Rozdział 4 - Sposób postępowania z osobami osadzonymi w zakładach karnych i aresztach śledczych, w tym podczas ich konwojowania - Sposoby ochrony jednostek organizacyjnych Służby Więziennej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2016.1804

Akt utracił moc

Wersja od: 4 listopada 2016 r.

Rozdział  4

Sposób postępowania z osobami osadzonymi w zakładach karnych i aresztach śledczych, w tym podczas ich konwojowania

§  66.

1. Funkcjonariusze i pracownicy w postępowaniu z osadzonymi powinni zachować ostrożność, mając na uwadze możliwość agresji z ich strony, a także postępowania naruszającego porządek lub bezpieczeństwo.

2. Funkcjonariusze i pracownicy mają obowiązek przeciwdziałania postępowaniu naruszającemu ustalony porządek lub bezpieczeństwo jednostki organizacyjnej oraz niezwłocznego meldowania o takich zdarzeniach właściwemu przełożonemu lub dowódcy zmiany.

§ 67. W jednostce organizacyjnej przeprowadza się następujące kontrole:

1) osobistą lub pobieżną osadzonego;

2) cel i innych pomieszczeń w oddziałach mieszkalnych;

3) pomieszczeń poza oddziałami mieszkalnymi;

4) paczek i przedmiotów;

5) pojazdów;

6) generalną.

§ 68. Kontrolę osobistą przeprowadza się w następujący sposób:

1) osadzony opróżnia kieszenie, zdejmuje obuwie, odzież oraz bieliznę;

2) obuwie, odzież oraz bieliznę poddaje się kontroli;

3) funkcjonariusz dokonuje oględzin jamy ustnej, nosa, uszu, włosów oraz oględzin ciała;

4) oględziny ciała mogą polegać również na pochyleniu się lub przykucnięciu w celu sprawdzenia okolic odbytu i genitaliów;

5) w trakcie kontroli osadzony powinien być częściowo ubrany; funkcjonariusz najpierw kontroluje część odzieży, a przed kontrolą kolejnej części osadzony może się ubrać;

6) podczas oględzin funkcjonariusz nie powinien dotykać osadzonego.

§  69.

1. Kontrola pobieżna polega na powierzchownym sprawdzeniu odzieży, obuwia i przedmiotów posiadanych przez osadzonego.

2. Kontrolę pobieżną przeprowadza się w szczególności:

1) każdorazowo po wyjściu i przy powrocie do celi;

2) przed opuszczeniem miejsca zatrudnienia i po powrocie do niego.

3. W zakładzie karnym typu półotwartego i otwartego dyrektor może określić odstępstwo od zasad określonych w ust. 2.

4. W zakładzie karnym typu zamkniętego dyrektor może określić odstępstwo od zasady określonej w ust. 2 pkt 1 w przypadku zastosowania art. 90 pkt 1 kodeksu.

§ 70. Kontrolę cel i innych pomieszczeń w oddziałach mieszkalnych przeprowadza się w następujący sposób:

1) wyznaczony funkcjonariusz opracowuje plan kontroli cel i innych pomieszczeń zatwierdzany przez dyrektora lub upoważnionego funkcjonariusza;

2) opracowując plan, o którym mowa w pkt 1, należy w szczególności:

a) zachować zróżnicowaną częstotliwość kontroli,

b) objąć kontrolą wszystkie pomieszczenia, w których przebywają osadzeni bez dozoru funkcjonariusza,

c) zachować zwiększoną częstotliwość kontroli w celach i innych pomieszczeniach, których ściany stanowią część ogrodzenia ochronnego zakładu;

3) w czasie kontroli zwraca się uwagę w szczególności na:

a) stan zabezpieczeń techniczno-ochronnych,

b) stan podłóg, ścian i stropów,

c) stan i miejsce usytuowania sprzętu kwaterunkowego,

d) ilość odzieży i obuwia,

e) stan, ilość i rodzaj posiadanych przez osadzonych przedmiotów,

f) stan, ilość i rodzaj narzędzi wydanych osadzonym do użytku,

g) stan zagrożenia pożarowego;

4) funkcjonariusze zakładu mają prawo zatrzymać znajdujące się w celi przedmioty celem ustalenia zasadności ich posiadania lub poddania szczegółowej kontroli;

5) pomieszczenia, w których osadzeni przebywają czasowo, poddaje się kontroli przed ich przybyciem i po ich wyjściu.

