Rozdział 4 - Prowadzenie akcji ratowniczych i prac profilaktycznych - Ratownictwo górnicze.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2002.94.838

Akt utracił moc
Wersja od: 20 listopada 2007 r.

Rozdział  4

Prowadzenie akcji ratowniczych i prac profilaktycznych

§  81. 
1. 
W przypadku wystąpienia zagrożenia życia i zdrowia pracowników zakładu górniczego, bezpieczeństwa ruchu zakładu górniczego lub zagrożenia bezpieczeństwa powszechnego, w związku z ruchem zakładu górniczego niezwłocznie podejmuje się i prowadzi akcję ratowniczą.
2. 
Przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio do osób niebędących ratownikami, a uczestniczących w akcji ratowniczej.
§  82. 
1. 
Akcję ratowniczą prowadzi kierownik ruchu zakładu górniczego, a do czasu jego przybycia - najwyższa funkcyjnie osoba kierownictwa albo dozoru ruchu obecna w zakładzie górniczym.
2. 
Do czasu objęcia prowadzenia akcji ratowniczej przez najwyższą funkcyjnie osobę kierownictwa albo dozoru ruchu, o której mowa w ust. 1, akcję prowadzi dyspozytor ruchu zakładu górniczego przeszkolony w zakresie prowadzenia akcji ratowniczej i posiadający odpowiednie uprawnienia potwierdzone zaświadczeniem wystawionym przez właściwą jednostkę ratownictwa górniczego.
3. 
Przepisu ust. 2 nie stosuje się w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi, w zakładach wykonujących roboty geologiczne oraz w zakładach prowadzących bezzbiornikowe magazynowanie substancji lub składowanie odpadów w górotworze.
§  83. 
1. 
Podczas akcji ratowniczej decyzje dotyczące jej prowadzenia podejmuje jednoosobowo kierownik akcji ratowniczej.
2. 
Każda akcja ratownicza powinna być prowadzona zgodnie z planem ratownictwa, o którym mowa w § 5 ust. 1, oraz wymogami określonymi w rozporządzeniu.
§  84. 
Kto spostrzeże stan zagrożenia, o którym mowa w § 81 ust. 1, powinien:
1)
niezwłocznie ostrzec osoby zagrożone, podjąć działania mające na celu usunięcie niebezpieczeństwa oraz zawiadomić o niebezpieczeństwie dyspozytora ruchu zakładu górniczego lub najbliższą osobę kierownictwa albo dozoru ruchu,
2)
wspólnie z innymi osobami zorganizować, przy najbliższym aparacie telefonicznym lub innym środku łączności, punkt łączności z dyspozytorem ruchu zakładu górniczego, w celu stałego utrzymywania z nim kontaktu i pośredniczenia w porozumieniu się osób kierujących akcją ratowniczą z pracownikami przebywającymi w miejscu zagrożenia lub w jego sąsiedztwie,
3)
podporządkować się ściśle poleceniom dyspozytora ruchu i osób kierownictwa lub dozoru ruchu.
§  85. 
1. 
Dyspozytor ruchu w podziemnym zakładzie górniczym po otrzymaniu wiadomości o zagrożeniu i wpisaniu jej w książce raportowej:
1)
uruchamia telefon alarmowy z zapisem magnetofonowym,
2)
powiadamia o niebezpieczeństwie osobę kierownictwa lub dozoru ruchu, przebywającą najbliżej miejsca zagrożenia, z jednoczesnym skierowaniem jej do tego miejsca, w celu zorganizowania akcji zabezpieczenia ludzi i likwidacji zagrożenia,
3)
powiadamia o niebezpieczeństwie, wszelkimi dostępnymi środkami, ludzi znajdujących się w wyrobiskach zagrożonych i wskazuje im miejsca, do których powinni się wycofać ze strefy zagrożonej, oraz kieruje do udziału w akcji ratowniczej dyżurujące zastępy ratownicze,
4)
powiadamia o zagrożeniu kierownika ruchu zakładu górniczego lub jego zastępcę, osobę kierownictwa lub dozoru ruchu odpowiedzialną za pracę w zakładzie górniczym na danej zmianie roboczej, kopalnianą stację ratownictwa górniczego oraz inne osoby i instytucje, zgodnie z ustaleniami planu ratownictwa, o którym mowa w § 5 ust. 1.
2. 
Osoba kierownictwa lub dozoru ruchu zakładu górniczego powiadomiona o powstaniu zagrożenia niezwłocznie:
1)
przejmuje kierownictwo akcji ratowniczej,
2)
wstrzymuje ruch na zagrożonych stanowiskach pracy i wycofuje ludzi w bezpieczne miejsce,
3)
dokonuje oceny stanu zagrożenia oraz podejmuje niezbędne działania mające na celu likwidację zagrożenia i maksymalne ograniczenie strat,
4)
przekazuje dokładne informacje o stanie zagrożenia oraz podjętych działaniach kierownikowi ruchu zakładu górniczego, po przejęciu przez niego kierownictwa akcji.
§  86. 
W przypadku powstania zagrożenia i rozpoczęcia prowadzenia akcji ratowniczej powiadamia się wszystkie osoby i instytucje, przewidziane w planie ratownictwa, o którym mowa w § 5 ust. 1.
§  87. 
1. 
Szczegółowe zasady prowadzenia akcji ratowniczej w zakładzie górniczym, w zależności od występującego zagrożenia, określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
2. 
W przypadkach gdy niebezpieczne wydarzenie spowodowało zagrożenie zdrowia i życia ludzi lub możliwość wystąpienia atmosfery niezdatnej do oddychania i trudnych warunków mikroklimatu, akcję ratowniczą prowadzi się z udziałem podmiotów, o których mowa w § 2 ust. 1.
§  88. 
1. 
Pracami profilaktycznymi są prace związane z zapobieganiem zagrożeniom określonym w § 2 ust. 2, w szczególności z:
1)
likwidacją stanu zagrożenia pożarowego, gdy 10≤VCO<20 l/min przy CO≤0,0026%,
2)
wykonywaniem przebić do nieczynnych wyrobisk i zrobów,
3)
budową tam izolacyjnych przeciwwybuchowych,
4)
uszczelnianiem tam i zrobów,
5)
dowiercaniem poziomów zbiornikowych zaliczonych do I - III kategorii zagrożenia siarkowodorowego, niezależnie od klasy zagrożenia erupcyjnego,
6)
usuwaniem płynu z odwiertu przy przewidywanym występowaniu niebezpiecznych stężeń siarkowodoru,
7)
oczyszczaniem odwiertu i testami produkcyjnymi oraz opróbowaniem poziomu za pomocą rurowego próbnika złoża, w warunkach występowania zagrożenia siarkowodorowego,
8)
pracami rekonstrukcyjnymi w otworach zaliczonych do klasy A zagrożenia erupcyjnego lub I - III kategorii zagrożenia siarkowodorowego,
9)
pracami wymagającymi użycia specjalistycznego wyposażenia jednostki ratownictwa,
10)
wymianą zagłowiczenia odwiertu lub jego elementów, przy istnieniu potencjalnego zagrożenia erupcyjnego i siarkowodorowego,
11)
wymianą armatury na rurociągach przesyłających media technologiczne, w kopalniach otworowych siarki,
12)
prowadzeniem prac zabezpieczających ciąg technologiczny z użyciem technik alpinistycznych i nurkowych.
