Rozdział 6 - Maszyny, urządzenia i instalacje - Szczegółowe wymagania dotyczące prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2017.1118

Akt obowiązujący

Wersja od: 13 marca 2020 r.

Rozdział  6

Maszyny, urządzenia i instalacje

§ 725. Maszyny, urządzenia i instalacje:

1) elektroenergetyczne, sterowania i sygnalizacji:

a) dobiera się do parametrów elektrycznych w miejscu ich zainstalowania,

b) wyposaża się w urządzenia zabezpieczające;

2) użytkuje się i obsługuje w sposób uniemożliwiający powstanie zagrożenia.

§  726. 

1. W wyrobiskach i pomieszczeniach zagrożonych wybuchem instaluje się maszyny i urządzenia budowy przeciwwybuchowej spełniające zasadnicze wymagania określone w przepisach dotyczących wyrobów podlegających ocenie zgodności.

2. W wyrobiskach niezagrożonych wybuchem metanu i zaliczonych do klasy A zagrożenia wybuchem pyłu węglowego instaluje się maszyny i urządzenia budowy normalnej o stopniu ochrony nie mniejszym niż IP 54.

3. W obiektach i pomieszczeniach służących do przygotowania wydobytej kopaliny do sprzedaży, zagrożonych wybuchem pyłu węglowego i niezagrożonych wybuchem metanu dopuszcza się instalowanie maszyn i urządzeń budowy normalnej o stopniu ochrony nie mniejszym niż IP 54.

4. Zasady użytkowania lokomotyw przewodowych i sieci elektrycznej trakcji przewodowej w wyrobiskach zagrożonych wybuchem pyłu węglowego, w szczególności środki ochrony przed niebezpieczeństwem tego wybuchu, są określane przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

5. W zakładach, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy, za zgodą kierownika ruchu zakładu górniczego dopuszcza się instalowanie maszyn i urządzeń budowy normalnej o stopniu ochrony zapewniającym bezpieczeństwo osób przebywających w tych wyrobiskach.

§  727. 

1. Instalowanie, eksploatacja, konserwacja, naprawa oraz kontrola stanu technicznego instalacji elektrycznych, maszyn i urządzeń elektrycznych odbywają się zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentacji techniczno-ruchowej oraz na warunkach określonych w instrukcji eksploatacji.

2. Wymagania dotyczące organizacji i warunków bezpiecznego wykonywania prac związanych z eksploatacją maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych określa załącznik nr 4 do rozporządzenia oraz instrukcja eksploatacji.

3. Instrukcja eksploatacji jest sporządzana z uwzględnianiem wymogów zawartych w załączniku nr 4 do rozporządzenia i zatwierdzana przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§  728. 

1. W zakładzie górniczym lokalizuje się lampownię przeznaczoną do przygotowania, ładowania, przechowywania i konserwacji lamp osobistych oraz benzynowych lamp wskaźnikowych.

2. Nadzór nad lampownią jest sprawowany przez wyznaczoną osobę dozoru ruchu zakładu górniczego.

3. Liczba lamp osobistych jest określa przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§  729. 

1. Lampy osobiste ratowników górniczych dodatkowo oznacza się.

2. Osobom przebywającym w wyrobiskach zapewnia się lampy osobiste wyposażone w nadajniki lokacyjne przystosowane do emitowania sygnału w sposób ciągły lub okresowy, na zapytanie z urządzenia lokacyjnego, przez nie mniej niż 7 dni.

3. W przypadku stosowania różnych systemów lokacyjnych warunki ich wykorzystania są określane przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

4. W zakładzie górniczym stosuje się systemy lokacyjne złożone z nadajników lokacyjnych, o których mowa w ust. 2, oraz z urządzeń odbiorczych umożliwiających lokalizację nadajnika z odległości nie mniejszej niż 20 m we wszystkich kierunkach.

§  730. 

1. Zakład górniczy wyposaża się w nie mniej niż dwa niezależne zasilania w energię elektryczną, z których każde zapewnia pokrycie nie mniej niż minimalnej mocy dla urządzeń, których przerwa w dopływie energii elektrycznej może spowodować zagrożenie dla ludzi, środowiska i mienia.

