Rozdział 9 - Postępowanie przed oficerskimi sądami honorowymi. - Statut Oficerskich Sądów Honorowych Wojska Polskiego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1945.37.217

Akt utracił moc

Wersja od: 26 września 1945 r.

Rozdział  IX.

Postępowanie przed oficerskimi sądami honorowymi.

Art.  33.

§ 1. Oficerskie sądy honorowe wszczynają postępowanie:

a) na rozkaz właściwego dowódcy,

b) na skutek postanowienia sądu wojskowego lub prokuratora wojskowego, w szczególności, w sprawach, w których przeciw oficerom było prowadzone postępowanie karne, bez względu na wynik tego postępowania, o ile w działaniu lub zaniechaniu oficera można się dopatrzeć naruszenia godności lub honoru,

c) na pisemną skargę oficera dotkniętego w swej godności i honorze,

d) na skutek czyjegokolwiek doniesienia o takich czynach oficerów, które zdaniem wnoszącego doniesienie stanowią naruszenie godności lub honoru.

§ 2. O wszczęciu postępowania przewodniczący sądu zawiadamia właściwego dowódcę.

Art.  34.

Przewodniczący oficerskiego sądu honorowego skierowuje sprawę na posiedzenie przygotowawcze w składzie określonym w art. 22 celem rozstrzygnięcia kwestii:

a) właściwości oficerskiego sądu honorowego,

b) umorzenia sprawy z braku podstaw do ścigania,

c) potrzeby przeprowadzenia dochodzenia celem ustalenia stanu faktycznego sprawy,

d) skierowania sprawy do dyscyplinarnego postępowania,

e) skierowania sprawy do prokuratora wojskowego,

f) skierowania sprawy na rozprawę sądu honorowego,

g) potrzeby wezwania na rozprawę świadków i sprowadzenia dowodów.

Art.  35.

§ 1. Z posiedzenia przygotowawczego sporządza się protokół, który podpisują wszyscy członkowie danego składu.

§ 2. Rozstrzygnięcia na posiedzeniach przygotowawczych zapadają w formie umotywowanych postanowień.

Art.  36.

§ 1. Po powzięciu postanowienia, zarządzającego przeprowadzenie dochodzenia, przeprowadzi je członek tego składu, który rozpatrywał sprawę na posiedzeniu przygotowawczym, wyznaczony przez przewodniczącego składu.

§ 2. Sędzia prowadzący dochodzenia spisuje ze swych czynności protokół, który winien zawierać datę, miejsce i przebieg dokonanej czynności. Protokół ten winien być podpisany przez zeznającego i prowadzącego dochodzenie.

Art.  37.

§ 1. Sędzia przeprowadzający dochodzenia przedstawia ich wyniki w pisemnym sprawozdaniu składowi sądu honorowego.

§ 2. Skład sądu honorowego rozpatruje wyniki dochodzenia na posiedzeniu przygotowawczym, po czym wydaje umotywowane postanowienie, czy sprawę należy skierować na rozprawę sądu honorowego i z powodu jakich przyczyn, czy też oficer nie ma być oddany pod sąd honorowy.

§ 3. Jeżeli nastąpiło oddanie oficera pod sąd honorowy, może skład sądu honorowego postawić wniosek o zawieszenie odnośnego oficera w czynnościach służbowych.

Art.  38.

§ 1. Odpis postanowienia, przewidzianego w art. 37 § 2, przesyła przewodniczący sądu obwinionemu i jego przełożonemu.

§ 2. Od chwili oddania oficera pod sąd honorowy przysługuje mu prawo przeglądania akt odnośnej sprawy i sporządzania z nich odpisów w obecności jednego z członków sądu honorowego oraz prawo stawiania wniosków w związku ze sprawą.

Art.  39.

Po powzięciu postanowienia o skierowaniu sprawy na rozprawę przewodniczący sądu honorowego w porozumieniu z dowódcą jednostki (formacji), przy której funkcjonuje, wyznacza termin i miejsce rozprawy, wzywa na nią obwinionego i świadków, zarządza sprowadzenie innych dowodów, zawiadamia o dniu i miejscu rozprawy przełożonego obwinionego oraz wyznacza skład sądu, który ma orzekać w tej sprawie. Powyższe wezwanie następuje w drodze rozkazu wyżej wymienionego dowódcy jednostki (formacji).

Art.  40.

§ 1. Rozprawy przed oficerskim sądem honorowym są jawne dla oficerów równych i wyższych stopniem od obwinionego. Sąd może ograniczyć jawność rozprawy do pewnej kategorii osób lub ją całkowicie wyłączyć, a winien to uczynić na wniosek dowódcy jednostki lub prokuratora wojskowego.

§ 2. Cała rozprawa w sądzie honorowym odbywa się w obecności obwinionego i jego rzecznika, bezpośrednio i ustnie.

Art.  41.

§ 1. Przeciw obwinionemu, który mimo należytego doręczenia mu wezwania nie stawił się na rozprawę i przed jej odbyciem nie usprawiedliwi dostatecznie swego niestawiennictwa, może być rozprawa przeprowadzona zaocznie.

§ 2. O ile obwiniony przed odbyciem rozprawy usprawiedliwi dostatecznie niemożność swego stawienia się na nią, a zarazem wystąpi z prośbą o wyznaczenie innego terminu rozprawy, przewodniczący sądu honorowego może przesunąć termin rozprawy na inny dzień.