2. 
Decyzję o podjęciu prac profilaktycznych i ich zakończeniu podejmuje kierownik ruchu zakładu górniczego.
3. 
Sposób prowadzenia i zabezpieczenia ratowniczego prac profilaktycznych w zakładach poszukujących ropy naftowej i gazu ziemnego oraz w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi wymaga uzgodnienia z właściwą jednostką ratownictwa.
4. 
Prace profilaktyczne prowadzi się na tych samych zasadach jak ruch zakładu górniczego, zgodnie z dokumentacją prac profilaktycznych zatwierdzoną przez kierownika ruchu zakładu górniczego.
5. 
Dokumentacja, o której mowa w ust. 4, powinna zawierać:
1)
określenie miejsc i zakresu prac profilaktycznych,
2)
ustalenia dotyczące organizacji i nadzoru nad pracami profilaktycznymi,
3)
ustalenia dotyczące środków technicznych niezbędnych do prowadzenia prac profilaktycznych,
4)
niezbędne instrukcje.
6. 
Przebieg prac profilaktycznych dokumentuje się w książce tych prac oraz na kartach udziału zastępu ratowniczego w pracach profilaktycznych.
§  89. 
1. 
Kierownik akcji ratowniczej powinien:
1)
dokonać oceny stanu zagrożenia załogi, ruchu zakładu górniczego oraz zagrożenia bezpieczeństwa powszechnego, w związku z ruchem zakładu górniczego,
2)
wyznaczyć strefę zagrożenia (skażenia), obejmującą wyrobiska lub rejony zakładu górniczego, w których przejawiają się lub mogą się przejawiać skutki niebezpiecznego zdarzenia, zagrażające bezpieczeństwu ludzi lub ruchu zakładu górniczego, oraz ustalić sposób zabezpieczenia tej strefy,
3)
wycofać ludzi ze strefy zagrożenia,
4)
powołać kierownika akcji na dole (w obiekcie) i kierownika bazy ratowniczej,
5)
powołać sztab doradczy kierownika akcji ratowniczej, zwany dalej "sztabem akcji", spośród służb zakładu górniczego, oraz wyznaczyć kierownika sztabu akcji,
6)
ustalić lokalizację bazy ratowniczej i sposób jej zabezpieczenia przed skutkami zagrożenia,
7)
wyznaczyć, w razie potrzeby, miejsca pomocniczych baz ratowniczych oraz określić ich zakres działania i sposób organizacji,
8)
ustalić miejsca, z których prowadzona będzie kontrola stanu zagrożenia, w szczególności kontrola parametrów fizykochemicznych powietrza i gazów pożarowych, a także warunków mikroklimatu (temperatury i wilgotności względnej),
9)
opracować plan likwidacji zagrożenia, który powinien być aktualizowany na bieżąco,
10)
określić liczbę zastępów ratowniczych oraz liczbę innych pracowników zakładu górniczego potrzebnych do likwidacji zagrożenia oraz ustalić sposób koordynacji wykonywania tych prac,
11)
ustalić rodzaje, ilości urządzeń i sprzętu, koniecznych do realizacji planu likwidacji zagrożenia,
12)
ustalić sposób i częstotliwość kontroli stanu zagrożenia podczas trwania akcji ratowniczej oraz sposób kontroli miejsca zagrożenia po zakończeniu akcji,
13)
ustalić, w zależności od potrzeb, zakres udziału w akcji służb ratownictwa górniczego zakładu górniczego oraz innych podmiotów przewidzianych planem ratownictwa, o którym mowa w § 5 ust. 1,
14)
współpracować z osobami wchodzącymi w skład sztabu akcji, tak aby sztab ten był w pełni zorientowany co do zakresu prac, jakie w ramach akcji wykonują poszczególne służby zakładu górniczego oraz inne podmioty,
15)
dopilnować prowadzenia odpowiedniej dokumentacji obrazującej przebieg zagrożenia oraz działań zmierzających do jego likwidacji.
2. 
Podczas prowadzenia akcji ratowniczej, w przypadkach szczególnych, ze względu na bezpieczeństwo załogi lub zakładu górniczego, kierownik akcji może odstąpić od wymagań określonych w przepisach niniejszego rozporządzenia i przepisów wydanych na podstawie art. 78 ust. 1 i 2 ustawy, pod warunkiem postępowania zgodnego z obowiązującymi zasadami techniki górniczej. Każdy taki przypadek powinien być odnotowany w "Książce prowadzenia akcji ratowniczej".
§  90. 
Kierownik akcji ratowniczej powinien mieć do dyspozycji odrębne pomieszczenie w pobliżu sztabu akcji, w którym znajdują się środki łączności umożliwiające bezpośrednie połączenie ze sztabem akcji, bazą ratowniczą oraz osobami i służbami określonymi w planie ratownictwa, o którym mowa w § 5 ust. 1.
§  91. 
1. 
W pomieszczeniach sztabu akcji ratowniczej powinny być zainstalowane urządzenia umożliwiające nasłuch rozmów prowadzonych przez kierownika akcji ratowniczej z kierownikiem akcji na dole, kierownikiem bazy lub innymi osobami przebywającymi w bazie ratowniczej lub w strefie zagrożenia.
2. 
W podziemnych zakładach górniczych rozmowy telefoniczne prowadzone przez osobę kierującą akcją ratowniczą powinny być rejestrowane z podaniem czasu ich przeprowadzania.
§  92. 
W pomieszczeniu kierownika akcji ratowniczej przebywać mogą jedynie:
1)
sekretarz techniczny kierownika akcji,
2)
osoba odpowiedzialna za stan wentylacji w podziemnym zakładzie górniczym,
3)
kierownik jednostki ratownictwa,
4)
inne osoby wezwane przez kierownika akcji ratowniczej.
§  93. 
1. 
Sekretarz techniczny kierownika akcji ratowniczej powinien prowadzić "Książkę prowadzenia akcji ratowniczej", obrazującą przebieg prac oraz działań zmierzających do likwidacji zagrożenia.
2. 
Książka prowadzenia akcji ratowniczej powinna zawierać w szczególności:
1)
nazwę zakładu górniczego (obiektu), datę i godzinę rozpoczęcia akcji ratowniczej,
2)
nazwisko i imię oraz stanowisko służbowe kierownika akcji ratowniczej,
3)
polecenia kierownika akcji, osoby odpowiedzialne za wykonanie poleceń, termin wykonania, adnotacje o wykonaniu poleceń,
4)
ustalenia dotyczące likwidacji zagrożenia,
5)
zapisy przebiegu akcji ratowniczej.
