Dział 3 - Organizacja zakładu. - Tymczasowy regulamin zakładów poprawczych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1951.67.468

Akt utracił moc
Wersja od: 31 grudnia 1951 r.

DZIAŁ  III

Organizacja zakładu.

Ogólna struktura organizacyjna.

§  49.
W zakładach tworzy się w miarę potrzeby następujące działy:
1)
szkoleniowo-wychowawczy,
2)
ośrodków szkoleniowo-produkcyjnych,
3)
administracyjny,
4)
gospodarczy.

Bezpieczeństwo zakładu.

§  50.
W zakładzie powinny być wydane zarządzenia:
1)
uniemożliwiające wstęp na teren zakładu osobom nie upoważnionym oraz samowolne wydalanie się wychowanków,
2)
zabezpieczające przestrzeganie obowiązujących przepisów chroniących życie i zdrowie wychowanków i personelu zakładowego oraz całości mienia zakładu (przepisów przeciwpożarowych, sanitarnych, bezpieczeństwa pracy itp.).
§  51.
1.
Prawo wstępu na teren zakładu, poza personelem zakładu i wychowankami przebywającymi w zakładzie oraz osobami delegowanymi przez Ministra Sprawiedliwości, mają następujące osoby:
1)
dokonujące kontroli z ramienia organów kontroli państwowej,
2)
upoważnione przez odnośne władze do przeprowadzania kontroli nauczania podstawowego i zawodowego oraz organizacji ośrodka szkolenia zawodowego,
3)
upoważnione przez inne władze, powołane do wykonywania czynności kontrolnych różnych dziedzin organizacji i administracji zakładu, jak np. władze sanitarne, inspektor pracy, władze organizacji młodzieżowej itd.
2.
Wszystkie wymienione osoby mają prawo zapoznania się z działalnością zakładu w ramach swojej delegacji lub w zakresie swych uprawnień. Przed rozpoczęciem kontroli powinny przedstawić dyrektorowi zakładu lub jego zastępcy delegację lub upoważnienie.
§  52.
Dyrektor zakładu może udzielić określonym osobom prawa wstępu jednorazowego lub kilkakrotnego w celu dokonania wyznaczonej czynności lub pracy (np. reperacje urządzeń itp.).
§  53.
Każda osoba wchodząca i wychodząca z zakładu powinna okazać dyżurnemu legitymację, upoważnienie lub przepustkę.
§  54.
Przepisy poprzednie nie dotyczą władz powołanych do ścigania przestępstw w granicach ich obowiązków służbowych.
§  55.
1.
Wychowankom zakładu nie wolno opuszczać terenu zakładu bez zezwolenia dyrektora.
2.
W przypadku uzyskania zezwolenia wychowanek otrzymuje przepustkę. Wychowankom uczęszczającym do szkół lub warsztatów pracy poza zakładem mogą być wydawane przepustki stałe, upoważniające ich do przebywania poza zakładem w określonych godzinach ich zajęć w ciągu dnia.
§  56.
1.
W razie ucieczki wychowanka z zakładu dyrektor zakładu zawiadamia o tym niezwłocznie miejscowe organa Milicji Obywatelskiej, sąd dla nieletnich wykonujący orzeczenie oraz rodziców lub opiekunów wychowanka.
2.
O powrocie wychowanka do zakładu zawiadamia się wyżej wymienione władze i w miarę potrzeby rodziców lub opiekunów.
§  57.
1.
W przypadku powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa dopuszczenia się przez wychowanka zamachu na osoby lub mienie albo samowolnego wydalenia się z zakładu - dozwolone jest użycie wobec tego wychowanka przymusu fizycznego, mającego na celu odwrócenie niebezpieczeństwa.
2.
Przymus fizyczny musi być odpowiedni do intensywności zamachu wychowanka, może on polegać w razie niezbędnej potrzeby między innymi na zagrożeniu lub dokonaniu skrępowania, umieszczenia na określony czas w izbie izolacyjnej.
3.
Nadużycie przymusu fizycznego przez bicie lub dręczenie wychowanków jest niedopuszczalne.

Tryb przyjmowania wychowanka do zakładu.

