Rozdział 2 - Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe - Szczegółowe zasady rachunkowości ubezpieczycieli.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1994.140.791

Akt utracił moc

Wersja od: 30 września 1995 r.

Rozdział  2

Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe

§ 5. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe obejmują następujące rodzaje rezerw:

1) rezerwę składek,

2) rezerwę na pokrycie ryzyka niewygasłego,

3) rezerwy na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia, w tym rezerwę na skapitalizowaną wartość rent,

4) rezerwy na wyrównanie szkodowości (ryzyka),

5) rezerwę ubezpieczeń na życie,

6) rezerwy ubezpieczeń na życie, jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający,

7) rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych,

8) pozostałe rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe przewidziane w statucie ubezpieczyciela.

§ 6. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe tworzy się stosując metody:

1) indywidualną - polegającą na ocenie lub oszacowaniu pojedynczej szkody lub wypadku zgłoszonych ubezpieczycielowi i przez niego zarejestrowanych albo ustalaną odrębnie i dla każdej umowy ubezpieczenia,

2) ryczałtową - polegającą na ustalaniu rezerwy zbiorczo dla całego portfela ubezpieczeń lub jego części, jako procentu zbioru składki lub wartości wypłaconych odszkodowań i świadczeń, jeżeli uzyskane przy jej użyciu wyniki będą zbliżone do wyników uzyskanych przy użyciu metody indywidualnej,

3) aktuarialną - polegającą na ustalaniu rezerwy przy zastosowaniu metod matematyki i statystyki ubezpieczeniowej.

§  7.

1. 8 Rezerwę składek tworzy się jako składkę przypisaną - pomniejszoną o koszty akwizycji ubezpieczyciela - przypadającą na przyszłe okresy sprawozdawcze, proporcjonalnie do okresu, na jaki składka jest przypisana, lub w relacji do stopnia ryzyka przewidywanego w następnych okresach sprawozdawczych.

2. Rezerwę składek ustala się metodą indywidualną, w odniesieniu do każdej umowy oddzielnie.

3. W rodzajach ubezpieczeń, w których występuje masowość zawieranych umów ubezpieczenia i mało zróżnicowana wysokość składki dla poszczególnych umów, a także brak istotnych zmian w rozkładzie czasowym zawieranych umów, rezerwy składek można ustalać metodą ryczałtową.

§  8.

1. Rezerwę na pokrycie ryzyka niewygasłego tworzy się oddzielnie, jako uzupełnienie rezerwy składek, na pokrycie odszkodowań, świadczeń i kosztów, jakie mogą wyniknąć z przyszłych szkód i wypadków w odniesieniu do umów ubezpieczenia, które nie wygasają z ostatnim dniem okresu sprawozdawczego. Rezerwa na pokrycie ryzyka niewygasłego stanowi różnicę pomiędzy przewidywaną wartością przyszłych odszkodowań, świadczeń i kosztów, które mogą wyniknąć z przyszłych zdarzeń w odniesieniu do umów ubezpieczenia, które nie wygasają z końcem okresu sprawozdawczego, a wielkością rezerwy składek oraz ewentualnych składek, które w dalszym ciągu mogą być przypisane z tytułu tych umów i dotyczą tego samego okresu ubezpieczenia.

2. Rezerwę na pokrycie ryzyka niewygasłego ustala się metodą aktuarialną lub ryczałtową dla poszczególnych grup ubezpieczeń.

§  9.

1. Rezerwę na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia tworzy się w wysokości odpowiadającej ustalonej lub przewidywanej wielkości przyszłych wypłat odszkodowań i świadczeń związanych z zaszłymi szkodami, powiększonej o koszty likwidacji szkód. W szczególności dotyczy to szkód, które:

1) zostały zgłoszone ubezpieczycielowi i dla których zostały ustalone odszkodowania i świadczenia bądź gdy posiadane informacje pozwalają na ocenę wysokości odszkodowań i świadczeń,

2) 9 zostały zgłoszone ubezpieczycielowi a posiadane informacje nie pozwalają na ocenę wysokości odszkodowań i świadczeń,

3) zaszły w okresie sprawozdawczym, lecz nie zostały jeszcze zgłoszone ubezpieczycielowi.

2. Rezerwy na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia ustala się metodą indywidualną, aktuarialną lub ryczałtową.

3. Metodę ryczałtową można stosować w rodzajach ubezpieczeń, w których występuje masowość szkód oraz mało zróżnicowana wysokość odszkodowań i świadczeń.

4. Część rezerwy, która dotyczy kosztów likwidacji szkód, powinna być utworzona odrębnie dla każdej grupy ubezpieczeń.

§  10.

1. Rezerwę na wyrównanie szkodowości (ryzyka) tworzy się w wysokości mającej zapewnić wyrównanie wahań współczynnika szkodowości w przyszłości.

2. Rezerwa na wyrównanie szkodowości (ryzyka) tworzona jest dla grup ubezpieczeń, z wyjątkiem rezerwy dla grupy 14 działu II, w których występują lub mogą wystąpić istotne wahania współczynnika szkodowości.