2. Dopuszczalny czas przerwy w zasilaniu zakładu górniczego wymagany względami bezpieczeństwa ludzi, ruchu zakładu i ochrony środowiska jest określany przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

3. Dopuszcza się wyposażenie zakładu górniczego wydobywającego kopalinę niepalną lub likwidowanego zakładu górniczego w jedno zasilanie w energię elektryczną, zapewniające pokrycie nie mniej niż minimalnej mocy dla urządzeń, których przerwa w dopływie energii może spowodować zagrożenie, pod warunkiem:

1) uzyskania zgody kierownika ruchu zakładu górniczego;

2) wcześniejszego ustalenia:

a) braku zagrożenia dla ludzi, środowiska i mienia - w przypadku długotrwałej przerwy w dopływie energii elektrycznej,

b) możliwości ewakuacji osób z wyrobisk bez konieczności użycia wyciągu szybowego.

4. Sposób postępowania w przypadku przekroczenia dopuszczalnego czasu przerwy w dopływie energii elektrycznej jest określany przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§  731. 

1. Zasilanie powierzchniowych urządzeń systemów: ogólnozakładowej łączności telefonicznej, alarmowania, gazometrycznego, lokalizacji załogi, monitorowania zagrożenia tąpaniami oraz łączności kierownika akcji ratowniczej jest bezprzerwowe.

2. Dla nowo budowanych lub modernizowanych układów zasilania urządzeń, o których mowa w ust. 1, powierzchniowe źródła zasilania rezerwowego zapewniają stały dopływ energii elektrycznej do tych urządzeń przez nie mniej niż 12 godzin.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się do oświetlenia awaryjnego pomieszczeń: central systemu ogólnozakładowej łączności telefonicznej, dyspozytorni systemów dyspozytora ruchu oraz stacji geofizyki górniczej.

4. Dołowe źródła zasilania rezerwowego dla części podziemnej systemu lokalizacji załogi zapewniają stały dopływ energii elektrycznej do tych urządzeń przez co najmniej 2 godziny.

§  732. 

1. Podstawowe obiekty i urządzenia zakładu górniczego na powierzchni zasila się z rozdzielni mającej dwa niezależne zasilania w energię elektryczną, z których jedno może być zrealizowane linią prowadzoną wyrobiskami.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do zakładów górniczych i zakładów, o których mowa w § 69 ust. 1.

§  733. 

1. W wyrobiskach stosuje się instalacje elektroenergetyczne z izolowanym punktem neutralnym, wyposażone w system uziemiających przewodów ochronnych.

2. Stosowanie innego układu instalacji elektroenergetycznych, zapewniającego poziom bezpieczeństwa ochrony przeciwporażeniowej nie niższy niż dla instalacji elektrycznych, o których mowa w ust. 1, jest dopuszczalne po uzyskaniu pozytywnej opinii rzeczoznawcy.

§  734. 

1. W sieciach i w instalacjach elektroenergetycznych o napięciu większym niż 1 kV z izolowanym punktem neutralnym stosuje się zabezpieczenia ziemnozwarciowe lub upływowe powodujące wyłączenie sieci elektroenergetycznej, w której nastąpiło obniżenie rezystancji izolacji doziemnej.

2. Zamiast wyłączenia dopuszcza się stosowanie sygnalizacji uszkodzenia do miejsc, w których przebywa stała obsługa, jeżeli ze względów bezpieczeństwa wyłączenie napięcia nie jest wskazane.

§ 735. Instalację elektroenergetyczną o napięciu większym niż 1 kV zasilającą w energię elektryczną kompleks ścianowy odseparowuje się od ogólnokopalnianej sieci rozdzielczej, przy czym:

1) dopuszczalna wartość pojemności doziemnej wynosi nie więcej niż 2,5 µF na fazę;

2) odcinek instalacji od łącznika manewrowego do maszyny wyposaża się w blokujący układ diagnostyki kontrolujący stan izolacji przed podaniem napięcia.

§  736. 

