Rozdział 2 - Organizacja wewnętrzna szkoły wyższej. - Szkolnictwo wyższe i pracownicy nauki.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1956.45.205 t.j.
Akt utracił moc Wersja od: 18 października 1956 r.
Rozdział 2.
Organizacja wewnętrzna szkoły wyższej.
Organizacja wewnętrzna szkoły wyższej.
1.
Podstawową komórką organizacyjną w szkole wyższej jest katedra. W ramach katedry może być prowadzony jeden lub więcej zakładów.2.
Katedra prowadzi pracę dydaktyczną i naukową w zakresie jednego lub kilku pokrewnych przedmiotów. Katedra obejmuje samodzielnych oraz pomocniczych pracowników nauki, jak również aspirantów, pracowników wymienionych w art. 73 ust. 1 i nauczycieli, o których mowa w art. 74.3.
Katedry pokrewne można łączyć w zespół katedr lub instytut.1.
Szkoły wyższe mogą dzielić się na wydziały, wydziały zaś - na oddziały, sekcje i kierunki.2.
W obrębie wydziałów lub poza wydziałem można tworzyć studia specjalne i studia dla pracujących.3.
Biblioteka szkoły wyższej jest zakładem naukowym ogólnouczelnianym. Organizację biblioteki określa statut szkoły.1.
Wydziały, oddziały, sekcje, kierunki studiów, studia dla pracujących i studia specjalne tworzy, przekształca i znosi minister na wniosek lub po zasięgnięciu opinii organów szkoły i Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Katedry i instytuty uczelniane tworzy, przekształca i znosi minister na wniosek lub po zasięgnięciu opinii organów szkoły.2.
Zespoły katedr oraz pomocnicze kursy specjalne tworzy, przekształca i znosi rektor na podstawie uchwały senatu powziętej na wniosek lub po zasięgnięciu opinii rady wydziału.1.
Rektor przy udziale senatu kieruje całokształtem działalności szkoły wyższej i jest odpowiedzialny przed ministrem za wykonanie zadań szkoły.2.
Do obowiązków rektora należy w szczególności: 1)
troska o pozyskiwanie niezbędnych kadr dla szkoły i decydowanie w ramach obowiązujących przepisów o ich wykorzystaniu, 2)
troska o zaspokajanie potrzeb materialnych szkoły oraz dysponowanie w ramach obowiązujących przepisów środkami materialnymi, przeznaczonymi na potrzeby szkoły, 3)
sprawowanie nadzoru nad należytym wykonywaniem zadań przez jednostki organizacyjne szkoły w zakresie wychowania młodzieży, nauki i nauczania i nad należytym wykorzystywaniem środków przeznaczonych na ten cel, 4)
sprawowanie nadzoru nad wypełnianiem obowiązków przez wszystkie organy szkoły, 5)
sprawowanie nadzoru nad zaspokajaniem materialnych, zdrowotnych i kulturalnych potrzeb młodzieży studiującej, 6)
kierowanie administracją szkoły za pośrednictwem dyrektora administracyjnego.3.
Rektor jest służbowym przełożonym wszystkich pracowników szkoły oraz zwierzchnikiem i opiekunem młodzieży studiującej.4.
Rektor jest przedstawicielem szkoły na zewnątrz.1.
Stałym pomocnikiem rektora i w razie potrzeby jego zastępcą jest prorektor. Zakres czynności prorektora określa rektor.2.
Statut szkoły może przewidzieć powołanie kilku prorektorów. W tym przypadku podziału czynności między nimi dokonuje rektor. Do czasu nadania szkole statutu liczbę prorektorów ustala minister.1.
Senat współdziała z rektorem w kierowaniu szkołą. We wszystkich sprawach istotnych dla szkoły rektor powinien zasięgać opinii senatu.2.
