Rozdział 2 - Świadczenia w czasie pokoju. Zasady ogólne. - Świadczenia na rzecz obrony kraju.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1976.21.137 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 15 czerwca 1976 r.

Rozdział  2.

Świadczenia w czasie pokoju.

Zasady ogólne.

§ 4. 3  

1. Świadczenia na rzecz obrony kraju w czasie pokoju realizuje się zgodnie z rocznymi lub kilkuletnimi planami świadczeń, ustalonymi przez terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, na podstawie pisemnych wniosków zgłoszonych w terminach określonych przez ten organ.

2. W planach świadczeń określa się w razie potrzeby kolejność zaspokojenia zgłoszonych potrzeb, z uwzględnieniem pierwszeństwa sił zbrojnych.

3. Terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego przesyła wyciągi planów świadczeń do realizacji właściwym terenowym organom administracji państwowej stopnia podstawowego.

§ 5. 4 Wnioski do planu świadczeń zgłaszają terenowym organom administracji państwowej stopnia wojewódzkiego:

1) w zakresie świadczeń osobistych i rzeczowych na potrzeby sił zbrojnych - szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych na podstawie zapotrzebowań dowódców (szefów, komendantów) jednostek (instytucji, zakładów) wojskowych,

2) w zakresie świadczeń osobistych i rzeczowych na potrzeby obronnego przygotowania terenu i ludności - właściwe terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego,

3) w zakresie świadczeń rzeczowych na potrzeby jednostek przewidzianych do militaryzacji - kierownicy jednostek organizacyjnych, odpowiedzialni za przygotowanie jednostek przewidzianych do militaryzacji,

4) w zakresie świadczeń rzeczowych na potrzeby formacji samoobrony - organy, którym formacje te podlegają,

5) w zakresie świadczeń rzeczowych niezbędnych w związku z ćwiczeniami, w tym również z ćwiczeniami związanymi z przygotowaniem samoobrony ludności - organy przeprowadzające lub organizujące te ćwiczenia.

§ 6. 5  

1. Skorzystanie ze świadczeń na rzecz obrony poza planem może nastąpić w razie niezbędnej potrzeby, za zgodą terenowego organu administracji państwowej stopnia wojewódzkiego, na podstawie pisemnych zapotrzebowań organów wymienionych w § 5.

2. W razie wyrażenia zgody na realizację świadczeń poza planem terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego przesyła pisemne zapotrzebowanie na świadczenia bezpośrednio organowi właściwemu do nakładania obowiązku tych świadczeń.

3. W szczególnie nagłych wypadkach zapotrzebowanie na świadczenia może być zgłoszone terenowemu organowi administracji państwowej stopnia wojewódzkiego telefonicznie, telegraficznie lub ustnie, a następnie potwierdzone na piśmie.

§ 7. We wnioskach i zapotrzebowaniach na świadczenia podaje się w szczególności:

1) w zakresie świadczeń osobistych:

a) liczbę osób ze wskazaniem ich kwalifikacji ogólnych,

b) miejsce i termin stawiennictwa,

c) rodzaj i zakres prac, jakie mają być wykonane ze wskazaniem w miarę potrzeby niezbędnych do tego narzędzi prostych,

d) czas trwania świadczenia,

2) w zakresie świadczeń rzeczowych:

a) ilość i rodzaj pomieszczeń, środków transportowych, narzędzi i innego sprzętu, które mają być udostępnione,

b) termin, w którym powinny być udostępnione,

c) przeznaczenie i czas, przez jaki mają być użytkowane.

§ 8. 6 Organy właściwe do nakładania obowiązku świadczeń na rzecz obrony kraju są uprawnione do nakładania z pominięciem trybu określonego w § 4-7 obowiązku świadczeń w celu wykonania przez te organy zadań wynikających z przepisów szczególnych, związanych: z powoływaniem żołnierzy rezerwy do czynnej służby wojskowej, dostarczaniem i dostosowywaniem do potrzeb obrony Państwa środków transportowych, maszyn i urządzeń oraz z przeprowadzaniem poboru, a także obowiązku świadczenia osobistego polegającego na doręczaniu wezwań, o których mowa w § 9.

§  9.

1. Nałożenie obowiązku świadczenia na rzecz obrony kraju następuje w drodze wezwania imiennego, które powinno określać rodzaj, zakres i czas trwania każdorazowego świadczenia.

2. Wezwania doręcza się za pośrednictwem poczty lub przez osoby powołane do doręczania wezwań w ramach obowiązku świadczeń osobistych.

3. W razie nieobecności adresata w mieszkaniu wezwanie doręcza się za pokwitowaniem do rąk dorosłego domownika lub sąsiada albo na wsi - sołtysowi, a w mieście - dozorcy, administratorowi lub właścicielowi domu, w celu przekazania go adresatowi.

