Rozdział 7 - Zagrożenie wodne - Szczegółowe wymagania dotyczące prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2017.1118
Akt obowiązujący Wersja od: 13 marca 2020 r.
Rozdział 7
Zagrożenie wodne
Zagrożenie wodne
§ 449.
1.
W zakresie określonym przez geologa górniczego w zakładzie górniczym:1)
dokonuje się:a)
pomiarów dopływu wód do wyrobisk górniczych - nie rzadziej niż dwa razy w roku,b)
analizy chemicznej wód dopływających do wyrobisk górniczych - nie rzadziej niż raz w roku;2)
prowadzi się obserwacje hydrogeologiczne.2.
Na podstawie analizy, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b, z wycieków w szybach i szybikach określa się wpływ wód dopływających na materiały, z jakich jest wykonana obudowa wyrobiska górniczego.3.
Wyniki pomiarów, analizy i obserwacji, o których mowa w ust. 1, są przedstawiane przez geologa górniczego zespołowi, o którym mowa w § 240 ust. 2.§ 450.
1.
W zakładzie górniczym wykonuje się system odwadniania zabezpieczający wyrobiska przed zatopieniem.2.
System, o którym mowa w ust. 1, dostosowuje się do przewidywanego dopływu wód.§ 451.
1.
W trakcie prowadzenia robót górniczych w złożach, pokładach, wyrobiskach, ich częściach oraz w innych przestrzeniach w zakładzie górniczym, zaliczonych do II stopnia zagrożenia wodnego:1)
wyrobiska eksploatacyjne:a)
prowadzi się wyłącznie w partiach rozpoznanych wyrobiskami korytarzowymi lub badawczymi otworami wiertniczymi,b)
prowadzone do pola wyprzedza się wyrobiskami korytarzowymi lub otworami badawczymi na odległość nie mniejszą niż 50 m;2)
stanowiska pracy określone przez kierownika ruchu zakładu górniczego wyposaża się w sygnalizację alarmową oraz wyznacza się dla nich drogi ucieczkowe.2.
W trakcie prowadzenia robót górniczych w złożach, pokładach, wyrobiskach, ich częściach oraz w innych przestrzeniach w zakładzie górniczym zaliczonych do III stopnia zagrożenia wodnego poza wymaganiami określonymi w ust. 1:1)
w miejscu stałych stanowisk pracy instaluje się sygnalizację alarmową oraz wyznacza się drogi ucieczkowe;2)
opracowuje się plan ewakuacji wraz z instalacją sygnalizacji alarmowej na wypadek niekontrolowanego dopływu lub wdarcia się wody lub mieszaniny wody z luźnym materiałem skalnym do wyrobisk górniczych.3.
Szczegółowy zakres i sposób prowadzenia robót górniczych, o których mowa w ust. 1 i 2, określa się w technologii bezpiecznego prowadzenia robót.4.
Technologia, o której mowa w ust. 3, jest opiniowana przez zespół, o którym mowa w § 240 ust. 2, i zatwierdzana przez kierownika ruchu zakładu górniczego.§ 452.
1.
Drogi ucieczkowe, o których mowa w § 451, oznakowuje się, oświetla oraz wyposaża w środki łączności w zakresie określonym przez kierownika ruchu zakładu górniczego.2.
Schematy dróg ucieczkowych z zagrożonych wyrobisk aktualizuje się i umieszcza w miejscach, w których dokonuje się podziału pracy.3.
Pracowników przebywających w rejonach zaliczonych do II albo III stopnia zagrożenia wodnego szkoli się na temat zagrożenia wodnego, w tym w zakresie sygnalizacji alarmowej oraz dróg ucieczkowych, sposobu i kierunku wycofywania się w przypadku wdarcia się wody lub mieszaniny wody z luźnym materiałem skalnym.4.
Szkolenia, o których mowa w ust. 3, są prowadzone przez osoby kierownictwa i dozoru ruchu zakładu górniczego, wyznaczone przez kierownika ruchu zakładu górniczego.§ 453.
