Dział 1 - PRZEPISY OGÓLNE - Szczegółowe warunki bezpieczeństwa i higieny służby strażaków oraz zakres ich obowiązywania w stosunku do innych osób biorących udział w akcjach ratowniczych, ćwiczeniach lub szkoleniu.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1997.145.979

Akt utracił moc

Wersja od: 8 grudnia 1997 r.

DZIAŁ  PIERWSZY

PRZEPISY OGÓLNE

§  1.

1. Przepisy rozporządzenia stosuje się do:

1) strażaków Państwowej Straży Pożarnej,

2) członków ochotniczych straży pożarnych,

3) pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 pkt 2-5 i 8 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 81, poz. 351, z 1994 r. Nr 27, poz. 96 i Nr 89, poz. 414, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 111, poz. 725 i Nr 121, poz. 770).

2. Rozporządzenie określa szczegółowe warunki bezpieczeństwa i higieny służby w strażnicach, podczas szkolenia i działań ratowniczych,

3. Do zagadnień bezpieczeństwa i higieny pracy nie uregulowanych ustawą z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, ustawą z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej oraz niniejszym rozporządzeniem w odniesieniu do strażaków Państwowej Straży Pożarnej mają zastosowanie przepisy działu dziesiątego Kodeksu pracy.

4. Obowiązki pracodawcy określone w przepisach, o których mowa w ust. 3, wykonuje przełożony jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej, a w odniesieniu do zadań ustalonych zakresem działania - przełożony komórki organizacyjnej tej jednostki.

§ 2. Osobom nie posiadającym ukończonego szkolenia podstawowego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy nie wolno powierzać funkcji i stanowisk w ramach prowadzonych działań ratowniczych. Wymagania dotyczące niezbędnych kwalifikacji określają odrębne przepisy.

§ 3. Programy szkolenia, kształcenia i doskonalenia zawodowego powinny obejmować zagadnienia bezpieczeństwa i higieny pracy.

§ 4. W strażnicach oraz podczas szkoleń i działań ratowniczych nie wolno dopuścić do wykonywania czynności przez osoby bez środków ochrony indywidualnej przewidzianych przy wykonywaniu danych czynności i bez przeszkolenia tych osób w zakresie zasad posługiwania się tymi środkami.

§ 5. Czynności ratownicze wykonuje się w ramach posiadanych kwalifikacji i możliwości technicznych ze szczególnym uwzględnieniem środków ochrony indywidualnej.

§ 6. Przed podjęciem i w trakcie działań w miejscach bezpośredniego kontaktu z czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi dla zdrowia należy stosować sprzęt i urządzenia określające wielkości stężeń i natężeń tych czynników.

§ 7. Osoby prowadzące kontrole w obiektach i pomieszczeniach, w celu ochrony życia lub zdrowia przed zagrożeniem, są obowiązane stosować środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem występujących w tych obiektach i pomieszczeniach czynników niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia.

§ 8. Przełożony ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w dowodzonym lub kierowanym przez siebie zespole oraz za przestrzeganie przez podwładnych przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

§ 9. Podstawowym obowiązkiem przełożonego i każdego uczestnika szkolenia pożarniczego oraz działań ratowniczych jest wykonywanie powierzonych czynności zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności:

1) niezwłoczne zawiadomienie przełożonego o zauważonym zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz przeciwdziałanie zagrożeniu zgodnie ze swoimi kompetencjami i doświadczeniem,

2) w razie zauważenia wypadku natychmiastowe udzielenie pomocy poszkodowanym, wezwanie lub spowodowanie wezwania fachowej pomocy lekarskiej oraz bezwzględne zawiadomienie przełożonego,

3) niezwłoczne zgłaszanie przełożonemu swej przejściowej niesprawności fizycznej lub psychicznej.

§ 10. Podczas akcji ratowniczej dowódca ma obowiązek:

1) rozpoznawać zagrożenia, informować podwładnych o ich występowaniu oraz wydawać polecenia dotyczące właściwego zabezpieczenia ludzi przed ich następstwami,

2) kierować do wszystkich działań gaśniczych i ratowniczych co najmniej dwóch ratowników, wyznaczając spośród nich dowódcę,

3) ustalać sygnały i środki alarmowe oraz odwód niezbędny do udzielenia natychmiastowej pomocy poszkodowanym i zagrożonym,

4) rozpoznawać i ustalać najbezpieczniejsze drogi odwrotu i ewakuacji,

5) znać stan osobowy jednostki, którą dowodzi, oraz miejsce przebywania swoich podwładnych,

6) kontrolować i nadzorować pracę podwładnych oraz stan ich zabezpieczenia na stanowiskach szczególnie zagrożonych,

7) w razie zaistnienia wypadku lub nagłego bezpośredniego zagrożenia życia, natychmiast przystąpić do ratowania poszkodowanych lub zagrożonych,

8) podczas długotrwałych akcji ratowniczych prowadzonych w niskich lub wysokich temperaturach albo w obecności czynników szkodliwych dla zdrowia zapewnić odpowiednio częste wymiany ratowników, możliwości ogrzania się, niezbędne posiłki i napoje, wymianę butów i odzieży ochronnej oraz rezerwę tych przedmiotów.

§ 11. W okolicznościach uzasadnionych stanem wyższej konieczności kierujący akcją ratowniczą jest uprawniony do zarządzenia odstąpienia od zasad powszechnie uznanych za bezpieczne, z zachowaniem wszelkich dostępnych w danych warunkach zabezpieczeń, jeżeli w ocenie kierującego działaniem ratowniczym, dokonanej w miejscu i czasie zdarzenia, istnieje prawdopodobieństwo uratowania życia ludzkiego, w szczególności gdy:

1) z powodu braku specjalistycznego sprzętu zachodzi konieczność zastosowania sprzętu zastępczego,

2) fizyczne właściwości ratownika mogą zastąpić brak możliwości użycia właściwego sprzętu,

3) jest możliwe wykonanie określonej czynności przez osobę zgłaszającą się dobrowolnie.