§  58.
1.
O przyjęciu wychowanka zakład zawiadamia sąd dla nieletnich wykonywający orzeczenie oraz rodziców lub opiekunów nieletniego, pouczając ich jednocześnie o przysługującym im prawie korespondencji, odwiedzin, przesyłania paczek i pieniędzy (§§ 76-82).
2.
Osoba, która doprowadziła nieletniego do zakładu, otrzymuje odpowiednie poświadczenie.
§  59.
1.
Wychowanka przyjmuje do zakładu dyrektor lub upoważniony przez niego członek rady pedagogicznej.
2.
Wychowanek powinien być pouczony o obowiązkach i prawach przysługujących mu w zakładzie.
§  60.
Wychowanka przyjętego do zakładu należy poddać zabiegom higienicznym, przebrać w bieliznę i odzież zakładową oraz skierować na badanie lekarskie.
§  61.
1.
Przed zbadaniem przez lekarza wychowanek nie może stykać się z innymi wychowankami i przebywa przez ten czas w izbie izolacyjnej dla nowoprzybyłych.
2.
Pobyt w izbie izolacyjnej powinien być jak najkrótszy, a w żadnym przypadku nie powinien trwać dłużej niż 3 dni.
§  62.
Przepisy te stosuje się odpowiednio do wychowanków zbiegłych z zakładu po ich doprowadzeniu.
§  63.
Odebrane wychowankom ubranie i rzeczy własne powinny być wyczyszczone lub zdezynfekowane, a następnie składane w depozycie, o ile nie jest bardziej celowe odesłanie ich do rodziny wychowanka lub zniszczenie z uwagi na ich stan lub nieużyteczność. W przypadku zniszczenia należy sporządzić protokół zniszczenia.
§  64.
1.
Poszczególne przedmioty z wyjątkiem przedmiotów, których używanie mogłoby spowodować naruszenie regulaminu lub zagrażałoby bezpieczeństwu zakładu, mogą być pozostawione wychowankowi lub wydane w czasie pobytu w zakładzie; to samo dotyczy przedmiotów, które są przysyłane wychowankowi podczas jego pobytu w zakładzie.
2.
W razie wątpliwości, czy przedmiot może być pozostawiony wychowankowi, decyduje dyrektor zakładu.
§  65.
1.
Przyjmując wychowanka należy odebrać mu pieniądze i przechować je w kasie depozytowej.
2.
Pieniądze przysyłane wychowankowi mogą być zwrócone nadawcy lub złożone w kasie depozytowej.
§  66.
1.
Wychowanek w czasie pobytu w zakładzie nie może dysponować pieniędzmi złożonymi do depozytu, z wyjątkiem przekazania ich rodzinie.
2.
W wyjątkowych uzasadnionych przypadkach dyrektor zakładu może zezwolić wychowankowi na dysponowanie całością lub częścią wymienionych pieniędzy.

Odzież i bielizna wychowanka.

§  67.
Wychowankowie obowiązani są nosić umundurowanie zakładowe według wzorów ustalonych dla zakładów. Umundurowanie powinno być dopasowane do rozmiarów wychowanka i odpowiednie do danej pory roku.
§  68.
Podczas urlopu lub umieszczenia poza zakładem w trybie art. 74 kodeksu karnego wychowankowie mogą korzystać z ubrania zakładowego lub uzyskać zezwolenie na noszenie ubrania własnego.

Wyżywienie.

§  69.
Wychowankowie otrzymują pożywienie według norm ustalonych w osobnych zarządzeniach i okólnikach Ministra Sprawiedliwości.
§  70.
Wartość odżywcza podawanych posiłków powinna być dostosowana do potrzeb rozwoju wychowanków. Dla wychowanków ciężej pracujących należy przewidzieć odpowiednie zwiększenie ustalonej normy.
§  71.
Wychowankowie zakwalifikowani przez lekarza otrzymują wyżywienie dostosowane do jego zleceń.

Przepisy higieniczne i sanitarne.

§  72.
W zakładach należy przestrzegać obowiązujących przepisów sanitarnych ze względu na bezpieczeństwo i zdrowie wychowanków.
§  73.
Każdy wychowanek obowiązany jest:
1)
przestrzegać czystości osobistej, ubrania i bielizny,
2)
utrzymywać wzorowy porządek w sypialniach, warsztatach i klasach szkolnych,
3)
podczas pracy przestrzegać zasad higieny i bezpieczeństwa pracy,
4)
ściśle stosować się do przepisów sanitarnych, obowiązujących w zakładzie.

Rozkład dnia wychowanków.

§  74.
Dyrektor zakładu w porozumieniu z radą pedagogiczną ustala dzienny rozkład zajęć wychowanków.
§  75.
1.
Rozkład dnia wychowanków powinien być wywieszony w widocznych miejscach w zakładzie.
2.
Za przestrzeganie rozkładu dnia odpowiedzialny jest kierownik działu administracyjnego.