Tworzenie w wyrobisku górniczym, w zrobach lub w górotworze zbiornika wodnego mogącego stanowić zagrożenie dla innych istniejących wyrobisk górniczych lub sąsiednich zakładów górniczych jest niedopuszczalne.§ 454.
1.
Wprowadzania wód do wyrobisk górniczych lub zrobów oraz odwadniania podziemnych zbiorników wodnych dokonuje się na podstawie projektu technicznego.2.
Projekt techniczny, o którym mowa w ust. 1, sporządza się zgodne z wymogami, o których mowa w § 38 ust. 2, określając dodatkowo:1)
warunki wprowadzania, gromadzenia lub odprowadzania wody z wyrobisk górniczych i zrobów;2)
zasady prowadzenia bilansu wodnego.3.
Projekt techniczny, o którym mowa w ust. 1, jest opiniowany przez zespół, o którym mowa w § 240 ust. 2.4.
W przypadku wprowadzania wód do wyrobisk górniczych lub zrobów w okresie likwidacji zakładu górniczego lub jego części, projekt techniczny, o którym mowa w ust. 1, jest opiniowany przez:1)
zespół, o którym mowa w § 240 ust. 2;2)
zespoły rozpoznawania i zwalczania zagrożeń występujących w ruchu zakładu górniczego sąsiednich zakładów górniczych;3)
rzeczoznawcę do spraw ruchu zakładu górniczego grupy XVII.5.
Projekt techniczny, o którym mowa w ust. 1, jest zatwierdzany przez kierownika ruchu zakładu górniczego.§ 455.
1.
Otwory wiertnicze badawcze służące do rozpoznawania warunków wodnych wykonuje się w przypadku:1)
prowadzenia robót górniczych w złożach, pokładach, wyrobiskach, ich częściach oraz w innych przestrzeniach w zakładzie górniczym zaliczonych do III stopnia zagrożenia wodnego albo niezbadanych;2)
drążenia wyrobiska w:a)
kierunku podziemnego zbiornika wodnego lub zawodnionego uskoku, o nierozpoznanym zasięgu w odległości mniejszej niż 100 m,b)
odległości mniejszej niż 50 m od nadkładu lub wychodni złoża;3)
uzasadnionym lokalnymi warunkami geologiczno-górniczymi i stanem zagrożenia wodnego.2.
W przypadku drążenia wyrobiska, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, otwory wiertnicze badawcze, o których mowa w ust. 1, wykonuje się w odstępach określonych przez geologa górniczego. Długość tych otworów wynosi nie mniej niż ośmiokrotność wysokości wyrobiska, ale nie mniej niż 25 m.3.
Otwory wiertnicze badawcze, o których mowa w ust. 1:1)
konstruuje się w sposób umożliwiający dokonywanie pomiarów ciśnienia hydrostatycznego;2)
wyposaża się w rurę obsadową z zasuwą - w przypadku ich wykonywania z wyrobiska górniczego.4.
Szczelność i wytrzymałość zasuwy, o której mowa w ust. 3 pkt 2, sprawdza się stosując próbę ciśnieniową przy ciśnieniu co najmniej o 50% wyższym od maksymalnego spodziewanego ciśnienia.§ 456.
1.
Otwory wiertnicze badawcze wykonywane w celu rozpoznania warunków wodnych, po odwierceniu i dokonaniu badań likwiduje się albo pozostawia dla drenażu. Pozostawienie otworów wiertniczych badawczych dla drenażu jest dopuszczalne za zgodą kierownika ruchu zakładu górniczego.2.
Pozostawione w wyrobiskach górniczych otwory wiertnicze badawcze zabezpiecza się przed wypływem gazów.§ 457.
1.
Wyrobiska, w których wykonuje się wyprzedzające otwory wiertnicze rozpoznające objawy zagrożenia wodnego, o długości zapewniającej ciągłe rozpoznanie górotworu na odległość nie mniejszą niż 4 m są określane przez kierownika ruchu zakładu górniczego, na wniosek geologa górniczego.2.
