Rozdział 3 - Szczegółowe zasady obliczania podstawy wymiaru - Szczegółowe zasady ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1989.11.63 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 10 lipca 2012 r.

Rozdział  3

Szczegółowe zasady obliczania podstawy wymiaru

§ 8. 4 Do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się wynagrodzenie w wysokości, w jakiej zostało wypłacone, jednak w razie pobierania przez pracownika wynagrodzenia zmniejszonego w związku z odbywaniem czynnej służby wojskowej lub spełnianiem zastępczo obowiązku tej służby, do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się wynagrodzenie w pełnej wysokości.

§ 9. 5  

1. Jeżeli do przyznania renty inwalidzkiej wymaga się od pracownika zatrudnienia wynoszącego łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi nie więcej niż 4 lata, do ustalenia podstawy wymiaru renty inwalidzkiej po raz pierwszy - na wniosek osoby zainteresowanej - przyjmuje się:

1) wynagrodzenie wypłacone za okres kolejnych 3 lat kalendarzowych w ostatnich 12 latach kalendarzowych, licząc wstecz od roku, w którym zgłoszono wniosek o rentę,

2) wynagrodzenie wypłacone za okres kolejnych 2 lat kalendarzowych w ostatnich 12 latach kalendarzowych, licząc wstecz od roku, w którym zgłoszono wniosek o rentę - jeżeli pracownik nie przepracował w pełni 3 lat, o jakich mowa w pkt 1,

3) wynagrodzenie wypłacone za okres:

a) jednego roku kalendarzowego w okresie ostatnich 12 lat kalendarzowych, licząc wstecz od roku, w którym zgłoszono wniosek o rentę, albo

b) ostatnich 4 kwartałów kalendarzowych, licząc wstecz od kwartału, w którym zgłoszono wniosek o rentę

- jeżeli pracownik nie przepracował w pełni 2 lat, o jakich mowa w pkt 2,

4) wynagrodzenie wypłacone za okres wszystkich przepracowanych kwartałów kalendarzowych w okresie ostatnich 4 kwartałów kalendarzowych, licząc wstecz od kwartału, w którym zgłoszono wniosek o rentę - jeżeli pracownik nie przepracował w pełni okresu, o którym mowa w pkt 3,

5) wynagrodzenie, jakie pracownik otrzymałby, gdyby pracował pełny kwartał poprzedzający kwartał, w którym zgłosił wniosek o rentę - jeżeli pracownik nie przepracował nawet jednego pełnego kwartału w okresie, o którym mowa w pkt 4, a jeżeli pracował wyłącznie w kwartale, w którym zgłosił wniosek o rentę - wynagrodzenie, jakie otrzymałby w tym kwartale.

2. Za wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, uważa się:

1) trzykrotne wynagrodzenie określone w umowie o pracę lub w innym akcie stanowiącym podstawę nawiązania stosunku pracy, jeżeli wynagrodzenie to było ustalone w stałej miesięcznej wysokości, albo

2) wynagrodzenie obliczone przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego w kwartale przez liczbę dni przepracowanych i pomnożenie przez liczbę dni pracy przypadających w tym kwartale.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do pracownika, od którego do przyznania renty inwalidzkiej wymaga się 5-letniego okresu zatrudnienia (łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi), jeżeli w okresie ostatnich 12 lat kalendarzowych, licząc wstecz od roku, w którym zgłoszono wniosek o rentę, nie przepracował 3 lat kalendarzowych wyłącznie z powodu pełnienia czynnej służby wojskowej lub spełniania zastępczo obowiązku tej służby lub korzystania z urlopu wychowawczego.

4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru renty rodzinnej po zmarłym pracowniku.

5. Jeżeli w okresie ostatnich 12 lat kalendarzowych, licząc wstecz od roku, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, pracownik nie osiągał wynagrodzenia albo osiągał wynagrodzenie przez okres krótszy niż 3 kolejne lata kalendarzowe, do ustalenia podstawy wymiaru emerytury, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej - w innych wypadkach niż określone w ust. 1-3 - na wniosek osoby zainteresowanej przyjmuje się wynagrodzenie wypłacone za okres 3 kolejnych lat kalendarzowych przypadających w części lub w całości wcześniej niż w okresie ostatnich 12 lat, jeżeli pracownik przedstawi dokumenty stwierdzające wysokość wynagrodzenia w tym okresie.

6. Jeżeli podstawy wymiaru emerytury lub renty nie można ustalić w myśl zasad określonych w ustawie z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267, z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270, z 1986 r. Nr 1, poz. 1, z 1989 r. Nr 35, poz. 190 i 192 oraz z 1990 r. Nr 10, poz. 58 i 61, Nr 36, poz. 206 i Nr 66, poz. 390) oraz w ust. 1-5 - emeryturę lub rentę przyznaje się w kwocie najniższego świadczenia.

