Rozdział 4 - Inwentaryzacja - Szczególne zasady rachunkowości banków.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2019.957 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 21 maja 2019 r.

Rozdział  4

Inwentaryzacja

§  21. 

1. Stany aktywów i pasywów wykazywane w księgach rachunkowych banku podlegają rocznej i okresowej inwentaryzacji, której podstawowym celem jest:

1) sprawdzenie danych wynikających z ksiąg rachunkowych ze stanem rzeczywistym i ustalenie różnic inwentaryzacyjnych;

2) ujęcie różnic w księgach rachunkowych i ustalenie osób odpowiedzialnych za powierzone mienie oraz rozliczenie stwierdzonych różnic inwentaryzacyjnych;

3) dokonanie oceny gospodarczej wykorzystywania i przydatności składników majątkowych.

2. Inwentaryzacja w banku polega w szczególności na:

1) przeprowadzeniu spisu z natury krajowych środków płatniczych, walut obcych i dewiz, papierów wartościowych w postaci materialnej, innych wartości przechowywanych w kasach i skarbcach oraz wszelkich rzeczowych składników majątku;

2) uzgodnieniu, w drodze uzyskania potwierdzenia przez klientów i kontrahentów banku, stanu środków zgromadzonych na rachunkach bankowych, kredytów i pożyczek, z zastrzeżeniem § 22 pkt 2, instrumentów finansowych w postaci zdematerializowanej, innych należności i zobowiązań, w tym z tytułu dostaw, robót i usług oraz stanu powierzonych innym jednostkom lub osobom własnych składników majątkowych;

3) przeprowadzeniu weryfikacji stanu ewidencyjnego przez porównanie z odpowiednimi dowodami księgowymi dotyczącymi aktywów i pasywów, których stan rzeczywisty nie może być ustalony bądź nie podlega ustaleniu w drodze spisu z natury czy też w drodze uzgodnienia.

§ 22. Inwentaryzacją w drodze porównania stanu ewidencyjnego z dokumentami i dokonania weryfikacji wartości tych składników w szczególności powinny być obejmowane:

1) wartości niematerialne i prawne;

2) należności i zobowiązania wobec posiadaczy rachunków bankowych nieprowadzących ksiąg rachunkowych;

3) należności zakwalifikowane, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. c ustawy, do kategorii zagrożonych;

4) należności, których opóźnienie w spłacie wynosi więcej niż 90 dni;

5) odsetki naliczone;

6) roszczenia z tytułu niedoborów i szkód oraz inne należności i zobowiązania wobec pracowników;

7) rozliczenia międzyokresowe;

8) fundusze banku, rezerwy;

9) zobowiązania pozabilansowe, w tym z tytułu udzielonych lub otrzymanych gwarancji lub poręczeń.

§ 23. Termin inwentaryzacji wartości przechowywanych w kasach i skarbcach uznaje się za zachowany, jeżeli inwentaryzację rozpoczęto na 10 dni przed końcem roku obrotowego i zakończono do 5. dnia następnego roku obrotowego.

§ 24. Wyniki przeprowadzonej inwentaryzacji powinny być odpowiednio dokumentowane, w szczególności arkuszami spisowymi i zestawieniami rozliczeń, protokołami i sprawozdaniami z czynności inwentaryzacyjnych, zawiadomieniami o stanie kont i potwierdzeniami sald, rozliczeniami stwierdzonych różnic inwentaryzacyjnych.

§  25. 

