Rozdział 1 - Przepisy ogólne. - Transport morski materiałów niebezpiecznych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1963.25.147

Akt utracił moc

Wersja od: 20 czerwca 1971 r.

Rozdział  1.

Przepisy ogólne.

§ 1. Rozporządzenie dotyczy warunków bezpieczeństwa transportu morskiego materiałów niebezpiecznych, a w szczególności ich opakowania i oznakowania, składowania, przewozu w porcie, przeładunku, sztauowania i przewozu morskiego.

§ 2. W rozumieniu niniejszego rozporządzenia:

1) materiałami niebezpiecznymi są materiały, które mogą same przez się lub pod wpływem okoliczności zewnętrznych spowodować zagrożenie życia ludzkiego, zdrowia lub mienia. Za materiały takie uważa się:

a) materiały niebezpieczne, wymienione w niniejszym rozporządzeniu i przepisach szczegółowych wydanych na jego podstawie,

b) 1 materiały nie wymienione w przepisach, o których mowa pod lit. a), lecz zakwalifikowane przez rzeczoznawcę jako niebezpieczne,

c) 2 materiały nie wymienione w przepisach, o których mowa pod lit. a), lecz:

- zgłoszone jako niebezpieczne w dokumentach związanych z transportem morskim,

- oznakowane jako niebezpieczne na opakowaniach,

- znajdujące się w opakowaniach, których sam wygląd i forma niedwuznacznie wskazują na niebezpieczny charakter ich zawartości,

do chwili orzeczenia rzeczoznawcy;

2) transportem morskim jest przewóz morski materiałów niebezpiecznych stanowiących ładunek statku oraz czynności manipulacyjne tymi materiałami w portach morskich.

§ 3. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do:

1) transportu morskiego:

a) materiałów niebezpiecznych przewożonych statkami specjalnie zbudowanymi lub w całości przystosowanymi do przewozu tych materiałów,

b) cieczy palnych, przewożonych zbiornikowcami,

c) materiałów niebezpiecznych występujących luzem, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w przepisach szczegółowych;

2) przewozu morskiego materiałów niebezpiecznych stanowiących zapasy okrętowe i własne wyposażenie statku.

§ 4. Przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio w portach morskich do statków żeglugi śródlądowej, jeżeli przepisy dotyczące przewozu materiałów niebezpiecznych statkami żeglugi śródlądowej nie stanowią inaczej.

§  5.

1. W czasie pobytu statku polskiego w porcie zagranicznym kapitan statku obowiązany jest stosować przepisy niniejszego rozporządzenia w zakresie manipulacji materiałami niebezpiecznymi na statku.

2. Jeżeli przepisy miejscowe nakazują inny sposób manipulacji materiałami niebezpiecznymi na statku, kapitan może zastosować przepisy miejscowe, jeżeli nie pogorszy to w istotny sposób stanu bezpieczeństwa statku, a zastosowanie przepisu miejscowego jest warunkiem wykonania zadań statku w tym porcie.

§  6.

1. Przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio do statków obcych w polskich portach morskich, na polskich wodach wewnętrznych i morzu terytorialnym w zakresie manipulacji materiałami niebezpiecznymi na statku.

2. Manipulacja materiałami niebezpiecznymi na statku w przypadkach, o których mowa w ust. 1, może nastąpić w inny sposób na wniosek kapitana statku - za zgodą urzędu morskiego.

§  7.

1. Jeżeli przepisy rozporządzenia wymagają udziału lub opinii rzeczoznawcy, dysponent ładunku materiałów niebezpiecznych obowiązany jest powołać rzeczoznawcę i ponieść związane z tym koszty.

2. Rzeczoznawcą powinien być biegły sądowy, ekspert Polskiej Izby Handlu Zagranicznego lub przedsiębiorstwo rzeczoznawstwa. W razie niemożności powołania takich rzeczoznawców, rzeczoznawcą może być osoba posiadająca równorzędne z nimi kwalifikacje zawodowe w tym zakresie, a za granicą - ekspert miejscowy.

§ 8. Osoby zatrudnione przy transporcie morskim materiałów niebezpiecznych powinny być zaznajomione z przepisami niniejszego rozporządzenia oraz z przepisami szczegółowymi.

§ 9. Ogólny nadzór nad bezpieczeństwem transportu morskiego materiałów niebezpiecznych sprawują właściwe urzędy morskie.

§  10.

1. Materiały niebezpieczne dzieli się ze względu na charakter niebezpieczeństwa na następujące klasy:

Klasa 1 - Materiały wybuchowe.

1a. Materiały wybuchowe przedstawiające niebezpieczeństwo masowego wybuchu.

1b. Materiały wybuchowe nie przedstawiające niebezpieczeństwa masowego wybuchu.

1c. Materiały wybuchowe przedstawiające tylko niebezpieczeństwo pożaru.

Klasa 2 - Gazy.

2a. Gazy trwałe.

2b. Gazy skroplone.

2c. Gazy rozpuszczone.

2d. Gazy trwałe silnie oziębione.

Klasa 3 - Ciecze łatwopalne.