§  94. 
1. 
W sztabie akcji ratowniczej powinni przebywać przedstawiciele jednostki ratownictwa. W zależności od potrzeb kierownik akcji ratowniczej może zaprosić do prac w sztabie akcji:
1)
przedstawicieli jednostek naukowych,
2)
innych specjalistów.
2. 
Kierownik akcji ratowniczej powinien konsultować ze sztabem akcji decyzje dotyczące w szczególności:
1)
zasięgu strefy zagrożenia (skażenia) i sposobu jej zabezpieczenia,
2)
lokalizacji bazy ratowniczej i sposobu jej zabezpieczenia,
3)
liczby ratowników jednocześnie zatrudnionych w strefie zagrożenia (skażenia) i sposobu ich zabezpieczenia.
§  95. 
Sztab akcji ratowniczej, działając w porozumieniu z kierownikiem akcji ratowniczej, powinien w szczególności dopilnować:
1)
prawidłowego rozliczenia liczby pracowników zakładu górniczego, znajdujących się w strefie zagrożenia i sposobu wycofania tych pracowników,
2)
bieżącego śledzenia przebiegu akcji ratowniczej oraz analizowania skuteczności działań podejmowanych w ramach realizacji planu akcji ratowniczej,
3)
powiadomienia rodzin pracowników zagrożonych lub poszkodowanych o powstałych wypadkach,
4)
zorganizowania specjalistycznej opieki lekarskiej dla poszkodowanych i zorganizowania transportu poszkodowanych do szpitali,
5)
opracowania projektów decyzji dotyczących likwidacji zagrożenia, dostosowanych do aktualnej sytuacji, i przekazywania na piśmie uwag kierownikowi akcji ratowniczej,
6)
skuteczności działań podejmowanych w ramach realizacji planu akcji i przekazywania wniosków kierownikowi akcji,
7)
prawidłowej realizacji poleceń wydanych przez kierownika akcji służbom pomocniczym w zakładzie górniczym oraz innym służbom spoza zakładu,
8)
zapewnienia właściwej liczby ratowników i pracowników pomocniczych do realizacji planu akcji ratowniczej na każdej zmianie roboczej,
9)
zapewnienia niezbędnego sprzętu i materiałów do wyposażenia ratowników zatrudnionych w akcji oraz do prac wykonywanych przez pomocnicze służby w zakładzie górniczym,
10)
sporządzania niezbędnych dokumentów dla kierownictwa akcji ratowniczej oraz dla osób kontrolujących przebieg akcji.
§  96. 
1. 
Funkcję kierownika akcji ratowniczej na dole (w obiekcie) powinna pełnić wyznaczona osoba kierownictwa lub dozoru ruchu zakładu górniczego, która odbyła odpowiednie szkolenie z zakresu ratownictwa górniczego.
2. 
W zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi kierownik akcji ratowniczej, w zależności od potrzeby, powołuje kierownika akcji w obiekcie.
3. 
Kierownik akcji ratowniczej na dole (w obiekcie) jest jedyną osobą uprawnioną do wydawania poleceń zastępom ratowniczym i innym pracownikom zatrudnionym w akcji ratowniczej; kierownik akcji na dole (w obiekcie) podlega kierownikowi akcji ratowniczej.
4. 
Kierownik akcji ratowniczej na dole (w obiekcie) powinien niezwłocznie:
1)
realizować plan akcji ustalony przez kierownika akcji ratowniczej,
2)
wykonywać tylko polecenia kierownika akcji ratowniczej; w przypadku wystąpienia nagłego niebezpieczeństwa może podejmować samodzielne decyzje, o których powinien powiadomić kierownika akcji ratowniczej,
3)
współpracować z kierownikiem bazy ratowniczej oraz osobami dozoru zatrudnionymi w akcji i przy pracach związanych z likwidacją zagrożenia,
4)
dopilnować sprawnego wyprowadzania ludzi ze strefy zagrożenia,
5)
dopilnować prawidłowego zabezpieczenia dojść do strefy zagrożenia,
6)
organizować łączność między bazą ratowniczą a pomieszczeniem kierownika akcji ratowniczej oraz zastępami ratowniczymi udającymi się do strefy zagrożenia,
7)
określać zadania dla zastępów ratowniczych udających się do strefy zagrożenia,
8)
przyjmować meldunki od zastępów ratowniczych przebywających w strefie zagrożenia oraz powracających z niej po wykonaniu zadania,
9)
przekazywać kierownikowi akcji ratowniczej meldunki o sytuacji i realizacji planu akcji,
10)
dopilnować, aby w rejonie bezpośredniego zagrożenia znajdowała się jednocześnie tylko taka liczba osób, jaka jest niezbędna do sprawnego prowadzenia prac ratowniczych,
11)
organizować, we współpracy z lekarzem znajdującym się w bazie ratowniczej, przeglądy lekarskie ratowników przed ich wyjściem z bazy ratowniczej do strefy zagrożenia oraz udzielać niezbędnej pomocy medycznej,
12)
dokonywać zmiany ze swoim zmiennikiem wyłącznie w bazie ratowniczej.
5. 
W podziemnym zakładzie górniczym kierownik akcji na dole oprócz zadań wymienionych w ust. 4, powinien:
1)
dokonywać wyboru miejsca (miejsc), w którym urządzona będzie baza ratownicza (bazy ratownicze),
2)
dopilnować bieżącego rozpoznania stanu zagrożenia i sytuacji wentylacyjnej w strefie zagrożenia i w jej sąsiedztwie,
3)
zorganizować pomiary kontrolne w strefie zagrożenia i innych miejscach wyznaczonych przez kierownika akcji ratowniczej,
4)
dopilnować prowadzenia książki meldunków i poleceń, w której odnotowuje się otrzymane polecenia i meldunki przekazywane kierownikowi akcji ratowniczej oraz informacje otrzymane od ratowników i pracowników zatrudnionych w akcji.
§  97. 
1. 
W celu zgrupowania w jednym miejscu ratowników górniczych i innych osób oraz środków materiałowo-technicznych niezbędnych do wykonywania prac ratowniczych, prawidłowego wykorzystania tych środków, a także zapewnienia ciągłości kierowania pracami ratowniczymi i ich nadzorowania oraz zapewnienia możliwie największego bezpieczeństwa zespołom ratowniczym wykonującym prace ratownicze, powinna być każdorazowo założona i odpowiednio wyposażona baza ratownicza.
2. 
W przypadku gdy prace ratownicze są prowadzone w kilku miejscach równocześnie, kierownik akcji ratowniczej powinien rozważyć potrzebę założenia kilku baz, przy czym ta, w której przebywa kierownik akcji na dole (w obiekcie), jest bazą główną, a pozostałe są bazami pomocniczymi.
§  98. 
1. 