Do obowiązków senatu należy w szczególności: 1)
podejmowanie inicjatywy we wszystkich sprawach dotyczących rozwoju szkoły i ulepszania jej pracy pod względem wychowawczym, dydaktycznym i naukowym, 2)
rozpatrywanie sprawozdań poszczególnych wydziałów i międzywydziałowych jednostek organizacyjnych oraz ocena wyników ich pracy, 3)
uchwalenie projektu statutu szkoły, 4)
występowanie z wnioskami lub wypowiadanie opinii w sprawach tworzenia, przekształcania i znoszenia jednostek organizacyjnych szkoły, 5)
występowanie z wnioskami lub wypowiadanie opinii w sprawach nadawania pracownikom szkoły tytułów samodzielnych pracowników nauki, w sprawach powoływania, przenoszenia i zwalniania samodzielnych pracowników nauki i osób pełniących ich obowiązki oraz w sprawach obsadzania stanowisk kierowników katedr, zespołów katedr, instytutów uczelnianych i innych jednostek nie będących wydziałami, 6)
zatwierdzanie uchwał rad wydziałów w sprawach regulaminów studiów i planów studiów, 7)
nadzór nad rozwojem młodej kadry naukowej, 8)
czuwanie nad zaspokajaniem potrzeb młodzieży, 9)
wykonywanie innych zadań przewidzianych w regulaminie studiów i w innych przepisach wydanych na podstawie niniejszej ustawy.3.
Rektor zwołuje posiedzenia senatu i kieruje obradami. Jest on obowiązany zwołać posiedzenie na żądanie większości członków senatu.1.
W skład senatu wchodzą: rektor, prorektorzy, dziekani i przedstawiciele rad wydziału po jednym z każdego wydziału.2.
Statut szkoły może postanowić, że skład senatu wchodzą nadto prodziekani, przedstawiciele rad wydziałów w liczbie większej niż przewidziana w ust. 1 oraz inne osoby, jak dyrektor biblioteki, kierownicy instytutów uczelnianych, kierownicy studiów specjalnych.3.
Przedstawiciele rady wydziału wybierani są corocznie przed końcem roku szkolnego spośród członków rady wydziału. Uczestniczą oni w obradach senatu od początku nowego roku szkolnego. W razie potrzeby dokonuje się wyboru w ciągu roku na okres do końca roku szkolnego.4.
W obradach senatu uczestniczą z głosem doradczym dyrektor administracyjny, dyrektor biblioteki oraz kierownicy studiów specjalnych, o ile nie są członkami senatu zgodnie z przepisem ust. 2, przedstawiciel zakładowej organizacji związkowej oraz wybrani corocznie przedstawiciele pomocniczych pracowników nauki, których liczbę i sposób wyboru określa statut szkoły. Statut szkoły może przewidywać udział w obradach senatu z głosem doradczym także innych osób, a w szczególności przedstawicieli resortów, dla których szkoła przygotowuje pracowników.5.
Do czasu nadania szkole statutu liczbę przedstawicieli pomocniczych pracowników nauki w senacie oraz sposób ich wyboru określa minister.6.
Do udziału w obradach senatu w sprawach dotyczących bezpośrednio młodzieży rektor zaprasza przedstawicieli organizacji młodzieżowych.7.
W szkołach jednowydziałowych czynności senatu spełnia rada wydziału.1.
Z początkiem roku szkolnego rektor powinien zwołać zebranie ogólne szkoły wyższej w celu przedstawienia sprawozdania z wykonania planu za ubiegły rok szkolny oraz planu pracy na rok przyszły.2.
W skład zebrania ogólnego wchodzą wszyscy pracownicy szkoły oraz przedstawiciele organizacji młodzieżowych. Statut szkoły przewidzieć może, że w zebraniu ogólnym poszczególne grupy pracowników szkoły mogą być reprezentowane przez przedstawicieli.3.
Zebranie ogólne jest organem opiniodawczym w sprawach ogólnych potrzeb szkoły wyższej.4.
Zebranie ogólne zwołuje i kieruje jego obradami rektor.1.
Dziekan przy udziale rady wydziału kieruje wydziałem i jest odpowiedzialny wobec rektora za wykonanie swych zadań.2.
Poza przypadkami przewidzianymi w przepisach szczególnych do zakresu działania dziekana należy w szczególności: 1)
opracowywanie szczegółowego planu i rozkładu zajęć wydziału, 2)
kontrola wykonania planu zajęć, planu studiów i programów nauczania, 3)
kontrola wyników nauczania i dyscypliny studiów, 4)
czuwanie nad organizacją pracy naukowo-badawczej w ramach wydziału, 5)
czuwanie nad kierunkiem wychowania młodzieży, opieka nad należytym zaspokajaniem jej potrzeb w ramach wydziału oraz nad rozdziałem stypendiów i innych świadczeń.1.
Stałym pomocnikiem dziekana i w razie potrzeby jego zastępcą jest prodziekan. Zakres czynności prodziekana określa dziekan.2.
