zastępczo obowiązek służby wojskowej oraz członków ich rodzin; za dochód nie uważa się zasiłku (dodatku) rodzinnego, pielęgnacyjnego i dla sierot zupełnych.
2.
Warunek przyczyniania się do utrzymania, o którym mowa w ust. 1, uznaje się za spełniony, jeżeli:
1)
uzyskiwany dochód lub pobierana renta przez żonę lub dzieci poborowego - łącznie wynoszą mniej niż stanowiłaby kwota zasiłków miesięcznych dla analogicznej liczby osób uprawnionych do tych zasiłków;
2)
uzyskiwany dochód lub pobierana renta (emerytura) przez osoby, o których mowa w § 2 pkt 1, 4 i 5 - łącznie wynoszą mniej niż stanowiłaby kwota zasiłków miesięcznych dla analogicznej liczby osób uprawnionych do tych zasiłków, a nie ma innych członków rodziny zobowiązanych do przyczyniania się do ich utrzymania;
3)
różnica między kwotą obliczonych zasiłków a łącznym dochodem lub rentą (emeryturą) wynosi co najmniej 10% kwoty najniższego wynagrodzenia.

Tryb udzielania poborowym odroczenia zasadniczej służby wojskowej oraz uznawania ich za jedynych żywicieli rodzin

§  11.
1.
Podanie o odroczenie zasadniczej służby wojskowej ze względu na:
1)
konieczność prowadzenia gospodarstwa rolnego - może wnieść poborowy;
2)
konieczność sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny lub o uznanie za jedynego żywiciela rodziny - może wnieść poborowy lub członek jego rodziny.
2.
Podanie o odroczenie:
1)
ze względu na konieczność sprawowania bezpośredniej opieki nad członkiem rodziny oraz o uznanie za jedynego żywiciela rodziny - wnosi się do wójta lub burmistrza (prezydenta miasta), właściwego według miejsca pobytu stałego lub pobytu czasowego trwającego ponad dwa miesiące członka rodziny pozostającego pod bezpośrednią opieką poborowego lub na jego utrzymaniu;
2)
ze względu na prowadzenie gospodarstwa rolnego - wnosi się do wójta lub burmistrza (prezydenta miasta), właściwego według miejsca położenia gospodarstwa.
§  12.
1.
Do podania o odroczenie zasadniczej służby wojskowej, jeżeli członek rodziny jest inwalidą lub został uznany za długotrwale niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym, należy dołączyć odpowiednie orzeczenie.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy członek rodziny zaliczony do II grupy inwalidów nie jest zdolny do sprawowania opieki nad inwalidą I grupy.
§  13.
1.
Wójt lub burmistrz (prezydent miasta), o którym mowa w § 11 ust. 2 pkt 1 lub 2, po otrzymaniu podania przesyła je wraz ze swoją opinią do wójta lub burmistrza (prezydenta miasta), właściwego ze względu na miejsce pobytu poborowego, w celu przekazania rejonowej komisji poborowej.
2.
Rejonowa komisja poborowa przesyła wojskowej komendzie uzupełnień, właściwej ze względu na miejsce pobytu poborowego, jeden egzemplarz orzeczenia w sprawie odroczenia zasadniczej służby wojskowej (długotrwałego przeszkolenia wojskowego) lub uznania poborowego za jedynego żywiciela rodziny. Orzeczenie w sprawie uznania poborowego za jedynego żywiciela rodziny przesyła się także wójtowi lub burmistrzowi (prezydentowi miasta), do którego podanie zostało wniesione (§ 11 ust. 2 pkt 1 lub 2).
§  14.
W przypadkach uzasadnionych szczególnymi względami społecznymi lub humanitarnymi komisja poborowa może w drodze wyjątku udzielić poborowemu odroczenia, mimo spełnienia tylko jednego z warunków określonych w § 4.
§  15.
1.
Jeżeli poborowy po zakończeniu prac rejonowej komisji poborowej wniósł do wójta lub burmistrza (prezydenta miasta) podanie o udzielenie mu odroczenia służby wojskowej, organ ten dokonuje wstępnej oceny zasadności udzielenia odroczenia i po stwierdzeniu, że istnieją podstawy, występuje do właściwego wojskowego komendanta uzupełnień o niepowoływanie poborowego do służby wojskowej do czasu najbliższego poboru.
2.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1, wojskowy komendant uzupełnień nie powołuje poborowego do zasadniczej służby wojskowej do czasu załatwienia sprawy przez komisję poborową. Powołaniu nie podlega również poborowy, który spełnia warunki do uznania go za jedynego żywiciela rodziny mającego na utrzymaniu więcej niż dwóch członków rodziny albo jeżeli jego żona jest co najmniej w czwartym miesiącu ciąży - więcej niż jednego członka rodziny.
§  16.
Przepisy § 1-15 stosuje się odpowiednio do poborowych będących absolwentami szkół wyższych, przeznaczonych do długotrwałego przeszkolenia wojskowego, z tym że w wypadkach, o których mowa w § 4-7, komisja poborowa orzeka o udzieleniu odroczenia długotrwałego przeszkolenia wojskowego.