Wykonywanie otworów, o których mowa w ust. 1 oraz w § 38, jest niedopuszczalne w granicach filaru bezpieczeństwa.§ 458.
1.
Przed rozpoczęciem prowadzenia robót górniczych w kierunku lub w sąsiedztwie źródła zagrożenia wodnego:1)
zalicza się górotwór lub jego część do odpowiedniego stopnia zagrożenia wodnego na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 118 ust. 4 ustawy;2)
odprowadza się nagromadzoną wodę;3)
geolog górniczy wyznacza filary bezpieczeństwa o minimalnej wielkości 20 m, które są ustanawiane i likwidowane na polecenie kierownika ruchu zakładu górniczego.2.
Odprowadzenia nagromadzonej wody dokonuje się wyłącznie otworami wiertniczymi.3.
Naruszenie filaru bezpieczeństwa robotami górniczymi, z wyjątkiem otworów wiertniczych wykonywanych w celu rozpoznania lub likwidacji źródła zagrożenia wodnego, jest niedopuszczalne.4.
Filaru bezpieczeństwa nie wyznacza się w przypadku robót górniczych prowadzonych w kierunku zbiornika wodnego powyżej lustra wody.5.
W przypadku, o którym mowa w ust. 4, poziom lustra wody w zbiorniku wodnym znajduje się na wysokości nie większej niż 1,0 m od spągu wyrobiska w przodku.§ 459.
1.
W wyrobiskach zagrożonych wdarciem się wody lub mieszaniny wody z luźnym materiałem wykonuje się tamy wodne lub inne konstrukcje gwarantujące bezpieczne prowadzenie ruchu zakładu górniczego.2.
O konieczność wykonania tam wodnych, ich rodzaju, sposobie obsługi i kontroli decyduje kierownik ruchu zakładu górniczego.3.
Tamę wodną i konstrukcje, o których mowa w ust. 1, wykonuje się na podstawie projektu technicznego, który jest zatwierdzany przez kierownika ruchu zakładu górniczego.4.
W przypadku projektów technicznych konstrukcji, o których mowa w ust. 1, jest ponadto wymagana opinia rzeczoznawcy do spraw ruchu zakładu górniczego grupy XVII.§ 460.
1.
Przed tamą wodną mającą drzwi umieszcza się telefon oraz urządzenie nadawcze do sygnalizacji alarmowej, którego sygnał jest odbierany w czynnych wyrobiskach znajdujących się za tą tamą.2.
Pracowników przebywających w wyrobiskach zagrożonych wdarciem się wody lub mieszaniny wody z luźnym materiałem szkoli się w zakresie sposobu zamykania tam wodnych mających drzwi.§ 461.
Na mapy przeglądowe wyrobisk górniczych nanosi się, w szczególności:1)
granice zaliczenia do II albo III stopnia zagrożenia wodnego;2)
filary bezpieczeństwa;3)
uskoki wodonośne;4)
powierzchniowe i podziemne zbiorniki wodne oraz otwory wiertnicze mogące stanowić zagrożenie dla wyrobisk górniczych.§ 462.
1.
Informacje o stwierdzonych objawach zagrożenia wodnego są przekazywane geologowi górniczemu przez osoby kierownictwa i dozoru ruchu zakładu górniczego w książce zagrożeń wodnych, o której mowa w załączniku nr 1 do rozporządzenia we wzorze nr 21.2.
O wystąpieniu wdarcia się wody lub mieszaniny wody z luźnym materiałem skalnym powiadamia się właściwy organ nadzoru górniczego.§ 463.
Odprowadzanie wody do wyrobiska lub zrobów sąsiednich zakładów górniczych jest dopuszczalne po:1)
uzgodnieniu między kierownikami ruchu tych zakładów górniczych;2)
zaopiniowaniu przez zespoły, o których mowa w § 240 ust. 2, tych zakładów górniczych;3)
powiadomieniu właściwego organu nadzoru górniczego.