§ 71. Kontrolę pomieszczeń poza oddziałami mieszkalnymi, w których przebywają osadzeni, wykonuje się przed ich przybyciem i po ich wyjściu.

§  72.

1. Kontrola generalna polega, w szczególności, na przeprowadzeniu w jednym czasie kontroli:

1) osobistej wszystkich osadzonych;

2) cel mieszkalnych;

3) pomieszczeń, w których osadzeni przebywają stale lub czasowo.

2. Kontrolą generalną kieruje dyrektor lub wyznaczony przez niego funkcjonariusz, który dokonuje podziału osób biorących udział w kontroli na grupy, wyznacza ich dowódców i określa zadania.

3. W kontroli generalnej biorą udział wszyscy funkcjonariusze i pracownicy, którzy mają taki obowiązek zawarty w umowie o pracę, o ile nie wykonują w tym czasie innych zadań określonych przez kierownika jednostki organizacyjnej.

4. W czasie trwania kontroli generalnej ruch osadzonych ogranicza się do niezbędnych potrzeb.

5. Z kontroli sporządza się protokół zbiorczy.

6. Dyrektor może podjąć decyzję o kontroli wyznaczonego rejonu, pawilonu lub oddziału mieszkalnego jednostki organizacyjnej. W trakcie tej kontroli osadzonych poddaje się kontroli osobistej oraz stosuje zasady, o których mowa w § 70 pkt 3.

§  73.

1. Podstawą wypuszczenia na zewnątrz zakładu osadzonego konwojowanego oraz osadzonego uprawnionego do samodzielnego przebywania poza terenem jednostki organizacyjnej jest przepustka.

2. Dowódca konwoju posiada przepustkę albo wykaz transportowy lub wykaz osadzonych.

3. W oddziale zewnętrznym lub oddziale tymczasowego zakwaterowania skazanych przepustkę oraz wykaz osadzonych podpisuje upoważniony przez dyrektora funkcjonariusz.

4. Grupa skazanych uprawniona do samodzielnego przebywania poza terenem jednostki organizacyjnej może ją opuścić na podstawie przepustki, o której mowa w ust. 1.

5. Osadzonemu na czas samodzielnego pobytu poza terenem jednostki organizacyjnej wydaje się kartę tożsamości.

§ 74. Zatrudnienie osadzonych może być realizowane:

1) w pełnym systemie konwojowania;

2) w zmniejszonym systemie konwojowania;

3) bez konwojenta.

§ 75. W pełnym systemie konwojowania w szczególności:

1) rejon zatrudnienia zabezpiecza się ogrodzeniem ochronnym;

2) wewnątrz rejonu zatrudnienia wyznacza się wyłącznie stanowiska nieuzbrojone;

3) wzdłuż linii ogrodzenia ochronnego można wyznaczyć stanowiska uzbrojone.

§ 76. W zmniejszonym systemie konwojowania:

1) konwojenta można wyposażyć w broń palną;

2) grupa robocza może być podzielona na podgrupy.

§ 77. Zatrudnienie bez konwojenta organizuje się w grupach lub na pojedynczych stanowiskach pracy.

§  78.

1. W protokole rozpoznania miejsca pracy osadzonych określa się:

1) sposób konwojowania i liczbę konwojentów, z uwzględnieniem czasu i miejsca pracy oraz kategorii i liczby zatrudnionych osadzonych;

2) obowiązki i wyposażenie konwojentów grupy roboczej;

3) środki łączności i sposób alarmowania.

2. Obowiązki konwojenta grupy roboczej określa się w instrukcji stanowiskowej.

§ 79. Konwojent grupy roboczej na czas konwojowania otrzymuje przepustkę lub wykaz zatrudnionych osadzonych.

§ 80. Dyrektor ustala plan kontroli miejsc pracy osadzonych zatrudnionych poza terenem zakładu oraz wyznacza funkcjonariuszy do ich realizacji.

§ 81. W umowie z kontrahentem zatrudniającym osadzonego określa się w szczególności:

1) obowiązki w zakresie współdziałania z funkcjonariuszem kontrolującym miejsce pracy;

2) zakres zadań ochronnych;

3) pracownika odpowiedzialnego za bezpośredni nadzór nad pracą osadzonego.

