Rozdział 9 - Podstawa wymiaru świadczeń i ich wysokość. - Ubezpieczenie pracowników umysłowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1927.106.911

Akt utracił moc

Wersja od: 1 listopada 1950 r.

IX.

Podstawa wymiaru świadczeń i ich wysokość.

Art.  33. ²⁷

Podstawę wymiaru zasiłku z powodu braku pracy stanowi przeciętna płaca podstawowa z ostatnich dwunastu miesięcy składkowych przed zajściem okoliczności, uprawniających do tego zasiłku, względnie jeżeli ubezpieczenie nie trwało dwunastu miesięcy, - przeciętna płaca podstawowa wszystkich miesięcy składkowych, podlegających zaliczeniu do ubezpieczenia.

Ubezpieczonemu, który w ostatnio utraconem ujęciu otrzymywał wynagrodzenie niższe niż dwieście pięćdziesiąt złotych miesięcznie, wymierza się zasiłek wedle płacy podstawowej odpowiadającej faktycznie otrzymywanemu ostatniemu wynagrodzeniu, według której w myśl obowiązujących przepisów prawnych wymierzana była składka za ubezpieczenie na wypadek choroby.

Podstawę wymiaru świadczeń emerytalnych (art. 15 lit. B) stanowi przeciętna płaca podstawowa wszystkich miesięcy składkowych, podlegających zaliczeniu do ubezpieczenia.

Jeżeli niezdolność do wykonywania zawodu lub śmierć ubezpieczonego nastąpiła wskutek wypadku, uprawniającego do świadczeń w myśl obowiązujących przepisów prawnych o ubezpieczeniu od nieszczęśliwych wypadków, świadczenia wymierza się tak, jak gdyby okres, wskazany w art. 16 ust. 1 i 5, został przebyty, przyczem dla miesięcy brakujących do tego okresu przyjmuje się ostatnią płacę podstawową przed zajściem nieszczęśliwego wypadku.

Art.  34. ²⁸

Zasiłek dla pozostających bez pracy składa się z zasiłku zasadniczego i zasiłku rodzinnego.

Zasiłek zasadniczy wynosi dla samotnych 30%, dla utrzymujących zaś rodzinę 40 % podstawy wymiaru zasiłku w razie braku pracy (art. 33 ust. 1 i 2).

Zasiłek rodzinny wynosi 10% zasiłku zasadniczego za każdego niezarobkującego, a pozostającego na utrzymaniu ubezpieczonego, członka jego rodziny (art. 35) z tem, że nie może on przekroczyć wysokości zasiłku zasadniczego.

Zasiłek dla pozostających bez pracy nie może wynosić mniej niż trzydzieści złotych miesięcznie względnie mniej niż podstawa wymiaru zasiłku (art. 33), jeżeli jest ona niższa od tej kwoty.

Art.  35.

Za członków rodziny w rozumieniu art. 34 uważa się:

1) małżonka,

2) dzieci i dalszych zstępnych, pasierbów (art. 28 i 29), braci i siostry-wszystkich do osiemnastu lat życia, względnie ponad osiemnaście lat życia w wypadkach i pod warunkami, określonemi w art. 28 ust. 3 i 4,

3) wstępnych.

Statut Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych może zaliczyć do członków rodziny takie rodziców współmałżonka.

Art.  36. ²⁹

Składka z tytułu ubezpieczenia pozostającego bez pracy na wypadek choroby (art. 20) winna być opłacana przez Zakład Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych od kwoty należnego danej osobie zasiłku z powodu braku pracy.

Za pozostającego bez pracy, a nie mającego prawa do zasiłków w razie braku pracy (art. 17 ust. 4), opłaca Zakład Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych składkę w wysokości trzech piątych składki, przypadającej od płacy podstawowej w pierwszej grupie zarobkowej, obowiązującej we właściwej Kasie Ubezpieczeń Społecznych, celem zapewnienia mu w razie choroby pomocy leczniczej bez prawa do zasiłków pieniężnych.