W podziemnym zakładzie górniczym baza ratownicza powinna być zlokalizowana w miejscu położonym jak najbliżej wykonywanych prac; miejsce to powinno:
1)
być położone poza strefą zagrożenia, a jeżeli jest w polach metanowych lub rejonie, w którym może wystąpić zagrożenie wybuchem, miejsce to powinno być oddzielone od miejsca zagrożenia co najmniej dwoma załamaniami wyrobisk,
2)
znajdować się w ustabilizowanym, opływowym prądzie powietrza,
3)
zapewniać odpowiednie warunki dla przebywających w niej osób oraz odpowiednie warunki do prawidłowego składowania środków i urządzeń potrzebnych do prowadzenia prac ratowniczych.
2. 
W podziemnym zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny palne baza ratownicza powinna być zlokalizowana w miejscu oddzielonym od strefy zagrożenia pożarowego zaporą przeciwwybuchową.
3. 
W przypadku braku zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 2, zabezpieczenie powinno się wykonać w pierwszej fazie akcji przeciwpożarowej; do czasu wykonania tego zabezpieczenia bazę ratowniczą zakłada się w odpowiednio zwiększonej odległości od strefy zagrożenia.
§  99. 
1. 
W bazie ratowniczej powinny być przygotowane i urządzone miejsca do:
1)
pracy kierownika akcji na dole (w obiekcie), kierownika bazy ratowniczej i innych osób kierujących pracami ratowniczymi lub nadzorujących ich wykonanie,
2)
pracy mechanika sprzętu ratowniczego,
3)
pracy lekarza,
4)
wypoczynku ratowników po wykonaniu prac ratowniczych lub oczekujących na wykonanie tych prac oraz dla zastępu (zastępów) ubezpieczającego,
5)
składowania urządzeń, sprzętu i materiałów przygotowanych do użycia w akcji ratowniczej,
6)
składowania urządzeń, sprzętu i materiałów niesprawnych lub zużytych podczas wykonywania prac ratowniczych.
2. 
Miejsca składowania sprzętu ratowniczego przeznaczonego do użycia w akcji ratowniczej oraz sprzętu użytego i wymagającego wymiany, kontroli i naprawy powinny być wyraźnie oznaczone.
3. 
W podziemnym zakładzie górniczym, w przypadku zdalnego pobierania prób powietrza i wykonywania analizy tych prób za pomocą chromatografu lub innych urządzeń, wydziela się część bazy ratowniczej niezbędnej do zainstalowania odpowiedniego sprzętu oraz do pracy osób obsługujących ten sprzęt lub wyznacza się inne miejsce do jego zainstalowania, odpowiadające wymaganiom określonym w § 98.
§  100. 
Baza ratownicza powinna mieć stałą łączność telefoniczną lub radiową z pomieszczeniem kierownika akcji i zastępami wykonującymi prace ratownicze.
§  101. 
1. 
Bazę ratowniczą wyposaża się stosownie do rozmiarów i rodzajów prowadzonej akcji ratowniczej.
2. 
W podziemnym zakładzie górniczym bazę ratowniczą wyposaża się w sprzęt:
1)
zasadniczy oraz urządzenia i środki do wykonywania prac ratowniczych,
2)
uzupełniający (specjalistyczny sprzęt ratowniczy), zależny od rodzaju prowadzonej akcji ratowniczej, ustalany przez kierownika akcji ratowniczej,
3)
pomocniczy, ułatwiający działalność bazy lub konieczny do prawidłowego jej funkcjonowania, ustalany przez kierownika akcji na dole w porozumieniu z kierownikiem bazy ratowniczej.
3. 
W zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi wyposażenie bazy ratowniczej w sprzęt ratowniczy oraz urządzenia i środki do wykonywania prac ratowniczych, w zależności od rodzaju zagrożenia, określa kierownik akcji w porozumieniu z kierownikiem bazy.
4. 
Wyposażenie bazy ratowniczej w podziemnym zakładzie górniczym określa plan ratownictwa, o którym mowa w § 5 ust. 1.
§  102. 
Sprzęt i urządzenia, które nie posiadają dopuszczenia do stosowania w wyrobiskach podziemnych zakładów górniczych, a dopuszczenie jest wymagane, można używać do wykonywania prac ratowniczych tylko na podstawie decyzji kierownika akcji ratowniczej.
§  103. 
1. 
Do pełnienia funkcji kierownika bazy ratowniczej mogą być wyznaczone tylko te osoby kierownictwa lub dozoru ruchu zakładu górniczego, które odbyły odpowiednie szkolenie w zakresie ratownictwa górniczego.
2. 
Kierownik bazy ratowniczej powinien:
1)
przygotować odpowiednie stanowiska dla sprzętu ratowniczego i pomocniczego znajdującego się w bazie,
2)
odpowiednio rozlokować sprzęt w bazie,
3)
zorganizować miejsca wyczekiwania i wypoczynku dla ratowników uczestniczących w akcji ratowniczej,
4)
dopilnować wyposażenia bazy w wymagany sprzęt,
5)
zorganizować w bazie miejsce pracy dla lekarza,
6)
dopilnować właściwego wyposażenia ratowników udających się do wykonywania prac ratowniczych w strefie zagrożenia,
7)
dopilnować właściwego rozmieszczenia sprzętu kontrolno-pomiarowego obsługiwanego z bazy,
8)
bieżąco aktualizować mapę rejonu wykonywania prac ratowniczych znajdującą się w bazie,
9)
dopilnować, aby właściwie przeprowadzona była kontrola sprzętu stanowiącego wyposażenie zastępu ratowniczego, przez mechanika sprzętu ratowniczego oraz przez ratowników i zastępowych,
10)
dopilnować przeprowadzenia przez lekarza badań kontrolnych ratowników wchodzących do strefy zagrożenia i z niej wracających, w przypadku prowadzenia prac w szczególnie trudnych warunkach,
11)
dopilnować udzielania pomocy medycznej osobom poszkodowanym w wypadku,
12)
dopilnować dostawy do bazy napojów i żywności,
13)
ewidencjonować osoby przybywające do bazy i znajdujące się w rejonie prowadzenia prac ratowniczych,
14)
dokumentować przebieg akcji ratowniczej, związanej z daną bazą,
15)
rejestrować czas wyjścia zastępów ratowniczych z bazy do strefy zagrożenia oraz czas powrotu zastępów do bazy ratowniczej,
16)
w razie wypadku ratownika w aparacie regeneracyjnym (powietrznym butlowym) zapewnić odczytanie w aparacie, w którym zdarzył się wypadek, zapasu tlenu (powietrza) na manometrze, a następnie zapewnić zamknięcie zaworu butli i zabezpieczenie aparatu wraz z przykręconą do niego maską używaną podczas wypadku, do dalszych badań,
17)
stale przebywać w bazie ratowniczej.
3. 
Kierownik bazy ratowniczej podlega kierownikowi akcji ratowniczej na dole (w obiekcie).
§  104. 
1. 
Osoby przybywające do bazy ratowniczej powinny zgłosić się do kierownika bazy ratowniczej.
