Rozdział 3 - Przepisy przejściowe. - Przepisy wprowadzające kodeks rodzinny.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1950.34.309

Akt utracił moc
Wersja od: 22 sierpnia 1950 r.

Rozdział  3.

Przepisy przejściowe.

Przepisy kodeksu rodzinnego stosuje się do stosunków nim objętych, chociażby powstały przed jego wejściem w życie, jeżeli przepisy poniższe inaczej nie stanowią.

§  1.
Istnienie i ważność małżeństwa, zawartego przed wejściem w życie kodeksu rodzinnego, ocenia się według przepisów, obowiązujących w chwili zawarcia tego małżeństwa.
§  2.
Jednakże unieważnienie takiego małżeństwa może być po dniu wejścia w życie kodeksu rodzinnego orzeczone tylko według przepisów tego kodeksu.
§  1.
Ustanie, unieważnienie lub rozłączenie małżeństwa, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego, ocenia się według przepisów prawa, obowiązującego w chwili ustania, unieważnienia lub rozłączenia.
§  2.
Przepis powyższy nie narusza:
1)
przepisów dekretu z dnia 6 czerwca 1945 r. o mocy obowiązującej orzeczeń sądowych, wydanych w okresie okupacji niemieckiej na terenie Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. R. P. z 1945 r. Nr 25, poz. 151, z 1947 r. Nr 32, poz. 144 i z 1948 r. Nr 18, poz. 125),
2)
przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 kwietnia 1946 r. o mocy obowiązującej orzeczeń sądowych na obszarze Ziem Odzyskanych (Dz. U. R. P. Nr 18, poz. 123).
§  1.
Skutki prawne ustania lub unieważnienia małżeństwa, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego, ocenia się od tego dnia według przepisów tegoż kodeksu.
§  2.
Jeżeli przed dniem 1 stycznia 1946 r. orzeczone było rozłączenie małżeństwa na czas nieograniczony, sąd na żądanie jednego z małżonków orzeknie rozwód, chyba że interes społeczny temu sprzeciwia się albo po orzeczeniu rozłączenia nastąpiło wznowienie pożycia małżeńskiego. Art. 31 i 32 kodeksu rodzinnego mają w tym przypadku zastosowanie.

Jeżeli orzeczono rozwód lub unieważnienie małżeństwa przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego, termin pięcioletni, przewidziany w art. 34 § 3 kodeksu rodzinnego, biegnie od dnia wejścia w życie tego kodeksu.

§  1.
Rozwiązanie lub unieważnienie małżeństwa, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 1946 r. na obszarze mocy obowiązującej prawa o małżeństwie z r. 1836 lub tomu X cz. 1 zwodu praw orzeczeniem sądu konsystorskiego niewłaściwego według przepisów prawa cywilnego, uzyskuje z dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego skutki rozwodu lub unieważnienia.
§  2.
W tym przypadku w sprawach o zasądzenie środków utrzymania stosownie do art. 34 kodeksu rodzinnego sąd ustala samodzielnie, czy i który z małżonków był w złej wierze albo ponosi winę rozwodu.

Prawomocne oddalenie powództwa o rozwód przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu rozwodu na podstawie prawnej, której nie przewidywały dotychczasowe przepisy.

W ciągu sześciu miesięcy od wejścia w życie kodeksu rodzinnego mężatka, która zawarła związek małżeński przed wejściem w życie tego kodeksu, może przez oświadczenie, złożone urzędnikowi stanu cywilnego, dodać do nazwiska męża nazwisko, które nosiła przed zawarciem małżeństwa.

Jeżeli w chwili wejścia w życie kodeksu rodzinnego stosunki majątkowe małżonków podlegały ustrojowi ustawowemu, przewidzianemu w prawie małżeńskim majątkowym (Dz. U. R. P. z 1946 r. Nr 31, poz. 196 oraz z 1947 r. Nr 24, poz. 95), przepisy kodeksu rodzinnego o wspólności ustawowej stosuje się do istniejącego jeszcze majątku dorobkowego małżonków bez względu na czas jego nabycia.

Jeżeli w chwili wejścia w życie kodeksu rodzinnego stosunki majątkowe małżonków podlegały ustrojowi przymusowemu, nie stosuje się do nich przepisów kodeksu rodzinnego o wspólności ustawowej.

