Rozdział 8 - Odwadnianie - Szczegółowe wymagania dotyczące prowadzenia ruchu odkrywkowego zakładu górniczego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2013.1008

Akt obowiązujący

Wersja od: 13 marca 2020 r.

Rozdział  8

Odwadnianie

§  130. 

1. Sposób odwadniania wyrobisk odkrywkowych określa dokumentacja techniczna, sporządzona na podstawie warunków hydrologicznych i hydrogeologicznych. Dokumentację tę zatwierdza kierownik ruchu zakładu górniczego. W przypadku braku dokumentacji technicznej sposób odwadniania określa kierownik ruchu zakładu górniczego.

2. Jeżeli w pobliżu zakładu górniczego znajdują się rzeki, stawy lub inne zbiorniki wodne, a ich wody mogą przedostać się do wyrobisk górniczych, wyrobiska te chroni się w sposób ustalony przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§  131. 

1. Odwadnianie wyrobiska górniczego, zwałowiska odpadów wydobywczych w wyrobisku i mas ziemnych lub skalnych, zwanego dalej "zwałowiskiem", a także składowiska urobku i produktów, zwanego dalej "składowiskiem", które powstały w związku z prowadzeniem eksploatacji kopalin, obejmuje:

1) ujęcie wód wypływających ze skarp i dna wyrobiska górniczego;

2) ujęcie wód spływających ze skarp i wypływających spod dolnej krawędzi zboczy zwałowiska i składowiska;

3) ujęcie wód opadowych w obrębie wyrobiska górniczego, zwałowiska i składowiska;

4) odprowadzanie wód, o których mowa w pkt 1-3, do pompowni i do zbiorników lub cieków na powierzchni.

2. Kierownik ruchu zakładu górniczego zatwierdza lokalizację i konstrukcje zbiorników, osadników oraz rowów odwadniających budowanych na stałych elementach wyrobiska górniczego, zwałowiska i składowiska, jeżeli nie dokonano tego w dokumentacji technicznej.

3. Niedopuszczalne jest utrzymywanie zbiorników wodnych niezwiązanych z ruchem zakładu górniczego na poziomach roboczych wyrobiska górniczego, zwałowiska i składowiska oraz w odległości od krawędzi wyrobiska wgłębnego nie mniejszej niż ustalona przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

4. Zakaz, o którym mowa w ust. 3, nie dotyczy tymczasowych zbiorników wodnych powstałych wskutek opadów atmosferycznych lub podniesienia się wód gruntowych, o ile nie zagrażają bezpieczeństwu ruchu zakładu górniczego oraz osób w nim przebywających.

§ 132. Częstotliwość kontroli zwierciadła wody w otworach obserwacyjnych ustala kierownik ruchu zakładu górniczego. Kontrole te przeprowadza się co najmniej raz na sześć miesięcy.

§ 133. W przypadku przewidywanych zmian poziomu zwierciadła wód podziemnych, spowodowanych działalnością górniczą, w systemie odwadniania uwzględnia się prowadzenie obserwacji poziomu tego zwierciadła oraz zmian stosunków wodnych w górotworze, stosownie do postępu robót, nie rzadziej niż co dwa miesiące.

§  134. 

1. Podczas projektowania odwadniania zakładu górniczego określa się przewidywane dopływy wody w m³/min, wynikające z:

1) dokumentacji hydrogeologicznych - w przypadku wód podziemnych;

2) obliczeń hydrologicznych - w przypadku wód opadowych.

2. Określenia przewidywanych dopływów wód podziemnych w czynnym zakładzie górniczym dokonuje się na podstawie pomiarów i obserwacji, jeżeli warunki hydrogeologiczne nie ulegają zasadniczym zmianom, a zakład górniczy z okresu ostatnich dwóch lat posiada udokumentowane wyniki przeprowadzonych obserwacji i pomiarów.

3. Dopływy wód opadowych w obrębie zlewni wyrobiska górniczego i zwałowiska oblicza się na podstawie maksymalnego opadu dobowego o prawdopodobieństwie 10% (opad występujący raz na 10 lat).

§  135. 