2. 
Zastępowi zastępów ratowniczych i kierownicy innych zespołów ratowniczych przybywających do bazy ratowniczej oraz osoby dozoru zgłaszające się w bazie powinni przedstawić kierownikowi bazy ratowniczej imienny wykaz podległych im osób i kartę udziału zastępu ratowniczego w akcji ratowniczej.
3. 
Każda osoba przybyła do bazy może opuścić bazę po uzyskaniu zezwolenia kierownika bazy ratowniczej.
§  105. 
1. 
Podczas akcji ratowniczej w kopalnianej stacji ratownictwa górniczego powinien być stale obecny kierownik kopalnianej stacji ratownictwa górniczego lub jego zastępca.
2. 
Kierownik kopalnianej stacji ratownictwa podczas akcji ratowniczej powinien zapewnić:
1)
przygotowanie odpowiedniej ilości sprawnego sprzętu ratowniczego i pomocniczego, potrzebnego do prowadzenia akcji,
2)
przygotowanie odpowiedniej liczby zastępów ratowniczych na poszczególnych zmianach roboczych oraz obecność w tych zastępach odpowiednich specjalistów,
3)
prowadzenie ścisłej ewidencji ratowników własnych i obcych,
4)
przygotowanie odpowiedniej ilości dodatkowej odzieży ochronnej i innych środków,
5)
dostawę napojów i żywności,
6)
niezbędne środki transportu do przewozu sprzętu i ratowników we współdziałaniu z innymi służbami zakładu górniczego,
7)
dodatkową obsadę mechaników sprzętu ratowniczego, przewidzianych do pracy w kopalnianej stacji ratownictwa, jak i w bazie ratowniczej.
§  106. 
Kierownik akcji ratowniczej zapewnia niezbędne zabezpieczenie medyczne podczas akcji ratowniczej oraz określa liczbę lekarzy przebywających na zmianie roboczej, konieczną do medycznego zabezpieczenia akcji ratowniczej.
§  107. 
1. 
W podziemnych zakładach górniczych, podczas akcji ratowniczych związanych z ratowaniem zagrożonych lub poszkodowanych ludzi, akcji ratowniczych prowadzonych w trudnych warunkach mikroklimatu oraz prowadzonych w atmosferze niezdatnej do oddychania, w bazie ratowniczej powinien przebywać lekarz.
2. 
Lekarz powinien posiadać do dyspozycji środki i sprzęt medyczny, niezbędne do udzielania pomocy poszkodowanym i do określania tych parametrów fizjologicznych ratowników, które są istotne dla oceny stopnia obciążenia organizmów ratowników w związku z warunkami prowadzonej akcji ratowniczej, a także do udzielania pomocy lekarskiej związanej z zagrożeniami, jakie może stwarzać praca ratowników w takich warunkach.
3. 
W przypadku innych akcji, niż wymienione w ust. 1, o potrzebie obecności lekarza w bazie ratowniczej decyduje kierownik akcji ratowniczej.
§  108. 
Miejscem pracy lekarza podczas akcji ratowniczej jest baza ratownicza, w której powinien być przygotowany sprzęt do udzielania pomocy poszkodowanym oraz, w razie potrzeby, sprzęt do przeprowadzania badań kontrolnych ratowników udających się do wykonywania prac ratowniczych lub wracających ze strefy zagrożenia po wykonaniu tych prac.
§  109. 
Podczas akcji ratowniczych prowadzonych w atmosferze zawierającej gazy szkodliwe lub niedostateczną zawartość tlenu, w szczególności: przy pożarach, wybuchach gazów i pyłu węglowego, wyrzutach gazów i skał, nagłych wypływach gazów do wyrobisk, w trudnych warunkach mikroklimatu i w trudnych warunkach cieplnych oraz podczas erupcji płynu złożowego w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi, lekarza nie kieruje się do strefy zagrożenia.
§  110. 
Uczestniczący w akcjach ratowniczych lekarz, w uzgodnieniu z kierownikiem akcji, może udzielić pomocy poszkodowanym przebywającym jeszcze w strefie zagrożenia, jeżeli stwierdzi, że może pracować w warunkach istniejącego zagrożenia.
§  111. 
1. 
W przypadku powierzenia przez przedsiębiorcę jednostce ratownictwa czynności w zakresie ratownictwa górniczego, o potrzebie wezwania do akcji służb ratowniczych tej jednostki decyduje kierownik akcji ratowniczej.
2. 
Przedstawiciel jednostki ratownictwa, będący zawodowym ratownikiem górniczym i biorący udział w akcji ratowniczej w wyrobiskach podziemnych (w obiekcie), powinien współpracować z kierownikiem akcji na dole (w obiekcie), w szczególności w zakresie:
1)
wyposażenia bazy w sprzęt ratowniczy oraz wyposażenia w sprzęt niezbędny do realizacji zadania przewidzianego do wykonania na danej zmianie roboczej,
2)
pracy kierownika bazy, lekarza oraz mechanika sprzętu ratowniczego zatrudnionego w bazie,
3)
przygotowania zastępów ratowniczych przed ich wyjściem z bazy do wykonania prac ratowniczych,
4)
kontroli przestrzegania czasu pracy zastępów ratowniczych w strefie zagrożenia,
5)
kontroli pracy pozostałych specjalistów z jednostki ratownictwa, zatrudnionych przy pracach pomiarowych i innych.
3. 
Pracujący w sztabie akcji ratowniczej przedstawiciel jednostki ratownictwa w szczególności powinien:
1)
ściśle współpracować z kierownikiem akcji ratowniczej i członkami sztabu akcji, w zakresie sposobu jej organizacji,
2)
doradzać w zakresie zabezpieczenia medycznego akcji ratowniczej,
3)
koordynować pracę pracowników jednostki ratownictwa biorących udział w akcji ratowniczej.
§  112. 
O potrzebie wezwania do akcji ratowniczej zastępów ratowniczych innych przedsiębiorców decyduje kierownik akcji ratowniczej.
§  113. 
W podziemnym zakładzie górniczym w przypadku powstania zagrożenia i konieczności podjęcia akcji ratowniczej:
1)
zastęp dyżurujący lub zastępy zabezpieczające kilka zakładów górniczych powinny niezwłocznie udać się do miejsca wskazanego przez dyspozytora ruchu zakładu górniczego lub osobę kierującą akcją ratowniczą,
2)
zastępowy zastępu dyżurującego w drodze do miejsca akcji ratowniczej powinien utrzymywać łączność z dyspozytorem ruchu zakładu górniczego,
3)
po przybyciu na wskazane miejsce zastęp dyżurujący powinien zgłosić się do kierownika akcji ratowniczej, a następnie przystąpić do wykonywania prac ratowniczych zgodnie z jego poleceniem,
4)
w razie utrzymywania tylko jednego zastępu dyżurującego, wymagane przepisami ubezpieczenie tego zastępu do wykonania prac ratowniczych stanowią zastępy znajdujące się w drodze do bazy ratowniczej.