Komunikowanie się wychowanków ze światem zewnętrznym.

A. Korespondencja.
§  76.
Korespondencja wchodząca i wychodząca jest przeglądana przez dyrektora zakładu lub upoważnionego przez niego członka rady pedagogicznej i w wyjątkowych przypadkach może ulec zatrzymaniu, jeżeli zawiera treść niewłaściwą lub mogącą wpłynąć ujemnie na wychowanka. Korespondencja do władz i urzędów nie ulega zatrzymaniu. Do korespondencji tej mogą być dołączone uwagi i wyjaśnienia dyrekcji zakładu. Zatrzymaną korespondencję przechowuje się w aktach personalnych wychowanków.
§  77.
Wychowankowie mogą otrzymywać paczki. Paczki te podlegają kontroli zakładu i nie mogą zawierać przedmiotów, które nie mogą być pozostawione wychowankowi do użytku w zakładzie.
§  78.
Wychowanek kwituje odbiór paczki z wyszczególnieniem jej zawartości. Przedmioty, o których mowa w § 77, powinny być złożone do depozytu lub pozostawione do dyspozycji nadawcy, przy czym należy o powyższym zawiadomić nadawcę.

B. Odwiedziny.

§  79.
Za zezwoleniem dyrektora zakładu wychowankowie mogą przyjmować odwiedziny rodziców, opiekunów i krewnych.
§  80.
Pierwsze odwiedziny mogą nastąpić dopiero po miesięcznym pobycie wychowanka w zakładzie, w zakładach zaś o surowszym rygorze dopiero po upływie trzech miesięcy od przybycia wychowanka do zakładu.
§  81.
Prawa do odwiedzin może być pozbawiony wychowanek na mocy kary dyscyplinarnej.
§  82.
Ze względów bezpieczeństwa dyrektor może zarządzić, że odwiedziny odbywać się będą w jego obecności lub w obecności wyznaczonego przez niego członka rady pedagogicznej.

Przenoszenie wychowanka do innego zakładu.

§  83.
Wychowankowie zakwalifikowani do przeniesienia do innego zakładu powinni być zbadani przez lekarza zakładowego. Jeżeli lekarz uzna wychowanka za chorego, przeniesienie go zostaje wstrzymane do czasu wyzdrowienia.
§  84.
Przeniesienie wychowanków do innego zakładu odbywa się pod opieką osób, wyznaczonych przez dyrektora spośród personelu zakładowego. Ilość tych osób powinna być dostateczna dla zapewnienia bezpieczeństwa transportu.
§  85.
Na czas transportu wychowankowie otrzymują wyżywienie w suchym prowiancie, odpowiadające wartości odżywczej wyżywienia w zakładzie.
§  86.
Odpowiedzialny za transport otrzymuje za pokwitowaniem:
1)
listę wychowanków,
2)
akta osobowe wychowanków,
3)
depozyty przeniesionych wychowanków,
4)
odpowiednie pismo do zakładu odbierającego transport.
§  87.
Zakład przyjmujący wychowanków potwierdza odbiór rzeczy, wymienionych w § 63, oraz wydaje pokwitowanie na odzież, bieliznę i obuwie, w których przybyli wychowankowie do nowego zakładu. Na podstawie wymienionego pokwitowania zakład wysyłający wychowanków skreśla z księgi inwentarzowej rzeczy, które zostały wydane wychowankom.
§  88.
Urlopu można udzielić wychowankowi, który przebywa w zakładzie co najmniej od 3 miesięcy i zachowaniem swym daje podstawę do przypuszczenia, że w czasie urlopu zachowa się bez zarzutu i powróci do zakładu.
§  89.
Urlop może być udzielony w czasie wolnym od nauki i pracy na okres od 3 do 14 dni.
§  90.
W zakładzie o surowszym rygorze urlop może być udzielony po upływie 6 miesięcy pobytu wychowanka w tym zakładzie.
§  91.
Przed upływem wymienionych terminów wychowankowi może być udzielony kilkudniowy urlop w przypadkach uzasadnionych względami osobistymi lub rodzinnymi.
§  92.
Wychowanek, który ma korzystać z urlopu, powinien podać dyrekcji zakładu dokładny adres miejsca pobytu oraz inne potrzebne dane dotyczące środowiska, do którego się udaje.

Adnotacje i opinie o wychowanku.