§  1.
Do majątkowych umów małżeńskich, zawartych przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego, stosuje się nadal przepisy prawa, obowiązującego w chwili ich zawarcia.
§  2.
Małżonkowie mogą przez majątkową umowę małżeńską zmienić dotychczasowy ustrój stosownie do przepisów kodeksu rodzinnego.
§  1.
Ważność czynności prawnych z zakresu stosunku między rodzicami i dziećmi, dokonanych przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego, ocenia się według przepisów dotychczasowych.
§  2.
Jeżeli według tych przepisów do ważności czynności prawnej potrzeba zezwolenia lub zatwierdzenia władzy opiekuńczej, stosuje się przepisy dotychczasowe, chociażby sprawa o udzielenie zezwolenia lub zatwierdzenia nie była jeszcze wszczęta w dniu wejścia w życie kodeksu rodzinnego. Dotyczy to w szczególności aktów przysposobienia, zawartych przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego.
§  3.
Akt przysposobienia, zawarty przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego, nie jest nieważny z tego powodu, że przysposabiający nie osiągnął wieku, przewidzianego w przepisach dotychczasowych, jeśli spełniony był warunek przewidziany w art. 65 § 2 kodeksu rodzinnego.

Przepisy artykułu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do czynności prawnych, dotyczących małoletniego, pozostającego pod władzą rodzicielską lub pod opieką.

§  1.
Do wszczętych przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego spraw o zaprzeczenie urodzenia z małżeństwa, o ustalenie ojcostwa, o odjęcie uznaniu mocy prawnej oraz o rozwiązanie stosunku przysposobienia na skutek powództwa stosuje się przepisy dotychczasowe.
§  2.
Jednakże w sprawach o ustalenie ojcostwa sąd orzeka z urzędu, czy ojcu służyć będzie władza rodzicielska, jeżeli przed dniem wejścia w życie tego kodeksu nie nastąpiło zamknięcie rozprawy w sądzie drugiej instancji.

Jeżeli dziecko urodziło się przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego, matka może w ciągu roku od dnia wejścia w życie kodeksu rodzinnego zaprzeczyć ojcostwo swego męża.

Jeżeli dziecko w dniu wejścia w życie kodeksu rodzinnego pozostaje pod opieką, a według przepisów tego kodeksu podlega władzy rodzicielskiej jednego z rodziców, władza opiekuńcza z urzędu lub na wniosek tego z rodziców uchyli opiekę.

Jeżeli według kodeksu rodzinnego uprawnienie do wykonywania władzy rodzicielskiej może być przyznane drugiemu z rodziców, władza opiekuńcza na wniosek tego z rodziców orzeka o jego władzy rodzicielskiej.

§  1.
Jeżeli ojcostwo mężczyzny, który nie jest mężem matki, zostało ustalone w sposób, przewidziany w przepisach, obowiązujących przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego, dziecko nabywa z dniem wejścia w życie tego kodeksu wszystkie prawa i obowiązki względem ojca i jego rodziny, wynikające z kodeksu rodzinnego i przepisów niniejszej ustawy. Orzeczenia sądowego, zasądzającego jedynie środki alimentacyjne na rzecz dziecka, nie uważa się za orzeczenie ustalające ojcostwo.
§  2.
Przepis paragrafu poprzedzającego nie narusza praw nabytych przez osoby trzecie przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego.

Pozostają w mocy postanowienia aktu przysposobienia, zawartego przed dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego, dotyczące nazwiska przysposobionego, jak również postanowienia, które wyłączają zastąpienie w akcie urodzenia przysposobionego danych, dotyczących jego rodziców danymi, dotyczącymi przysposabiających.

Z dniem wejścia w życie kodeksu rodzinnego ustają czynności opiekunów przydanych, ustanowionych na podstawie przepisów dotychczasowych.

Upoważnia się Ministra Sprawiedliwości do ogłoszenia za zgodą Prezesa Rady Ministrów jednolitego tekstu dekretu z dnia 25 września 1945 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. R. P. Nr 48, poz. 272) z uwzględnieniem zmian, wprowadzonych dekretami z 1948 r. Nr 24, poz. 161 i Nr 36, poz. 252 oraz niniejszą ustawą i z zastosowaniem ciągłej numeracji artykułów.