1. Inwentaryzacja składników majątkowych, podlegających spisowi z natury, polega na przeliczeniu, zważeniu lub zmierzeniu rzeczywistego stanu inwentaryzowanych składników i ujęciu wyników na arkuszach spisu z natury, zawierających co najmniej następujące dane:

1) nazwę jednostki organizacyjnej banku i rodzaj inwentaryzacji;

2) datę, na jaką przeprowadzana jest inwentaryzacja, oraz datę dokonania spisu;

3) numer kolejny spisywanej pozycji, symbol identyfikujący spisywany składnik majątku, określenie przedmiotu inwentaryzowanego;

4) jednostkę miary, ilość, cenę jednostkową i wartość wynikającą z przemnożenia ilości składników majątku, stwierdzonej w czasie spisu, przez cenę lub wartość jednostkową;

5) imię i nazwisko osoby materialnie odpowiedzialnej za stan inwentaryzowanych składników oraz jej podpis złożony na dowód niezgłaszania zastrzeżeń odnośnie do ustaleń spisu;

6) imiona i nazwiska oraz podpisy osób dokonujących spisu.

2. Arkusze spisowe sporządza się w dwóch egzemplarzach kolejno ponumerowanych oraz oznacza w sposób zabezpieczający przed wymianą. Wszelkie zmiany lub uzupełnienia w arkuszach spisowych opisuje się w sprawozdaniu z przeprowadzonej inwentaryzacji.

3. Protokoły dotyczące spisów stanu wartości pieniężnych i innych wartości przechowywanych w kasach i skarbcach powinny ponadto zawierać dane pozwalające na stwierdzenie zgodności stanu tych wartości ze stanem wynikającym z dokumentów i ksiąg rachunkowych.

4. Spisy z natury, w tym protokoły, powinny być poddane kontroli przez osoby do tego wyznaczone.

5. Inwentaryzację nieruchomości zaliczonych do środków trwałych oraz inwestycji, jak też znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie, przeprowadza się co najmniej raz w ciągu 4 lat.

§  26. 

1. Uzgadnianie stanu środków na rachunkach bankowych oraz stanu kredytów i pożyczek przeprowadza się na bieżąco na podstawie sporządzanych i wysyłanych do klientów wyciągów bankowych oraz dołączonych do nich dowodów źródłowych potwierdzających wykonanie operacji, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Dowodów źródłowych nie dołącza się, jeśli wyciąg bankowy zawiera informacje pozwalające na identyfikację wykonanych operacji.

3. Roczna inwentaryzacja stanu środków na rachunkach bankowych, stanów kredytów i pożyczek, o których mowa w § 21 ust. 2 pkt 2, polega na uzgodnieniu z klientami stanów tych rachunków na koniec roku obrotowego. W tym celu powinny być wysłane klientom zawiadomienia o stanie rachunku.

§  27. 

1. Stan rozrachunków z dostawcami i odbiorcami oraz stan innych należności i zobowiązań banku uzgadniany jest przez potwierdzenie salda.

2. Powiadomienie o stanie salda oraz wezwanie do jego potwierdzenia należy do obowiązku wierzyciela.

3. Obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy, uważa się za spełniony, jeżeli saldo należności i zobowiązań w stosunku do domów maklerskich, banków prowadzących działalność maklerską i towarowych domów maklerskich z tytułu nierozliczonych transakcji zawartych na rynku regulowanym i zabezpieczonych funduszem rozliczeniowym, ustalone przez bank według stanu na dzień bilansowy, zostanie potwierdzone na pisemne żądanie banku przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów do rozliczania tych transakcji.

§  28. 

1. Inwentaryzacja aktywów i pasywów w drodze weryfikacji polega na ustaleniu zgodności stanu zewidencjonowanego z właściwymi dowodami księgowymi.

2. Aktywa i pasywa, których stan ulega zmianie na skutek odpisu ich wartości z tytułu zużycia, sukcesywnego zarachowywania na konta wynikowe czy z innego tytułu, powinny być również weryfikowane pod względem prawidłowości tych zmian, w szczególności odpisów i zarachowań.

3. Z przeprowadzonej weryfikacji aktywów i pasywów sporządza się protokół, w którym przedstawia się wyniki dokonanej weryfikacji oraz sposób rozliczenia stwierdzonych różnic inwentaryzacyjnych.

§ 29. Różnice inwentaryzacyjne podlegają rozliczeniu w księgach rachunkowych banku tego roku obrotowego, którego inwentaryzacja dotyczy.