§ 3. Powyższe przepisy mają być umieszczone na wezwaniu na rozprawę, wysłanym do obwinionego.

Art.  42.

Sprawa, w której nastąpiło oddanie oficera pod sąd honorowy, może być załatwiona tylko po przeprowadzeniu rozprawy.

Art.  43.

Rozprawę otwiera przewodniczący sądzącego składu. Po odczytaniu postanowienia oddającego obwinionego pod oficerski sąd honorowy przewodniczący poucza obwinionego o przysługującym mu prawie zgłoszenia wniosku o wyłączenie sędziego oraz stawiania wniosków co do postępowania, a w szczególności co do przeprowadzenia dowodów.

Art.  44.

Po złożeniu wyjaśnień przez obwinionego przesłuchuje się świadków wezwanych na rozprawę jak i na rozprawie powołanych, o ile sąd uzna okoliczności, na które ci świadkowie zostają podani, za istotne dla wyjaśnienia sprawy. Przewodniczący może również zarządzić przesłuchanie na rozprawie świadków, na których obwiniony nie powołał się. Ponadto mają być na rozprawie odczytane dokumenty, potrzebne dla wyjaśnienia sprawy.

Art.  45.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego przewodniczący udziela głosu rzecznikowi a następnie obwinionemu.

Art.  46.

Rozprawę zamyka przewodniczący, po czym sąd udaje się na tajną naradę, na której obecni są wyłącznie członkowie orzekającego składu.

Art.  47.

§ 1. Przewodniczący otwiera naradę wzywając członków sądu, ażeby jako ludzie honoru oddali swe głosy bezstronnie wedle obowiązku i sumienia.

§ 2. Następnie przewodniczący, nie wyjawiając swego zdania co do wyników postępowania, przedstawia sprawę krótko i zwięźle i podnosi istotne jej szczegóły, decydujące dla osądzenia sprawy. Po wypowiedzeniu się sędziów odbywa się głosowanie.

Art.  48.

§ 1. Głosowanie odbywa się w ten sposób, że sędziowie stopniem i wiekiem młodsi głosują przed starszymi. Przewodniczący oddaje swój głos jako ostatni. Żadnemu z sędziów nie wolno uchylić się od głosowania.

§ 2. Najpierw głosuje się nad kwestiami wstępnymi, jak np.: czy sprawa ma być odstąpiona sądowi wojskowemu, czy zachodzi potrzeba uzupełnienia dowodów itp., po czym jeżeli nie zapadnie postanowienie odraczające rozprawę, sąd honorowy głosuje nad kwestią winy, a w razie uznania winy - nad kwestią kary. Wyniki tego głosowania stanowią podstawę wyroku sądu honorowego. Jeżeli kilka czynów lub zaniechań stanowi przedmiot postępowania honorowego, co do każdego z nich głosuje się osobno.

§ 3. Wyrok zapada większością głosów i winien być podpisany przez wszystkich sędziów orzekających.

§ 4. Sędzia pozostający przy odrębnym zdaniu co do winy lub kary zgłasza je na piśmie. Zgłoszone zdanie odrębne dołącza się do akt sprawy.

Art.  49.

Wyrok sądu honorowego winien stwierdzić:

1) że obwiniony nie jest winien naruszenia honoru lub godności oficera, albo

2) że obwiniony jest winien naruszenia honoru lub godności oficera przez dopuszczenie się oznaczonego czynu lub zaniechania, za co zostaje ukarany w sposób przewidziany w art. 55.

Art.  50.

Po naradzie przewodniczący w obecności składu orzekającego ogłasza jawnie wyrok.

Art.  51.

Z przebiegu rozprawy sporządza protokół oficer wyznaczony przez przewodniczącego. W protokóle podaje się datę, czas i miejsce odbycia rozprawy, oznacza się sąd i jego skład osobowy, nazwisko obwinionego i jego rzecznika, określenie sprawy i przebieg wszystkich czynności sądu w czasie rozprawy. Protokół podpisuje przewodniczący i oficer spisujący protokół.

Art.  52.

Każdy wyrok sądu honorowego musi zawierać:

a) określenie sądu honorowego i wymienienie członków sądu, którzy brali udział w rozprawie,

b) wymienienie obwinionego oraz zaznaczenie, czy rozprawa odbyła się w jego obecności oraz czy był obecny rzecznik,

c) datę i miejsce rozprawy i wydania wyroku,

d) decyzję z art. 49 pkt 1 lub 2 co do winy, w wypadku z art. 49 pkt 2 karę, którą sąd honorowy wymierzył,

e) uzasadnienie wyroku,

f) podpis przewodniczącego i członków składu orzekającego.

Art.  53.

Wyrok z uzasadnieniem ma być w ciągu 3-ch dni od ogłoszenia sporządzony na piśmie w formie w art. 52 przepisanej, musi być jaknajrychlej doręczony w odpisie obwinionemu oraz tegoż przełożonemu, który ogłasza go w rozkazie oficerskim. Wyrok wymagający zatwierdzenia (art. 56) ogłasza się w rozkazie po jego zatwierdzeniu.

Art.  54.

Wyroki i postanowienia oficerskiego sądu honorowego oraz postanowienia przewodniczącego nie podlegają zaskarżeniu.