§ 82. Zatrudnienie osadzonego poza ustalonymi godzinami jego pracy, a także w odmiennych niż ustalone warunkach wymaga każdorazowo zgody dyrektora i określenia przez niego sposobu dozorowania lub konwojowania zatrudnionego.

§  83.

1. Dyrektor albo osoba przez niego upoważniona wyznacza skład konwoju oraz podejmuje decyzję o jego uzbrojeniu i wyposażeniu.

2. Wyposażenie i uzbrojenie ustala się w zależności od warunków i trasy konwojowania, odległości do miejsca przeznaczenia, a także liczby osadzonych oraz ich zagrożenia dla bezpieczeństwa realizowanego konwojowania.

§  84.

1. Do konwojowania jednego osadzonego lub grupy do 10 osadzonych wyznacza się co najmniej dwóch konwojentów.

2. W zakładzie karnym typu zamkniętego w sytuacji zagrożenia życia osadzonego dyrektor lub osoba go zastępująca może podjąć decyzję o konwojowaniu osadzonego w czasie przewożenia go pojazdem zespołu ratownictwa medycznego przez jednego funkcjonariusza.

3. Skazany zakwalifikowany do odbywania kary w zakładzie typu półotwartego lub otwartego może być konwojowany przez jednego funkcjonariusza.

4. Skazany zakwalifikowany do odbywania kary w zakładzie typu półotwartego zatrudniony bez konwojenta lub skazany zakwalifikowany do odbywania kary w zakładzie typu otwartego może w przypadku korzystania z zabiegów lub hospitalizowania w pozawięziennym podmiocie leczniczym udać się do tego podmiotu bez konwojenta.

5. W przypadku konwojowania skazanych, o których mowa w ust. 3, konwojent może być nieuzbrojony.

§ 85. W szczególnie uzasadnionych przypadkach osadzony przebywający w szpitalu pozawięziennym może być konwojowany przez funkcjonariuszy z innej - najbliższej ze względu na położenie podmiotu wykonującego działalność leczniczą - jednostki organizacyjnej.

§ 86. Kierownik działu ochrony lub upoważniony przez niego funkcjonariusz przekazuje informację dowódcy konwoju innego niż Służby Więziennej dotyczące charakterystyki konwojowanego osadzonego niebezpiecznego.

§ 87. Konwojowanie pieszo odbywa się pojedynczo lub w grupie w szyku zwartym w kolumnie marszowej, zgodnie z przepisami o ruchu pieszym na drogach publicznych.

§  88.

1. Do konwojowania osadzonego niebezpiecznego wykorzystuje się pojazd używany do celów specjalnych - pojazd operacyjno-konwojowy.

2. Konwojowanie osadzonych niebezpiecznych odbywa się pojedynczo lub w grupach nie większych niż trzyosobowe.

3. Konwojowanie grupy osadzonych niebezpiecznych realizuje Grupa Interwencyjna Służby Więziennej.

§  89.

1. Cele wyznaczone do wykonywania kary dyscyplinarnej umieszczenia w celi izolacyjnej wyposaża się w wewnętrzne kraty zainstalowane za drzwiami wejściowymi i przed otworami okiennymi.

2. Okna celi, o której mowa w ust. 1, wyposaża się w siatki oraz przesłony.

3. Sprzęt kwaterunkowy stanowiący wyposażenie celi, o której mowa w ust. 1, jest trwale mocowany.

§  90.

1. W uzasadnionym przypadku osadzonego ukaranego karą dyscyplinarną umieszczenia w celi izolacyjnej można umieścić w innej celi niż określona w § 89.

2. W celu zapewnienia porządku, bezpieczeństwa lub powierzchni mieszkalnej, o której mowa w art. 110 § 2 kodeksu, dyrektor może podjąć decyzję o umieszczeniu w celi izolacyjnej osadzonego nieukaranego karą dyscyplinarną umieszczenia w takiej celi.

§ 91. Wniosek w sprawie zakwalifikowania osadzonego do osadzonych niebezpiecznych sporządza kierownik działu ochrony.

§  92.