Statut szkoły może przewidywać powołanie kilku prodziekanów. W tym przypadku podziału czynności między nimi dokonuje dziekan. Do czasu nadania szkole statutu liczbę prodziekanów ustala minister.1.
Rada wydziału współdziała z dziekanem w kierowaniu wydziałem. We wszystkich sprawach istotnych dla wydziału dziekan powinien zasięgać opinii rady.2.
Do obowiązków rady wydziału należy w szczególności: 1)
podejmowanie inicjatywy w celu stałego ulepszania i doskonalenia metod pracy katedr i całego wydziału pod względem wychowawczym, dydaktycznym i naukowym, 2)
rozpatrywanie sprawozdań poszczególnych katedr i innych jednostek organizacyjnych wchodzących w skład wydziału oraz ocena wyników ich pracy, 3)
rozpatrywanie i opiniowanie planów badań naukowych oraz sprawozdań z ich wykonania, 4)
nadzór nad rozwojem młodej kadry naukowej w obrębie wydziału, 5)
czuwanie nad zaspokajaniem potrzeb młodzieży, 6)
uchwalanie szczegółowych programów, planów i regulaminów studiów oraz podejmowanie w tym zakresie innych decyzji przewidzianych w planach i regulaminach studiów, 7)
występowanie z wnioskami w sprawie nadawania pracownikom wydziału tytułów naukowych samodzielnych pracowników nauki, 8)
nadawanie tytułów naukowych przewidzianych dla pomocniczych pracowników nauki, 9)
występowanie z wnioskami lub wypowiadanie opinii w sprawach kadrowych wydziału, a mianowicie w sprawach powoływania, przenoszenia i zwalniania samodzielnych i pomocniczych pracowników nauki oraz osób, pełniących ich obowiązki, lektorów, nauczycieli przedmiotów pomocniczych, nauczycieli zawodu i personelu naukowo-technicznego, 10)
występowanie z wnioskami lub wypowiadanie opinii w sprawach tworzenia, przekształcania i znoszenia katedr oraz innych jednostek organizacyjnych wchodzących w skład wydziału oraz w sprawach obsadzania stanowisk kierowników tych jednostek.3.
Dziekan zwołuje posiedzenia rady wydziału i kieruje obradami. Na żądanie większości członków rady dziekan jest obowiązany zwołać posiedzenie.1.
W skład rady wydziału wchodzą wszyscy samodzielni pracownicy nauki i osoby pełniące ich obowiązki.2.
Jeżeli według planu studiów na wydziale odbywają się zajęcia obowiązkowe prowadzone przez katedrę nie należącą do wydziału lub przez międzywydziałowe studium specjalne, w skład rady wydziału wchodzi również kierownik tej katedry lub studium albo delegowany przez niego stały przedstawiciel.3.
Statut szkoły może ograniczyć skład rady wydziału do dziekana, prodziekanów, kierowników katedr, zespołów katedr i instytutów uczelnianych oraz delegatów katedr, wybranych przez ogół pracowników katedry na okres jednego roku spośród samodzielnych pracowników nauki i osób pełniących ich obowiązki.4.
W obradach rady wydziału biorą udział z głosem doradczym przedstawiciele pomocniczych pracowników nauki, kierownik administracyjny wydziału oraz przedstawiciel zakładowej organizacji związkowej. Liczbę przedstawicieli pomocniczych pracowników nauki oraz sposób ich wyboru określa statut szkoły, a do czasu nadania statutu - minister. Statut szkoły może przewidywać udział z głosem doradczym także innych osób, a w szczególności przedstawicieli resortów, dla których wydział przygotowuje pracowników.5.
Do udziału w obradach rady wydziału w sprawach dotyczących bezpośrednio młodzieży dziekan zaprasza przedstawicieli organizacji młodzieżowych.1.
Jednostkami organizacyjnymi nie będącymi wydziałami kierują kierownicy.2.
Statut szkoły może postanowić utworzenie rady dla jednostki organizacyjnej nie będącej wydziałem. Skład i zakres działania rady określa statut.3.
Kierownicy jednostek organizacyjnych międzywydziałowych podlegają bezpośrednio rektorowi, a jednostek utworzonych w ramach wydziału - dziekanowi.4.
Funkcje rady wydziału w stosunku do międzywydziałowych jednostek organizacyjnych spełnia bezpośrednio senat.1.