§  114. 
1. 
Liczba osób uczestniczących w akcji ratowniczej powinna być ograniczona tylko do pracowników zatrudnionych przy wykonywaniu i nadzorowaniu prac ratowniczych i pomocniczych.
2. 
Kierownik akcji ratowniczej określa zakres prac ratowniczych przewidzianych do wykonywania przez ratowników górniczych oraz zakres prac wykonywanych przez osoby niebędące ratownikami górniczymi.
3. 
W przypadku prac ratowniczych wykonywanych w związku z powstałym zagrożeniem, w wyniku którego w strefie zagrożenia powstała lub może powstać atmosfera niezdatna do oddychania, w strefie tej powinno się zatrudniać wyłącznie ratowników górniczych.
§  115. 
1. 
Podczas akcji ratowniczych dzielenie zastępu ratowniczego jest niedozwolone.
2. 
Podczas akcji ratowniczej pracą zastępu ratowniczego kieruje zastępowy.
3. 
W przypadku gdy podczas prac ratowniczych zastępowy nie może dalej pełnić funkcji, obowiązki zastępowego powinien przejąć jego zastępca.
§  116. 
1. 
Podczas akcji ratowniczej zastępowy zastępu ratowniczego jest odpowiedzialny za:
1)
wyznaczenie swojego zastępcy,
2)
dopilnowanie przeprowadzania kontroli aparatów regeneracyjnych (powietrznych butlowych) przez ratowników podległego mu zastępu, przed wyjściem z bazy,
3)
ustalenie miejsca nałożenia masek twarzowych, jeżeli okoliczności nie wymagają ich nałożenia przy wyjściu z bazy,
4)
wykonanie czynności kontrolnych przewidzianych dla zastępowego po nałożeniu masek twarzowych przez ratowników podległego mu zastępu,
5)
pobranie z bazy, przez zastęp, wyposażenia niezbędnego do wykonania zleconych prac ratowniczych,
6)
dokonanie okresowej (co 15 minut) kontroli zapasu tlenu (powietrza) w aparatach regeneracyjnych (powietrznych butlowych),
7)
przeprowadzenie ponownej kontroli szczelnego założenia masek twarzowych i stanu aparatów regeneracyjnych (powietrznych butlowych), a zwłaszcza węży, po przejściu trudnego odcinka drogi,
8)
dopilnowanie, aby w warunkach słabej widoczności ratownicy zastępu byli połączeni linką ratowniczą,
9)
organizację pracy w zastępie oraz właściwe wykonanie zadań przekazanych do wykonania przez kierownika akcji ratowniczej na dole,
10)
utrzymywanie łączności z bazą oraz dokonywanie pomiarów składu atmosfery - jej wilgotności i temperatury w miejscu pracy zastępu.
2. 
Z zastrzeżeniem § 129 ust. 2 pkt 2, podczas dojścia do miejsca wykonywania prac ratowniczych i powrotu do bazy zastęp idzie w następującej kolejności: zastępca zastępowego, ratownicy, zastępowy.
3. 
W drodze do miejsca wykonywania prac ratowniczych zastępowy powinien prowadzić obserwację oraz czynności kontrolno-pomiarowe, określone przez kierownika akcji ratowniczej na dole, a także informować go o dokonanych spostrzeżeniach i pomiarach.
4. 
Zastępowy powinien stale czuwać nad pracą swego zastępu podczas wykonywania prac ratowniczych; zastępowy może wykonywać prace w ramach zadań zleconych zastępowi ratowniczemu, jeżeli nie spowodują ograniczenia możliwości czuwania nad bezpieczeństwem ratowników w zastępie.
5. 
Po przybyciu do bazy zastępowy zgłasza kierownikowi akcji ratowniczej na dole powrót zastępu, sposób wykonania zadania i swoje spostrzeżenia.
§  117. 
1. 
W podziemnym zakładzie górniczym, w celu przeprowadzenia prac ratowniczych z udziałem ratowników, kierownik akcji ratowniczej powinien dysponować co najmniej dwoma zastępami ratowniczymi, z których jeden jest zatrudniony w strefie zagrożenia, a drugi ubezpiecza go, przebywając w bazie ratowniczej.
2. 
W przypadku konieczności ratowania ludzi przepisu ust. 1 można nie stosować pod warunkiem, że drugi zastęp ratowniczy pełniący rolę ubezpieczającego znajduje się w drodze do bazy ratowniczej.
3. 
W zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi sposób ubezpieczenia ratowników wykonujących prace ratownicze ustala kierownik akcji ratowniczej.
§  118. 
1. 
Zastęp ratowniczy kierowany do prac w strefie zagrożenia powinien być poinformowany o rodzaju zagrożenia i warunkach panujących w strefie zagrożenia, drodze (drogach) dojścia do strefy zagrożenia i do miejsca pracy w tej strefie oraz o zadaniach, jakie ma wykonać.
2. 
Zastęp ratowniczy kierowany do prac w strefie zagrożenia powinien być wyposażony w sprzęt ratowniczy, stosownie do rodzaju zagrożenia.
3. 
Kierowanie do prac w strefie zagrożenia odbywa się na podstawie polecenia wydanego zastępowemu; w poleceniu powinien być podany dokładny czas wyjścia z bazy ratowniczej oraz planowany czas powrotu po wykonaniu zadania.
4. 
Wyjście zastępu z bazy ratowniczej do strefy zagrożenia może nastąpić tylko po zgłoszeniu kierownikowi bazy.
§  119. 
1. 
Podczas przeprowadzania rozpoznania zagrożenia, w składzie zastępu (zastępów) wysyłanego z bazy ratowniczej do strefy zagrożenia powinien być ratownik znający rejon, w którym jest przeprowadzana akcja ratownicza.
2. 
Zastępy ratownicze, którym zlecono zadanie ewakuacji osób zagrożonych, udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanym oraz przetransportowania ich do bazy, powinny być wyposażone w sprzęt do udzielania pierwszej pomocy i transportu poszkodowanych (nosze) oraz w przypadku występowania atmosfery niezdatnej do oddychania - w sprzęt ochrony układu oddechowego przystosowany do ewakuacji poszkodowanego.
3. 
Zastęp ratowniczy w drodze do miejsca wykonywania prac ratowniczych w strefie zagrożenia, podczas ich wykonywania oraz w drodze powrotnej, powinien przez cały czas utrzymywać łączność telefoniczną lub radiową z bazą ratowniczą.
4. 
W przypadku gdy łączność, o której mowa w ust. 3, zostanie przerwana, zastęp ratowniczy powinien wycofać się do bazy; podczas wycofywania powinien dążyć do nawiązania łączności za pomocą sygnałów.
5. 