1. W wyrobiskach, w instalacjach o napięciu nie większym niż 1 kV z izolowanym punktem neutralnym, instaluje się centralne zabezpieczenia upływowe powodujące wyłączenie instalacji elektroenergetycznej, w której nastąpiło obniżenie rezystancji izolacji doziemnej.

2. Zamiast wyłączenia instalacji elektroenergetycznej dopuszcza się stosowanie sygnalizacji uszkodzenia tej instalacji do miejsc, w których przebywa stała obsługa, jeżeli ze względów bezpieczeństwa wyłączenie napięcia nie jest wskazane.

3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do sieci elektrycznej trakcji przewodowej, instalacji zasilanych bardzo niskim napięciem bezpiecznym oraz instalacji telekomunikacyjnych.

§  737. 

1. W wyrobiskach ze stopniem "b" lub "c" niebezpieczeństwa wybuchu metanu w instalacjach o napięciu nie większym niż 1 kV z izolowanym punktem neutralnym stosuje się centralne i blokujące zabezpieczenia upływowe.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do instalacji zasilanych bardzo niskim napięciem oraz instalacji telekomunikacyjnych.

3. Obwód pomiarowy blokującego zabezpieczenia upływowego, o którym mowa w ust. 1, jest iskrobezpieczny.

§ 738. W sieciach i instalacjach elektroenergetycznych eksploatowanych w wyrobiskach zaliczonych do stopnia "b" lub "c" niebezpieczeństwa wybuchu metanu stosuje się kable i przewody ekranowane.

§  739. 

1. Maszyny, urządzenia, sieci i instalacje elektroenergetyczne zabezpiecza się przed skutkami zwarć doziemnych, zwarć międzyfazowych i przeciążeń w sposób zapewniający bezpieczeństwo osób oraz zakładu górniczego.

2. Doboru zabezpieczeń przed skutkami zwarć i przeciążeń, o których mowa w ust. 1, i ich nastawy w sieciach i instalacjach elektroenergetycznych dokonuje się zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach dotyczących środków ochronnych i zabezpieczających w elektroenergetyce kopalnianej.

§ 740. Informacje o zmianach oprogramowania wykorzystywanego do sterowania maszyn i urządzeń dokumentuje się.

§  741. 

1. W wyrobiskach stosuje się wyłącznie transformatory bezolejowe.

2. Stację transformatorową lub transformator o napięciu górnym większym niż 1 kV instaluje się, jeżeli:

1) wyrobisko, w miejscu ich zainstalowania i na odcinku wzdłuż wyrobiska nie mniejszym niż 5 m od nich, jest wykonane w obudowie z materiałów niepalnych, zapewniających skuteczną izolację od kopaliny palnej;

2) odległość od maszyn lub urządzeń oraz od ociosu umożliwia otwarcie drzwi i pokryw komór oraz swobodne wykonywanie czynności związanych z obsługą.

3. Przepisu ust. 2 pkt 1 nie stosuje się, jeżeli stacja transformatorowa jest wyposażona w osłonę ognioszczelną.

§ 742. Stację transformatorową zainstalowaną w wyrobisku wyposaża się w urządzenie powodujące zablokowanie możliwości ponownego załączenia napięcia na uszkodzony odpływ po zadziałaniu zabezpieczeń zwarciowych i ziemnozwarciowych.

§  743. 

1. Stację transformatorową o napięciu górnym większym niż 1 kV, w wyrobiskach ze stopniem "b" lub "c" niebezpieczeństwa wybuchu metanu, instaluje się w pomieszczeniach przewietrzanych opływowym prądem powietrza doprowadzanym od szybu wdechowego.

2. Dopuszcza się instalowanie stacji transformatorowej, o której mowa w ust. 1, w pomieszczeniach przewietrzanych prądem powietrza odprowadzanym do szybu wydechowego lub z wentylacją odrębną, jeżeli:

1) stacja:

a) jest wyposażona w osłonę ognioszczelną i blokadę umożliwiającą otwarcie drzwiczek do komór aparaturowych wyłącznie w stanie beznapięciowym, a wyłącznik zasilający stację jest wyposażony w blokadę przed załączeniem napięcia zasilania po zadziałaniu zabezpieczeń elektroenergetycznych,

b) będzie samoczynnie wyłączona spod napięcia, w razie gdy zawartość metanu w wyrobisku przekroczy 1,5%;

2) wyłącznik zabezpieczający stację jest zlokalizowany w opływowym prądzie powietrza doprowadzanym od szybu wdechowego.