Składki, opłacane przez Zakład Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych za ubezpieczenie pozostających bez pracy na wypadek choroby, mogą być przez Ministra Opieki Społecznej, po zasięgnięciu opinji związków obu zainteresowanych instytucyj, ryczałtowane.

Art.  37. ³⁰

Z tytułu zapomogi na podróż zwraca się udowodnione koszty przejazdu według najniższej taryfy do miejscowości, w której pozostający bez pracy otrzymał zajęcie.

W razie otrzymania zatrudnienia, określonego w art. 21, poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i W. M. Gdańska zwraca się koszty przejazdu na analogicznych warunkach, jak w ustępie poprzednim, tylko do granicy Rzeczypospolitej Polskiej lub do W. M. Gdańska.

Art.  38. ³¹

Renta inwalidzka składa się, z zastrzeżeniem odmiennych przepisów rozporządzenia niniejszego z kwoty zasadniczej i kwoty wzrostu renty.

Kwota zasadnicza wynosi 40% podstawy wymiaru świadczeń emerytalnych (art. 33 ust. 3 i 4).

Wzrost renty rozpoczyna się po przebyciu stu dwudziestu miesięcy składkowych; kwota wzrostu renty wynosi ¹/₆% podstawy wymiaru za każdy dalszy miesiąc i dochodzi po czterystu osiemdziesięciu miesiącach składkowych do wysokości 60% podstawy wymiaru.

Poza przypadkiem, przewidzianym w art. 38-a, renta inwalidzka nie może wynosić mniej niż pięćdziesiąt złotych miesięcznie.

Art.  38a. ³²

Osoby, które mają prawo do zaopatrzenia z tytułu własnej pracy (pensje, renty, emerytury i t. p.) z innych źródeł, z wyjątkiem renty na podstawie przepisów o ubezpieczeniu od wypadków, i zaopatrzenie to przysługiwało im jeszcze za okres przed objęciem zatrudnienia, podlegającego obowiązkowi ubezpieczenia, otrzymują tytułem renty inwalidzkiej lub starczej, po przebyciu przepisanego okresu wyczekiwania, tylko kwotę wzrostu renty, obliczonego za cały czas ubezpieczenia, w wymiarze, określonym w art. 38 ust. 3. Przepis ten ma również zastosowanie do osób, które w okresie stanu nieczynnego, poprzedzającego przyznanie zaopatrzenia, lub bezpośrednio po jego ukończeniu objęły zatrudnienie, które z dniem przyznania zaopatrzenia stworzyło obowiązek ubezpieczenia w myśl rozporządzenia niniejszego.

Przepis ust. 1 nie stosuje się do osób, których zaopatrzenie, pobierane z innych źródeł wynosi mniej niż 15% podstawy wymiaru świadczeń emerytalnych (art. 33 ust. 3) ; osoby te mają prawo do jednorazowej odprawy lub renty, zgodnie z ogólnemi przepisami rozporządzenia niniejszego.

Przepisy art. 16 ust. 5 zdanie drugie oraz przepisy ust. 1 i 2 artykułu niniejszego odnoszą się również do wymiaru renty wdowiej (wdowca) i sierocej, jeżeli osoby, uprawnione do tych rent, uzyskują prawo do analogicznych zaopatrzeń również ze źródeł, z których pobierał zaopatrzenie zmarły ubezpieczony.

Przy wymiarze dodatku, określonego w art. 40 ust. 1, zaopatrzenie, pobierane z innych źródeł, uwzględnia się narówni z rentą, pobieraną na zasadzie rozporządzenia niniejszego. Dodatek, określony w art. 40 ust. 2, wynosi dla osób, wymienionych w ust. 1 artykułu niniejszego, 4% podstawy wymiaru na każde dziecko, przyczem tak wymierzony dodatek zmniejsza się o kwotę części pobieranego z innego źródła zaopatrzenia, należną z tytułu utrzymywania dziecka.

