Rozdział 1 - ZASADY OGÓLNE. - Sposób użycia wojska dla zabezpieczenia porządku publicznego.

Dziennik Ustaw

Dz. Praw P. Pol.1919.35.276

Akt utracił moc
Wersja od: 15 czerwca 1939 r.

I.

ZASADY OGÓLNE.

Wojsko do pomocy władzom cywilnym może być wezwane tylko w ostateczności, gdy siły i środki władzy cywilnej okażą się niewystarczającemi i tylko w wypadkach następujących:

1)
dla celów zapobiegawczych i ratowniczych podczas klęsk żywiołowych;
2)
dla uprzedzenia lub stłumienia zbiorowych aktów gwałtu publicznego, zbrojnych wystąpień przeciw Państwu, bezpieczeństwu życia i całości mienia obywateli;
3)
we wszystkich innych wypadkach, przewidzianych w poszczególnych ustawach administracyjnych lub sądowych.

Wzywać pomocy wojska mogą przedstawiciele władzy publicznej upoważnieni do tego z mocy prawa.

Udzielenie pomocy wojskowej następuje z rozkazu dowódcy właściwego Okręgu Generalnego.

Żądanie pomocy wojska należy kierować do dowódcy miejscowego lub najbliższego garnizonu, który żądanie to z własnym w tymże przedmiocie wnioskiem przedstawia do decyzji dowódcy Okręgu Generalnego; dowódca garnizonu może udzielić na własną odpowiedzialność pomocy tylko w razach nagłych, nie cierpiących żadnej zwłoki.

Żądanie pomocy wojska musi być w zasadzie zgłoszone na piśmie, a w razach nagłych ustnie osobiście przez odnośnego przedstawiciela władzy lub osobę w tym celu upoważnioną. W tym ostatnim razie osoba zgłaszająca wezwanie pozostaje przy oddziale wojska aż do chwili przybycia na miejsce zajść i wyjaśnienia okoliczności, które spowodowały wezwanie wojska. W razie niemożności piśmiennego i ustnego porozumienia się żądanie pomocy musi być zgłoszone telefonicznie lub innym sposobem wyłączającym możliwość mistyfikacji.

W żądaniu pomocy wojskowej muszą być podane:

1)
cel interwencji wojskowej,
2)
miejsce interwencji oraz
3)
liczebność żądanego oddziału i inne dane uzupełniające.

We wszystkich wypadkach określenie stanu liczebnego oddziału, rodzaju broni i innych warunków, dotyczących wystąpienia lub skonsygnowania wojska, przeznaczonego do pomocy władzy cywilnej, zależy wyłącznie od decyzji dowództwa wojskowego.

Władze cywilne po zawezwaniu wojska obowiązane są poczynić niezbędne zarządzenia do jaknajszybszego przewozu tegoż do miejsca przeznaczenia. Koszta przewozu wojska ponosi Skarb Państwa na rachunek tej władzy, która interwencji wojska zażądała.

Wojskowym, używanym w myśl niniejszego rozporządzenia dla zabezpieczenia porządku publicznego - poza miejscem stałego garnizonu - przyznaje się dodatek dzienny w wysokości 75% diet podróżnych posiadanego stopnia, a nadto szeregowym, z wyłączeniem podoficerów zawodowych, dodatek żywnościowy w wymiarze 250 gr. chleba 500 gr. kartofli i 25 gr. tłuszczu.

Prawo do pobierania powyższych dodatków asystencyjnych w miejscu stałego garnizonu mają tylko ci wojskowi, którzy pełnią służbę asystencyjną ponad 12 godzin.

Koszty, wynikające z tego tytułu, jak również wydatki nadzwyczajne, przekraczające normy zwyczajnego utrzymania wojska i zużycia materjału, ponosi Skarb Państwa na rachunek interesowanego w asystencji ministerstwa.

Żołnierzom wezwanym do pomocy władz cywilnych w przypadkach, określonych w art. 1, i pełniącym w tym celu służbę poza miejscem stałego garnizonu, przyznaje się dodatek dzienny w wysokości 75% diet przysługujących w czasie podróży służbowych zależnie od posiadanego stopnia wojskowego. W razie pełnienia służby, określonej w art. 1, w miejscu stałego garnizonu, prawo do pobierania powyższego dodatku posiadają ci tylko żołnierze, którzy pełnią tę służbę ponad 12 godzin.

Koszty wynikające z tego tytułu, jak również wydatki nadzwyczajne, przekraczające normy zwyczajnego utrzymania wojska i zużycia materjału, ponosi zainteresowane ministerstwo.

Prawo do pobierania dodatku, określonego w ust. 1, nie służy w czasie wojny i mobilizacji. Prawo to nie służy również w przypadku użycia do zabezpieczenia porządku publicznego, poza stałym garnizonem, oddziału, do którego zostali powołani żołnierze rezerwy lub pospolitego ruszenia w interesie obrony Państwa stwierdzonym uchwałą Rady Ministrów.

Wojska, wezwane do pomocy władzom cywilnym do miejscowości, leżących poza obrębem ich stałego stacjonowania, mają tam być rozlokowane w skupieniu w najobszerniejszych pomieszczeniach i bezwzględnie nie każdy żołnierz z osobna. Kwatery oficerów powinny się znajdować w bezpośredniej łączności z kwaterami żołnierzy.

1 Art. 8a:

- dodany przez § 1 rozporządzenia z dnia 30 lipca 1923 r. (Dz.U.23.79.625) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1922 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 20 października 1924 r. (Dz.U.24.96.895) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 6 listopada 1924 r.

2 Art. 8-a:

- dodany przez § 1 rozporządzenia z dnia 26 marca 1934 r. (Dz.U.34.29.244) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lutego 1934 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 22 maja 1939 r. (Dz.U.39.52.328) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 czerwca 1939 r.