§  744. 

1. Rozdzielnice na napięcie większe niż 1 kV ustawia się w zamkniętych pomieszczeniach ruchu elektrycznego.

2. Instalowanie w pomieszczeniach ogólnodostępnych rozdzielnic lub aparatury łączeniowej na napięcie większe niż 1 kV, wyposażonych w osłonę ognioszczelną jest dopuszczalne na warunkach zatwierdzonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§ 745. Maszyny oraz urządzenia elektroenergetyczne o napięciu większym niż 1 kV eksploatowane w szybach przewietrzanych wentylacją odrębną zasila się kablami lub przewodami ekranowanymi.

§ 746. Aparaturę łączeniową w instalacjach elektroenergetycznych o napięciu nie większym niż 1 kV w wyrobiskach ze stopniem "b" lub "c" niebezpieczeństwa wybuchu metanu wyposaża się w samoczynną blokadę załączenia łącznika po zadziałaniu zabezpieczeń zwarciowych i upływowych.

§  747. 

1. Wyłącznik wentylatora lutniowego przewietrzającego wyrobisko z wentylacją odrębną oraz główny wyłącznik instalacji elektroenergetycznej zasilającej maszyny i urządzenia elektryczne w wyrobisku z wentylacją odrębną:

1) lokalizuje się w opływowym prądzie powietrza doprowadzanego od szybu wdechowego w odległości nie mniejszej niż 10 m przed wejściem do wyrobiska z wentylacją odrębną od strony dopływu powietrza;

2) oznacza się w sposób umożliwiający odróżnienie go od innych urządzeń.

2. W polach metanowych wyłączenie spod napięcia maszyn i urządzeń elektrycznych w wyrobiskach z wentylacją odrębną w razie zadziałania zabezpieczeń metanometrycznych, nie może spowodować przerwy w ruchu wentylatora lutniowego.

3. Po zatrzymaniu ruchu wentylatora lutniowego przewietrzającego wyrobisko z wentylacją odrębną następuje samoczynne wyłączenie spod napięcia maszyn, urządzeń i instalacji elektroenergetycznych znajdujących się w wyrobisku z wentylacją odrębną, z wyjątkiem tych, które są dostosowane do pracy przy dowolnym stężeniu metanu w powietrzu.

4. W zakładach górniczych, w których nie występuje zagrożenie metanowe, decyzję o niestosowaniu wymagań określonych w ust. 3 podejmuje kierownik ruchu zakładu górniczego, ustalając jednocześnie sposób sygnalizacji stanu wyłączenia pracy wentylatora lutniowego.

5. Warunki oraz sposób ponownego załączenia pod napięcie maszyn, urządzeń i instalacji elektroenergetycznych znajdujących się w wyrobisku z wentylacją odrębną są określane przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§  748. 

1. Zewnętrzne obwody sterowania maszyn i urządzeń elektroenergetycznych eksploatowanych w wyrobiskach zasila się bardzo niskim napięciem.

2. W wyrobiskach ze stopniem "b" lub "c" niebezpieczeństwa wybuchu metanu stosuje się zewnętrzne obwody sterowania iskrobezpieczne.

3. W przewodzie oponowym ekranowanym mającym indywidualne ekrany ochronne, który służy do zasilania maszyny lub urządzenia elektroenergetycznego budowy przeciwwybuchowej, dopuszcza się wspólne prowadzenie obwodów zewnętrznych sterowania z obwodami elektroenergetycznymi pod warunkiem zastosowania automatycznej kontroli stanu izolacji między żyłami elektroenergetycznymi a żyłą uziemiającą i indywidualnymi ekranami ochronnymi.

4. W wyrobiskach zakładów określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy, zewnętrzne obwody sterowania maszyn i urządzeń elektroenergetycznych wykonuje się zgodnie z dokumentacją zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy.