§ 10. 6 Jeżeli w okresie, z którego wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru, pracownik był zatrudniony za granicą, do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się za okresy tego zatrudnienia:

1) kwoty, od których za te okresy opłacono składkę na ubezpieczenie społeczne w kraju, albo

2) 7 jeżeli okres zatrudnienia za granicą przypada przed dniem 1 stycznia 1991 r. - kwoty wynagrodzenia przysługującego w tych okresach pracownikowi zatrudnionemu w kraju w takim samym lub podobnym charakterze, w jakim pracownik był zatrudniony przed wyjazdem za granicę.

§ 11. 8  

1. Do ustalenia podstawy wymiaru dla pracowników skierowanych do pracy za granicą w polskich przedstawicielstwach dyplomatycznych i urzędach konsularnych przyjmuje się za każdy miesiąc tego zatrudnienia przypadający przed dniem 1 stycznia 1991 r. kwoty ryczałtowe ustalone w sposób określony w ust. 2.

2. Kwoty ryczałtowe, o których mowa w ust. 1, ustala się w zależności od grupy zaszeregowania pracownika ze względu na zajmowane stanowisko w polskich przedstawicielstwach dyplomatycznych i urzędach konsularnych w stosunku do przysługującego w tym czasie wynagrodzenia na stanowisku dyrektora generalnego w ministerstwach i urzędach centralnych, obejmującego wynagrodzenie zasadnicze, dodatek funkcyjny oraz dodatek za wieloletnią pracę w urzędach państwowych w wymiarze przysługującym po 20 latach pracy, przy zastosowaniu następującej skali procentowej:

Grupa zaszeregowania	Procent wynagrodzenia dyrektora generalnego
I	100
II	85
III	75
IV	70
V	60
VI	55
VII	50
VIII	45
IX	40

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do innych pracowników skierowanych do pracy za granicą, którzy z tytułu tej pracy otrzymywali wynagrodzenie na podstawie przepisów o wynagradzaniu pracowników wymienionych w ust. 1.

4. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio również do członków rodzin pracowników wymienionych w ust. 1 i 3, jeżeli z tytułu pracy w okresie pobytu z tymi pracownikami za granicą byli wynagradzani na podstawie przepisów o wynagradzaniu pracowników, o których mowa w ust. 1.

5. Na wniosek osób, o których mowa w ust. 1, 3 i 4, podstawę wymiaru świadczeń oblicza się według § 10.

§ 12. 9 (skreślony).

§ 13. 10 (skreślony).

§  14.

1. Przy ustalaniu podstawy wymiaru dla osób, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267, z 1984 r. Nr 52, poz. 268 i 270 oraz z 1986 r. Nr 1, poz. 1), uwzględnia się odpowiednio składniki uposażenia i inne należności przyjmowane do podstawy wymiaru według przepisów odrębnych, dotyczących zaopatrzenia emerytalnego tych osób.

2. Dla osób, o których mowa w ust. 1, pobierających w zamian uposażenia wynagrodzenie według zasad i stawek przewidzianych dla pracowników, do podstawy wymiaru przyjmuje się to wynagrodzenie.

§ 15. Traci moc rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z dnia 19 sierpnia 1968 r. w sprawie obliczania podstawy wymiaru emerytury lub renty, zasiłków z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa oraz składek na ubezpieczenie społeczne (Dz. U. Nr 35, poz. 246, z 1972 r. Nr 27, poz. 196 i z 1976 r. Nr 40, poz. 239).

⁴ § 8 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 października 1990 r. zmieniającego niektóre przepisy w sprawie ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (Dz.U.90.71.418) z dniem 1 stycznia 1990 r.

⁵ § 9 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 października 1990 r. zmieniającego niektóre przepisy w sprawie ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (Dz.U.90.71.418) z dniem 1 stycznia 1990 r.

⁶ § 10 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 października 1990 r. zmieniającego niektóre przepisy w sprawie ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (Dz.U.90.71.418) z dniem 1 stycznia 1990 r.

⁷ Z dniem 10 lipca 2012 r. § 10 pkt 2 w zakresie, w jakim uzależnia ustalenie podstawy wymiaru emerytury lub renty od tego, czy pracownik był zatrudniony w kraju przed wyjazdem za granicę, został uznany za niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP, wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 lipca 2012 r. (Dz.U.12.778).

⁸ § 11 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 października 1990 r. zmieniającego niektóre przepisy w sprawie ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (Dz.U.90.71.418) z dniem 1 stycznia 1990 r.

⁹ § 12 skreślony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 października 1990 r. zmieniającego niektóre przepisy w sprawie ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (Dz.U.90.71.418) z dniem 1 stycznia 1990 r.

¹⁰ § 13 skreślony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 października 1990 r. zmieniającego niektóre przepisy w sprawie ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent (Dz.U.90.71.418) z dniem 1 stycznia 1990 r.