Rektora powołuje się spośród profesorów na okres lat trzech. W przypadkach wyjątkowych rektor może być powołany spośród docentów.2.
Rektor obejmuje swe czynności z początkiem roku szkolnego. Ustępujący rektor pełni czynności do chwili objęcia ich przez następcę.3.
Jeżeli stanowisko rektora zwolni się w czasie trwania kadencji, powołuje się na następcę na okres do końca kadencji poprzedniego rektora. W razie zwolnienia stanowiska rektora w ostatnim półroczu przed upływem kadencji można zaniechać powołania nowego rektora.1.
Rektora wybiera senat.2.
Statut szkoły może postanowić, że rektora wybiera zebranie wyborcze wszystkich samodzielnych pracowników nauki i osób pełniących ich obowiązki albo wybranych w tym celu przedstawicieli rad wydziałów. Statut może również postanowić, że rektora wybiera senat powiększony o delegatów rad wydziałów, wybranych w tym celu przez rady.3.
Wyboru dokonuje się w głosowaniu tajnym większością głosów.4.
Wyboru dokonuje się w miesiącu maju tego roku, z którego upływem kończy się kadencja ustępującego rektora. W razie zwolnienia stanowiska rektora w czasie trwania kadencji wyboru należy dokonać w ciągu miesiąca od zwolnienia stanowiska.5.
Przeciwko wyborowi rektora minister może założyć sprzeciw w ciągu miesiąca od dnia otrzymania protokołu zebrania wyborczego. W razie założenia sprzeciwu przeprowadza się bezzwłocznie ponowne wybory.W szkołach nowoutworzonych pierwszego rektora powołuje minister. To samo dotyczy powołania następcy w razie zwolnienia stanowiska rektora w ciągu trzech lat od utworzenia szkoły.
W razie niewywiązywania się z obowiązków minister na wniosek senatu lub po wysłuchaniu opinii senatu może odwołać rektora ze stanowiska.
Prorektorem może być tylko samodzielny pracownik nauki. W przypadkach wyjątkowych w szkołach zatrudniających mniej niż 10 samodzielnych pracowników nauki prorektorem może być osoba pełniąca obowiązki samodzielnego pracownika nauki. Prorektorów powołuje się i odwołuje w tym samym trybie jak rektorów, przy odpowiednim zastosowaniu przepisów art. 19, 20, 21 i 22.
1.
Dziekana wybiera rada wydziału na okres lat 2 spośród samodzielnych pracowników nauki. W przypadkach wyjątkowych dziekanem może być osoba pełniąca obowiązki samodzielnego pracownika nauki.2.
Prodziekana wybiera rada wydziału na okres 2 lat spośród samodzielnych pracowników nauki i osób pełniących ich obowiązki.3.
Do dziekana i prodziekana stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 ust. 2 i 3 oraz art. 20 ust. 3, 4 i 5 oraz art. 22.1.
Kierowników katedr, zespołów katedr i instytutów uczelnianych oraz innych jednostek nie będących wydziałami powołuje rektor spośród samodzielnych pracowników nauki lub osób pełniących ich obowiązki na wniosek rady wydziału zaakceptowany przez senat, a kierowników jednostek międzywydziałowych - na wniosek senatu. W tym samym trybie następuje odwołanie kierowników wymienionych jednostek organizacyjnych.2.
Dyrektora biblioteki, o ile jest samodzielnym pracownikiem nauki, powołuje minister, w innych przypadkach rektor po wysłuchaniu opinii senatu, o ile statut nie stanowi, że dyrektora biblioteki powołuje minister na wniosek rektora.3.
Statut może postanowić, że dyrektora biblioteki powołuje w każdym przypadku minister na wniosek rektora.1.
Zasady organizacji i administracji szkoły wyższej określa minister.2.
Dyrektora administracyjnego powołuje i odwołuje rektor. Kwestora (głównego księgowego) powołuje i odwołuje rektor w trybie ustalonym dla powoływania i odwoływania głównych księgowych w organach administracji państwowej. Wszystkich innych pracowników administracyjnych powołuje i odwołuje rektor na wniosek dyrektora administracyjnego. Rektor może upoważnić dyrektora administracyjnego do powoływania i odwoływania tych pracowników.3.
Do pracowników administracyjnych szkoły wyższej stosuje się przepisy o państwowej służbie cywilnej.