3a. Ciecze łatwopalne o temperaturze zapłonu poniżej 23°C według próby w tyglu zamkniętym lub poniżej 26,6°C według próby w tyglu otwartym.

3b. Ciecze łatwopalne o temperaturze zapłonu od 23°C do 60,5°C według próby w tyglu zamkniętym lub od 26,6°C do 65,6°C według próby w tyglu otwartym.

Klasa 4 - Ciała stałe lub inne materiały łatwopalne.

4a. Ciała stałe łatwopalne.

4b. Ciała stałe lub inne materiały skłonne do samozapalania się.

4c. Ciała stałe lub inne materiały łatwopalne, które przy zetknięciu z wodą wydzielają gazy łatwopalne.

Klasa 5 - Materiały utleniające i nadtlenki organiczne.

5a. Materiały utleniające.

5b. Nadtlenki organiczne.

Klasa 6 - Materiały trujące i zakaźne.

6a. Materiały trujące.

6b. Materiały zakaźne.

Klasa 7 - Materiały promieniotwórcze.

Klasa 8 - Materiały żrące.

Klasa 9 - Inne materiały niebezpieczne.

2. We wszystkich przypadkach, w których wymagane jest określenie w transporcie morskim właściwości materiałów niebezpiecznych, obowiązuje klasyfikacja ustalona w ust. 1.

§  11.

1. Materiałami wybuchowymi są materiały wyprodukowane dla celów wybuchowych i pirotechnicznych niezależnie od tego, czy znajdują się w specjalnie przygotowanym przedmiocie, czy też nie, oraz wszelkie inne materiały, które z racji ich wybuchowych właściwości należy traktować jako wybuchowe z tym zastrzeżeniem, że wybuchowa atmosfera gazu, pary lub pyłu oraz materiały odmiennie zaklasyfikowane nie powinny być uważane za wybuchowe.

2. Materiały wybuchowe dzieli się na:

Klasa 1a - Materiały wybuchowe przedstawiające niebezpieczeństwo masowego wybuchu:

1) przedmioty zawierające materiały wybuchowe i posiadające własne środki zapłonu, jak również materiały wybuchowe inicjujące,

2) materiały wybuchowe oraz przedmioty zawierające materiały wybuchowe, lecz nie posiadające własnych środków zapłonu,

3) przedmioty zawierające mieszaniny zapalające oraz przedmioty skłonne do wybuchu, jak amunicja małokalibrowa z wybuchowymi pociskami, sztuczne ognie itp.

Klasa 1b - Materiały wybuchowe nie przedstawiające niebezpieczeństwa masowego wybuchu:

1) przedmioty zawierające materiały wybuchowe i posiadające bądź nie posiadające własnych środków zapłonu,

2) próbki materiałów wybuchowych dla celów laboratoryjnych inne aniżeli materiały wybuchowe inicjujące.

Klasa 1c - Materiały wybuchowe przedstawiające tylko niebezpieczeństwo pożaru.

§ 12. Klasa 2a - Gazami trwałymi są gazy, które nie mogą być skroplone w normalnej temperaturze.

Klasa 2b - Gazami skroplonymi są gazy, które mogą skroplić się pod ciśnieniem w normalnej temperaturze.

Klasa 2c - Gazami rozpuszczonymi są gazy rozpuszczone pod ciśnieniem w rozpuszczalniku, które mogą być zaabsorbowane przez materiał porowaty.

Klasa 2d - Gazami trwałymi silnie oziębionymi są takie gazy, jak skroplone powietrze, tlen itp.

§  13.

1. Cieczami łatwopalnymi są ciecze lub mieszaniny cieczy zawierające ciała stałe w roztworze lub zawiesinie (farby, pokosty, lakiery), które wydzielają pary łatwopalne w temperaturze 65,6°C lub niższej według próby w tyglu otwartym, z wyjątkiem materiałów zaklasyfikowanych odmiennie ze względu na ich inne dominujące niebezpieczne właściwości.

2. Ciecze łatwopalne dzielą się na:

Klasa 3a - Ciecze łatwopalne o temperaturze zapłonu poniżej 23°C według próby w tyglu zamkniętym lub poniżej 26,6°C według próby w tyglu otwartym.

Klasa 3b - Ciecze łatwopalne o temperaturze zapłonu od 23°C do 60,5°C według próby w tyglu zamkniętym lub od 26,6°C do 65,6°C według próby w tyglu otwartym.

§ 14. Klasa 4a - Ciałami stałymi łatwopalnymi są materiały inne niż zaklasyfikowane jako materiały wybuchowe, a które w warunkach transportu są łatwo zapalne lub mogą spowodować albo przyczynić się do powstania pożaru przez tarcie.

Klasa 4b - Ciałami stałymi lub innymi materiałami skłonnymi do samozapalania się są materiały skłonne do samoczynnego nagrzewania się w normalnych warunkach występujących w transporcie lub do nagrzewania się w zetknięciu z powietrzem, przez co stają się skłonne do zapalania się.