§  93.
Dla każdego wychowanka prowadzi się kartę rejestracyjną według instrukcji wydanej przez Ministra Sprawiedliwości.
§  94.
Opinie dyrektora zakładu o wychowanku uzgodnione z radą pedagogiczną należy odnotowywać co najmniej co 6 miesięcy, przy czym pierwsza opinia powinna być odnotowana najpóźniej po 6-miesięcznym pobycie wychowanka w zakładzie.
§  95.
W terminach, wymienionych w poprzednim paragrafie, dyrektor zakładu przesyła sądowi dla nieletnich, zarządzającemu wykonanie orzeczenia, sprawozdanie o wychowanku zawierające dane z odpowiednich rubryk karty rejestracyjnej.
§  96.
Niezależnie od adnotacji na karcie nauczyciele i wychowawcy prowadzą swoje podręczne zeszyty obserwacyjne.

Umieszczenie poza zakładem.

§  97.
Dyrektor zakładu w porozumieniu z radą pedagogiczną może w trybie art. 74 kodeksu karnego umieścić wychowanka poza zakładem:
1)
jeśli uzna, że poprawę wychowanka lub lepsze szkolenie go osiągnie się poza zakładem (np. w przypadku braku pewnego typu szkolenia na terenie zakładu, jak średnie szkolenie ogólnokształcące),
2)
jeżeli wymagają tego względy zdrowotne lub konieczność zastosowania specjalnej kuracji.
§  98.
W przypadkach wymienionych w § 97 pkt 1 wychowanek powinien być umieszczony w instytucji dającej rękojmię właściwego szkolenia i właściwego wpływu wychowawczego na wychowanka.
§  99.
Do wychowanka umieszczonego w trybie art. 74 kodeksu karnego mają zastosowanie odpowiednie przepisy regulaminu zakładowego. Wychowanek ten zasadniczo nie przestaje być członkiem samorządu zakładowego i organizacji młodzieżowych w zakładzie oraz podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej zgodnie z zasadami regulaminu.
§  100.
Personel wychowawczy zakładu i władze samorządu zakładowego powinny roztaczać nad wychowankiem w dalszym ciągu opiekę wychowawczą.

Zwalnianie z zakładu.

§  101.
Wychowanek, który ukończył lat 21, musi być natychmiast zwolniony z zakładu (art. 72 k.k.).
§  102.
Przed ukończeniem lat 21 wychowanek może być zwolniony z zakładu na mocy orzeczenia sądu dla nieletnich wykonującego orzeczenie (art. 75 k.k.).
§  103.
Dyrektor zakładu w porozumieniu z radą pedagogiczną powinien wystąpić do sądu dla nieletnich, wykonującego orzeczenie, o warunkowe zwolnienie wychowanka, który sprawowaniem swym daje podstawę do przypuszczenia, że zadania wychowawcze zostały osiągnięte.
§  104.
W przypadku warunkowego zwolnienia dyrektor zakładu powinien dołożyć wszelkich starań, aby jak najszybciej porozumieć się z kuratorem sądowym dla nieletnich, który ma objąć dozór nad wychowankiem.
§  105.
Wychowanek zwolniony z zakładu powinien mieć zapewniony dojazd do miejsca przeznaczenia; wychowanek powinien posiadać odzież cywilną i bieliznę dostosowane do pory roku, w której odbywa się zwolnienie.
§  106.
Przy opuszczeniu zakład wychowanek otrzymuje z depozytu za pokwitowaniem pieniądze i rzeczy stanowiące jego własność.
§  107.
W szczególnych przypadkach dyrektor zakładu może udzielić wychowankowi pomocy pieniężnej z przydzielonych na ten cel kredytów.

Kontakt zakładu ze zwolnionymi wychowankami.

§  108.
1.
W celach wychowawczych na prośbę zwolnionych wychowanków dyrektor może wyrazić zgodę na spędzenie przez nich pewnego okresu czasu w zakładzie (np. urlop, ferie, wakacje itp.).
2.
Jeżeli wychowanek wnoszący prośbę jest warunkowo zwolniony, należy porozumieć się z kuratorem sądowym dla nieletnich.
§  109.
1.
Wychowanek przybywający do zakładu na własną prośbę ponosi koszty swego utrzymania.
2.
W wyjątkowych przypadkach dyrektor zakładu może zezwolić na bezpłatne przebywanie w zakładzie zwolnionego wychowanka przez okres nie dłuższy niż 7 dni.
§  110.
1.
Zwolniony wychowanek, który otrzymał zezwolenie na przebywanie w zakładzie, obowiązany jest stosować się odpowiednio do regulaminu zakładowego.
2.
W przypadku naruszenia regulaminu zostaje on niezwłocznie wydalony z zakładu.