§ 749. W zakładzie górniczym zapewnia się stałą obsługę systemu ogólnozakładowej łączności telefonicznej oraz systemów dyspozytora ruchu zakładu górniczego.

§  750. 

1. Oprogramowanie wykorzystywane do funkcjonowania systemów:

1) ogólnozakładowej łączności telefonicznej,

2) alarmowania,

3) gazometrycznych,

4) lokalizacji pracowników,

5) monitorowania zagrożenia tąpaniami

- zabezpiecza się.

2. Zabezpieczenie oprogramowania i danych systemów, o których mowa w ust. 1, spełnia następujące minimalne wymagania:

1) dostęp do danych i oprogramowania spoza wyznaczonych punktów dostępu i bez zalogowania się z użyciem unikatowego hasła jest niemożliwy;

2) dostęp do danych i oprogramowania jest zhierarchizowany;

3) informacje dotyczące logowań i prób logowań oraz ingerencji i prób ingerencji w dane i oprogramowanie są automatycznie archiwizowane przez okres nie krótszy niż jeden rok, przy czym dla systemów, o których mowa w:

a) ust. 1 pkt 1 i 2, automatycznie archiwizowane przez okres nie krótszy niż jeden rok są także bilingi połączeń i prób połączeń,

b) ust. 1 pkt 3-5, automatycznie archiwizowane przez okres nie krótszy niż jeden rok są także wyniki pomiarów wykonywanych przez urządzenia wchodzące w skład danego systemu;

4) wykonuje się kopie bezpieczeństwa bilingów połączeń i prób połączeń oraz wyników pomiarów;

5) oprogramowanie i dane chroni się przed złośliwym oprogramowaniem.

3. Czasy systemowe systemów, o których mowa w ust. 1, oraz systemu łączności kierownika akcji ratowniczej synchronizuje się z dokładnością do 0,1 s.

4. Szczegółowe zasady bezpieczeństwa informatycznego obowiązujące dla systemów funkcjonujących na podstawie technik informatycznych w zakładzie górniczym są określane przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§  751. 

1. W przypadku wystąpienia awarii na powierzchni dowolnego kabla telekomunikacyjnego w sieci magistralnej albo łącza radiowego w systemach:

1) ogólnozakładowej łączności telefonicznej,

2) alarmowania,

3) gazometrycznego,

4) lokalizacji pracowników,

5) monitorowania zagrożenia tąpaniami

- zapewnia się możliwość niezwłocznego przełączenia łączy nieczynnych na skutek awarii na łącza rezerwowe.

2. Sposób zapewnienia możliwości niezwłocznego przełączenia łączy nieczynnych na skutek awarii na łącza rezerwowe dla każdego z kabli i łączy radiowych, o których mowa w ust. 1, jest określony przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§ 752. Prowadzenie torów transmisyjnych iskrobezpiecznych i nieiskrobezpiecznych w jednym kablu lub przewodzie jest dopuszczalne pod warunkiem nienaruszenia funkcjonalności poszczególnych systemów.

§  753. 

1. W wyrobiskach zagrożonych wybuchem stosuje się urządzenia i instalacje systemów, o których mowa w § 751 ust. 1:

1) w wykonaniu przeciwwybuchowym;

2) umożliwiające ich eksploatację przy dowolnym stężeniu metanu w powietrzu.

2. W wyrobiskach niezagrożonych wybuchem albo niezagrożonych wybuchem metanu i zaliczonych do klasy A zagrożenia wybuchem pyłu węglowego, stosuje się urządzenia i instalacje systemów, o których mowa w § 751 ust. 1, o stopniu ochrony nie mniejszym niż IP 54.

3. W wyrobiskach zakładów określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy stosuje się urządzenia i instalacje systemów, o których mowa w § 751 ust. 1, o stopniu ochrony zapewniającym bezpieczeństwo osób przebywających w tych wyrobiskach i za zgodą kierownika ruchu zakładu górniczego.