4. Wezwanie powinno być doręczone co najmniej na 7 dni przed oznaczonym w nim terminem. W wypadkach szczególnych wezwanie może być doręczone z pominięciem tego terminu.

§ 10. 7 Wytyczne w sprawie nakładania obowiązku świadczeń na rzecz obrony kraju i zwalniania od tego obowiązku, wzory wezwań imiennych oraz zasady i sposób ewidencjonowania wykonanych świadczeń ustala Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej oraz Ministrem Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska.

Świadczenia osobiste.

§  11.

1. Czas wykonywania świadczenia osobistego nie może przekraczać jednorazowo w czasie wolnym od pracy:

1) 4 godzin - w dniu roboczym,

2) 8 godzin - w dniu ustawowo wolnym od pracy (w dniu wolnym od pracy należnym w zamian za pracę w dniu ustawowo wolnym od pracy).

2. 8 W wypadkach określonych w § 8 czas wykonywania świadczenia może przekraczać wymiar godzin określonych w ust. 1, jednakże nie więcej niż o 4 godziny.

§ 12. Świadczenie wykonywane z użyciem posiadanego przez osobę powołaną do jego wykonania narzędzia prostego (łopaty, kilofa, siekiery itp.) jest świadczeniem osobistym.

§  13.

1. Rodzaj świadczenia osobistego powinien odpowiadać stanowi zdrowia, a w miarę możliwości również kwalifikacjom zawodowym osoby powołanej do wykonania świadczenia.

2. Osób, które nie ukończyły 18 lat, oraz kobiet nie powołuje się do świadczeń, w ramach których mają być wykonywane prace zabronione młodocianym i kobietom.

§  14.

1. Od obowiązku wykonania świadczeń osobistych są zwolnione następujące kategorie osób:

1) żołnierze w czynnej służbie wojskowej oraz osoby powołane do czynnej służby wojskowej,

2) funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej, Służby Więziennej, Służby Ochrony Kolei, straży przemysłowej i zawodowych straży pożarnych,

3) pracownicy dołowi kopalń węgla,

4) funkcjonariusze straży leśnej oraz pracownicy służby terenowej przedsiębiorstw lasów państwowych i parków narodowych,

5) osoby zaliczone do jednej z grup inwalidów,

6) osoby należące do personelu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych, członkowie ich rodzin oraz inne osoby zrównane z nimi w zakresie przywilejów i immunitetów na mocy ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych - o ile nie posiadają obywatelstwa polskiego.

2. Od obowiązku wykonywania świadczeń osobistych są zwolnione również:

1) osoby niezdolne do wykonywania tego obowiązku wskutek choroby lub ułomności fizycznej,

2) kobiety w ciąży i przez okres 12 tygodni po porodzie,

3) osoby sprawujące opiekę nad dziećmi do lat 8,

4) osoby sprawujące opiekę nad dziećmi od lat 8 do 14 albo nad wspólnie zamieszkałymi osobami niedołężnymi i przewlekle chorymi, jeżeli opieki tej nie można powierzyć innym osobom.

3. Podstawę do zwolnienia od obowiązku wykonywania świadczeń osobistych w wypadkach określonych w ust. 2 pkt 1 i 2 stanowi zaświadczenie lekarza zakładu społecznego służby zdrowia, a w wypadkach określonych w ust. 2 pkt 3 i 4 pisemne oświadczenie osoby zainteresowanej, a także okazane przez nią posiadane dokumenty.

§  15.

1. Od obowiązku wykonania świadczenia osobistego w ustalonym terminie powinny być zwolnione:

1) osoby, których powołanie do wykonania świadczenia w tym terminie mogłoby spowodować opóźnienie w wykonaniu terminowych prac rolnych (siewy, zbiory, wykopki),

2) inne osoby w szczególnie uzasadnionych wypadkach (np. w razie śmierci lub obłożnej choroby najbliższego członka rodziny, w razie urodzenia się dziecka, w czasie urlopu lub zdawania egzaminów).

2. Decyzję o zwolnieniu od obowiązku wykonania świadczenia osobistego w wypadkach określonych w ust. 1 podejmuje organ właściwy do nakładania tego obowiązku.

§ 16. Wykonanie świadczenia osobistego w całości lub w części potwierdza na wezwaniu imiennym jednostka organizacyjna, na której rzecz świadczenie było wykonywane.

§  17.

1. Jednostki organizacyjne, na których rzecz mają być wykonywane świadczenia osobiste, są obowiązane do zapewnienia:

1) należytej organizacji pracy oraz odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny pracy osobom wykonującym świadczenia,

2) niezbędnego sprzętu i materiałów potrzebnych do realizacji świadczeń oraz w miarę potrzeby środków transportowych do nieodpłatnego przewiezienia osób powołanych do wykonywania świadczeń do miejsca ich wykonywania i z powrotem, jeżeli jest ono położone poza miejscem zamieszkania tych osób.