Art.  39.

Renta starcza równa się co do wysokości rencie inwalidzkiej, jaką otrzymałby uprawniony do renty starczej, gdyby w chwili, od której rozpocząć się ma wypłata renty starczej (art. 24, 46 i 49 ust. 1 i 2), był niezdolny do wykonywania zawodu.

Art.  40. ³³

Osoba, otrzymująca rentę inwalidzką lub starczą, jeżeli potrzebuje stałej opieki i pomocy innych osób, otrzymuje dodatek w wysokości połowy renty, przyczem jednak renta łącznie z dodatkiem nie może przekroczyć podstawy wymiaru renty (art. 33 ust. 3 i 4). W wyjątkowych przypadkach Zakład Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych może zwiększać wymiar dodatku, renta jednak łącznie z dodatkiem i w tym przypadku nie może przekroczyć podstawy wymiaru renty. Dodatek ten nie przysługuje za czas umieszczenia uprawnionego w szpitalu lub w innym zakładzie leczniczym.

Osoba, otrzymująca rentę inwalidzką lub starczą, otrzymuje na każde dziecko (art. 28 i 29) poniżej osiemnastu lat życia, w przypadkach zaś, przewidzianych w art. 28 ust. 3 i 4, i na każde dziecko ponad 18 lat, życia jedną dziesiątą kwoty zasadniczej (art. 38 ust. 2) z tem, iż renta łącznie z dodatkiem na dzieci oraz dodatkiem, przewidzianym w ustępie pierwszym, nie może przekroczyć podstawy wymiaru renty (art. 33 ust. 3 i 4).

Jeżeli ojciec i matka otrzymują równocześnie rentę inwalidzką względnie starczą, to dodatek, przewidziany w ustępie drugim, otrzymuje ojciec, o ile dziecko nie pozostaje na utrzymaniu matki; w tym ostatnim wypadku ten dodatek otrzymuje matka.

Art.  41.

Pomoc lecznicza osobom, uprawnionym w myśl art. 25, należy się w tym zakresie, w jakim udziela tej pomocy Kasa Ubezpieczeń Społecznych swoim członkom.

Pomocy tej udziela Zakład Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych za pośrednictwem Kasy Ubezpieczeń Społecznych lub publicznego zakładu leczniczego za zwrotem kosztów leczenia, albo we własnych urządzeniach leczniczych.

Art.  42. ³⁴

Renta wdowia (wdowca) wynosi trzy piąte, renta dla sieroty niezupełnej jedną piątą, zaś dla sieroty zupełnej dwie piąte renty (art. 38, art. 38-a i 39), jaką pobierała osoba ubezpieczona, albo do jakiej ta osoba miałaby prawo w chwili śmierci, gdyby stała się niezdolną do wykonywania zawodu.

Za sierotę zupełną uważa się przy wymiarze renty sierocej w myśl rozporządzenia niniejszego także dziecko naturalne (nieślubne), osierocone przez matkę, i dziecko ślubne, osierocone tylko przez ojca, o ile pozostała matka nie nabyła prawa do renty wdowiej lub je później utraciła (art. 26, 55, 56 i 58 ust. 1). Narówni z sierotą zupełną traktuje się wnuka lub wnuczkę, o ile zachodzą okoliczności, przewidziane w art. 29 ust. ostatni, jeżeli i babka nie żyje lub nie nabyła prawa do renty wdowiej albo je później utraciła.

Art.  43.

Renta wdowia (wdowca) łącznie z rentami sierocemi lub renty sierot zupełnych nie mogą w sumie przekroczyć renty inwalidzkiej lub starczej (bez dodatku, przewidzianego w art. 40 ust. 1), jaką pobierała osoba ubezpieczona lub do jakiej w chwili śmierci miałaby prawo.