W podziemnych zakładach górniczych stosuje się następujące sygnały akustyczne lub świetlne poprzedzone nadaniem kilku po sobie następujących sygnałów:
1)
sygnały bazy:
a)
2 sygnały - "czy wszystko w porządku",
b)
3 sygnały - "pomoc idzie",
c)
4 sygnały - "wracać",
2)
sygnały zastępu do bazy:
a)
2 sygnały - "wszystko w porządku",
b)
3 sygnały - "żądamy pomocy",
c)
4 sygnały - "wracamy",
3)
sygnały zastępu do odciętej załogi:
a)
1 sygnał - "rozkręcić rurociąg",
b)
3 sygnały - "podać liczbę ludzi",
c)
2 + 2 sygnały - "puszczamy powietrze",
4)
sygnały odciętej załogi do zastępu:
a)
1 sygnał - "rurociąg rozkręcony",
b)
2 sygnały - "rurociągu nie można rozkręcić",
c)
2+2 sygnały - "brak nam powietrza",
d)
3 sygnały - "podaję liczbę ludzi + tyle sygnałów, ilu jest ludzi",
5)
sygnały nadawane lampą górniczą przy prowadzeniu transportu podczas akcji ratowniczych:
a)
"stój" - zataczanie światłem okręgu,
b)
"jedź do mnie" - poruszanie światłem w linii poziomej,
c)
"jedź ode mnie" - poruszanie światłem w linii pionowej,
6)
sygnały określające kierunek wycofania załogi w przypadku pożaru:
a)
szereg krótkich sygnałów + 4 długie - "pod prąd powietrza",
b)
szereg krótkich sygnałów + 6 długich - "z prądem powietrza".
§  120. 
1. 
Podczas wykonywania prac ratowniczych każdy ratownik powinien uważnie obserwować miejsca wykonywania tych prac. W przypadku stwierdzenia zagrożenia powinien ostrzec pozostałych ratowników i powiadomić zastępowego.
2. 
Niedopuszczalne jest samowolne oddalanie się ratowników z miejsca pracy zastępu ratowniczego lub wykonywanie jakichkolwiek prac bez ich uprzedniego uzgodnienia z zastępowym.
§  121. 
1. 
Powtórne skierowanie zastępu do prac ratowniczych w strefie zagrożenia może nastąpić po odpowiednim wypoczynku, który nie powinien być krótszy od czasu pracy zastępu.
2. 
Zdolność ratowników do dalszego wykonywania prac ratowniczych oraz niezbędny czas na regenerację sił określa lekarz.
3. 
W przypadku gdy kierownik akcji ratowniczej nie przewiduje dalszego zatrudnienia zastępu ratowniczego, opuszczenie bazy może nastąpić tylko po uzyskaniu zgody kierownika bazy.
4. 
Przepisu ust. 2 nie stosuje się w zakładach poszukujących ropy naftowej i gazu ziemnego oraz zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi.
§  122. 
1. 
W przypadku gdy w akcji ratowniczej ratownik zasłabnie lub ulegnie wypadkowi, pozostali członkowie zastępu natychmiast powiadamiają kierownika akcji na dole, wycofują się ze strefy zagrożonej, wyprowadzając lub wynosząc poszkodowanego, o ile nie stwarza to dla nich zagrożenia.
2. 
O zasłabnięciu lub wypadku podczas akcji ratowniczej niezwłocznie powiadomia się właściwy organ nadzoru górniczego.
§  123. 
1. 
W przypadku gdy w akcji ratowniczej uczestniczą również zastępy obce, do czasu dokładnego rozpoznania rejonu wykonywania prac ratowniczych przydziela się tym zastępom przewodników.
2. 
Przewodnicy, o których mowa w ust. 1, mogą stanowić każdorazowo szóstą osobę w zastępie i powinni towarzyszyć zastępowi ratowniczemu.
3. 
Jeżeli prace ratownicze są prowadzone w warunkach atmosfery niezdatnej do oddychania, przewodnik powinien być ratownikiem górniczym.
§  124. 
Kierownik kopalnianej stacji ratownictwa górniczego powinien zapewnić przybyłym zastępom ratowniczym pomoc podczas transportu sprzętu i urządzeń ratowniczych na terenie zakładu górniczego oraz w drodze do bazy ratowniczej.
§  125. 
Za akcję ratowniczą w atmosferze niezdatnej do oddychania uważa się wszelkie prace prowadzone przez ratowników w atmosferze, w której w wyniku nagromadzenia się wody, pożaru, wybuchu gazów lub pyłów, wyrzutu gazów i skał, wypływu gazów z górotworu lub zrobów, braku przepływu powietrza, erupcji płynu złożowego, awarii instalacji technologicznej, występuje przekroczenie dopuszczalnych stężeń gazów lub par szkodliwych albo niedostateczna zawartość tlenu.
§  126. 
1. 
Prace ratownicze w atmosferze niezdatnej do oddychania powinni wykonywać wyłącznie ratownicy górniczy używający aparatów regeneracyjnych (powietrznych butlowych).
2. 
Zastęp ratowniczy powinien być wyposażony w aparaty regeneracyjne (powietrzne butlowe) tego samego typu oraz o jednakowym czasie ochronnego działania.
3. 
W zakładzie górniczym wydobywającym kopaliny otworami wiertniczymi kierownik akcji ratowniczej może ustalić sprzęt ochrony układu oddechowego stosowany podczas wykonywania prac ratowniczych, inny niż wymieniony w ust. 1, spełniający wymagania określone w § 23 ust. 1.
§  127. 
1. 
Ratownicy przed wyjściem z bazy do strefy zagrożenia powinni skontrolować sprawność aparatów regeneracyjnych (powietrznych butlowych), zgodnie z instrukcją użycia tych aparatów.
2. 
Po wykonaniu czynności, o której mowa w ust. 1, zastępowy osobiście kontroluje prawidłowość założenia i działania aparatu regeneracyjnego (powietrznego butlowego) każdego ratownika, zgodnie z instrukcją jego użycia; kontrolę prawidłowego założenia i działania aparatu zastępowego wykonuje jego zastępca.
3. 
Zakładanie aparatów regeneracyjnych (powietrznych butlowych) przez ratowników i związane z tym czynności kontrolne wykonuje się tylko na polecenie zastępowego i pod jego nadzorem.
§  128. 
1. 
W podziemnym zakładzie górniczym zastęp wyruszający z bazy do miejsca wykonywania prac ratowniczych w atmosferze niezdatnej do oddychania powinien być wyposażony w:
1)
aparaty regeneracyjne (powietrzne butlowe),
2)
butlę zapasową z tlenem lub powietrzem o ciśnieniu określonym w instrukcji użycia aparatu oraz urządzenie do podawania tlenu pod maskę,
3)
przyrządy do wykrywania i pomiarów gazów, ustalone przez kierownika akcji ratowniczej, w szczególności tlenomierz o pomiarze ciągłym i sygnalizacji zadanego progu zawartości tlenu, przyrządy do ciągłego pomiaru zawartości CO, CO2, CH4 oraz przyrządy do pomiaru wilgotności i temperatury,
4)
urządzenie do łączności z bazą ratowniczą, komplet kluczy do posiadanego typu aparatu regeneracyjnego (powietrznego butlowego) oraz inny dodatkowy sprzęt, ustalony przez kierownika akcji ratowniczej.