3. 10 Rezerwę na wyrównanie szkodowości (ryzyka) tworzy się na ostatni dzień roku obrotowego. Rezerwę tworzy się w takiej wysokości, aby przy zmianie stanu rezerwy współczynnik szkodowości dla danego roku obrotowego - obliczany dla kwoty odszkodowań skorygowanej o zmianę tej rezerwy - był równy średniemu współczynnikowi szkodowości w grupach ubezpieczeń w ostatnich 5 latach obrotowych, z wyłączeniem danego roku, obliczanemu bez uwzględnienia zmian rezerwy na wyrównanie szkodowości. W przypadku gdy ubezpieczyciel prowadzi działalność krócej niż 5 lat, nie tworzy się rezerwy na wyrównanie szkodowości. Wielkość zmniejszenia rezerwy nie może przekroczyć jej aktualnej wysokości, a wielkość zwiększenia rezerwy nie może przekroczyć 5% składki na udziale własnym w grupach, w których rezerwa jest tworzona. Wielkość rezerwy na wyrównanie szkodowości nie może ponadto przekroczyć 30% wypłat odszkodowań na udziale własnym w danym roku obrotowym w danych grupach ubezpieczeń.

4. 11 Przy obliczaniu rezerwy na wyrównanie szkodowości (ryzyka) nie ustala się udziału reasekuratora, chyba że umowy reasekuracyjne przewidują inaczej.

§  11.

1. W przypadku prowadzenia ubezpieczeń w grupie 14 działu II, ubezpieczyciel jest obowiązany do tworzenia rezerwy na wyrównanie szkodowości przeznaczonej na pokrycie ujemnego wyniku technicznego osiągniętego w tej grupie ubezpieczeń w roku obrotowym lub na wyrównanie wyższego niż przeciętny współczynnika szkodowości w tej grupie w roku obrotowym, przed uwzględnieniem zmiany stanu rezerw na wyrównanie szkodowości.

2. Rezerwę tworzy się według jednej z metod przedstawionych w załączniku nr 5, ustalonej przez kierownika jednostki.

3. Wyboru metody tworzenia rezerwy należy dokonać w oparciu o dostępne w jednostce zasoby informacji statystycznych, z tym że ubezpieczyciele prowadzący ubezpieczenia w grupie 14 działu II przez okres krótszy niż 5 lat obrotowych tworzą rezerwę, o której mowa w ust. 1 - metodą nr 1 lub nr 2, przedstawioną w załączniku nr 5, z zastosowaniem odpowiednio średnich narastających stosownie do okresu prowadzenia tych ubezpieczeń.

§  12.

1. 12 Rezerwę ubezpieczeń na życie tworzy się w wysokości ustalonej metodą aktuarialną (prospektywną lub retrospektywną), z możliwością uwzględnienia kosztów obsługi umów i kosztów związanych z wypłatą odszkodowań i świadczeń.

2. W przypadku ubezpieczeń na życie kwota rezerwy na nie wypłacone odszkodowania i świadczenia powinna być równa kwocie należnej ubezpieczonym, uprawnionym lub uposażonym, powiększonej o inne koszty związane z wypłatą świadczeń.

3. Rezerwy ubezpieczeń na życie tworzy się indywidualnie dla każdej umowy ubezpieczenia. Rezerwy mogą być ustalone sumarycznie dla określonych grup umów ubezpieczenia, pod warunkiem że dają one w przybliżeniu ten sam rezultat, co metoda indywidualna.

4. Co najmniej raz na 5 lat ubezpieczyciel jest obowiązany ustalić wielkość rezerwy ubezpieczeń na życie metodą indywidualną.

§ 13. Rezerwy ubezpieczeń na życie, jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający, tworzy się w wysokości wartości lokaty dokonanej zgodnie z postanowieniami zawartej umowy ubezpieczenia na życie.

§ 14. Rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych tworzy się w wysokości kwot, o które powiększane są przyszłe świadczenia lub pomniejszane przyszłe składki, zgodnie z umową ubezpieczenia.

§ 15. 13 Przy ustalaniu wysokości rezerw otrzymywane w trakcie kalkulacji rezerw wartości ujemne rezerw pomija się.

§ 16. Obliczenia rezerw ubezpieczeń na życie mogą być dokonywane jedynie przez aktuariusza.

§ 17. Przyjęte zasady tworzenia i metody ustalania rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinny być stosowane w sposób ciągły, tzn. niedopuszczalne są nieuzasadnione zmiany zasad i metod.

§ 18. W umowach ubezpieczenia zawieranych w walutach obcych lub zawierających klauzulę waloryzacyjną w odniesieniu do waluty obcej wysokość rezerwy ustala się w złotych według kursu średniego ustalonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego.

⁸ § 7 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 24 lipca 1995 r. (Dz.U.95.90.448) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 września 1995 r.

⁹ § 9 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 24 lipca 1995 r. (Dz.U.95.90.448) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 września 1995 r.

¹⁰ § 10 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 24 lipca 1995 r. (Dz.U.95.90.448) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 września 1995 r.

¹¹ § 10 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 24 lipca 1995 r. (Dz.U.95.90.448) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 września 1995 r.

¹² § 12 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 24 lipca 1995 r. (Dz.U.95.90.448) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 września 1995 r.

¹³ § 15 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 24 lipca 1995 r. (Dz.U.95.90.448) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 września 1995 r.