1. Kierownik działu ochrony sporządza w dwóch egzemplarzach kartę osadzonego niebezpiecznego, której jeden egzemplarz otrzymuje dowódca zmiany, a drugi - oddziałowy pełniący służbę w oddziale, w którym jest umieszczony osadzony niebezpieczny.

2. Oddziałowy zapoznaje każdego funkcjonariusza i pracownika pozostającego w bezpośrednim kontakcie z osadzonym niebezpiecznym z informacjami zawartymi w karcie, o której mowa w ust. 1.

§  93.

1. Osadzonego niebezpiecznego umieszcza się w celi usytuowanej w oddziale przeznaczonym dla tej kategorii osadzonych.

2. Osadzonego niebezpiecznego przebywającego w oddziale szpitalnym, ośrodku diagnostycznym lub odbywającego karę w systemie terapeutycznym można umieścić w celi usytuowanej w oddziale nieprzeznaczonym dla osadzonych niebezpiecznych.

§  94.

1. Celę mieszkalną dla osadzonego niebezpiecznego wyposaża się w szczególności w:

1) wewnętrzne kraty zainstalowane za drzwiami wejściowymi i przed otworami okiennymi;

2) siatki i przesłony montowane w otworach okiennych;

3) kraty okienne ze stali o podwyższonej wytrzymałości na przecinanie lub zabezpieczone elektronicznie;

4) sprzęt kwaterunkowy trwale mocowany.

2. Zabezpieczenia techniczno-ochronne, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3 oraz w § 89 ust. 1 i 2, można zastąpić innymi zabezpieczeniami, które będą odpowiednio spełniać ich zadania ochronne.

§  95.

1. Celę mieszkalną oraz miejsca i pomieszczenia, w których przebywa osadzony niebezpieczny, kontroluje się codziennie.

2. Celę i pomieszczenia, w których przebywa osadzony niebezpieczny, otwiera się w szczególności:

1) w porze dziennej w obecności co najmniej dwóch funkcjonariuszy;

2) w porze nocnej i w czasie apelów w obecności co najmniej trzech funkcjonariuszy;

3) w przypadku zagrożenia życia osadzonego funkcjonariusz, w obecności drugiego funkcjonariusza, może podjąć decyzję o otwarciu celi w porze nocnej, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa osobistego, po uprzednim poinformowaniu dowódcy zmiany.

3. O zamiarze wypuszczenia osadzonego niebezpiecznego z oddziału mieszkalnego i o jego powrocie na ten oddział powiadamia się dowódcę zmiany.

4. O zamiarze wypuszczenia z celi mieszkalnej osadzonego niebezpiecznego odbywającego karę w systemie terapeutycznym, przebywającego w oddziale szpitalnym lub w ośrodku diagnostycznym i o jego powrocie powiadamia się dowódcę zmiany.

§  96.

1. Miejsca i pomieszczenia dla osadzonego niebezpiecznego wyznaczone do pracy, nauki, widzeń, czynności procesowych, odprawiania nabożeństw, na spotkania religijne oraz zajęcia kulturalno-oświatowe, z zakresu kultury fizycznej i sportu wyposaża się odpowiednio w zabezpieczenia techniczno-ochronne, o których mowa w § 94 ust. 1 pkt 1-3.

2. Plac spacerowy przeznaczony dla osadzonego niebezpiecznego:

1) nie może przylegać do linii zewnętrznej ogrodzenia;

2) może stanowić linię ogrodzenia wewnętrznego zakładu, jeżeli ogrodzenie placu spacerowego wykonane jest z materiału pełnego;

3) zabezpiecza się w szczególności przez przykrycie go metalowymi prętami.

3. W oddziale dla osadzonych niebezpiecznych w porze dziennej pełni służbę dwóch funkcjonariuszy.

§  97.

1. W czasie wykonywania obowiązków służbowych w bezpośrednim kontakcie z osadzonym niebezpiecznym funkcjonariusze wykonujący zadania ochronne są wyposażeni w osobiste sygnalizatory alarmowe oraz środki przymusu bezpośredniego.

2. Ilość i rodzaj środków przymusu bezpośredniego, środków ochrony oraz innego wyposażenia określa dyrektor.

§  98.

1. Decyzję w sprawie rozmieszczenia osadzonego niebezpiecznego podejmuje kierownik działu ochrony w uzgodnieniu z kierownikiem działu penitencjarnego lub ewidencji.