W razie przekroczenia powyższej granicy, następuje stosunkowe zmniejszenie renty sierocej, przypadającej na każde dziecko z tem, że w miarę zmniejszania się liczby dzieci uprawnionych do rent sierocych, renty pozostałych podwyższa się do dopuszczalnej łącznej wysokości, przewidzianej w ustępie poprzednim.

Art.  44. ³⁵

Jednorazowa odprawa dla ubezpieczonego, który osiągnął sześć miesięcy składkowych, wynosi dwumiesięczną przeciętną płacę podstawową, stanowiącą podstawę wymiaru świadczeń (art. 33 ust. 3), przyczem wymiar jej wzrasta o jednomiesięczną przeciętną płacę podstawową po każdych następnych sześciu miesiącach składkowych, przebytych w ubezpieczeniu. Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął sześciu miesięcy składkowych, jednorazowa odprawa wynosi jednomiesięczną przeciętną płacę podstawową, stanowiącą podstawę wymiaru świadczeń (art. 33 ust. 3).

Jednorazowa odprawa dla wdowy (wdowca) lub sierot równa się odprawie, jaka należałaby się ubezpieczonemu. Jednorazowa odprawa dla matki lub ojca wynosi połowę kwoty, jaka przypadłaby ubezpieczonemu przy uwzględnieniu sposobu obliczania odprawy, podanego w ust. 1, z tem jednak zastrzeżeniem, że kwota odprawy dla matki lub ojca nie może w żadnym razie przekroczyć pięciomiesięcznej przeciętnej płacy podstawowej ubezpieczonego, stanowiącej podstawę wymiaru świadczeń (art. 33 ust. 3).

Art.  44a. ³⁶

(skreślony).

Art.  45.

Przy wymiarze świadczeń nie uwzględnia się kwot do pięciu groszy włącznie, kwoty zaś ponad pięć groszy zaokrągla się w górę do najbliższej dziesiątki.

²⁷ Art. 33:

- zmieniony przez § 5 pkt 1 lit. c) rozporządzenia z dnia 27 grudnia 1933 r. o uchyleniu grup zarobkowych w ubezpieczeniu pracowników umysłowych (Dz.U.33.102.794) z dniem 1 stycznia 1934 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 dekretu z dnia 8 stycznia 1946 r. (Dz.U.46.4.29) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 13 lutego 1946 r.

²⁸ Art. 34 zmieniony przez art. 1 pkt 23 ustawy z dnia 15 marca 1934 r. (Dz.U.34.39.347) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 12 maja 1934 r.

²⁹ Art. 36 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 22 marca 1933 r. (Dz.U.33.27.229) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 19 kwietnia 1933 r.

³⁰ Art. 37 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 22 marca 1933 r. (Dz.U.33.27.229) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 19 kwietnia 1933 r.

³¹ Art. 38 zmieniony przez art. 1 pkt 24 ustawy z dnia 15 marca 1934 r. (Dz.U.34.39.347) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 12 maja 1934 r.

³² Art. 38a dodany przez art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 15 marca 1934 r. (Dz.U.34.39.347) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 12 maja 1934 r.

³³ Art. 40:

- zmieniony przez art. 1 pkt 26 ustawy z dnia 15 marca 1934 r. (Dz.U.34.39.347) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 12 maja 1934 r.

- zmieniony przez art. 2 pkt 4 dekretu z dnia 28 października 1947 r. (Dz.U.47.66.413) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 30 października 1947 r.

³⁴ Art. 42 zmieniony przez art. 1 pkt 27 ustawy z dnia 15 marca 1934 r. (Dz.U.34.39.347) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 12 maja 1934 r.

³⁵ Art. 44 zmieniony przez art. 1 pkt 28 ustawy z dnia 15 marca 1934 r. (Dz.U.34.39.347) zmieniającej nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 12 maja 1934 r.

³⁶ Art. 44a skreślony przez art. 1 pkt 4 dekretu z dnia 13 grudnia 1946 r. (Dz.U.47.2.3) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 października 1946 r.