2. W razie niemożności zapewnienia we własnym zakresie sprzętu i środków transportowych należy w miarę potrzeby przewidzieć w planie korzystania ze świadczeń udostępnienie ich lub dostarczenie w ramach obowiązku świadczeń rzeczowych.

Świadczenia rzeczowe.

§  18.

1. Przedmiotem świadczeń rzeczowych mogą być w szczególności:

1) pomieszczenia do pracy, w tym również do pracy komisji poborowych, do odpoczynku, szkolenia, organizowania przedsięwzięć kulturalno-oświatowych (kwatery, biura, sale widowiskowe itp.),

2) pomieszczenia i sprzęt niezbędny do ćwiczeń służby zdrowia,

3) środki łączności przewodowej i radiowej,

4) samochody osobowe i ciężarowe, autobusy, ciągniki oraz inne pojazdy mechaniczne, a także pojazdy z zaprzęgiem konnym,

5) holowniki, barki, pogłębiarki, kutry i inne środki pływające,

6) urządzenia i maszyny inżynieryjne do robót ziemnych, budowlanych, drogowych i przeładunkowych.

2. Do obsługi przedmiotów świadczeń rzeczowych mogą być powoływani w ramach obowiązku świadczeń osobistych pracownicy zatrudnieni w urzędach, instytucjach i jednostkach gospodarki uspołecznionej zobowiązanych do udostępnienia przedmiotów świadczeń oraz indywidualni posiadacze takich przedmiotów.

§ 19. Czas, na jaki urząd lub instytucja państwowa, jednostka gospodarki uspołecznionej albo organizacja społeczna lub zawodowa jest obowiązana udostępnić posiadane przedmioty świadczenia, nie powinien przekraczać w ciągu roku łącznie 10 dni; ograniczenie to nie dotyczy korzystania z pomieszczeń udostępnianych na czas przeprowadzenia poboru.

§  20.

1. Nie mogą być przedmiotem świadczenia:

1) pomieszczenia, środki, transportowe, narzędzia i inny sprzęt oraz materiały znajdujące się w posiadaniu:

a) jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej,

b) jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i przez nie nadzorowanych,

c) zakładów społecznych służby zdrowia,

d) jednostek organizacyjnych więziennictwa,

2) biblioteki, muzea i archiwa oraz ośrodki zabytkowe i inne pomieszczenia przeznaczone do przechowywania dóbr kulturalnych oraz przedmioty tych dóbr,

3) pomieszczenia przeznaczone do wykonywania kultu religijnego oraz przedmioty tego kultu,

4) przedmioty wyłączone spod egzekucji stosownie do przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji,

5) pomieszczenia, środki transportowe, narzędzia i inny sprzęt znajdujący się w posiadaniu przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych, osób należących do personelu tych przedstawicielstw i urzędów oraz członków ich rodzin, jak również innych osób zrównanych z nimi w zakresie przywilejów i immunitetów na mocy ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych - o ile nie posiadają obywatelstwa polskiego.

2. Prezes Rady Ministrów lub organ przez niego upoważniony może wyłączyć ze świadczeń również inne przedmioty niż wymienione w ust. 1.

§ 21. Jednostka organizacyjna, na której rzecz świadczenie jest wykonywane, jest obowiązana potwierdzić pisemnie udostępnienie przedmiotu świadczenia.

§ 22. 9  

1. Udostępnione przedmioty świadczenia powinny być zwrócone świadczącemu za pisemnym potwierdzeniem odbioru po ustaniu potrzeby korzystania z nich, nie później jednak niż przed upływem okresu oznaczonego w wezwaniu do wykonania świadczenia.

2. Jednostka organizacyjna, której został udostępniony środek transportowy w ramach świadczeń rzeczowych, jest obowiązana zwrócić posiadaczowi tego środka materiały pędne zużyte na dojazd środka transportowego do miejsca wykonania świadczenia i z powrotem albo ich równowartość w gotówce.

3. Jednostka organizacyjna, na której rzecz są wykonywane świadczenia osobiste przy użyciu środka transportowego, jest obowiązana zwrócić posiadaczowi tego środka materiały pędne zużyte w czasie wykonywania świadczeń oraz w czasie dojazdu do miejsca wykonywania świadczeń i z powrotem albo ich równowartość w gotówce.

Odszkodowania za szkody powstałe w związku z wykonywaniem świadczeń.

§ 23. Postępowanie o odszkodowanie wszczyna się na wniosek poszkodowanego zgłoszony w miarę możliwości niezwłocznie po wyrządzeniu szkody.