2. 
W zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi zastęp wyruszający z bazy do miejsca wykonywania prac ratowniczych w aparatach powietrznych butlowych lub aparatach regeneracyjnych powinien być wyposażony także w odzież ochronną, sprzęt kontrolno-pomiarowy, narzędzia i inne środki potrzebne do wykonania zadania, ustalone przez kierownika akcji ratowniczej.
§  129. 
1. 
W przypadku gdy baza ratownicza znajduje się blisko strefy zagrożenia, zastępowy poleca założenie aparatów regeneracyjnych (powietrznych butlowych), otwarcie tlenu (powietrza) i nałożenie masek twarzowych już w bazie ratowniczej.
2. 
Jeżeli nie zachodzi przypadek, o którym mowa w ust. 1, postępuje się w następujący sposób:
1)
ratownicy wychodzą z bazy do miejsca ustalonego przez kierownika akcji z założonymi aparatami regeneracyjnymi (powietrznymi butlowymi) i przykręconymi do nich maskami twarzowymi, przy otwartym dopływie tlenu (powietrza); w uzasadnionych przypadkach kierownik akcji może odstąpić od wymogu otwarcia dopływu tlenu (powietrza) w bazie,
2)
w drodze z bazy do miejsca wykonywania prac ratowniczych zastępowy idzie na czele zastępu i przeprowadza doraźne kontrole składu atmosfery podręcznymi przyrządami do wykrywania i pomiaru gazów, w okresach ustalonych przez kierownika akcji; w przypadku stwierdzenia dymów lub niebezpiecznych stężeń gazów szkodliwych, zastępowy zatrzymuje zastęp, nakazuje otworzenie dopływu tlenu (powietrza) i nałożenie masek twarzowych oraz kontroluje prawidłowość nałożenia i szczelności masek twarzowych, a także kontroluje zapas tlenu (powietrza) i otworzenie dopływu tlenu (powietrza) w aparacie regeneracyjnym (powietrznym butlowym) każdego ratownika; nałożenie maski twarzowej i otworzenie dopływu tlenu (powietrza) aparatu zastępowego kontroluje jego zastępca,
3)
po stwierdzeniu prawidłowego nałożenia masek twarzowych i stanu aparatów zastęp wyrusza do strefy zagrożenia według kolejności określonej w § 116 ust. 2.
§  130. 
1. 
Przed wejściem do strefy zagrożenia zastęp porusza się w szyku zwartym (w razie zadymienia ratownicy powinni być połączeni linką ratowniczą), w kolejności określonej w § 116 ust. 2; w tym samym porządku odbywa się powrót zastępu do bazy.
2. 
W przypadku gdy zastępowy i ratownicy jego zastępu nie znają rejonu zakładu górniczego, w którym są wykonywane prace ratownicze, na czele zastępu powinien iść ratownik-przewodnik, o którym mowa w § 123.
3. 
Zastępowy powinien przestrzegać zasady, że każdy ratownik powinien posiadać zapas tlenu (powietrza) w ilości dwukrotnie większej od tej, jaką zużył na drogę z bazy do miejsca docelowego, powiększony o 1 Mpa, w ilości zabezpieczającej powrót do bazy.
§  131. 
1. 
W przypadku jakiejkolwiek niedyspozycji ratownika lub niewłaściwego działania aparatu regeneracyjnego lub aparatu powietrznego butlowego, zastępowy powinien natychmiast zgłosić o niedyspozycji ratownika kierownikowi akcji na dole i wycofać cały zastęp do bazy.
2. 
Ratownik wykonujący pracę w atmosferze niezdatnej do oddychania nie może zdejmować ani zrywać maski twarzowej.
3. 
W przypadku zerwania maski twarzowej przez ratownika zastępowy powinien ponownie nałożyć ratownikowi maskę twarzową, dodać tlenu zaworem dodawczym (powietrza w aparacie powietrznym), powiadomić kierownika akcji na dole i natychmiast wycofać zastęp do atmosfery zdatnej do oddychania.
4. 
Każde użycie zaworu dodawczego w aparacie regeneracyjnym bądź dodatkowe dodanie powietrza w aparacie powietrznym butlowym ratownik powinien zgłosić zastępowemu, który powinien skontrolować zapas tlenu (powietrza) w aparacie ratownika.
§  132. 
1. 
Ratownik zdejmuje maskę twarzową dopiero na polecenie zastępowego, gdy zastępowy upewni się, że zastęp jest już w atmosferze nieszkodliwej dla zdrowia.
2. 
Czas pracy ratownika w aparacie regeneracyjnym powinien być ograniczony do 2 godzin. Ratownik może pracować w aparacie dłużej niż 2 godziny w przypadku ratowania ludzi lub wykonywania ważnych czynności na polecenie kierownika akcji ratowniczej.
3. 
Czas pracy ratownika używającego aparatu powietrznego butlowego powinien być dostosowany do czasu ochronnego działania aparatu, z uwzględnieniem zasady, o której mowa w § 130 ust. 3.
4. 
Czas przepracowany z użyciem aparatu w akcjach ratowniczych dokumentuje się, dokonując odpowiedniego wpisu w karcie ewidencyjnej każdego z ratowników.
§  133. 
W przypadku wielokrotnego używania aparatów regeneracyjnych (powietrznych butlowych) w wyrobiskach, jeden z mechaników sprzętu ratowniczego zakładu górniczego powinien znajdować się w bazie ratowniczej.
§  134. 
Wykonywanie czynności kontrolnych w strefie zagrożenia, w której występuje atmosfera niezdatna do oddychania, jest dozwolone wyłącznie przez osoby będące ratownikami górniczymi, udające się do tej strefy wraz z zastępem ratowniczym, zgodnie z wymaganiami określonymi w § 126.
§  135. 
W przypadku gdy wypadkowi uległ ratownik używający aparatu regeneracyjnego (powietrznego butlowego):
1)
zastępowy, po wyjściu zastępu ze strefy zagrożenia i po zdjęciu maski twarzowej poszkodowanemu, powinien odczytać wskazanie manometru, zamknąć dopływ tlenu (powietrza) w aparacie poszkodowanego oraz oddać poszkodowanego pod opiekę lekarską,
2)
kierownik bazy ratowniczej powinien zabezpieczyć i przekazać do kopalnianej stacji ratownictwa górniczego aparat regeneracyjny (powietrzny butlowy) poszkodowanego, wraz z przykręconą do niego maską twarzową używaną podczas wypadku,
3)
aparat, wraz z maską twarzową, a w przypadku aparatu regeneracyjnego również z pochłaniaczem CO2, do czasu przekazania specjalistycznej jednostce, powinien być zabezpieczony przez kierownika kopalnianej stacji ratownictwa górniczego w zamkniętym pomieszczeniu.