2. W celi mieszkalnej nie można umieszczać więcej niż trzech osadzonych niebezpiecznych ani osadzać ich wspólnie z innymi osadzonymi.

3. W celu zapewnienia porządku, bezpieczeństwa lub powierzchni mieszkalnej, o której mowa w art. 110 § 2 kodeksu, dyrektor może podjąć decyzję o umieszczeniu w celi dla osadzonych niebezpiecznych innych osadzonych, z zastrzeżeniem ust. 2. W takim przypadku zachowanie osadzonego umieszczonego w celi dla osadzonych niebezpiecznych nie podlega monitorowaniu, chyba że zachodzi okoliczność, o której mowa w art. 116 § 5a kodeksu.

§  99.

1. Dopuszcza się poruszanie osadzonych niebezpiecznych w grupach nie większych niż trzyosobowe.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, dozór funkcjonariuszy należy wzmocnić.

3. Poza celą mieszkalną oraz miejscami i pomieszczeniami, o których mowa w § 96 ust. 1 i 2, osadzony niebezpieczny pozostaje pod bezpośrednim dozorem co najmniej dwóch funkcjonariuszy.

4. Na trasie poruszania się osadzonego niebezpiecznego wstrzymuje się ruch innych osadzonych.

§ 100. Osadzony niebezpieczny nie może być zatrudniony poza oddziałem przeznaczonym dla tej kategorii osadzonych oraz przy pracach wymagających posługiwania się przedmiotami niedozwolonymi.

§ 101. Osadzony niebezpieczny dokonuje w zakładzie zakupów przez złożenie zamówienia wyznaczonemu funkcjonariuszowi lub pracownikowi. Zamówione przedmioty dostarcza się osadzonemu do celi mieszkalnej.

§  102.

1. Ruch osadzonych po terenie zakładu:

1) jest zorganizowany oraz dozorowany przez funkcjonariuszy lub pracowników;

2) podlega ewidencji.

2. W zakładzie karnym typu półotwartego i otwartego dyrektor może określić odstępstwo od zasad określonych w ust. 1.

§  103.

1. Ewidencja ruchu osadzonych jest prowadzona w oddziałowej książce ruchu.

2. W zakładzie karnym typu półotwartego i otwartego dyrektor może określić odstępstwo od wymogów określonych w ust. 1.

§  104.

1. Osadzeni zatrudnieni na terenie jednostki organizacyjnej pozostają pod dozorem wyznaczonego funkcjonariusza lub pracownika.

2. W przypadku konieczności opuszczenia miejsca zatrudnienia przez osobę, o której mowa w ust. 1, obowiązki, o których mowa w § 56 pkt 3, przejmuje wyznaczony pracownik lub funkcjonariusz.

3. W zakładzie karnym typu półotwartego i otwartego dyrektor może określić odstępstwo od zasad określonych w ust. 1.

§  105.

1. Apel przeprowadza się, sprawdzając zgodność stanu faktycznego osadzonych ze stanem ewidencyjnym.

2. W czasie apelu stosuje się następujące przedsięwzięcia ochronne:

1) wstrzymuje się ruch osadzonych w zakładzie;

2) wyznacza się funkcjonariusza wyposażonego w bezprzewodowe środki łączności do ubezpieczania apelu na zewnątrz oddziału mieszkalnego lub w miejscu niedostępnym dla osadzonych, który dysponuje kluczami do drzwi i krat wejściowych;

3) o rozpoczęciu i zakończeniu apelu w danym oddziale mieszkalnym prowadzący apel informuje funkcjonariusza pozostającego w wartowni;

4) otwiera się kolejno drzwi tylko jednej celi lub innych pomieszczeń.

3. W zakładzie karnym typu półotwartego i otwartego dyrektor może ustalić odstępstwo od wymogów, o których mowa w ust. 2.

§  106.

1. Spacery osadzonych odbywają się na wyznaczonych placach pod dozorem spacerowego.

2. Spacery są przeprowadzane na podstawie planu spacerów, w którym określa się podział osadzonych na grupy spacerowe i miejsce odbywania spacerów.

3. W zakładzie karnym typu półotwartego i otwartego dyrektor może określić odstępstwo od wymogów określonych w ust. 1 i 2.