§ 754. Centralę systemu ogólnozakładowej łączności telefonicznej:

1) wyposaża się w co najmniej jedno stanowisko łączeniowe, przeznaczone wyłącznie do obsługi ruchu dołowego w przypadku prowadzenia akcji ratowniczej;

2) podłącza się do systemów telekomunikacyjnych co najmniej dwóch operatorów.

§ 755. W centrali systemu ogólnozakładowej łączności telefonicznej wyznacza się co najmniej jeden kanał przeznaczony wyłącznie do zgłaszania meldunków specjalnych w warunkach zagrożenia.

§ 756. Miejsca, w których ze względów bezpieczeństwa instaluje się aparaty telefoniczne podłączone do centrali systemu ogólnozakładowej łączności telefonicznej, są wyznaczane przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§  757. 

1. W celu realizacji połączeń specjalnych przy prowadzeniu akcji ratowniczej wydziela się w sieci telekomunikacyjnej co najmniej jeden tor transmisyjny dla każdego poziomu zakładu górniczego.

2. Wykorzystywanie toru, o którym mowa w ust. 1, do celów innych niż realizacja połączeń specjalnych przy prowadzeniu akcji ratowniczej jest niedopuszczalne.

3. Zaciski torów, o których mowa w ust. 1, w skrzynkach rozdzielczych oznacza się kolorem czerwonym, a pokrywy tych skrzynek oznacza się paskiem pionowym w tym samym kolorze.

§ 758. Systemy łączności dyspozytora ruchu zakładu górniczego:

1) zapewniają bezpośrednią łączność:

a) w systemie ogólnozakładowej łączności telefonicznej,

b) między dyspozytorniami ruchu:

– zakładów górniczych połączonych ze sobą wyrobiskami,

– na poszczególnych ruchach zakładu górniczego;

2) mają łączność alarmową umożliwiającą:

a) przekazanie:

– meldunku o zagrożeniu w wyrobisku do dyspozytora ruchu zakładu górniczego,

– sygnału alarmowego przez dyspozytora ruchu zakładu górniczego do zagrożonych wyrobisk,

b) porozumienie się za pomocą urządzeń głośnomówiących z pracownikami przebywającymi w wyrobiskach.

§ 759. Sygnalizatory alarmowe:

1) instaluje się w:

a) miejscach wyznaczonych przez kierownika ruchu zakładu górniczego,

b) sposób umożliwiający nadanie sygnału i meldunku alarmowego;

2) oznacza się w sposób umożliwiający ich identyfikację.

§ 760. Osoby wykonujące pracę w wyrobiskach:

1) informuje się o miejscach zainstalowania najbliższych sygnalizatorów alarmowych oraz innych środków łączności;

2) szkoli się w zakresie znaczenia i sposobu nadawania sygnałów alarmowych.

§  761. 

1. Dyspozytorowi ruchu zakładu górniczego zapewnia się możliwość zlokalizowania stacjonarnego sygnalizatora alarmowego, z którego został nadany sygnał alarmowy.

2. W przypadku wywołania alarmowego z sygnalizatora alarmowego rozmowę z dyspozytorem ruchu zakładu górniczego rejestruje się automatycznie.

3. Rozmowy zarejestrowane w systemie alarmowania archiwizuje się przez okres nie krótszy niż rok.

§ 762. W wyrobisku w złożu lub w jego części zaliczonym do III stopnia zagrożenia wodnego w przypadku uruchomienia przycisku alarmowego stacjonarnego sygnalizatora alarmowego zapewnia się samoczynne nadanie sygnału alarmowego przez stacjonarne sygnalizatory alarmowe znajdujące się w zagrożonym rejonie.

§  763. 

1. Węzły technologiczne wyposaża się w systemy łączności.

2. W strefach szczególnego zagrożenia tąpaniami węzły technologiczne wymagające stałej obserwacji wyposaża się w systemy telewizji przemysłowej.

3. Węzły technologiczne i zasady stosowania systemów, o których mowa w ust. 1 i 2, są określane przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§ 764. W wyrobiskach, w których jest prowadzony transport linowy, między stanowiskiem obsługi napędu a stanowiskami nadawczymi, odbiorczymi i pośrednimi, zapewnia się bezpośrednią łączność telefoniczną lub głośnomówiącą.