Klasa 4c - Ciałami stałymi lub innymi materiałami łatwopalnymi, które przy zetknięciu z wodą wydzielają gazy łatwopalne, są materiały, które przez wzajemne oddziaływanie z wodą skłonne są do samozapalania się lub do wydzielania gazów łatwopalnych w ilościach niebezpiecznych.

§ 15. Klasa 5a - Materiałami utleniającymi są materiały, które nie będąc same łatwopalnymi, mogą w szczególności przez wydzielanie tlenu spowodować zapalenie się lub spotęgować gwałtowny pożar innego materiału.

Klasa 5b - Nadtlenki organiczne.

§ 16. Klasa 6a - Materiałami trującymi są materiały, które w razie przedostania się do organizmu lub stykania się z powierzchnią ciała zagrażają zdrowiu albo życiu ludzi bądź zwierząt.

Klasa 6b - Materiałami zakaźnymi są materiały zawierające chorobotwórcze drobnoustroje.

§ 17. 3

Klasa 7 - Materiałem promieniotwórczym (substancją promieniotwórczą) jest materiał zawierający naturalne lub sztuczne izotopy promieniotwórcze (nuklidy), którego aktywność właściwa jest większa niż 0,002 µCi/g (microcurie na gram).

§ 18. Klasa 8 - Materiałami żrącymi są takie materiały, jak kwasy, ługi oraz inne żrące ciecze i ciała stałe, które przy zetknięciu z żywą tkanką poważnie ją uszkadzają przez działanie chemiczne, a w razie wycieku powodują znaczne uszkodzenie lub zniszczenie innego ładunku albo środków transportowych przez działanie chemiczne lub też mogą spowodować inne niebezpieczeństwo.

§ 19. Klasa 9 - Innymi materiałami niebezpiecznymi są materiały, które mogą stać się niebezpieczne na skutek dodania do nich pewnych materiałów zmieniających ich właściwości, jak również inne materiały, których niebezpieczeństwo w czasie transportu nie może być objęte innymi klasami.

§ 20. Materiały niebezpieczne wszystkich klas dzielą się ze względu na wymagany sposób postępowania z nimi w transporcie morskim na następujące kategorie:

Kategoria W - materiały niebezpieczne, których transport morski jest zabroniony.

Kategoria O - materiały szczególnie niebezpieczne, których składowanie w portach morskich jest zabronione.

Kategoria A - materiały szczególnie niebezpieczne, dopuszczone do transportu morskiego pod warunkiem przestrzegania specjalnych środków ostrożności.

Kategoria B - materiały niebezpieczne, dopuszczone do transportu morskiego pod warunkiem zachowania zwykłych środków ostrożności.

Kategoria S - materiały niebezpieczne, dopuszczone do składowania w magazynach ogólnego użytku.

§ 21. Minister Żeglugi wyda przepisy, zwane w niniejszym rozporządzeniu "przepisami szczegółowymi", dotyczące bezpieczeństwa transportu morskiego materiałów niebezpiecznych, a w szczególności ustali wykaz materiałów niebezpiecznych z podziałem na klasy i kategorie oraz określi zasady sztauowania tych materiałów.

§  22.

1. Materiały niebezpieczne nie wyliczone w wykazie ustalonym w przepisach szczegółowych powinny być w razie transportu morskiego tych materiałów zaklasyfikowane przez rzeczoznawcę zgodnie z przepisami §§ 10-19 na podstawie podobieństwa ich właściwości z właściwościami materiałów niebezpiecznych objętych wykazem.

2. 4 W razie sporu zainteresowanych co do zakwalifikowania materiałów przez rzeczoznawcę w przypadkach, o których mowa w § 2 pkt 1 lit. b) i c), decyzję podejmuje każdorazowo urząd morski.

§  23.

1. Jeżeli istnieją wątpliwości co do zgodności zaklasyfikowania, dokumentacji, stanu lub właściwości opakowania albo oznakowania materiałów niebezpiecznych z przepisami rozporządzenia lub przepisami szczegółowymi, decyzję w sprawie dopuszczenia tych materiałów do transportu morskiego wydaje urząd morski po zasięgnięciu opinii rzeczoznawcy i wysłuchaniu zainteresowanych.

2. Materiały niebezpieczne, co do których właściwości mogą istnieć wątpliwości ze względu na niedostateczne informacje podane w dokumentach, powinny być traktowane jako materiały kategorii A aż do chwili ustalenia ich właściwości.

3. W przypadkach wymienionych w § 2 pkt 1 lit. c) należy do czasu orzeczenia rzeczoznawcy i decyzji urzędu morskiego postąpić zgodnie ze zgłoszeniem, oznakowaniem lub wyglądem i formą opakowania.

¹ § 2 pkt 1 lit. b) zmieniona przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia z dnia 19 maja 1967 r. (Dz.U.67.22.104) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 lipca 1967 r.

² § 2 pkt 1 lit. c) zmieniona przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia z dnia 19 maja 1967 r. (Dz.U.67.22.104) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 lipca 1967 r.

³ § 17 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 24 maja 1971 r. (Dz.U.71.13.130) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 czerwca 1971 r.

⁴ § 22 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 19 maja 1967 r. (Dz.U.67.22.104) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 lipca 1967 r.