§  24.

1. 10 Roszczenie o odszkodowanie zgłasza się do jednostki organizacyjnej, na której rzecz świadczenie było wykonywane, a jeżeli świadczenie było wykonywane na rzecz obronnego przygotowania terenu i ludności - do organu, który nałożył obowiązek świadczenia.

2. 11 Niezwłocznie po zgłoszeniu roszczenia o odszkodowanie kierownik jednostki organizacyjnej lub organ określony w ust. 1 zarządza przeprowadzenie postępowania ugodowego.

3. Postępowanie ugodowe przeprowadza się w miarę możności w miejscu wyrządzenia szkody.

4. Jeżeli szkodę wyrządzono w mieniu należącym do organów administracji państwowej, instytucji państwowych lub społecznych albo jednostek gospodarki uspołecznionej lub innych osób prawnych, postępowanie ugodowe przeprowadza się z upoważnionym przedstawicielem poszkodowanego.

§  25.

1. W toku postępowania ugodowego należy ustalić:

1) stan faktyczny (rodzaj, rozmiar i miejsce) szkody oraz datę i przyczyny jej powstania,

2) dokładną wysokość szkody,

3) okoliczności towarzyszące powstaniu szkody, a w szczególności, czy szkoda nie powstała z wyłącznej winy poszkodowanego,

4) sprawcę szkody lub osobę odpowiedzialną za wyrządzenie szkody.

2. W razie potrzeby przesłuchuje się świadków lub zasięga się opinii rzeczoznawcy.

3. Z przebiegu postępowania ugodowego sporządza się protokół w 2 egzemplarzach, który poza ustaleniami wymienionymi w ust. 1 powinien zawierać:

1) datę i miejsce dokonywania czynności oraz imię i nazwisko osoby przeprowadzającej postępowanie, a także imię, nazwisko i adres poszkodowanego albo nazwę i adres organu (instytucji, przedsiębiorstwa) oraz imię, nazwisko i adres jego przedstawiciela,

2) wysokość odszkodowania żądanego, proponowanego i ustalonego polubownie,

3) imiona, nazwiska i adresy przesłuchanych osób (świadków, rzeczoznawców) oraz ich oświadczenia.

4. Protokół podpisuje osoba prowadząca postępowanie oraz poszkodowany lub jego przedstawiciel.

5. 12 W razie gdy postępowanie ugodowe doprowadzi do ustalenia wysokości odszkodowania, zawiera się ugodę. Jeżeli ustalona wysokość odszkodowania przekracza 30.000 zł, ugoda podlega zatwierdzeniu w terminie 14-dniowym przez organ bezpośrednio nadrzędny nad jednostką organizacyjną, która zawarła ugodę.

§  26.

1. Ugoda stanowi podstawę do wypłacenia odszkodowania.

2. Odszkodowanie wypłaca się w terminie 5 dni od podpisania ugody, a jeżeli podlega ona zatwierdzeniu - w terminie 14 dni od zatwierdzenia ugody.

3. Odszkodowanie wypłaca:

1) jednostka organizacyjna sił zbrojnych, jeżeli świadczenie było wykonywane na rzecz tej jednostki,

2) 13 właściwy terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego, jeżeli świadczenie było wykonywane na rzecz obronnego przygotowania terenu i ludności lub na rzecz terenowej formacji samoobrony,

3) jednostka przewidziana do militaryzacji lub jednostka organizacyjna zobowiązana do sformowania takiej jednostki, jeżeli świadczenie było wykonywane na rzecz jednostki przewidzianej do militaryzacji,

4) inna jednostka organizacyjna, jeżeli świadczenie było wykonywane na rzecz utworzonej w niej zakładowej formacji samoobrony.

§ 27. Jeżeli postępowanie ugodowe nie zostanie zakończone w ciągu dwóch miesięcy albo nie doprowadzi do zawarcia ugody lub ugoda nie zostanie zatwierdzona, odmawia się zaspokojenia roszczenia. Poszkodowany może wówczas, w terminie 60 dni od zawiadomienia o odmowie zaspokojenia roszczenia, dochodzić go w drodze sądowej lub w drodze postępowania arbitrażowego, jeżeli strony podlegają państwowemu arbitrażowi gospodarczemu.

³ § 4 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.

⁴ § 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.

⁵ § 6 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.

⁶ § 8 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.

⁷ § 10 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.

⁸ § 11 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.

⁹ § 22 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.

¹⁰ § 24 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.

¹¹ § 24 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.

¹² § 25 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 8 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.

¹³ § 26 ust. 3 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 9 rozporządzenia z dnia 21 maja 1976 r. (Dz.U.76.21.132) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1976 r.