§ 765. Na poziomie, na którym jest stosowana kolej podziemna, zapewnia się łączność między dysponentem ruchu a:

1) dyspozytorem ruchu zakładu górniczego;

2) zajezdnią, ładownią akumulatorów i warsztatem naprawy lokomotyw;

3) posterunkami ruchu wskazanymi przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§  766. 

1. W kolei podziemnej oprócz łączności, o której mowa w § 765, stosuje się łączność radiową umożliwiającą porozumiewanie się maszynisty lokomotywy z dysponentem ruchu.

2. Jeżeli nie jest możliwe zastosowanie łączności umożliwiającej ciągłe porozumiewanie się maszynisty lokomotywy z dysponentem ruchu, zasady łączności maszynisty lokomotywy z dysponentem ruchu są określane przez kierownika ruchu zakładu górniczego.

§ 767. W przypadku stwierdzenia uszkodzenia maszyny, urządzenia, sieci lub instalacji elektroenergetycznej osoba stwierdzająca uszkodzenie niezwłocznie powiadamia osobę dozoru ruchu.

§  768. 

1. W przypadku samoczynnego awaryjnego wyłączenia maszyny, urządzenia, sieci lub instalacji elektroenergetycznej ponowne ich uruchomienie jest dopuszczalne po zbadaniu i usunięciu przyczyny wyłączenia.

2. W przypadku samoczynnego awaryjnego wyłączenia maszyny, urządzenia, sieci lub instalacji elektroenergetycznej po przekroczeniu dopuszczalnego stężenia metanu w powietrzu, ponowne ich uruchomienie jest dopuszczalne po:

1) stwierdzeniu w powietrzu dopuszczalnego stężenia metanu przez osobę dozoru ruchu zakładu górniczego po dokonaniu pomiarów w tym zakresie;

2) ustąpieniu lub usunięciu przyczyny wyłączenia;

3) uzyskaniu zgody dyspozytora gazometrii.

§  769. 

1. Kable i przewody maszyn, urządzeń, sieci lub instalacji elektroenergetycznych zabezpiecza się przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz przysypaniem urobkiem.

2. Przewody elektroenergetyczne zasilające maszyny ruchome, przenośne i ręczne zabezpiecza się przed wyrwaniem.

§ 770. Rozłączanie i łączenie pod napięciem sprzęgników zainstalowanych na maszynach, urządzeniach lub przewodach jest niedopuszczalne.

§ 771. Wykonywanie w wyrobiskach prac pod napięciem jest dopuszczalne wyłącznie w obwodach i instalacjach elektrycznych zasilanych bardzo niskim napięciem bezpiecznym.

§  772. 

1. W wyrobiskach ze stopniem "b" lub "c" niebezpieczeństwa wybuchu metanu:

1) wykonywanie prac przy wyposażeniu elektrycznym maszyn, urządzeń, sieci i instalacji znajdujących się pod napięciem, z wyjątkiem prac przy urządzeniach iskrobezpiecznych i przyłączach światłowodowych,

2) otwieranie maszyn i urządzeń elektroenergetycznych budowy przeciwwybuchowej znajdujących się pod napięciem, z wyjątkiem urządzeń iskrobezpiecznych

- jest niedopuszczalne.

2. W wyrobiskach, o których mowa w ust. 1, otwieranie maszyn i urządzeń elektroenergetycznych wyłączonych spod napięcia jest dopuszczalne, jeżeli:

1) zabezpieczono stan wyłączenia spod napięcia;

2) stężenie metanu w powietrzu wynosi nie więcej niż 1,5%.

3. Badania i pomiary wielkości elektrycznych i nieelektrycznych w wyrobiskach, o których mowa w ust. 1, dokonuje się w sposób określony w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

§ 773. Kierownik działu wentylacji zakładu górniczego powiadamia kierownika działu energomechanicznego zakładu górniczego o planowanych sposobach przewietrzania wyrobisk, w których są zainstalowane maszyny, urządzenia, sieci i instalacje elektroenergetyczne i telekomunikacyjne.