1. W zakładach górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel brunatny, zaliczonych do:

1) pierwszego stopnia zagrożenia wodnego - wydajność pomp zapewnia odprowadzenie w ciągu 36 godzin dobowego dopływu wód podziemnych oraz w ciągu 48 godzin dobowego dopływu wód opadowych, określonych zgodnie z § 134;

2) drugiego stopnia zagrożenia wodnego - wydajność pomp zapewnia:

a) odprowadzenie w ciągu 24 godzin dobowego dopływu wód podziemnych oraz w ciągu 36 godzin dobowego dopływu wód opadowych, określonych zgodnie z § 134,

b) w przypadku możliwości retencjonowania wód na poziomach eksploatacyjnych odprowadzenie dobowego dopływu wód opadowych w ciągu 48 godzin.

2. Pompownie, do których sumaryczny dobowy dopływ wód podziemnych i wód opadowych, określony zgodnie z § 134, przekracza 1 m³/min, wyposaża się w rezerwowe pompy o wydajności nie niższej niż 50% wydajności pomp, o której mowa w ust. 1 pkt 2.

§  136. 

1. W zakładach górniczych wydobywających węgiel brunatny, zaliczonych do:

1) pierwszego stopnia zagrożenia wodnego - wydajność pompowni odprowadzających wody z wyrobisk górniczych zapewnia:

a) odprowadzenie dobowych dopływów wód podziemnych w ciągu 24 godzin,

b) w przypadku możliwości retencjonowania wód na poziomach eksploatacyjnych odprowadzenie dobowego dopływu określonego w lit. a w ciągu 48 godzin,

c) odprowadzenie dobowego dopływu wód opadowych w ciągu 36 godzin,

d) rezerwę wynoszącą 30% łącznej wydajności pomp;

2) drugiego stopnia zagrożenia wodnego - wydajność pompowni odprowadzających wody z wyrobisk górniczych zapewnia:

a) odprowadzenie dobowych dopływów wód podziemnych i opadowych w ciągu 24 godzin,

b) rezerwę wynoszącą 50% łącznej wydajności pomp,

c) w przypadku możliwości retencjonowania wód na poziomach eksploatacyjnych odprowadzenie dopływu określonego w lit. a w ciągu 36 godzin.

2. Sposób obliczania dopływu wód określa się zgodnie z § 134.

§ 137. Kierownik ruchu zakładu górniczego ustala, jaka liczba pomp stanowiących rezerwę, o której mowa w § 135 i § 136, może być w tym samym czasie naprawiana.

§  138. 

1. Pompownie powinny posiadać:

1) zbiorniki o pojemności czterogodzinnego dopływu wody, określonego w § 134;

2) dwa rurociągi tłoczne lub dwa zestawy rurociągów tłocznych, z których każdy zapewni bieżące odprowadzenie obliczeniowego dopływu wody do pompowni.

2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, przy zapewnieniu bezpieczeństwa pracowników oraz bezpieczeństwa i ciągłości ruchu zakładu górniczego, dopuszcza się zmniejszenie pojemności zbiornika do dwugodzinnego przewidywanego dopływu wody oraz posiadanie jednego rurociągu lub jednego zestawu rurociągów tłocznych.

3. O dopuszczalnym zmniejszeniu pojemności zbiornika do dwugodzinnego przewidywanego dopływu wody oraz posiadaniu jednego rurociągu tłocznego lub jednego zestawu rurociągów tłocznych decyduje kierownik ruchu zakładu górniczego, powiadamiając właściwy organ nadzoru górniczego.

§ 139. W przypadkach uzasadnionych warunkami technicznymi kierownik ruchu zakładu górniczego odstępuje od stosowania odwadniania.

§  140. 

1. W przypadku gdy studnie pompowe stanowią podstawowy system odwadniania, zapewnia się warunki zasilania w energię elektryczną i odprowadzenia wody eliminujące jednoczesny wymuszony postój takiej liczby studni, która może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu zakładu górniczego.

2. W studniach pompowych:

1) zapewnia się możliwość dokonywania pomiarów poziomu zwierciadła wody;

2) odpowiednio zabezpiecza się wyloty studni;

3) zapewnia się możliwość dokonywania kontrolnych pomiarów ilości pompowanej wody.

3. Dla zapewnienia ciągłości pracy studni pompowych zakład górniczy posiada niezbędną rezerwę pomp oraz urządzeń do ich wymiany w liczbie ustalonej przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

4. Warunki wykonywania i eksploatacji studni pompowych w wyrobisku górniczym i w rejonach zagrożonych występowaniem zapadlisk lub osuwisk ustala kierownik ruchu zakładu górniczego.